شناخت دارو: عبارت است از سوكسينيل كولين به عنوان كمك بيهوشي براي شل كردن عضلات و تسهيل كنترل بيمار طي تنفس مصنوعي از طريق مكانيكي مصرف مي شود. همراه با مسدود كننده هاي عصبي غير دپولاريزان با اثر مستقيم نسبتاً كوتاه براي لوله گذاري داخل ناي مصرف مي شود. انفوزيون مداوم آن در جراحي هاي كوتاه مدت كه شل شدن عضلات ضرورت دارد استفاده مي شود. در كاهش شدت انقباضات عضلاني ناشي از حملات تشنجي (الكتريكي يا فارماكولوژيكي يا واكنش هاي سمي به ديگر داروها) نيز به كار مي رود.
دسته دارویی:
- مسدود کننده عصب و عضله
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- سوكسينيل كولين داروي مسدود كننده عصبي عضلاني دپولاريزان است كه با استيل كولين در اتصال به گيرنده هاي كلينرژيك صفحه محركه انتهايي رقابت و با اتصال به گيرنده ها باعث دپولاريزاسيون مي شود. اثر دپولاريزان به دليل تمايل شديد آن به گيرنده كلينرژيك و مقاومت به اثرات كولين استراز، طولاني تر از استيل كولين است. اين اثر ابتدا باعث انقباض گذاري عضلات مي شود كه معمولاً فاسيكوله شدن عضلات بروز مي كند و بعد از آن، انتقال عصبي عضلاني مهار مي شود.
- متابوليسم دارو پلاسمايي است. شروع اثر با تزريق وريدي 1 الی 5/0 دقيقه و با تزريق عضلاني طي 3 دقيقه مي باشد. زمان رسيدن به حداكثر اثر 2 الی 1 دقيقه بعد از تزريق وريدي مي باشد. دفع دارو كليوي است.
اشکال دارو:
- آمپول، ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- انسداد عصبی و عضلانی: بزرگسالان: دوز آغازی: 3 الی 1.1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن وریدی تک دوز یا 3 الی 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن عضلانی تک دوز. برای فرآیندهای کوتاه مدت: معمولاً 0.6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن وریدی. دوز نگهدارنده برای فرآیندهای طولانی 0.04 الی 0.07 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن وریدی هر 5 الی 10 دقیقه در صورت لزوم یا 2.5 میلی گرم در هردقیقه انفوزیون وریدی.
- کودکان: دوز آغازی: نوزادان و کودکان کوچک: 2 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن وریدی تک دوز، کودکان بزرگتر و نوجوانان: 1 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن وریدی تک دوز. 3 الی 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن عضلانی عمیق تک دوز، مجموع دوز بیشتر از 150 میلی گرم نشود (تجویز وریدی ناکافی). دوز نگهدارنده: 3 الی 0.6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن وریدی هر 5 الی 10 دقیقه در صورت لزوم.
عوارض جانبی دارو:
- واکنش های حساسیتی ، آریتمی قلبی ، کاهش ضربان قلب ، راش ، افت فشارخون ، تاکیکاردی سینوسی ، هایپرترمی بدخیم ، افزایش فشار داخل چشم ، افزایش ترشح بزاق، سفتی فک، سرکوب تنفسی، بزرگ شدن عدد بزاقی، درد بعد از جراحی، قطع تنفس. میوگلوبینوریا/میوگلوبینمیا (نادر).
تداخلات دارویی:
- آتراکوریوم ، آمیکاسین, استرپتومایسین ، ایرینوتکان ، پرالیدوکسیم ، پروپوفول ، جنتامایسین ، دروسپیرنون ، دکسپانتنول ، پلی میکسین بی سولفات ، تتراسیکلین ، داکسی سیکلین ، مینوسایکلین ، کلیندامایسین ، فنتانیل ، اکسی تتراسیکلین ، اکوتیوپات آیوداید، آمفوتریسین B داکسی کولات، پارومومایسین ، کاپرنومایسین ، کولستین ، دمکلوسیکلین ، لایمی سایکلین ، لینکومایسین ، نئومایسین، کانامایسین ، هیدروکدون ، توبرامایسین ، کینین ، سیکلوفسفامید ، وگرونیوم ، پانکرونیوم، روکورونیوم ، فیزوستیگمین ، پروکائین، کولیستین ، اكوتيوفات پدید ، دوکساپرام ، نتيل مايسين سولفات ، کاناگلیفلوزین ، پیلوکارپین خوراکی ، هوپرزین آ ، اپیوم ، پرابوتولینوم توکسین آ | prabotulinumtoxina, بنزهیدروکدون/استامینوفن.
موارد منع مصرف:
- هایپرترمی بدخیم، ازدیاد حساسیت به این دارو یا ترکیبات موجود در آن، گلوکوم زاویه بسته، جراحی چشم، سابقه هایپرترمی بدخیم، میوپاتی همراه با افزایش کراتین کیناز، آسیب های متعدد موجود، فقدان حمایت تنفسی، آسیب های نفوذ کننده به چشم، اختلال ژنتیکی پسودوکولین استراز پلاسمایی، فاز حاد آسیب های پس از سوختگی شدید (ممکن است هایپرکالمی رخ دهد)، حساسیت زدایی عصبی شدید عضلات اسکلتی، آسیب نورون های حرکتی فوقانی.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- با محلول هاي قليايي (مثل تيوپنتال سديم) مخلوط نشود چون رسوب مي نمايد.
- تكرار مصرف دارو ممكن است باعث بروز مقاومت شود.
- مصرف دارو ممكن است باعث افزايش غلظت سرمي پتاسيم شود كه منجر به ايست قلبي يا آريتمي در بيماران دچار سوختگي يا ضربه شديد و اختلالات نورولژيك مي شود كه تا هفته ها و ماه ها بعد از ضربه اين اثر باقي مي ماند. برادي كاردي و آريتمي قلبي با اين دارو از ساير مسددهاي عصبي و عضلاني شايعتر است.
- در سوختگي شديد، سميت با ديژيتال يا مصرف اخير آن، عيب كار قلب، بيماري دژنراتيو يا ديستروفي عصبي و عضلاني، فلج نيمه تحتاني بدن، هيپركالمي، صدمات نخاعي، ضربه شديد، كمبود خوني شديد، دهيدراتاسيون، مصرف حشره كش هاي سمي براي عصب يا ديگر مهاركننده هاي كولين استراز، بيماري شديد كبد يا سيروز، سوءتغذيه، صفات نهفته ارثي، ضايعات چشمي، گلوكوم، جراحي چشم، شكستگي يا اسپاسم عضله و هيپرترمي بدخيم با احتياط مصرف شود.
- ميزان و شدت بروز برادي كاردي و كاهش فشارخون ناشي از دارو همراه با ضد دردهاي مخدر بالا مي رود. آزاد شدن هيستامين نيز كه با بسياري از ضد دردهاي مخدر ايجاد مي شود، افزايش مي يابد.
- مصرف مكرر يا طولاني مدت دارو ممكن است انسداد عصبي و عضلاني شبيه به انسداد حاصل از داروهاي مسدود كننده عصبي و عضلاني غير پولاريزان ايجاد كند كه اين حالت منجر به بروز ضعف مداوم تنفسي يا آپنه خواهد شد. براي به حداقل رساندن خطر مصرف بيش از حد توصيه مي شود از يك تحريك كننده اعصاب محيطي، براي پيگيري پاسخ بيمار به دارو استفاده شود.
- در كودكان به خصوص به اثرات ميوگلوبينمي، ميوگلوبينوري و قلبي دارو حساسترند. مصرف مقادير كمبود توبوكورارين قبل از سوكسينيل كولين، شيوع ميوگلوبينمي را كاهش مي دهد. همچنين با تكرار مصرف در صورت بروز، عوارض قلبي ذكر شده ناشي از تحريك واگ با تيوپنتال سديم و آتروپين مهار مي شود. بعد از اين اثرات تاكي كاردي و افزايش فشارخون ممكن است ديده شود.
- تقويت اثر بيهوش كننده هاي استنشاقي هيدروكربنه توسط سوكسينيل كولين كمتر از مسدودكننده هاي عصبي و عضلاني غير دپولاريزان است.
- طول و شدت دارو در هيپرترمي و هيپوترمي افزايش مي يابد.
- مقدار تست 10 ميلي گرم براي تعيين حساسيت بيمار و زمان بازيابي به كار مي رود. در بيماراني كه ميزان فعاليت آنزيم پسودو كولين استراز در آنها كم است، به دليل حساسيت غير معمول به اثرات سوكسينيل كولين ممكن است به كاهش مقدار مصرف دارو نياز باشد در اين مورد مقدار تست 10 الی 5 ميلي گرم مي باشد.
- براي كاهش فاسيكوله شدن عضلات، مقدار كمي از داروي غير دپولاريزان، ممكن است قبل از مصرف سوكسينيل كولين، به كار مي رود.
- دارو اثر شناخته شده اي روي هوشياري يا آستانه درد ندارد، لذا در جراحي بايد مقدار كافي از داروي بي هوشي به كار رود.