شناخت دارو: عبارت است از سونیتینیب یک داروی سرطانی است که با رشد و انتشار سلولهای سرطانی در بدن تداخل ایجاد میکند. داروی سانی تینیب برای درمان تومورهای پیشرفته یا در حال پیشرفت سیستم گوارش ، پانکراس یا کلیه به کار میرود.
دسته دارویی:
- داروهای آنتی نئوپلاستیک خوراکی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- سانی تینیب باعث مهار تیروزین کینازچند گیرنده ای ، که در رشد تومور، تشکیل رگ بیمارگونه، و پیشرفت متاستاتیک سرطان، نقش دارد می شود .سانی تینیب مولکول کوچکی است که باعث مهار تیروزین کینازچند گیرنده ای ، که در رشد تومور، تشکیل رگ بیمارگونه، و پیشرفت متاستاتیک سرطان، نقش دارد می شود .مدت زمان رسیدن به بیشترین اثر بین 6 تا 12h میباشد. غذا تاثیری بر فراهمیزیستی سانی تینیب ندارد. با تکرار مصرف روزانه ، ساونیتینیب 3 تا 4 برابر، و متابولیت فعال اولیه 7 تا 10 برابر انباشته می شوند. غلظت حالت پایدار داروی اولیه و متابولیت اولیه طی 10 تا 14 روز بدست میآیند. سطوح پلاسمای ترکیب شده سانی تینیب به اضافه متابولیت فعال در بازه 9/62 تا 101 ng/mL قرار میگیرند. اتصال به پروتئینهای پلاسمای سانی تینیب 95% است. اتصال پروتئینی متابولیت اولیه 90%، و حجم توزیع سانی تینیب 230/2 لیتر میباشد. سونیتینیب و متابولیت فعالش توسط CYP3A4 در کبد متابولیزه میشوند. دفع از طریق مدفوع (61%) و از طریق کلیه (16%) است. کلیرانس مصرف خوراکی در بازه 34 تا 62 L/h میباشد. نیمه عمر نهایی سانی تینیب و متابولیت اولیه به ترتیب 40 تا 60h و 80 تا h110 است.
اشکال دارو:
- کپسول
مقدار مصرف صحیح:
- توموراسترومای دستگاه گوارش: بزرگسالان: خوراکی 50 mgیک بار در روز طبق برنامه 4 هفته درمان به دنبال آن 2 هفته قطع درمان.
- تومور نورواندوکرین پانکراتیک: بزرگسالان خوراکی: 5 max, 50 mg) mg) یک بار در روز، متوالی بدون دوره قطع درمان.
- کارسینومای سلولهای کلیوی: بزرگسالان: خوراکی 50 mgیک بار در روز طبق برنامه 4 هفته درمان به دنبال آن 2 هفته قطع درمان.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , سردرد, بی خوابی , یبوست , دردشکمی , گیجی , استفراغ , خستگی مفرط , بثورات جلدی , افسردگی , اسهال , تنگی تنفس , ضعف , احساس سرما , خارش شدید , افزایش فشارخون , کاهش پلاکت خون , کاهش نوتروفیل خون , کاهش لیمفوسیت خون , کاهش لکوسیت خون , قرمز شدن پوست , سوءهاضمه , ادم محیطی , سرفه , تب , کم کاری تیروئید , کاهش وزن , درد عضلانی , طاسی , بی اشتهایی , درد مفصل , پشت درد , عفونت قسمت بالایی دستگاه تنفسی , کاهش پتاسیم خون , افزایش قند خون , کاهش کلسیم خون , سندروم دست و پا , خونریزی , افزایش آلکالین فسفات , التهاب بافت موکوسی دهان , هموروئید , افزایش ALT , افزایش AST.
تداخلات دارویی:
- بواسیزوماب , تراستوزوماب , ایتراکونازول , تریمی پرامین , توپوتکان , فنوباربیتال , فنی توئین , وریکونازول , کتوکونازول , کلاریترومایسین , گلی بنکلامید , اسپارفلوکساسین , وندتانیب , دولاسترون , دوفتیلید , بپریدیل , ومورافنیب , ادوکسابان , جمتوزومب , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , ریوسیگوآت , بداکیلین , تمسیرولیموس , انترکتینیب , رمدسیویر , تالازوپاریب.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- دوز دریافتی اولیه در بیماران با ESRD تحت همودیالیز کمتر است ; دوزهای بعدی ممکن است نیاز به افزایش داشته باشند.
- سمیت آدرنال در حیوانات ملاحظه شده است. تستهای عملکرد غیرطبیعی آدرنال در بیماران طی درمان گزارش شده است.
- حوادث قلبیز عروقی، از جمله کاهش در میزان خروجی بطن چپ، نارسایی قلبی، افزایش فشارخون، اختلالات عضلات قلب، وضعف عضلات قلب ، که در مواردی کشنده بودند، گزارش شده است.
- ممکن است باروری را مختل کند.
- عوارض جدی دستگاه گوارش، در برخی موارد کشنده، از جمله پارگی دستگاه گوارش بندرت در بیماران با بدخیمیهای داخل شکمی اتفاق افتاده است.
- در مواردی خونریزی در طی درمان گزارش شده است که برخی کشنده بودهاند. خونریزی از بینی شایعترین مورد گزارش شده است، اما خونریزی زخم، اندام تناسلی، دستگاه گوارش فوقانی، از لثه و مقعدی هم مستند شدهاست. خونریزی مربوط به تومور هم مشاهده شدهاست.
- درمان اورژانس حاصل کمکاری تیروئید گزارش شده است. موارد پرکاری تیروئید، برخی به دنبال کمکاری تیروئید، گزارش شده است.
- موارد اختلال در بهبود زخم گزارش شده است. قطع موقت درمان در بیماران تحت جراحیهای بزرگ توصیه می شود.بدون توجه به وعدههای غذایی مصرف شود. اگر ناراحتی دستگاه گوارش رخ داد، همراه با غذا مصرف شود.
- به بیماران یا پرستاران توصیه کنید که قبل از شروع درمان راهنمای داروی سانی تینیب را با دقت مطالعه کنند، و هر بار دارو عوض میشود اطلاعات جدید را چک کرده و مطالعه کنند.
- به بیماران آگاهی داده شود که دوز دارو ممکن است افزایش (زمانی که برخی داروهای دیگر به طور همزمان استفاده شود)، یا کاهش یابد، یا اگر عوارض جانبی آزاردهنده بروز کند یا داروهای مشخصی به طور همزمان استفاده شود، دارو به طور موقت قطع شود.
- به بیماران توصیه کنید که بدون دستور پزشک دوز مصرف را تغییر ندهند یا آن را قطع نکنند.
- به بیماران آگاهی دهید که سانی تینیب میتواند منجر به فشار خون بالا شود و فشار خون را در فواصل معین طی درمان کنترل کنند. به بیماران آگاهی دهید که داروهای فشار خون ممکن است برای کنترل فشار خون افزایش یافته نیاز باشد.
- به بیماران توصیه کنید که در صورت مشاهده هریک از رخدادهای زیر فورا با پزشک خود تماس بگیرند: خونریزی، خونمردگی غیرمعمول; تاول، درد، قرمزی، ورم کف دست یا کف پا; لرز، تب، گلودرد یا دیگر علائم عفونت; زخمهای دهانی; افزایش سریع وزن و یا تورم در قوزکها و/ یا پا; راش یاخارش; تنگی نفس بیدلیل.
- به بیماران یا پرستاران آگاهی دهید که اختلالات دستگاه گوارش ( برای مثال اسهال، سو هاضمه، زخمهای دهانی، تهوع، استفراغ) شایع میباشد و علائم غیرقابل تحمل دستگاه گوارش را به پزشک خود گزارش دهند. به بیماران آگاهی دهید که درمان حمایتی (داروهای ضد اسهال، ضد تهوع و استفراغ) ممکن است مورد نیاز باشد.
- به بیماران آگاهی دهید که به دلیل رنگ دارو، تغییررنگ پوست به رنگ زرد ممکن است رخ دهد.
- به بیماران آگاهی دهید که تغییرات پوست (خشکی، ضخامت، ترکخوردگی، راش یا تاول کف دست یا کف پا) و از دست دادن پیگمانهای پوست یا مو ممکن است طی درمان رخ دهد.
- به زنان با قابلیت باروری توصیه کنید که طی درمان باردار نشوند.
- به بیماران توصیه کنید که محصولات گریپ فروت، شامل آب گریپ فروت، یا مخمر آبجو را طی درمان با سانی تینیب مصرف نکنند.