نام های دیگر: لوبیا روغنی – دانه ی سویا ـ دانه سوڑا – سورا – سويا.
مشخصات: گیاهی است از خانواده ی Leguminosae و یک ساله برگ های آن بیضی، نوک تیز و سبز و ساقه اش پرشاخه میباشد که انتهای شاخهها پیچک دارد میوه ی آن غلافی است شبیه لوبیا که در هر غلاف چند عدد دانه وجود دارد رنگ دانه ها بر حسب واریته ی آن متفاوت است و به رنگهای سیاه سفید، زرد خاکستری لاجوردی و خالدار دیده می شود.
ترکیب شیمیایی: در هر صد گرم دانه ی رسیده و خشک و خام آن مواد زیر وجود دارد: آب حدود ۱۰ درصد – پروتئین ۳۴ گرم – چربی 17.7 گرم – هیدراتهای کربن ۲۹ گرم – خاکستر 4.7 گرم – کلسیم ۲۲۶ میلی گرم – فسفر ۵۵۴ میلیگرم – آهن 8.4 میلیگرم – سدیم ۵ میلی گرم – پتاسیم ۱۶۷۷ میلیگرم – تیامین 1.10 میلیگرم – رايبوفلاوین 0.31 میلیگرم – نیاسین ۲/۲ میلی گرم – أنتی بیوتیک کاناوالین – آنتی بیوتیک مورومیکس – ایزوفلاون گلیکوزید – پانتوتنیک اسید – لپیوکسیداز – آنتوسیانین – آمیلاز – اوره آز کاروتن- کاروتنوئید – کولین – کلروفيل ـ بتا. ویتامین ها: ۸۰ واحد بین المللی – B کمپلکس – E-D-C و K در آن وجود دارد.
خواص:
- مصرف گل های آن برای کسانی که مبتلا به کوری و تاری قرنیه چشم شده اند، مؤثر می باشد.
- اگر برگ تازه ی آن را خوب له کنید و روی محل مار گزیدگی بگذارید، به دفع سم مار کمک می کند.
- له شده ی دانه های سبز آن به صورت ضماد برای رفع التهابهای پوستی که در پوست پای بچه ها دراثر ادرار پدید می آید به کار می رود.
- خوردن شس آن موجب جریان بهتر شیره ی هاضمه گشته و قدرت جذب روده ها را برای جذب و هضم غذاهای پروتئین دار افزایش میدهد.
- جوانه لوبیا چیتی را بخورید، ملین، مسهل محلّل و سازنده است در رشد و رویش موها مؤثر می باشد، درمورد معالجه استسقاء و روماتیسم آثار خوبی دارد.
- آب پخته ی آن را هر روز بنوشید مدر است و حجم ادرار را زیاد میکند، تونیک مقوی، تببر بادشکن و ضد سم می باشد برای کاهش کلسترول خون بسیار مؤثر است.
- خوردن آن برای پیشگیری از انواع سرطان به خصوص سرطان کولون سرطان معده و سرطان پستان بسیار مؤثر است تنظیم کننده ی قند خون است و روند پیشرفت ناراحتی شریانی قلب را متوقف میکند و به بازگشت سلامت شریان قلب کمک مینماید برای دفع سنگ کیسه صفرا مصرف می شود، به فعالیت روده ها برای دفع منظم کمک میکند و برای یبوست و بواسیر مفید میباشد تا حدی از باردار شدن زنان جلوگیری می کند.
- طرز تهیه جوانه لوبیا چیتی: معمولاً برای جوانه از نوع سیاه آن استفاده می شود آن را در آب صاف و تمیز خیس می کنند و پس از این که جوانه ها سبز شدند آنها را کنده و از لوبیا جدا کرده و در سایه خشک می کنند. ویتامین C در آن وجود دارد.
مضرات:
- اسراف در خوردن آن ایجاد یرقان می کند.