نام های دیگر: سفید پلت – شال – سفیدار – اسفیدار – اسپیدار – تورزی – آلاچنار – گلم بر – کله میر – کلکلی – قره قواخ – گوی قواخ – تبریزی قلمه – سیاه قلمه – گوی قلمه – تخم پشام – سفید چوگووه ـ غرب ـ خورازرق.
نام خانواده: بید
نوع گیاه: درخت
قسمت مورد استفاده: پوست و برگ
مقدار و دستور مصرف: پوست خشک شده 4 الی 1 گرم روزی سه بار به صورت دم کرده یا جوشانده ملایم.
مشخصات: گیاهی است از خانواده ی بید Saliceae درختی است که بلندی آن متوسط میباشد و به بیست تا بیست و پنج متر میرسد. درخت پایهی نر کبوده اغلب در اطراف تهران و پایهی ماده ی آن را در آذربایجان می توان دید. پوست تنهی آن صاف و به رنگ روشن تا سفید است و در درختان کهن تیره میباشد. شاخه های یک ساله ی آن نمدی و خاکستری است. جوانه های آن خشک و کرک دار است. برگهای انتهایی شاخه های بلند آن دارای بریدگی عمیق اند که اغلب سه بریدگی دارند و هر قسمت از برگ نوک تیز و به نوبه ی خود دارای دندانه ،است، این برگها دارای دمبرگ کوتاه میباشند ولی برگهای شاخه های کوتاه آن تخم مرغی بدون بریدگی دندانه دار و دارای دمبرگی درازند شاتونهای گلهای آن دراز به طول هشت تا ده سانتی متر میباشد. این درخت در تهران سرتاسر مناطق شمال ایران آذربایجان ،اصفهان کرمان و اغلب در سایر مناطق ایران کاشته می شود.
خواص:
- آب جوشانده برگ کبوده را بنوشید. برای دندانهای پوسیده و پوسیدگی استخوان سینوس ها مفید است.
- آب جوشانده ی سرشاخه های جوان کبوده را بنوشید. خون را تصفیه می کند، دل درد و تورم طحال را برطرف می سازد.
- به عنوان معرق، ضد مالاریا و در درمان برخی بیمار یهای جلدی، روماتیسم، نقرس و سیاتیک مورد استفاده قرار می گرفته است.
- آب جوشانده ی پوست درخت کبوده را بنوشید تونیک است برای تصفیه ی خون به کار میرود قابض و ضد عفونی کننده می باشد برای رفع سرماخوردگی نافع است برای جلوگیری از خونریزی و قطع سیلان های داخلی مفید می باشد. در استعمال خارجی برای رفع بیماری های پوستی مفید است.