شناخت دارو: عبارت است از پسودوافدرين يك تركيب ضد احتقان است كه در درمان احتقان بيني يا سينوس ها، مجراي شيپور استاش، التهاب حاد شيپور استاش، التهاب سروزي گوش مياني رينيت وازوموتورو اختلال عملكرد گوش مياني به دليل تغييرات فشار جو، استفاده مي شود.
دسته دارویی:
- داروهای مهار کننده سرفه، خلط آورها، نرم کننده های مخاط و ضد احتقان
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- پسودوافدرين با تأثير بر گيرنده هاي آلفا آدرنرژيك در مخاط دستگاه تنفسي، موجب تنگ شدن عروق و كاهش تورم مخاط بيني مي گردد و در حقيقت مجاري تنفسي بيني بازتر مي شود. دارو مي تواند موجب افزايش تخليه ترشحات سينوس ها و باز شدن شيپور استاش مسدود شده، گردد.
- پسودوافدرين بطور ناقص در كبد متابوليزه شده و شروع اثر آن پس از 30 الی 15 دقيقه مي باشد. كه طي 60 الی 30 دقيقه به حداكثر مي رسد. طول اثر دارو حدود 4 الی 3 ساعت مي باشد. دفع دارو از طريق كليه صورت گرفته و در حدود 75 الی 55 درصد مقدار مصرفي به صورت تغيير نيافته دفع مي شود. سرعت دفع در ادراراسيدي افزايش مي يابد.
اشکال دارو:
- قرص، شربت
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: گرفتگی بینی: خوراکی: قرص سریع رهش 60 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت. قرص پیوسته رهش: 120 میلی گرم هر 12 ساعت یا 240 میلی گرم یکبار در روز. حداکثر دوز: 240 میلی گرم در روز. دوز مصرفی در سالمندان: مصرف در سالمندان با احتیاط صورت گیرد. 30 تا 60 میلی گرم از قرص سریع رهش هر 6 ساعت در صورت نیاز.
- کودکان: گرفتگی بینی:کودکان زیر چهارسال نباید دارو را بدون تجویز پزشک مصرف کنند. 4 تا 5 سال: 15 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت. حداکثر دوز: 60 میلی گرم در روز. 6 تا 11 سال: 30 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت. حداکثر دوز: 120 میلی گرم در روز. دوز مصرفی در نوجوانان بالای 12 سال همانند بزرگسالان است. در نارسایی کلیوی و کبدی نیاز به تنظیم دوز ندارد.
عوارض جانبی دارو:
- وزوز گوش ، بی خوابی ، استرس ، یبوست ، سردرد ، تهوع ، افزایش تعداد ضربان قلب ، گیجی ، تاری دید ، سرگیجه ، اسهال ، خس خس سینه ، ضعف ، کهیر ، آریتمی قلبی ، تپش قلب ، بی اشتهایی ، لرزش ، تعریق ، حساسیت به نور ، توهم ، خواب آلودگی ، خستگی ، بی قراری ، تنگی قفسه سینه ، استفراغ ، کاهش گلبول های سفید خون ، تحریک پذیری ، افزایش ادرار ، بثورات جلدی ، افت فشار خون . اختلال تنفس ، صرع ، گرفتگی بینی ، ناهماهنگی حرکتی ، کم خونی همولیتیک ، شوک آنافیلاکسی ، کاهش پلاکت ، شوک ، خشکی بینی ، افزایش فشار خون ، خشکی گلو ، شوک همراه با افت فشار خون ، تحریک گذرا سیستم اعصاب مرکزی ، سرد شدن ، التهاب اعصاب ، دو بینی ، تورم حلق ، افزایش غلظت ترشحات تنفسی.
تداخلات دارویی:
- پروکار بازین ، تریونالین ، متیل دوپا ، مکلویماید ، متیلن بلو ، لينزوليد ، مت آمفتامین ، فتلرین ، دوربین ، ایزوکربوکسازید و راساژیلین (رازاگیلین) ، سافینامید، دکستروآمفتامین ، ترانیل سیپرومین ، دوکساپرام ، دروکسی دوپا.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، مصرف همزمان یا کمتر از دو هفته از قطع داروهای مهار کننده مونوآمینواکسیداز.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- در مواردي چون بيماري هاي قلبي و عروقي از جمله بيماري هاي ايسكميك قلبي يا بيماري هاي حاد شريان كرونر، زيادي فشارخون ديابت، گلوكوم، پركاري تيروئيد و بزرگ شدن پروستات، بايد با احتياط فراوان تجويز شود.
- از آنجا كه اغلب سالمندان به بزرگي پروستات مبتلا هستند، لذا مقدار مصرف دارو در اين افراد بايستي تنظيم گردد.
- پسودوافدرين را نبايد همزمان با تركيبات مهار كننده مونوامين اكسيداز (MAO) تجويز نمود و در صورت نياز، حداقل دو هفته پس از قطع اين تركيبات بايد تجويز گردد.
- براي جلوگيري از بي خوابي، دارو با فاصله چند ساعت قبل از خواب مصرف شود.
- در صورت وجود تب يا عدم بهبود بيماري، طي 7 روز پس از مصرف، به پزشك مراجعه گردد.