نام های دیگر: کرفس الماء – كرفش – كرسب – كرفس، کرفس وحشی.
مشخصات: گیاهی است از خانواده Umbelliferae دو ،ساله با ریشه ای ،کوتاه سیاه رنگ عمودی و کمی ضخیم با ریشکهای دراز و باریک ساقه ی آن علفی ریشه دار و توخالی به بلندی ۹۰-۳۰ سانتی متر است. برگهای آن شبیه به برگ جعفری ولی درشت تر از آن دارای بریدگی عمیق و مرکب از چند برگچه میباشد که هر برگچه دندانه دار و به رنگ سبز تیره است. گلهای آن سفید مایل به سبز میباشد که در انتهای شاخه ی گل دهنده به صورت مجتمع و چتری ظاهر میشود میوه ی آن تخم مرغی شکل، قهوه ای با خطوط سفید فندقه است که در آن دو عدد تخم قرار دارد و کمی گوشت دار میباشد. ریشه یا بیخ آن سیاه رنگ با ریشکهای دراز و باریک است. کرفس وحشی به طور خودرو در ایران در مناطق گرمسیری بلوچستان کوهستانهای ،بختیاری بندر عباس مکران و خوی دیده شده است این گیاه در اراضی شور و مرطوب باتلاق ها کنار دریاها نهرها و مردابها و تقریباً در تمام مناطق اروپا، آسیا و آفریقا می روید.
ترکیب شیمیایی تخم کرفس کوهی: اسانسی شامل دی ،لیمونن دی سلینن سدانولید و سدانوئیک اسید انیدرید.
ترکیب شیمیایی: اسانس روغنی فرار – آپی ئین – آپی ژنین – مانت – اینوزیت – آسپاراژین – گلوتامین – کولین، لیناماروز – پروتئین – لیناز – اسیدهای رزینی – اسیدهای چرب شامل پالمیتیک اسید، پتروسیلینیک اسید اولئیک اسید و لینولئیک اسید میباشد. ویتامین ها B A و C در برگ کرفس وحشی وجود دارد.
مزاج: گرم و خشک
خواص:
- اگر در روز ۵۰ گرم از عصاره ی تازه ی ریشه کرفس کوهی خورده شود مدر است و اگر ۱۵۰ گرم در روز خورده شود، تب را قطع می کند.
- دو قاشق مرباخوری از تخم کرفس کوهی را بکوبید و در یک لیوان آب جوش بیست دقیقه بخیسانید و آن مقدار را سه بار در روز میل کنید. آرام بخش است و برای باز کردن عادت ماهیانه مفید می باشد.
- اصلاح کننده ی مزاج است و به هاضمه کمک می کند و معده را تقویت می نماید، برای اختلالات گوارشی کودکان مفید می باشد آرام بخش است کمک مؤثری به از یاد ترشح ادرار می کند و افزایش دهنده و بازکننده عادت ماهیانه می باشد.
- ریشه کرفس کوهی را کرفس طلایی بخورید. اصلاح کننده ی مزاج است و برای معالجه ی استسقاء و کولیک مفید می باشد برای رفع عوارض مربوط به وجود اسید اوریک، سنگ کلیه، مثانه، یرقان وجود آلبومین در ادرار و رفع سرفه مفید است.
- تخم کرفس کوهی قلب را تقویت میکند محرک و بادشکن است به عنوان ضد عفونی کننده در موارد غير محلول، برونشیت و آسم و کمک به رفع سوءهاضمه مصرف می شود محرک است ضد اسپاسم است و برای کنترل آسم و برونشیت نافع می باشد برای نفس تنگی درد پهلو سکسکه و رفع قی و دل پیچه و درد شکم مفید است، محرک اشتها و نیروی جنسی می باشد ضد نفخ و بازکننده ی گرفتگی ها و انسداد کبد و طحال می باشد مدر است و برای پاک کردن کلیه و مثانه و درمان سرخجه سرخک لرزه های بلغمی دردهای لگن خاصره آرتروز، سیاتیک ،نقرس درد پشت و اکثر بیماریهای سرد بلغمی مفید می باشد، برای رفع بی خوابی و عصبانیت و انواع سرطان مؤثر است.
مضرات:
- برای گرم مزاجان مضر است و محرک صرع می باشد.
- تخم کرفس کوهی در زنان باردار باعث سقط جنین می شود.