نام های دیگر: صنار، دلب، چنال وارس، دلبا، جوهر، عیثام
نوع گیاه: درخت
نام خانواده: چنار
مزاج: سرد و خشک
مزاج برگ چنار: سرد و تر
قسمت مورد استفاده: برگ، پوست
مزاج میوه درخت چنار: سرد و خشک
مزاج پوست درخت چنار: سرد و خشک
ترکیب شیمیایی: ماده ی شیمیایی دی آلانتوان در آن وجود دارد.
مقدار و دستور مصرف: 4 تا 6 گرم روزی سه بار به صورت دم کرده.
مشخصات: گیاهی است از خانواده Platanaceae، درختی است عظیم الجثه بسیار زیبا با عمر زیاد چوب سخت دارد و بلندی آن به سی تا چهل متر میرسد برگهای آن ساده و پنجه ای متناوب است. گلهای نر و ماده ی آن جدا، به صورت شاتون کروی شکل هستند و هر دو نوع گل روی یک درخت وجود دارند. میوه ی آن مرکب از چند فندقه میباشد که خاردار و مدوّر است و معمولاً هر سه یا چهار میوه به یک دنباله وصل هستند که در بهار پس از رسیدن پخش میشوند پوست ساقه و تنه ی درخت نازک خاکستری مایل به سبز یا سفید است این درخت در آسیای صغیر و خاورمیانه و اروپا پراکنده است در ایران پایههای خودروی آن در کوههای بختیاری تا سردشت و در کجور دره ی هراز، رودبار خوی همدان هرسین لرستان در شهبازان سپیددشت بیشه گوتوند، در باغ تخت شیراز غار شاپور در کازرون کوه نصر در کرمان را جرقم تربت جام و ارتفاعات بین لوشان و عمارلو دیده میشود بیشه های طبیعی آن در فاصله ی کتول تا دامغان مشاهده شده است.
خواص:
- تب بر
- درمان لاغری (عرق)
- درمان دل درد (عرق)
- درمان استسقاء (عرق)
- درمان ورم زانو (ضماد)
- درمان برص (ضماد پخته)
- فراری دهنده خفاش (برگ)
- درمان واریس (ضماد برگ تازه)
- درمان ورم چشم (ضماد پخته برگ)
- تقویت کننده قلب (عرق چوب، برگ و میوه)
- درمان درد دندان (در سرکه بپزید و مضمضه کنید)
- درمان سوختگی از آتش (میوه آن را با پیه ضماد کنید)
- درمان پوسته پوسته شدن بدن (ضاد پوست سوخته آن + آب)
- تازه ی برگ چنار را بکوبید و ضماد کنید برای درمان سوختگی از آتش مفید است.
- پاشیدن گرد خشک پوست تازه درخت چنار برای خشک کردن جراحت ها زخم ها و سوختگی از آتش نافع است.
- میوه درخت چنار را در سرکه بجوشانید و آن سرکه را کم کم بخورید برای رفع سمیت گزیدگی جانوران سمی مؤثر است.
- عرق برگ چنار را بخورید جالی است و سرفه و آسم را درمان میکند ضعف و درد قلب در افراد گرم مزاج را درمان می کند.
- تازه ی برگ چنار را بپزید بعد بکوبید و ضماد کنید ورم پلک چشم بیرون ریختن آب از چشم درد زانو و ورم زانو و ورم های حار و بلغمی را درمان می کند.
- پوست تازه ی درخت چنار را در سرکه بپزید و آن سرکه را در دهان مزه مزه کنید درد دندان را تسکین میدهد و اگر خورده شود اسهال ساده و خونی و فتق را درمان می کند.
- پوست درخت چنار را بسوزانید و به صورت پودر درآورید بعد با آب به مخلوط کرده و بر موضع بمالید. ۳۰ الی ۴۵ دقیقه بماند بعد بشویید و پس از خشک کردن با روغن زیتون محل را چرب کنید ضعف قدرت حرکت از رماتیسم را درمان می کند و درد مفاصل را تسکین میدهد.
مضرات:
- ریه (گرد روی برگ)
- ضعف دید (گرد روی برگ)
- حساسیت (گرد روی برگ)
- زنان حامله و صدا و همهمه گوش (گرد روی برگ)
- افراد بلغمی مزاج بهتر است آن را مصرف نکنند غباری که به برگ چنار می نشیند برای قصبه ی ریه گوش صدا و چشم مضر است و باید مراقبت شود که به، حلق، گوش چشم و ریه نرسد به باغ داران کشاورزان و کسانی که اطراف محل زندگیشان درخت چنار وجود دارد توصیه می شود که برگهای ریخته شده پای درخت ها را جمع آوری کنند تا غبار برگ های خشک ناراحتی ایجاد نکند.