شناخت دارو: عبارت است از لاینسترنول شکل مصنوعی هورمون جنسی زنانه است که به منظور پیشیگری از بارداری در خانم ها تجویز می شود.
دسته دارویی:
- هورمون های جنسی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- این دارو در بدن تحت متابولیسم کبدی به متابولیت فعال خود به نام نوراتیسترون تبدیل می شود.
- با تغییر غلظت موکوس در واژن مانع رسیدن اسپرم ها به رحم می شود و از تخمک گذاری نیز جلوگیری می نماید.
- برخلاف سایر داروهای ترکیبی ضد بارداری، این دارو در زنان شیرده و کسانی که عدم تحمل استروژن دارند نیز قابل استفاده می باشد.
- متابولیسم این دارو و متابولیت فعال آن کبدی می باشد و متابولیت فعال این دارو سوبسترای CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 می باشد و توانایی اتصال به پروتئین بالایی دارد و عمده دفع آن از راه ادرار می باشد. اوج غلظت خونی این دارو ۲ تا ۴ ساعت پس از مصرف می باشد و نیمه عمر متابولیت فعال آن (نوراتیسترون) ۱۶ الی ۱۷ساعت می باشد.
اشکال دارو:
- قرص
مقدار مصرف صحیح:
- روزی یک قرص است که طی 1 مرحله باید مورد استفاده قرار بگیرد.
اثر دارو:
- چند ساعت پس از مصرف ظاهر می شود.
قبل از مصرف دارو:
- بیماران قلبی، بیماران با فشارخون بالا و افرادی که همزمان با این دارو از داروهای دیگر استفاده می کنند، باید در هنگام مصرف این دارو احتیاط نمایند.
عوارض جانبی دارو:
- عوارض شایع: سردرد، میگرن، تهوع و استفراغ، درد شکمی، آکنه، راش، اریتم ندوزوم، اریتم مولتی فرم، کلوآسما، حساسیت به نور، افزایش وزن، خونریزی واژینال غیر طبیعی و لکه بینی، تندرنس و درد پستان، ترشحات پستان، قاعدگی نامنظم، تغییرات خلق و خو، افسردگی، تغییر میل جنسی، عدم تحمل لنز های تماسی.
- عوارض جدی: ترومبوز، عود سرطان پستان، کیست تخمدان، خونریزی واژینال شدید، زردی پوست یا درد شدید شکمی، درد ناگهانی زیر شکم که ادامه دار باشد (علائم بارداری خارج از رحم)، خشکی واژن.
تداخلات دارویی:
- مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد صرع همچون کاربامازپین، فلبامات، پیریمیدون و فنی توئین باعث کاهش اثر لاینسترنول می‌شود.
- مصرف همزمان لاینسترنول با داروهای ضد سل نیز اثر این دارو را کاهش می‌دهد.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، در صورت ابتلا به ترومبوز، جراحی اخیر یا بی تحرکی دراز مدت، زردی یا سابقه زردی یا بیماری شدید کبدی، سرطان های مرتبط با هورمون های زنانه مانند انواع اصلی سرطان های پستان، خونریزی های بدون دلیل مشخص واژینال،
احتیاط: سابقه سرطان پستان، سرطان کبد، سابقه بیماری های قلبی عروقی خصوصاً سابقه ترومبوز یا سکته قلبی، دیابت، سابقه بارداری خارج از رحمی، عفونت لوله های فالوپ یا جراحی فالوپ، صرع، فشارخون بالا، کلوآسما.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- در خانم هایی که اعتیاد به مصرف سیگار دارند و یا از سن بالایی برخودار هستند، استفاده از داروهای مورد نظر بهترین شیوه پیشیگری از بارداری می باشد.
- به بیمار آموزش های لازم در مورد احتمال بروز علائم ترومبوز داده شود تا در صورت بروز علائمی مانند سردرد شدید، تغییرات بینایی، درد یا لنگیدن پا، سرفه و تنگی نفس بدون علت و … به پزشک مراجعه نماید و مصرف این دارو را به اطلاع پزشک برساند.
- معاینات سینه و زنان بصورت منظم و دوره ای برای بیمار انجام شود.
- در صورت بارداری، شک به بارداری یا اقدام به بارداری حتماً دارو قطع و به پزشک مراجعه نمایید.
- به بیمار نحوه مصرف صحیح دارو و همچنین راهکار مناسب در زمان فراموشی مصرف، مصرف بیش از حد و… آموزش داده شود.