شناخت دارو: عبارت است از مورفین ضد درد مخدر است که به منظور برطرف کردن دردهای شدید ناشی از اعمال جراحی، سرطان و حملات قلبی به کار گرفته می شود.
دسته دارویی:
- داروهای مسکن و ضد التهاب ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- مورفین در سیستم اعصاب مرکزی از طریق گیرنده های مو به عنوان ضد درد و مخدر عمل می کند.
- در صورت تجویز خوراکی میزان دسترسی زیستی کمتر از 35% است.
- دیامورفین به پروتئین پلاسما وصل نمی شود، دیامورفین برای تولید متابولیت های فعال مانند مونواستیل مورفین 6 و مورفین 5 ،6 از طریق آنزیم های مختلف استراز، استیلزدایی می شود. بویژه، هنگامی که به صورت خوراکی تجویز شود، دیامورفین تحت تأثیر متابولیسم عبور اول قرار می گیرد. بیشتر داروها از طریق کلیه به عنوان گلوکورونید دفع می شوند. بخوبی از طریق دستگاه گوارشی جذب شده و از طریق تزریق زیر جلدی و داخل عضلانی نیز استفاده و جذب می شود. در خون به مرفین تبدیل می شود. همچنین از سد خونی مغزی عبور می کند. عمدتاً در ادرار ترشح می شود و مقدار کمی از طریق مدفوع دفع می شود.
اشکال دارو:
- قرص، آمپول، پودر، شیاف
مقدار مصرف صحیح:
- در ابتدا 5 میلی گرم که در صورت نیاز افزایش می یابد و به 25 میلی گرم می رسد و هر 4 ساعت یک بار می باشد.
- دوز معمول بزرگسالان برای درمان درد حاد یا مزمن: 5mg تا 10mg هر چهار ساعت است که با تزریق در زیر پوست یا عضلانی 2.5 تا 5mg هر چهار ساعت داده می شود که به طور مستقیم در یک رگ برای درد حاد داده می شود.
- برای سكته قلبی: معمولاً 5mg به وریدی داده می شود كه در صورت لزوم، 2.5 تا 5 میلی گرم دیگر نیز انجام می شود.
- برای آب آوردن ریه ها:5 تا 5 میلی گرم به داخل ورید داده می شود. اگر سالخورده هستید و به شدت ضعف و احساس خستگی دارید، یا به مشکلات کبدی و کلیوی مبتلا هستید، دوز پایین تر خواهد بود.
اثر دارو:
- چند ساعت پس از مصرف ظاهر می شود.
قبل از مصرف دارو:
- بیماران قلبی، بیماران تیروئیدی، افراد مبتلا به حساسیت های تنفسی و افراد دچار اختلالات خونی باید در مصرف این دارو احتیاط کنند.
عوارض جانبی دارو:
- احساس سرگیجه، خواب آلودگی و یا کسلی، تاری دید، احساس بیماری، یبوست، خشکی دهان.
تداخلات دارویی:
- بوتورفانول، نالبوفین، آلویموپان.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- از مصرف این دارو به مدت طولانی پرهیز نمایید، چون موجب مسمومیت دارویی می شود و ایجاد وابستگی می کند.
- در موارد زير مصرف اين دارو با احتياط كامل انجام شود: آسم، كم بودن ذخيره تنفسي و التهاب روده. مصرف مكرر اين دارو، باعث ايجاد وابستگي و تحمل به اثرات دارو مي‌گردد. اين دارو نبايد بيش از مقدار توصيه شده مصرف شود.
- اگر پس از چند هفته مصرف دارو، پاسخ مطلوب حاصل نشد، بدون مشورت با پزشك مقدار مصرف دارو نبايد افزايش يابد.
- در صورت فراموش كردن يك نوبت مصرف دارو، به محض به يادآوردن، آن نوبت بايد مصرف شود، مگر اينكه تقریباً زمان مصرف نوبت بعدي فرا رسيده باشد. در اين صورت مقدار مصرف بعدي نيز نبايد دو برابر گردد.
- از مصرف فرآورده‌هاي حاوي الكل و ساير داروهاي مضعف CNS با اين دارو بايد خودداري شود.
- در صورت بروز سرگيجه، خواب آلودگي، منگي و احساس كاذب سرخوشي بايد احتياط نمود.
- هنگام برخاستن ناگهاني از حالت خوابيده يا نشسته بايد احتياط نمود.
- قبل از مصرف دارو پس از مصرف طولاني مدت، بايد با پزشك مشورت شود. قطع تدريجي مصرف دارو ممكن است ضروري باشد.