شناخت دارو: عبارت است از متادون یک داروی مصنوعی از گروه مخدرها می باشد ک به منظور تسکین دردهای حاد و شدید به کار گرفته می شود.

دسته دارویی:

• داروهای اپیوئیدی

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• این دارو اپیوئیدی صناعی و آگونیست شبه اپیوئیدی است که با اتصال به گیرنده های اختصاصی مانند مورفین اثر ضد دردی خود را اعمال می کند.این دارو آگونیست اپیوئید است که با اتصال به گیرنده های مو ، کاپا ، دلتا گیرنده های اپیوئیدی باعث ایجاد اثر ضد دردی و کاهش سرعت تنفس می شود و در طولانی مدت وابستگی شبه مورفین دارد.از راه خوراکی و تزریقی جذب، تقریبا کامل و سریع است. شکل خوراکی دارو پس از 30 دقیقه در پلاسما قابل شناسایی است و پس از 2.5 تا 3 ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی می رسد. فراهمی زیستی بالا و حدود67 تا 97 درصد می باشد. در کبد متابولیزه و عمدتا از طریق کلیه ها  دفع می گردد. اتصال به پروتئین های پلاسما بالا و حدود 86 درصد می باشد. متادون یک آگونیست اپیوییدی با نیمه عمر بالا (تقریبا 24 ساعت) می باشد و بیش از سایر اپیوئید ها مانند مورفین برای تسکین درد استفاده می شود.

اشکال دارو:

• آمپول، قرص، شربت

مقدار مصرف صحیح:

• حداقل 5 و حداکثر 10 میلی گرم و طی چند مرحله در روز باید مورد استفاده قرار بگیرد.
• در بزرگسالا با سندرم محرومیت اپیوئید: جهت کاهش وابستگی به اپیوئید ها و سم زدایی: خوراکی: روز اول: شروع دوز باید تحت نظارت پزشک باشد و تا زمانی که علائم سندروم محرومیت وجود دارد ادامه یابد. 20 تا 30 میلی گرم در ابتدا که در صورت عدم رفع علائم سندروم محرومیت یا ظهور مجدد آن،ممکن است 5 تا 10 میلی گرم خوراکی بعد از  2 تا 4 ساعت به دوز اولیه اضافه شود. ماکسیمم دوز روزانه 40 میلی گرم می باشد. پس از پایان هفته اول با توجه به علائم سندروم محرومیت در 2 تا 4 ساعت پس از مصرف دارو، مجددا دوز تنظیم می گردد.
• در بزرگسالان جهت کاهش درد: تزریقی: 2.5 تا 10 میلی گرم وریدی هر 8 تا 12 ساعت، دوز نگهدارنده: با توجه به کنترل وضعیت بیمار نسبت به اثربخشی دارو تنظیم می گردد ضمن اینکه برای پیشگیری از افزایش دوز احتیاط لازم باید صورت گیرد.

اثر دارو:

• ظرف مدت یک ساعت ظاهر می شود.

قبل از مصرف دارو:

• مبتلایان به حساسیت های تنفسی، بیماران قلبی، بیماران تیروئیدی، و افرادی که الکلی هستند باید در مصرف این دارو احتیاط نمایند.

عوارض جانبی دارو:

• تهوع , گیجی , سرگیجه , ضعف , تپش قلب , خواب آلودگی , خستگی , احساس سبکی سر , استفراغ , از دست رفتن اشتها , ضربان قلب سریع , یبوست شدید , افزایش تعریق , تنفس ضعیف یا سطحی , سردرد همراه با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید.

تداخلات دارویی:

• دوکسپین , لووفلوکساسین , کلردیازپوکساید , کلرال هیدراته , فنتانیل , گوسرلین , ریفابوتین , پگ اینترفرون آلفا 2بی , تری فلونوماید , دیدانوزین , استاوودین , ساکویی ناویر | ساکیناویر , نویراپین , ترفنادین , سدیم اکسی بات , پروکائین آمید , اسپارفلوکساسین , وندتانیب , راساژیلین (رازاگیلین) , سافینامید , ایزوپروترنول , پالونوسترون , دولاسترون , تاپنتادول , هیسترلین , پنتازوسین , اینوتوزوماب , اینداپامید , دوفتیلید , بپریدیل , آمینوگلوتتیماید , بوتورفانول , نالبوفین , آلفوزوسین , آمی سولپراید , پرومازین , آرسنیک تری اکساید , داساتینیب , رومیدپسین , ومورافنیب , جمتوزومب , دوراویرین , استازولام , تمازپام , آسناپین , آپالوتامید , وازوپرسین , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , مولیندون , آلویموپان , لنواتینیب , بداکیلین , آبارلیکس , گیلتریتینیب , گلاسدگیب , پرفلوترن , لورلاتینیب , اکسی مورفون , کوآزپام , پاراآلدهاید , ات کلر وینول , کلرازپات , بنزهیدروکدون/استامینوفن , انترکتینیب , پیتولیسانت , کانابیدیول , اناستروزول , هالاون.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، درد , کولیت سودوممبران , مشکلات تنفسی , درد خفیف تا متوسط , ازدیاد حساسیت به این دارو یا ترکیبات موجود در آن , آسم حاد , مشکلات حاد شکمی , اسهال ناشی از سم , فلج ایلئوم روده , اختلالت مهم تنفسی.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• هنگام مصرف داروی فوق از کارهایی که احتیاج به دقت و هوشیاری کامل دارند پرهیز نمایید.
• متادون از دسته داروهای اپیوئیدی است . ( به اپیویید ، نارکوتیک هم اطلاق می شود.) این دارو باعث کاهش سندروم محرومیت در معتادان به هروئین یا سایر داروهای نارکوتیک بدون افزایش وابستگی به دارو می شود. متادون به عنوان یک مسکن درد و بخشی از برنامه های سم زدایی از مواد مخدر به کار می رود. این دارو فقط در مراکز دارای  مجوز(مراکز ترک اعتیاد) قابل دسترسی است.
• متادون در مواردی باعث کاهش تنفس می گردد.
• در افراد مبتلا به بیماری تنفسی و التهاب روده ای باید با احتیاط مصرف شود.
• در صورت ابتلا به آریتمی های قلبی ، باید عملکرد قلب در طول دوره درمان با متادون ، کنترل گردد.
• در صورت وجود هریک از بیماری های زیر، به پزشک خود اطلاع دهید: بیماری قلبی، اختلال ریتم قلب ، سابقه شخصی یا خانوادگی سندرم طولانی QT؛ بیماری ریه یا هر نوع مشکل تنفسی، آسیب سر، تومور مغزی یا تشنج، اعتیاد به مواد مخدر یا الکل، یا بیماری های روحی-روانی؛ بیماری کبد یا کلیه؛ مشکلات ادراری؛ مشکلات کیسه صفرا، پانکراس یا تیروئید؛ مصرف آرامبخش ها مثل والیوم یا دیازپام، متادون ممکن است، حتی در دوزهای منظم ایجاد وابستگی کند. هرگز این دارو را به فردی دیگر، به ویژه افرادی که سابقه سوء مصرف مواد یا اعتیاد دارند، تجویز نکنید. سوء استفاده از داروهای نارکوتیک می تواند باعث اعتیاد، مسمومیت ناشی از افزایش دوز و یا مرگ، به ویژه در کودکان یا افراد دیگری که از دارو استفاده می کند بدون نسخه تجویز کند. فروش یا دادن متادون در مقابل قانون است.در زمان استفاده از متادون ، از مصرف فرآورده های حاوی الکل و داروهای آرام بخش و مضعف سیستم عصبی اجتناب شود.
• هنگام مصرف دارو از رانندگی و یا کارهایی که نیاز به دقت بالا دارد اجتناب شود . این دارو در اغلب موارد سبب گیجی و کاهش عکس العمل مناسب می گردد.
• از مصرف دارو با گریپ فوروت یا آبمیوه و عصاره آن اجتناب شود.
• این دارو نباید به طور ناگهانی قطع شود. به توصیه های پزشک در مورد کاهش دوز عمل نمایید.
• هرگز از قرص ها یا شربت متادون به صورت مخلوط برای تزریق وریدی استفاده نکنید. این عمل باعث مرگ ناشی از سوءاستفاده از این داروها می شود.