شناخت دارو: عبارت است از دکستروآمفتامین یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی و یک انانتیومر آمفتامین است که برای درمان اختلال بیش فعالی همراه با کم توجهی و حمله خواب (نارکولپسی) تجویز می شود.

دسته دارویی:

• داروهای سرکوب کننده اشتها و اشتهاآور

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• مکانیسم دقیق دارویدکستروآمفتامین هنوز مشخص نشده است. دکستروآمفتامین رهاسازی نور اپی نفرین از گیرنده های آدرنرژیک مرکزی را تحریک می کند. در دوزهای بالاتر، این دارو با معکوس کردن انتقال دهنده های مونو آمین، سبب رهش دوپامین از سیستم مزوکورتیکولیمبیک و سیستم دوپامین نیگرواستریاتال می شود.
• این دارو همچنین می تواند مانند آگونیست مستقیم بر رسپتورهای 5-HT مرکزی عمل کند و مونوآمین اکسیداز را مهار کند. آمفتامین ها همچنین در محیط با اثر بر روی ترمینال های عصب آدرنرژیک و رسپتورهای بتا و آلفا باعث رهاسازی نورآدرنالین می شود. مدولاسیون مسیرهای سروتونرژیک می تواند یکی از دلایل آثار آرام بخشی دارو باشد.

اشکال دارو:

• قرص، کپسول، محلول خوراکی

مقدار مصرف صحیح:

• بزرگسالان: اختلال کم توجهی بیش فعالی: پیوسته رهش، 20 میلی گرم در روز. حمله خواب: آنی رهش 5 تا 60 میلی گرم در روز خوراکی در دوزهای منقسم.
• کودکان: آنی رهش: برای کودکان زیر 3 سال مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی توصیه نمی شود. پیوسته رهش: برای کودکان زیر 6 سال مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی توصیه نمی شود. اختلال کم توجهی (بیش فعالی): آنی رهش (3 تا 5 سال)، ابتدا 5/2 میلی گرم هر صبح، می توان دوز را هر هفته 5/2 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید. اختلال کم توجهی بیش فعالی:آنی رهش (6 سال به بعد)، ابتدا 5 میلی گرم دو بار در روز، می توان دوز را هر هفته 5 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید. دوز اول را صبح و دوزهای بعدی را در فاصله های 4 تا 6 ساعته بدهید. حداکثر 40 میلی گرم در روز. اختلال کم توجهی (بیش فعالی): پیوسته رهش (6 تا 12 سال)، ابتدا 10 میلی گرم هر صبح (یا 5 میلی گرم در روز اگر توصیه می شود)، می توان دوز را هر روز 5 تا 10 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید. حداکثر 30 میلی گرم در روز. اختلال کم توجهی (بیش فعالی): پیوسته رهش (13 تا 17 سال)، ابتدا 10 میلی گرم خوراکی هر صبح. می توان به 20 میلی گرم در روز بعد از یک هفته افزایش داد. حمله خواب: آنی رهش (6 تا 12 سال): ابتدا 5 میلی گرم خوراکی یک بار در روز، می توان این دوز را هر هفته 10 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید. حمله خواب: آنی رهش (12 سال به بعد): ابتدا 10 میلی گرم خوراکی یک بار در روز، می توان این دوز را هر هفته 10 میلی گرم افزایش داد تا به نتیجه مطلوب رسید.

عوارض جانبی دارو:

• سکته قلبی، بی خوابی، فشار خون بالا، سردرد، کاهش وزن، کاهش اشتها، خشکی دهان، تشنج، سکته مغزی، نارسایی قلبی، درد شکمی، عصبی شدن، اختلالات روانی، اختلالات دو قطبی مانیا، کاردیومیوپاتی، مرگ ناگهانی.

تداخلات دارویی:

• ارگوتامین سی، پزودوافدرین، دسموپرسین، سیبوترامین، راساژیلین (رازاگیلین)، سافینامید، تاپنتادول، لورکاسرین، آمونیوم کلراید، دوکساپرام، سدیم فسفات (برای روده)، دکس فن فلورامین، دس ونلافاکسین، دکس لانسوپرازول، هیدروکسی تریپتوفان، لوومیلناسیپران، دروکسی دوپا، فلوربتاپیر F18.

موارد منع مصرف:

• پرکاری تیروئید، اختلالات قلبی و عروقی، گلوکوم، حساسیت شدید، تصلب شرائین (آتریواسکلروز) شدید، سابقه وابستگی دارویی (احتمال سوء مصرف وجود دارد)، حساسیت شدید یا واکنش فردی به آمین های سمپاتومیمتیک، فشارخون بالای متوسط شدید، حالات اضطرابی، ممکن است نشانه های بیماری را تشدید کند.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• لازم است که پیش از تجویز دارو، خطر سوء مصرف بیمار ارزیابی شود و در طول درمان، از لحاظ سوء مصرف یا اعتیاد پایش گردد.
• ارزیابی های قلبی عروقی در ابتدای درمان و در صورت بروز علایمی از قبیل درد شدید قفسه سینه، سنکوپ غیر قابل توضیح و دیگر علایم بیماری های قلبی در طول دوره درمان، ضرورت دارد.
• علایم حیاتی، فشارخون و ضربان قلب بیمار در ابتدای درمان، به دنبال افزایش دوز و سپس به صورت دوره ای در طول درمان پایش شود.
• میزان رشد (قد و وزن) و اشتهای کودکان در ابتدای درمان و سپس به صورت دوره ای ارزیابی شود. همچنین وزن بزرگسالان نیز پایش گردد (احتمال کاهش وزن وجود دارد).
• سابقه اقدام به خودکشی، تغییرات رفتاری و خواب بیمار پایش شود.
• علایم واسکولوپاتی محیطی بیمار (مانند تغییرات انگشت) پایش شود.
• در بیماران مبتلا به دیابت، سطح گلوکز خون به دقت ارزیابی شود (احتمال تغییر دوز داروهای دیابت توسط آمفتامین ها وجود دارد).
• نیاز بیمار به ادامه درمان به صورت دوره ای ارزیابی شود.
• هنگام قطع دارو، کاهش تدریجی دوز ضرورت دارد.
• از رانندگی و انجام کارهایی که به هوشیاری کامل نیاز است در ابتدای مصرف این دارو و تا هنگامی که اثرات این دارو برای شما مشخص شود خودداری کنید
• فشار و ضربان قلب خود را طبق گفته پزشک چک کنید
• قبل از مصرف داروهای بدون نسخه که احتمال دارد فشارخون شما را بالا ببرد از جمله داروهای سرماخوردگی، داروهای لاغری، مسکن ها، داروهای محرک، … به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
• در کودکان زیر سه سال با نظر پزشک مصرف کنید.
• در صورت داشتن ضربان قلب غیر معمول، سردرد شدید، لرزش، تغییر در توانایی جنسی، ادرار تیره، ناتوانی در دفع ادرار، درد عضلانی، کبودی، تغییر در بینایی، اختلال در صحبت کردن، عدم تعادل، درد قفسه سینه، تنگی نفس، گیجی زیاد، علایم افسردگی یا عصبی شدن به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
• دارو را صبح ها مصرف کنید.
• دارو را با آبمیوه مصرف نکنید.
• دارو هر روز در وقت معینی استفاده شود.