شناخت دارو: عبارت است از ریفابوتین یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف است که برای پیشگیری عفونت مایکوباکتریوم آویوم کمپلکس در بیماران HIV مثبت استفاده می شود.
دسته دارویی:
- آنتی بیوتیک (ضد توبرکلوزیس (ضد بیماری سل))
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- مهار فعالیت وابسته به DNA، RNA پلیمراز در باکتری های گرم مثبت و گرم منفی که منجر به سرکوب ساخت RNA و در نتیجه مرگ سلول می شود. مهار فعالیت وابسته به DNA، RNA پلیمراز در سلول های حساس بدون اثر گذاشتن بر فعالیت آنزیم های پستانداران.باکتری کش است و طیف اثر وسیعی در برابر گرم مثبت ها و گرم منفی ها(از جمله پسودوموناس آئروژینوزا) و مایکوباکتریوم توبرکلوزیس دارد. به خاطر بروز سریع مقاومت باکتریایی فقط برای عفونت های مایکوباکتریوم و تعدادی از عفونت های دیگر استفاده می شود. ریفابوتین به خوبی از راه خوراکی جذب و در مایعات و بافت های بدن از جمله مایع مغزی-نخاعی توزیع می شود.جذب: 53%، توزیع: بافت های بدن نظیر ریه، کبد، طحال، چشم و کلیه، حجم توزیع: 9.32 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، اتصال به پروتئین: 85%، فراهمی زیستی: 20%، نیمه عمر: 45 ساعت، زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 2-4 ساعت. متابولیسم: CYP3A4 کبدی.دفع، ادرار:10% تغییر نیافته و 53% به صورت متابولیت، مدفوع:10% تغییر نیافته و 30% به صورت متابولیت.
اشکال دارو:
- کپسول
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: پیشگیری از مایکوباکتریوم آویوم کمپلکس: 300 میلی گرم خوراکی در روز.
- کودکان: درمان مایکوباکتریوم آویوم کمپلکس: 5-10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (حداکثر 300 میلی گرم در روز).
- پیشگیری مایکوباکتریوم آویوم کمپلکس: 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (حداکثر 300 میلی گرم در روز).
عوارض جانبی دارو:
- کم خونی , اسهال , سردرد , تهوع , استفراغ , بی اشتهایی , نفخ , درد شکمی , لکوپنی , ترومبوسایتوپنی , راش , نوتروپنی , آروغ , درد عضلات , تغییر رنگ ادرار , افزایش ALT/AST.
تداخلات دارویی:
- آملودیپین+والسارتان , آریپیپرازول , آلپرازولام , آمیودارون , اپرپیتانت , ارلوتینیب , اریترومایسین , لوپیناویر , پردنیزولون , اتینیل استرادیول , نلفیناویر , پردنیزون , لومفانترین , سوفوسبوویر , ارگوتامین , پرازی کوانتل , کینیدین | کوئینیدین , هیدروکدون , کوئتیاپین | کوتیاپین , کلاریترومایسین , کلشی سین , کلوپیدوگرل , کلوزاپین , سولیفناسین , داکلاتاسویر , هیدروکسی پروژسترون , هیدروکورتیزون , وارفارین , وراپامیل , وریکونازول , کاربامازپین , لوراتادین , لوواستاتین , متادون , متیل پردنیزولون , میدازولام , نیلوتینیب , سیلدنافیل | قرص سیلدنافیل , سیلوستازول , سیمواستاتین , سیناکلست , سیکلوسپورین , فلودروکورتیزون , دی هیدرو ارگوتامین , دیازپام , دیلتیازم , رپاگلینید , سورافنیب , سیرولیموس , تئوفیلین , تاکرولیموس , ترازودون , تریامسینولون , تولترودین , دگزامتازون , استرادیول , استروژن کونژوگه , اورولیموس , ایرینوتکان , اسپری بودزوناید , بوسپیرون , رانولازین , استاوودین , ساکویی ناویر | ساکیناویر , ریتوناویر , التریپتان , آپیکسابان , والبنازین , آلموتریپتان , آکسیتینیب , بپریدیل , پازوپانیب , کنتراسپتیو تری فازیک , داساتینیب , ومورافنیب , بازدوکسیفن + , کوپانلیسیب , بریگاتینیب , تیپراناویر , الیگلوستات , دوراویرین , رالتگراویر , نیزولدیپین , نیکاردیپین , آکالابروتینیب , فوستاماتینیب , یولی پریستال , دابرافنیب , اتراویرین , استروپیپات , داریفناسین , کوبیسیستات , دلاویردین , سوفوسبوویر و ولپاتاسویر , دوتاستراید , تاسیملتئون , ابماسیکلیب , آپرمیلاست , کابوزانتینیب , الویتگراویر , استری پنتول , بداکیلین , سیمپرویر , پالبوسیکلیب , لوماکافتور / ایواکافتور , گلاسدگیب , واکسن حصبه (تیفوئید) , الباسویر/گرازوپرویر , آتوواکون/ پروگوانیل , پیتولیسانت , آلپلیزیب , تزاکافتور/ایواکافتور , بیکتگراویر , وکسلوتور , آواپریتینیب , نتوپیتانت , کپماتینیب , برومازپام , دینسترول.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، حساسیت به ریفامایسین ها , همراهی با واکسن های باکتریایی زنده.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- وضعیت خونی تحت نظر باشد. درد چشم، قرمزی، از دست دادن بینایی نمایان گر التهاب چشمی است.
- سفتی مفاصل، تورم، حساس شدن یا پاراستزی نمایانگر درد مفاصل و التهاب عضلات است.
- ممکن است تغییر رنگ ادرار، مدفوع، بزاق، خلط، عرق، اشک و پوست به قهوه ای-نارنجی رخ دهد. عملکرد خونی تحت نظر باشد.
- ممکن است موجب تغییر رنگ لنز تماسی شود.
- ممکن است تغییر رنگ ادرار، مدفوع، بزاق، خلط، عرق، اشک و پوست به قهوه ای و نارنجی رخ دهد که بی خطر است.
- از روش های ضدبارداری غیرهورمونی نظیر کاندوم استفاده کنید. داروهای ضدبارداری هورمونی اثربخشی ندارند.
- در صورت تحریک گوارشی ریفابوتین را با غذا مصرف کنید.