شناخت دارو: عبارت است از دسموپرسین برای درمان دیابت بیمزه نوروژنیک، شب ادراری اولیه (با غلظت طبیعی ادرار)، پرنوشی موقت و پر ادراری همراه با تروما یا جراحی در ناحیه هیپوفیز، بیماری فونویل براند نوع I و هموفیلی خفیف نوع A بکار میرود.
دسته دارویی:
- هورمون های هیپوتالاموس و هیپوفیز
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- دسموپرسین آنالوگ وازوپرسین یا آنتیدیورتیک هورمون ( ADH) میباشد. بنابراین با افزایش نفوذپذیری سلولی در مجاری جمع کننده ادراری موجب افزایش باز جذب آب در کلیه و نتیجتاً افزایش اسمولالیته ادرار و کاهش همزمان برونده ادراری میشود. دموپرسین اثرات آنتی هموراژيک خود را از طریق افزایش سطوح پلاسمایی فاکتور انعقادی VIII) فاکتور ضد هموفیلیک) و افزایش فعالیت فونویلبراند و احتمالاً اثر مستقیم بر جدار عروق خونی اعمال مینماید.
- 10 الی 20 درصد دارو از مخاط بینی جذب میشود به دنبال تجویز از راه بینی طی یک ساعت اثر ضد ادراری دارو ظاهر میشود و طی 5 الی 1 ساعت به حداکث اثر میرسد. متابولیسم دارو کلیوی است. طول اثر آنتیدیورتیک دارو با تجویز از راه بینی متغیر بوده و 20 الی 8 ساعت است.
اشکال دارو:
- اسپری بینی، آمپول
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: دیابت بی مزه: اسپری بینی 10 تا 40 میکروگرم روزانه، یک بار در روز یا به صورت منقسم هر 8 تا 12 ساعت، دوزهای صبح و عصر را به طور جداگانه برای ریتم مناسب جریان آب روزانه تنظیم کنید. خوراکی: با دوز 0.05 میلی گرم هر 12 ساعت شروع می شود. محدوده موثر دوز 0.1 تا 1.2 میلی گرم در روز به صورت منقسم هر 8 تا 12 ساعت می باشد. محدودیت مصرف مایعات در نظر گرفته شود. در صورت تغییر از اسپری بینی به فرم خوراکی، حداقل 12 ساعت پس از آخرین دوز داخل بینی، دوز خوراکی را مصرف نمایید. داخل وریدی/ زیرجلدی: 2 تا 4 میکروگرم روزانه، منقسم هر 12 ساعت یا یک دهم دوز نگه دارنده اسپری بینی، بیماران هموفیلیA و وون ویلبراند: هموفیلی با سطوح فاکتور 8 بیش از 5 درصد، بیماری وون ویلبراند (نوع1): فرم داخل وریدی: 0.3 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن به صورت ویدی طی 15 تا 30 دقیقه؛ 30 دقیقه قبل از عمل، اسپری بینی: وزن زیر 50 کیلوگرم: 1 اسپری 150 میکروگرمی فقط در 1 سوراخ بینی؛ 2 ساعت قبل از عمل، وزن بالای 50 کیلوگرم: 1 اسپری 150 میکروگرمی در هر سوراخ بینی؛ 2 ساعت قبل از عمل، بی اختیاری ادراری شبانه (شب ادراری): خوراکی: 0.2 تا 0.6 میکروگرم یک بار در روز موقع خواب، اسپری بینی: بیماران بدون ریسک هایپوناترمی: 1.66 میکروگرم در هر بینی 30 دقیقه قبل از خواب، بیماران با ریسک بالای هایپوناترمی: 0.83 میکروگرم در هر بینی 30 دقیقه قبل ازخواب که می تواند پس از 7 روز به66 میکروگرم در هر بینی افزایش یابد، خون ریزی اورمیک در نارسایی مزمن یا حاد کلیوی: 0.4 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت وریدی طی 10 دقیقه،
- کودکان: دیابت بی مزه: اسپری بینی (100 میکروگرم بر میلی لیتر): 3 ماه تا 12 سال: 5 تا 30 میکروگرم در روز به صورت یکجا یا منقسم دو بار در روز (با فاصله 12 ساعته) بالای 12 سال: 10 تا 40 میکروگرم در روز به صورت یکجا یا منقسم دو بار در روز (با فاصله 12 ساعته) فرم خوراکی: 3 ماه تا 12 سال: شروع با 0.05 میکروگرم هر 12 ساعت. دوز موثر 0.1 تا 1.2 میلی گرم، در صورت تغییر از اسپری بینی به فرم خوراکی، حداقل 12 ساعت پس از آخرین دوز داخل بینی ، دوز خوراکی را مصرف نمایید. بالای 12 سال: با دوز05 میلی گرم هر 12 ساعت شروع می شود. محدوده موثر دوز 0.1 تا 1.2 میلی گرم در روز به صورت منقسم هر 8 تا 12 ساعت می باشد. محدودیت مصرف مایعات در نظر گرفته شود. در صورت تغییر از اسپری بینی به فرم خوراکی، حداقل 12 ساعت پس از آخرین دوز داخل بینی، دوز خوراکی را مصرف نمایید. داخل وریدی/ زیرجلدی: 3 ماه تا 12 سال: 0.1 تا 1 میکروگرم به صورت یکجا یا منقسم هر 12 ساعت، بالای 12 سال: 2 تا 4 میکروگرم روزانه، منقسم هر 12 ساعت یا یک دهم دوز نگه دارنده اسپری بینی، بی اختیاری ادراری شبانه (شب ادراری)، 0.2 تا 0.6 میکروگرم خوراکی هنگام خواب، بیماران هموفیلیA و وون ویلبراند: هموفیلی با سطوح فاکتور 8 بیش از 5 درصد، بیماری وون ویلبراند (نوع1): فرم داخل وریدی: 0.3 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن به صورت ویدی طی 15 تا 30 دقیقه؛ 30 دقیقه قبل از عمل، اسپری بینی (بالای 12 سال): وزن زیر 50 کیلوگرم: 1 اسپری 150 میکروگرمی فقط در 1 سوراخ بینی؛ 2 ساعت قبل از عمل، وزن بالای 50 کیلوگرم: 1 اسپری 150 میکروگرمی در هر سوراخ بینی؛ 2 ساعت قبل از عمل.
عوارض جانبی دارو:
- سردرد، تهوع، سرگیجه، اختلالات گوارشی، خستگی، درد شکمی، درد پشت، التهاب ملتحمه چشم، رینیت، برونشیت، ورم چشم ها، اختلالات غدد اشکی، احساس ناراحتی در بینی، التهاب بینی و حلق.
- عوارض فرم استنشاقی: احساس ناراحتی در بینی، التهاب بینی و حلق، درد پشت، برونشیت، سرگیجه.
تداخلات دارویی:
- آریپیپرازول، اس امپرازول، استامینوفن/ پاراستامول، روغن ماهی، سرترالین، ستیریزین، ویتامین دی، آسپیرین، کوئتیاپین/ کوتیاپین، دکستروآمفتامین، لیز دگزامفتامین/ لیس دکس آمفتامین، لاموتریژین، مونته لوکاست، کلونازپام، اس سیتالوپرام، پردنیزون، بوزوناید، استنشاقی، فنوپروفن، سیکلزوناید، اپیوم.
موارد منع مصرف:
- این دارو به منظور درمان شب ادراری در مبتلایان به نارسایی کلیوی، بیماریهای قلبی و عروقی و مبالایان به زیادی فشارخون شریانی نباید مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- در بیماران مبتلا به سیستیک فیبروزیس باید با احتیاط مصرف شود. همچنین در صورت وجود حساسیت به دارو و استعداد تشکیل ترومبوز، رینیت آلرژیک، احتمال عفونت مجاری تنفسی فوقانی نیز باید با احتیاط مصرف شود.
- در حین درمان با دسموپرسین از مصرف زیاد مایعات باید خودداری شود. افزایش مصرف مایعات به ویژه در سالمندان و کودکان میتواند موجب کاهش سدیم خون و مسمومیت با آب گردد. در درمان شب ادراری با اندازهگیری مرتب وزن و فشارخون بیمار می تواند افزایش بیش از حد مایعات بدن را کنترل نمود.
- تجویز داخل وریدی سریع دارو ممکن است موجب افت فشار خون گردد.
- قبل از مصرف دارو باید از عدم حساسیت فرد به دارو اطمینان حاصل گردد.
- در هنگام مصرف دارو از راه بینی باید دقت به عمل آید تا دارو بیش از میزان تجویز شده مصرف نگردد.
- در هنگام تجویز دارو برای ارزیابی و تشخیص عملکرد کلیهها، بهتر است مثانه بیمار خالی باشد.
- در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری، دارو باید مصرف شود. در صورت فراموش شدن مصرف تا روز بعد از دو برابر کردن و مصرف کردن دارو باید خودداری شده و رژیم درمانی معمولی ادامه یابد.