شناخت دارو: عبارت است از دیفن هیدرامین یک داروی آنتی هیستامین است و به عنوان ضد تهوع، ضد سرفه، برای مشکلات پوستی و خارش ها، برای واکنش های ازدیاد حساسیت، به عنوان خواب آور، ضد پارکینسون و به عنوان یکی از اجزای فرآورده های سرماخوردگی معمولی به کار می رود این دارو دارای برخی از اثرات نامطلوب ضد موسکارین و آرام بخش می باشد.
دسته دارویی:
- آنتی هیستامین ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- آنتاگونیست گیرنده هیستامینی H1 در سلول های effector مجاری تنفسی، عروق خونی و عضلات صاف دستگاه گوارشی می باشد. همچنین دارای خواص متوسط به بالای آنتی کولینرژیک و ضد تهوع است. دیفن هیدرامین یک آنتی هیستامین از دسته اتانول امین است. آنتی هیستامین های اتانول امین فعالیت آنتی موسکارینی قابل توجهی دارند و در اکثر بیماران اثرات آرامش بخش ایجاد می کنند. این دارو علاوه بر علائم آلرژیک معمول، سرفه های تحریکی، تهوع، استفراغ و سرگیجه مرتبط با بیماری حرکت را درمان می کند. همچنین برای درمان عوارض خارج هرمی ناشی از داروها و همچنین برای درمان موارد خفیف بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار می گیرد. دیفن هیدرامین به جای جلوگیری از انتشار هیستامین، مانند کرومولین و ندوکرومیل، با هیستامین آزاد برای اتصال در محل های گیرنده HA رقابت می کند.
- دیفن هیدرامین اثرات هیستامین را بر گیرنده های HA در دستگاه گوارش، رحم، عروق خونی بزرگ و عضله برونش به طور رقابتی مهار می کند. مشتقات اتانول امین داراي فعالیت آنتی کولینرژیک بیشتری نسبت به سایر آنتی هیستامین ها هستند که احتمالاً به دلیل اثرات ضد دیسکنزی (ضد اختلالات حرکتی)دیفن هیدرامین می باشد. به نظر می رسد عمل آنتی کولینرژیکی دارو به علت اثرات آنتی موسکارینی مرکزی باشد که ممکن است مسئول اثرات ضد تهوعی آن نیز باشد، اگر چه مکانیسم دقیق آن ناشناخته است.
اشکال دارو:
- شربت، آمپول، قرص، کرم موضعی
مقدار مصرف صحیح:
- در نوع خوراکی 25 الی 50 میلی گرم است که هر 4 الی 6 ساعت در روز می باشد.
- واکنش آلرژیک: 50 الی 25 میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت خوراکی؛ نباید بیش از 300 میلی گرم در روز باشد. 50 الی 10 میلی گرم (حداکثر 100 میلی گرم) هر 4 تا 6 ساعت تزریق عضلانی یا وریدی؛ نباید بیش از 400 میلی گرم در روز باشد.
- بیخوابی: 50 میلی گرم خوراکی، 30 دقیقه قبل از خواب.
- سرفه: 50 الی 25 میلی گرم در صورت نیاز هر 4 ساعت خوراکی (شربت ارجح است)؛ نباید بیش از 150 میلی گرم در روز باشد.
- بیماری حرکت: درمان یا پیشگیری: 25 الی 50 میلی گرم خوراکی هر 6 تا 8 ساعت. به صورت جایگزین، 10 تا 50 میلی گرم در هر دوز برای درمان؛ ممکن است تا 100 میلی گرم در صورت نیاز استفاده شود. نباید بیش از 400 میلی گرم مصرف شود.
- پارکینسونیسم:ابتدا 25 میلی گرم خوراکی هر 8 ساعت و سپس 50 میلی گرم خوراکی هر 6 ساعت؛ نباید بیش از 300 میلی گرم در روز باشد. به صورت جایگزین، 10 الی 50 میلی گرم وریدی با سرعت کمتر از 25 میلی گرم در دقیقه؛ نباید بیش از 400 میلی گرم در روز باشد. همچنین ممکن است 100 میلی گرم عضلانی مورد نیاز باشد. (مطلب تکمیلی: نشانه های بیماری پارکینسون).
اثر دارو:
- کمتر از یک ساعت ظاهر می شود.
قبل از مصرف دارو:
- مصرف این دارو در افرادی که دچار اختلالات ادراری، گلوکوم (آب سیاه) و بیماری کبدی هستند باید با احتیاط باشد.
عوارض جانبی دارو:
- افسردگی ، سردرد ، خشکی دهان ، گیجی ، تشنج ، سرگیجه ، لرزش ، نارسایی کبدی ، عوارض خارج هرمی ، خواب آلودگی ، خستگی ، کاهش فشارخون ، واکنش های ازدیاد حساسیت ، اختلالات خواب ، ضربان قلب سریع یا نامنظم ، آریتمی ، عدم ثبات احساسی ، عدم تعادل و هماهنگی ، ناراحتی در قسمت فوقانی معده ، غلیظ شدن ترشحات برونش، اختلال توجه و اختلالات خونی.
تداخلات دارویی:
- آلپرازولام ، اس امپرازول ، استامینوفن/ پاراستامول ، امگا 3، دولوکستین ، سرترالین ، استامینوفن + هیدروکدون و ستیریزین ، لووتیروکسین ، ویتامین ث (آسکوربیک اسید) ، ویتامین د3 ، اس سیتالوپرام ، آسپرین ، زولپیدم ، کلرفنیرامین ، پتاسیم سیترات ، هیدروکدون ، پروتریپتیلین ، پیندولول ، مفلوکین ، پراملی نتابد، پیلو کاربین خوراکی ، سوپرزین آ ، ایزواتارین ، لوالبوترول ، مت اسکوپولامین، دیفنوکسین، اماستاکسين.
موارد منع مصرف:
- نوزادان ، نوزادان نارس ، مادران شیرده ، ازدیاد حساسیت ثابت شده ، بیماری بخش تحتانی سیستم تنفسی مانند آسم حاد ، در صورت مصرف به عنوان بی حس کننده موضعی ، به عنوان خواب آور در کودکان کمتر از 6 سال.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- این فرآورده در اختلال کار کلیه باید با احتیاط تجویز گردد.
- مصرف این دارو در صرع، هیپرتروفی پروستات، احتباس ادرار، گلوکوم و بیماری های کبد باید با احتیاط صورت گیرد.
- این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی شود.
- به منظور تحریک گوارشی همراه غذا مصرف شود.
- در صورت مصرف این دارو تشخیص آپاندیسیت و علایم سمی بر گوش ناشی از دارو مشکل می گردد.
- بهتر است همرا به غذا یا شیر، مصرف شود، همچنین در مسافرت با ماشین نیم ساعت قبل از حرکت مصرف شود.