شناخت دارو: عبارت است از لامیوودین یک داروی ضد ویروس ایدز است. این دارو به طول قطعی بیماری ایدز را درمان نمی کند، اما از پیشرفت آن جلوگیری می کند.

دسته دارویی:

• ضد ویروس ها

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• لامیوودیندر درون سلول به فرم فعال تری فسفات تبدیل شده و با مهار نسخه برداری معکوس زنجیره انتهایی HIV از تکثیر ویروس جلوگیری می کند.
• مهار تکثیر ویروس با مهار رونوشت برداری معکوس ازDNA ویروس.
• جذب و فراهمی زیستی دارو در مصرف خوراکی خوب است ولامیوودین به سرعت جذب شده و به صورت گسترده توزیع می شود. مصرف دارو با غذا تأثیر اندکی در جذب آن دارد. پروتئین بایندینگ کمتر از 36% و متابولیزاسیون اندک دارد و عمدتاً در ادرار دفع می شود.

اشکال دارو:

• قرص، محلول دهان.

مقدار مصرف صحیح:

• 300 میلی گرم و طی 2 مرحله در روز می باشد.
• بزرگسالان: کنترل عفونت HIV: 150 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز یا 300 میلی گرم روزانه (بصورت ترکیبی با سایر داروهای ضد رترویروس).
• هپاتیت B مزمن: 100 میلی گرم روزانه خوراکی.
• پروفیلاکسی HIV در تماس های پر خطر: 150 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز یا 300 میلی گرم روزانه تا 28 روز.
• کودکان: کنترل عفونت HIV در کودکان 3 ماهه و بزرگتر: 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه 2 مرتبه و یا 8 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه 1 مرتبه (حداکثر دوز مجاز 3000 میلی گرم روزانه). هپاتیت B مزمن در کودکان 2 ساله و بزرگتر: 3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه 1 مرتبه (حداکثر دوز مجاز100 میلی گرم روزانه). در بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی دوز بایستی کاهش یابد.

اثر دارو:

• پس از مصرف به سرعت ظاهر می شود و تا چند ساعت باقی می ماند.

قبل از مصرف دارو:

• افرادی که بدنشان نسبت به مصرف این دارو واکنش نشان می دهد و افراد مبتلا به ناراحتی های کبد و کلیه باید در مصرف این دارو احتیاط کنند.

عوارض جانبی دارو:

• تهوع , سردرد , استفراغ , سرگیجه , اسهال , نوروپاتی , سرفه , بی اشتهایی , راش پوستی , دردهای شکمی , پاراستزی , پانکراتیت , هپاتیت , اختلالات خواب , آفزایش آنزیم های کبدی , هپاتومگالی , لاکتیک اسیدوزیس , آلوپسی , کاهش سلول های خونی , افزایش CPK , ناراحتی در گلو و لوزه ها.

تداخلات دارویی:

• دفراسیروکس , پگ اینترفرون آلفا 2بی , زالسیتابین , مگلومین کامپاند , ایباندرونات , پلی ساکارید آهن , نتیل مایسین سولفات , اماستاکسین , رمدسیویر.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• چون مصرف این دارو تعداد گلبول های سفید خون را تحت تأثیر قرار می دهد، بنابراین باید بصورت دوره ای مصرف آن چک شود.
• سایر بیماران از لحاظ عملکرد کبدی، علایم لاکتیک اسیدوز و پانکراتیت پایش شوند.
• نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به HIV، پیش از شروع درمان از لحاظ عفونت همزمان هپاتیت بی پایش شوند. میزان لود ویروس، شمار CD4 و سندرم التهابی بازسازی ایمنی ارزیابی گردد. سطح کراتینین و عملکرد کبدی بیمار در ابتدای درمان، 8 الی 2 هفته پس از شروع یا تغییر درمان و سپس هر 6 الی 3 ماه پایش شود (در صورت عفونت همزمان هپاتیت بی، عملکرد کبدی تا چند ماه پس از قطع درمان به دقت ارزیابی گردد).
• کودکان مبتلا به HIV، پیش از شروع درمان از لحاظ عفونت همزمان هپاتیت بی پایش شوند. سطح کراتینین در ابتدای درمان و سپس هر 6 الی 3 ماه پایش شود. عملکرد کبدی در ابتدای درمان و سپس هر 4 الی 3 ماه ارزیابی گردد (در صورت عفونت همزمان هپاتیت بی، عملکرد کبدی تا چند ماه پس از قطع درمان به دقت پایش شود).
• بیماران مبتلا به هپاتیت بی، پیش از شروع درمان از لحاظ عفونت همزمان HIV پایش شوند. سطح کراتینین در ابتدای درمان پایش شود. عملکرد کبدی بیمار به صورت بالینی و آزمایشگاهی به منظور ارزیابی عود یا تشدید هپاتیت بی، تا چند ماه پس از قطع درمان به دقت ارزیابی گردد.
• عملکرد کبدی بیمار هر 3 ماه ارزیابی گردد.
• در هپاتیت بی مزمن، سطح HBV DNA تا زمانی که به سطح غیرقابل اندازه گیری برسد، هر 3 ماه و پس از آن هر 6 الی 3 ماه پایش شود.
• در بیماران HBeAg مثبت، سطح HBeAg و anti-HBe به منظور بررسی سروکانورژن ارزیابی شود.
• سطح آلانین آمینوترانسفراز، لاکتیک اسیدوز (در صورت نیاز بالینی) و آمیلاز (در صورت بروز علایم پانکراتیت)، پایش گردد.
• بیمار از لحاظ علایم لاکتیک اسیدوز (ضربان غیرطبیعی قلب، کرامپ عضلانی، درد شکمی)، بزرگ شدن کبد (درد سمت راست شکم، یرقان، تب) و پانکراتیت در اطفال (درد شدید شکمی، کمر درد شدید، استفراغ) پایش شود و به بیمار گوشزد شود که این علائم را به سرعت گزارش کند.
• داروهای ضد ویروس احتمال ایجاد کارسینومای سلول های کبدی را کاهش نمی دهند، در نتیجه توصیه می شود که بیماران پر ریسک از این نظر پایش شوند.
• پس از قطع درمان، بیمار از لحاظ عود عفونت ویروسی، افزایش سطح آلانین آمینوترانسفراز، سروریورژن و زوال عملکرد بالینی، هر 3 ماه به مدت 1 سال پایش شود.
• در صورت مصرف چند داروی مختلف، نحوه زمان بندی مصرف داروها به بیمار آموزش داده شود و ضرورت مصرف منظم دارو و تکمیل دوره درمان به بیمار گوشزد شود.