شناخت دارو: عبارت است از واکسن پلیساکاریدی پنوموکوک (PPSV) – که آخرین نسخه آن با نام پنوموواکس 23 – (23)PPV – شناخته میشود، اولین واکسن ضد پنوموکوک مشتق شده از یک پلیساکارید کپسولی و یک نقطه عطف در تاریخ پزشکی است. آنتیژنهای پلیساکارید برای تولید آنتیبادیهای اختصاصی مورد استفاده قرار گرفتند که باعث افزایش فاگوسیتوز و کشتن باکتریهای استرپتوکوک پنومونیه (پنوموکوک) توسط سلولهای ایمنی میشوند. مهاجم ایجاد شده است.
دسته دارویی:
- واکسن ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- آنتیژنهای کپسولی pneumoniae با تحریک پاسخ ایمنی فعال، منجر به تولید آنتیبادی در داخل بدن میشود. 23 سروتایپ موجود در واکسن عبارتند از: 1، 2، 3، 4، 5، 6B، 7F، 8، 9N، 9V، 10A، 11A، 12F، 14، 15B، 17F، 18C، 19F، 19A، 20، 22F ، 23F و 33F. واکسن پنوموکوک برای جلوگیری از پنومونی ناشی از این 23 نوع مختلف باکتری پنوموکوک که در واکسن وجود دارد استفاده میشود. باکتریهای پنوموکوک میتوانند طیف وسیعی از بیماریها را از پنومونی (عفونت ریه) و مننژیت (عفونت مغزی) تا عفونتهای شدید خون ایجاد کنند. واکسن پنوموکوک با واردکردن مقادیر بسیار کمی از اجزای باکتری (باکتری غیرزنده) به جریان خون، ایمنی بدن را در برابر عفونت با باکتریهای پنوموکوک، افزایش میدهد. این اجزای باکتری بهاندازه کافی برای تحریک تولید آنتیبادیهای بدن (سلولهایی که برای حمله به باکتریهای خاص طراحی شدهاند) کافی است، و بدن را برای مقابله با هرگونه باکتری مشابه که ممکن است باعث عفونت در آینده شود، آماده میکند.آنتی بادی های محافظتی ظرف 3 هفته پس از تزریق تولید می شود. مدت زمان مصونیت ناشی از واکسن پنوموکوک حداقل 5 سال در بزرگسالان است. متابولیسم: اطلاعاتی در دسترس نیست. دفع: اطلاعاتی در دسترس نیست. توزیع: اطلاعاتی موجود نیست.
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- پیشگیری از بیماری پنوموکوکی (بزرگسالان): 1 دوز واکسن 0.5 میلیلیتری پنوموواکس 23 به صورت زیرجلدی یا عضلانی. دستورالعمل ACIP برای ایمنسازی بزرگسالان سالم از نظر سیستم ایمنی (همه بیماران 65 سال و بالاتر): واکسیناسیون با هر دو نوع PPSV23 و PCV13 را انجام دهند. ابتدا PCV13 را تجویز کنید و سپس بعد از یک سال یا بیشتر PPSV23 را تزریق کنید.
- دستورالعمل ACIP برای ایمنسازی بزرگسالان دچار ضعف سیستم ایمنی: تجویز PCV13 علاوه بر PPSV23 برای بزرگسالان 19 سال و بالاتر که دچار نقص سیستم ایمنی هستند توصیه میشود (از جمله نارسایی مزمن کلیوی و سندرم نفروتیک)، نداشتن طحال یا نشت مایع مغزی نخاعی که قبلاً PCV13 یا PPSV23 را دریافت نکردهاند. توجه: حداقل فاصله بین PCV13 و PPSV23 هشت هفته برای بزرگسالان مبتلا به نقص ایمنی است.
- کودکان 2 سال و بزرگتر: پیشگیری از بیماری پنوموکوکی: (برای کودکان با شرایط پرخطر از جمله بیماری مزمن قلبی و یا بیماریهای ریوی، دیابت، نشت مایع مغزی نخاعی، نداشتن طحال و یا شرایط نقص سیستم ایمنی). 1 دوز واکسن 0.5 میلیلیتری پنوموواکس 23 به صورت زیرجلدی یا عضلانی (بهعلاوه PCV13).
عوارض جانبی دارو:
- سردرد , آنافیلاکسی , تهوع , استفراغ , درد عضلانی , درد مفاصل , درد در محل تزریق , بثورات , تب خفیف , واکنش شدید موضعی ناشی از واکسیناسیون مجدد در طی 3 سال , آدنیت , بیماری سرم.
تداخلات دارویی:
- تاکرولیموس , دگزامتازون , سیکلوسپورین , هپارین , وارفارین , پردنیزون , تیموگلوبولین , پردنیزولون , گولیمومب , آلفاسپت , باسی لیکسی مب , کاناکینومب , موروموناب cd3 , ریلوناسپت.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، حساسیت به این دارو یا هر یک اجزای فرمولاسیون , کودکان کمتر از 2 سال , سابقه هر نوع علائم نورولوژيك بعد از تزريق اين واكسن , بيماران تحت درمان با داروهاي كاهنده سيستم ايمني , عفونت های حاد ريوی , عفونت های فعال.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- تزریق واکسن پنوموکوک در افرادی که در حال مصرف داروهای تضعیفکننده سیستم ایمنی هستند منجر به پاسخ ناکافی در تولید آنتیبادی میشود.
- تجویز داخل پوستی واکسن سبب واکنشهای موضعی شدید میشود.
- تجویز همزمان واکسن پنوموکوک و واکسن آنفلوانزا تأثیری بر عوارض جانبی واکسن و میزان پاسخدهی سیستم ایمنی ندارد.
- واکسن پنوموواکس سبب پیشگیری از مننژیت پنوموکوکی در افرادی که دچار نشت مزمن مایع مغزی نخاعی به دلیل ضایعات مادرزادی یا شکستگی جمجمه هستند نمیشود.از واکسن پنوموکوک استفاده نکنید اگر: به هر مادهای از واکسن پنوموکوک حساسیت دارید.
- در حساسیت بیش از حد به هر جزء واکسن. تزریق اپینفرین (1:1000) باید بلافاصله در دسترس باشد، زیرا واکنش آنافیلاکتیک حاد به علت هر یک از اجزای واکسن ممکن است رخ دهد.
- یک بیماری حاد و شدید همراه با تب دارید.
- اگر بهشدت مشکل عملکرد قلب و ریه دارید، با پزشک خود مشورت کنید که چگونه این داروی پنوموکوک ممکن است بر وضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد.
- اطمینان حاصل کنید که هر پزشک جدید میداند که شما واکسن پنوموکوک را دریافت کردهاید.
- عفونت و تب: اگر عفونت یا تب داشته باشید، ممکن است پزشک قبل از دریافت واکسن پنوموکوک، تا بهبودی وضعیت شما تأمل کند.
- حفاظت واکسن: همانند هر واکسنی، این واکسن ممکن است 100٪ از افرادی که آن را دریافت کردهاند محافظت نکند.
- بارداری: این واکسن نباید در دوران بارداری مورد استفاده قرار گیرد، مگر اینکه مزایای آن بیش از خطراتش باشد. اگر در دوره زمانی دریافت واکسن پنومووکس باردار شدید، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
- شیردهی: معلوم نیست که این واکسن به شیر مادر منتقل شود. ممکن است نوزاد شما را تحتتأثیر قرار دهد. در مورد اینکه آیا باید شیر مادر را ادامه دهید با پزشک خود صحبت کنید.
- کودکان: این واکسن برای کودکان زیر دو سال توصیه نمیشود.