نام های دیگر: حشیشه الهر، قطرم.

نوع گیاه: بوته

نام خانواده: نعناع

مزاج: گرم و خشک

قسمت مورد استفاده: برگ

مقدار و دستور مصرف: گیاه تازه روزانه تا ۵ گرم گل و برگ گیاه به صورت خوراکی گیاه خشک روزانه ۲ تا ۳ گرم به صورت دم کرده در یک لیوان آب تنتور روزانه تا سه نوبت و هر نوبت ۵ میلی لیتر به صورت خوراکی کپسول ۲ تا ۳ کپسول در روز.

ترکیب شیمیایی: مهمترین ترکیبات گیاه ترکیبات اسانسی است. قسمت هوایی حاوی 0.20 تا ۱ درصد اسانس می باشد. مهم ترین ماده ی موجود در اسانس نپتالاکتون است که به دو صورت آلفا و بتا هستند و ۸۰ تا ۹۰ درصد اسانس را تشکیل می دهند مشتقات دیگری نیز از جمله ایی نپتالاکتون، دی هیدرونپتالاکتون و نئونپتالاکتون در اسانس وجود دارند ایزومرهای سیس و ترانس نپتالاکتون گربه ها را به خود جذب می کنند. دیگر ترکیبات مهم اسانس سیترونلول، ژرانیول، بتاکاریوفیلن، کامفور، تیمول، کارواکرول و نرول هستند. همچنین نپتالیک اسید، تانن و ایرینوئیدها در این اسانس وجود دارند.

مشخصات: نعنای گربه ای گیاهی است بوته ای و پایا که ارتفاع آن به ۱ متر می رسد. ساقه ی گیاه چهارگوش و دارای برگ های بیضی نوک تیز و دندانه دار است که به صورت متقارن بر روی ساقه قرار می گیرند. گلها سفید رنگ هستند و به شکل فراهم و به صورت سنبله در انتهای ساقه ها می رویند. این گیاه در اکثر نقاط اروپا و مناطقی از آسیا مانند ایران افغانستان و هندوستان به صورت خودرو می روید ولی در آمریکا آن را کشت می کنند. با توجه به اینکه گربه علاقه ی خاصی به این گیاه دارد و به طرف آن جذب می شود به نام علف گربه یا نعنای گربه معروف است. قسمت مورد استفاده ی گیاه سرشاخه های گلدار است. مناطق رشد و تکثیر این گیاه در ایران شامل استان های گلستان مازندران، آذربایجان، کردستان کرمانشاه لرستان فارس خراسان و تهران است. کات نیپ در سال ۱۷۳۵ میلادی در کوقز ایریش هر بال به ثبت رسید در گذشته جهت دفع ادرار باز شدن ریه و رحم مسدود و دفع کرم از بدن به کار میرفت با این حال، به دلیل ایجاد سرمستی در برخی گربه ها بسیاری از مردم آن را می شناسند. در آپالاچیا از چای پونه گریه ای به منظور درمان سرماخوردگی، مشکلات عصبی بیماری های معدی و کهیر استفاده می شود. برگ خشک آن به شکل سیگار برای تسکین بیماری های تنفسی و ضماد آن به صورت جلدی برای کاهش تورم مصرف شده است. در اوائل دهه اول قرن بیستم سرشاخه گلدار و برگ کات نیپ به منظور شروع خون قاعدگی به کار می رفت که این درمان امروزه همچنان در آپالاچیا ادامه داد. از نعنای گربه ای در خلال دهه شصت قرن بیستم به عنوان داروی توهم زا در انسان ها استفاده می شد. با برگ نعنای گربه ای می توان چای دم کرد. در صورتی که از تنتور و یا کپسول این گیاه که حاوی مقدار معینی از اجسام مؤثر هستند استفاده شود. بهتر است. با وجودی که نعنای گربه ای در اکثر نواحی ایران به وفور می روید ولی در منابع نام فارسی مشخصی از آن ذکر نشده است، اما نام های متعدد محلی برای آن وجود دارد. اثرات دیگر گیاه شامل رفع مشکلات سوء هاضمه از جمله رفع نفخ درد و اسپاسم كرامپ و كوليك می باشد نعنای گربه ای فعالیت مثانه را زیاد می کند و ادرار آور است همچنین چون خاصیت تعریق آور و ضد تب دارد در آنفلوآنزا سرماخوردگی و تب مورد استفاده قرار می گیرد. جهت تسکین آرتریت به طور موضعی از تنتور آن و برای هموروئید (بواسیر) از پماد آن استفاده می کنند. به دلیل آنکه نام فارسی مشخصی برای این گیاه ذکر نشده مطالعه ی سابقه ی آن در کتب دانشمندان فارسی زبان تاکنون ممکن نشده است ولی چون در مناطق مختلف ایران به وفور می روید به احتمال زیاد با نام یا نام های دیگری فارسی و علمی معرفی و درباره ی آن مطالبی ارائه شده است که در این مورد باید تحقیق بیشتری کرد.

خواص:

1. معرق
2. قابض
3. مسهل
4. آلزایمر
5. مسکن
6. محرك
7. ضد تب
8. ضد نفخ
9. ادرار آور
10. ضد کرم
11. نشاط آور
12. قاعده آور
13. ضد سرفه
14. ضد التهاب
15. ضد آرتریت
16. ضد اسپاسم
17. ضد سرطان
18. هضم کننده
19. ضد درد ضد
20. محرك رحم
21. ضد عفونی کننده
22. تقویت کننده ی معده
23. هالوسینوژن (روان گردان)
24. فرآورده های این گیاه به صورت برگ و عصاره در بیشتر فروشگاه های حیوانات عرضه می شود. مواد موثر این گیاه گربه ها را تحریک کرده و در آنها حالت سرخوشی ایجاد می کنند. گربه های اهلی (خانگی) و نیز گربه سانان بزرگ مانند ببرها و چگوارها احساسات خود را با بو کردن لیسیدن سر تکان دادن غلت زدن مالیدن و یا خاراندن بدن خود نشان می دهند که هر کدام از این شش مرحله حدود ده دقیقه طول می کشد و در نهایت به سرخوشی و تحریک جنسی حیوان منجر می شود. البته این حالات در گربه های کمتر از سه ماه دیده نمی شود همچنین طی آزمایشی که در بوستون آمریکا انجام شد از ۸۴ گربه ای که به این منظور آزمایش شدند حدود يك سوم آنها به این گیاه جواب ندادند. حالاتی که در اثر بوی این گیاه برای گربه ها ایجاد می شود در دیگر حیوانات نیز گزارش شده است. این گیاه در موش اثرات شبه آمفتامین و دیگر تغییرات رفتاری ایجاد می کند. اسانس گیاه و نپتاليك اسید موجود در آن مدت زمان خواب را در موش افزایش میدهد. در يك آزمایش اثرات معکوس نعنای گربه ای بر روی جوجه ها مشاهده شده به این ترتیب که با خوردن مقدار زیادی از عصاره ی گیاه تعداد کمی از جوجه ها به خواب رفتند در حالی که مقدار کمی از عصاره باعث شد تعداد زیادی از جوجه های مورد آزمایش به خواب روند نعنای گربه ای به دلیل وجود ایریدوئید دارای خاصیت علف کش و حشره کش است. مصرف چای این گیاه در انسان آرامبخش و خواب آور است. اسانس گیاه نیز همین خاصیت را در انسان دارد؛ به همین دلیل می تواند در کاهش سردرد، میگرن و موارد عصبی مؤثر باشد.

مضرات:

1. مصرف مقدار زیاد نعنای گربه ای ممکن است باعث سردرد شود.
2. مصرف نعنای گربه ای ممکن است با مسکن های دیگر و یا مشروبات الکلی تداخل کند، بنابراین در مصرف آن باید احتیاط شود.
3. چون مواد مؤثر گیاه رحم را تحریک می کند مصرف آن در دوران بارداری باید با احتیاط صورت گیرد چون باعث سقط جنین می شود. همچنین این گیاه ممکن است باعث افزایش خونریزی ماهیانه شود به همین دلیل مصرف گیاه و فرآورده های آن در افرادی که مشکلات زنانگی دارند. باید با احتیاط صورت گیرد.