تری گلیسیرید بالا: عبارت است از تری‌گلیسیرید رایج‌ترین نوع چربی است که در بدن هضم می‌شود. این نوع چربی می‌تواند از طریق غذا وارد بدن شود، یا اینکه توسط بدن تولید گردد. به طور معمول، تری‌گلیسیرید‌ها‌ با گردش جریان خون، انرژی سلول‌های بدن را تأمین می‌کنند و به عنوان منبع اضطراری انرژی، به صورت چربی در بدن ذخیره می‌شوند. اگر سطح بسیار بالایی از تری‌گلیسیرید در بدن وجود داشته باشد، مقدار تری‌گلیسیرید در خون و ذخیره چربی بدن، افزایش می‌یابد و در نتیجه موجب چاقی می‌گردد. این حالت، تحت عنوان “هیپرتر‌ی‌گلیسرید” نیز شناخته شده و با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های دیگر مانند بیماری‌های قلبی عروقی در ارتباط است. به عبارت دیگر تری گلیسیرید‌ها، ترکیبات شیمیایی هستند که انرژی مورد نیاز برای متابولیسم بدن را فراهم می‌کنند. تری گلیسیریدها رایج‌ترین شکل چربی هضم شده در بدن هستند. این نوع از چربی‌ها، عنصر اصلی موجود در روغن‌های گیاهی و چربی‌های حیوانی می‌باشند. مولکول تری‌گلیسرید، شکلی از گلیسرول است (تری = سه مولکول اسید چرب + گلیسیرید = گلیسرول) که شامل سه اسید چرب می‌باشد و باید جذب بدن شود. مولکول تری‌گلیسرید در روده کوچک به این قسمت‌ها شکسته و تجزیه می‌شود. پس از آن با کلسترول برای تشکیل “شیلومیکرون‌ها” دوباره بهم متصل می‌گردند. این منبع انرژی برای سلولهای بدن است. زمانی که بدن نیاز به انرژی دارد، سلول‌های چربی و سلول‌های کبدی به عنوان منابع ذخیره سازی و انتشار شیلومیکرون‌ها عمل می‌کنند.

کلسترول بالا: کلسترول در سطوح طبیعی، یک ماده ضروری برای بدن است. با این حال، اگر غلظت خون بیش از حد بالا برود، به یک خطر خاموش تبدیل می شود که افراد را در معرض خطر حمله قلبی قرار می دهد. کلسترول در تمام سلول های بدن وجود داشته و عملکردهای طبیعی مهمی در هضم غذاها، تولید هورمون ها و تولید ویتامین  D دارد. بدن آن را تولید می کند، اما مردم آن را در غذا نیز مصرف می کنند. کلسترول از نظر ظاهری مومی شکل و چربی مانند است. دو نوع کلسترول وجود دارد: لیپوپروتئین های کم چگالی (LDL) یا کلسترول بد و لیپوپروتئین های با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول خوب. همچنین کلسترول دارای چهار عملکرد اصلی است که بدون آنها نمی توانیم زنده بمانیم. عملکردهایی نظیر موارد زیر: کمک به ساختار دیواره های سلولی، تشکیل اسیدهای صفراوی گوارشی در روده، به بدن اجازه می دهد ویتامین D تولید کند، بدن را قادر می سازد تا هورمون های خاصی تولید نماید.

انواع چربی خون بالا:

بیماری چربی خون، بسته به این که چه نوع چربی در خون بیمار بالا رفته است، به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود. انواع مختلف بیماری چربی خون عبارتند از:

1. هیپرکلسترولمی (بالا بودن میزان کلسترول خون)
2. هیپرتری گلیسریدمی (بالا بودن میزان تریگلیسیرید خون)
3. هپیرلیپوپروتئینمی (بالا بودن میزان لیپوپروتئین های خون)
4. چربی خون با الگوی ترکیبی، که در واقع ترکیبی از بیماری های بالا است.

علائم تری گلیسیرید بالا:

1. حمله قلبی
2. سنگینی سر
3. سکته مغزی
4. خواب آلودگی
5. فشار خون بالا
6. افزایش تعریق بدن
7. خشکی و تلخی دهان
8. ورم و پف کردن صورت
9. سرگیجه و گاهی وزوزگوش
10. انسداد رگ های خونی در مغز و قلب
11. احساس درد یا فشار در قفسه سینه (آنژین)
12. بزرگ شدن طحال و کبد (در بعضی از انواع)
13. احساس سنگینی، خستگی یا کوفتگی در بدن.
14. سردردهایی که معمولاً به صورت سنگینی سر خودنمایی می کند.
15. حلقه های سفید رنگ در اطراف مردمک چشم (در بعضی از انواع).
16. تپش قلب بعد از مصرف غذاهای چرب و تسکین این علائم با خودن آبغوره یا سرکه.
17. دردهای نسبتاً مقاوم به درمان در ناحیه ساق و کف پا و گاهی هم در سایر نواحی بدن.
18. گرهک های زرد رنگ چربی در پوست زیر چشم ها، پوست ناحیه آرنج و زانو، و نیز در تاندون ها.
19. سوزش و احساس افزایش حرارت نقاط مختلف بدن به خصوص کف پا که معمولاً در شب تشدید می شود.
20. خواب رفتن پاها و احساس حالت گزگز در پاها (چربی خون و قند خون بالا و همچنین غلظت بالای خون باعث گزگز، مورمور شدن و خواب رفتگی پا می شود و به هنگام خواب، کف پا بسیار داغ می شود و فرد را بیدار می کند.)
21. در موارد نادری، چربی خون موجب تشکیل رسوبات چربی در عنبیه چشم (به شکل یک حلقه سفید رنگ در اطراف عنبیه دیده)، اطراف تاندون ها (به شکل یک توده ی بدون درد در اطراف مفاصل، به نام گزانتوما) و زیر پوست (به شکل ضایعات زرد رنگ در اطراف چشم، بنام زانتلاسما) می شود.
22. در اغلب موارد، چربی خون هیچ علائمی ندارد، بنابراین بسیار مهم است که مرتباً میزان چربی خون خود را با انجام آزمایش خون، تحت نظر داشته باشید. در برخی موارد، چربی خون بالا موجب بروز برخی مشکلات دیگر مانند حمله قلبی یا التهاب پانکراس می شود، که این مشکلات دارای علائمی هستند.
23. تری گلیسیرید بالا به خودی خود علامتی ندارد، اگر تری گلیسیرید بالا ناشی از عوامل ژنتیکی باشد، ممکن است بخش های چربی قابل مشاهده ای در زیر پوست (غده زردفام) تشکیل شود و در موارد نادر افرادی که سطح تری گلیسیرید بسیار بالا دارند، ممکن است مبتلا به التهاب لوزالمعده (پانکراتیت) باشند، این عارضه می تواند باعث درد ناگهانی و شدید در نایحه شکم، از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ و تب شود.

علائم کلسترول بالا:

1. خواب رفتن، مورمور شدن و گزگز اندام های انتهایی بدن مانند دست و پاها (این مسئله در بیماری دیابت و غلظت خون نیز دیده می شود).
2. طتپش قلب: قلب برای پمپاژ خون غلیظ ناشی از کلسترول بالا باید فعالیت بیشتری از خود نشان دهد که این مسئله به صورت تپش قلب بروز پیدا می کند.
3. سرگیجه و حالت تهوع: حتی افرادی که چربی خون بالا ندارند در صورت مصرف بیش از اندازه غذاهای چرب در یک وعده غذایی دچار حالت تهوع و سرگیجه می شوند.
4. تعریق زیاد حتی بدون فعالیت: این نوع افراد حتی در هوای مطبوع و خنک هم عرق می کنند در حالی که اطرافیان از هوای محیط لذت می برند آنها از هوای گرم شاکی هستند.
5. گاهی وزوز گوش: عدم انتقال مواد غذایی و اکسیژن کافی به بافت های گوش و تخلیه ناکافی مواد زائد از آن یکی از عوامل وزوز گوش و صداهای ناهنجار در گوش می باشد.
6. احساس سنگینی، خستگی و کوفتگی در بدن: سلول های بدن به دلیل رسوب چربی در عروق به خوبی تغذیه نمی شوند و همین مطلب یکی از دلایل خستگی و کوفتگی بدن است.
7. سوزش و احساس افزایش حرارت نقاط مختلف بدن به خصوص کف پا: این مسئله در بیماری دیابت و فشار خون نیز دیده می شود که معمولاً در شب تشدید می شود و فرد را از خواب بیدار می کند.
8. ورم و پف کردن صورت: چربی خون بالا در طولانی مدت باعث کم کاری تیروئید شده و این عارضه موجب افزایش چربی خون می گردد که این دو بیماری یکی از دلایل تورم صورت می باشند.
9. خواب آلودگی: آیا متوجه شده اید هنگامی که شب دیر وقت از غذاهای چرب و پر حجم استفاده می کنید، صبح حالت خواب آلودگی و سنگینی دارید؛ چون این نوع غذا خوردن باعث افزایش کلسترول خون می گردد و انتقال اکسیژن کافی به سلول های بدن به خوبی صورت نمی گیرد.
10. دردهای نسبتاً مقاوم به درمان در ناحیه ساق و کف پا و گاهی هم در سایر نواحی بدن: انتقال خون به اندام های انتهایی بدن به دلیل غلظت خون و باریک شدن عروق، ناشی از کلسترول بالا باعث عدم تخلیه مواد زائد مانند اسید لاکتیک از این اندام ها شده و فرد از درد ساق و درد کف پا رنج می برد.
11. خشکی و یا تلخی دهان: همان طور که گفتیم کبد انسان کلسترول اضافه خون را به صفرا تبدیل کرده و آن را در کیسه صفرا قرار می دهد؛ زمانی که وجود کلسترول در بدن از حد خود تجاوز کند این صفرا بیشتر ترشح شده از کیسه صفرا لبریز شده و وارد جریان خون می شود که یکی از عوارض غلبه صفرا خشکی دهان و احساس مزه تلخی در آن می باشد.
12. سردردهایی که معمولاً به صورت سنگینی سر خودنمایی می کند: مطمئناً هر فردی برای یک بار هم که شده به دلیل خوردن غذاهای چرب بیش از نیاز بدن دچار سنگینی سر شده است؛ یکی از دلایل این مسئله انباشته شدن بیش از حد پروتئین در مغز و بین نرون های مغزی ناشی از افزایش کلسترول است که موجب احساس سنگینی سر و کندی فعالیت مغز می گردد.
13. کم آوردن نفس هنگام فعالیت: غلظت خون ناشی از کلسترول بالا باعث عدم ارسال اکسیژن کافی به بافت های بدن خصوصاً ریه ها شده و فرد را دچار تنگی نفس و به مرور زمان آسم می کند. (نکته: ذکر علائم فوق به این معنا نیست که تمام کسانی که دچار افزایش چربی خون می شوند همه علائم فوق را بروز می دهند؛ بلکه اغلب، تنها بعضی از علائم را دارند.

علت کلسترول بالا:

• چاقی و افزایش وزن: پرخوری و عدم تحرک و فعالیت بدنی، بی شک کلسترول خون را بالا می برد.
• مصرف بعضی از داروهای شیمیایی: داروهای مربوط به روح و روان به دلیل خواب آلودگی که ایجاد می کنند، تحرک را در این نوع بیماران کم کرده و فرد را مبتلا به کلسترول بالا می نماید.
• ضعف کبد: ضعف تدریجی کبد عنوان تنظیم کننده اصلی چربی خون در زندگی بر اثر عادات غلط تغذیه ای و روش های ناصحیح زندگی ایجاد می شود که یکی از عوارض آن افزایش کلسترول خون است.
• فیبر کم: مصرف غذاهای حاوی فیبر مانند: (میوه جات، سبزیجات، حبوبات، غلات سبوس دار) از رسوب و تجمع کلسترول در بدن جلوگیری می کند؛ لذا توصیه داریم این مواد را به صورت روزانه در برنامه غذایی خود بگنجانید.
• غذاهای چرب و پرکالری: زیاده روی در مصرف (کره، خامه، سرشیر، گوشت قرمز، تخم مرغ، روغن های حیوانی، انواع آجیل، روغن های بازاری با ترانس بالا، غذاهای ساندویچی، انواع فست فودها و غذاهای آماده، غذای رستوران ها، غذاهای سرخ شده، سس های بازاری انسان را مبتلا به کلسترول بالا می کند.
• کم کاری تیروئید: تیروئید مسئول سوخت و ساز بدن و مبدل کردن چربی به انرژی است که متأسفانه در کم کاری تیروئید چنین اتفاقی نیفتاده و چربی در بدن ذخیره می شود و کم کم به جریان خون راه یافته و فرد را دچار افزایش چربی خون می کند.
• خواب زیاد: برای همه انسان ها ثابت شده است که زیاد خوابیدن باعث افزایش چربی بافت های بدن و در نهایت چربی خون می گردد؛ حتی دین مبین اسلام نیز خواب زیاد را مکروه می داند (یعنی خواب بیش از ۸ ساعت) البته میزان خواب در افراد به دلیل طبایع مختلفی که دارند با هم متفاوت است ولی این دلیل نمی شود که فردی از ۸ ساعت بیشتر بخوابد.

علت تری گلیسیرید بالا:

1. مصرف غذاهای پرادویه و شور.
2. زیاده روی در مصرف غذاهای نشاسته ای مانند: (ماکارونی، برنج، نان زیاد خصوصاً نان بدون سبوس و نان خمیری، رشته و…).
3. استرس و عصبانیت: باید توجه داشت که هر استرسی به دلیل افزایش اسیدوز خون می تواند باعث افزایش تری گلیسیرید خون گردد.
4. دخانیات: سیگار، قلیان و سایر مواد افیونی از انتقال اکسیژن خالص به سلول های مسئول متابولیسم بدن جلوگیری کرده در نتیجه فرد دچار افزایش چربی خون می گردد.
5. داروهای شیمیایی: برخی از داروهای شیمیایی مانند: (قرص های ضد بارداری، استروژن، مسدود کننده های بتا، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی) می توانند باعث افزایش تری گلیسیرید گردند.
6. یبوست مزاج: یبوست مزاج، خون را سمی کرده و عملکرد سلول های بدن خصوصاً سلول های تیروئید، لوزالمعده و… را دچار اختلال می کند که این عارضه عامل افزایش تری گلیسیرید می باشد
7. بی خوابی: بی خوابی سطح قند خون را کاهش داده و فرد تمایل بیشتری به مصرف شیرینی جات از خود نشان می دهد؛ اگر این بی خوابی ادامه داشته باشد فرد دچار افزایش تری گلیسیرید خون می گردد.
8. غذاهایی که باعث افزایش اسید معده می شوند مانند: (چای، قهوه، سرخ کردنی ها نگه دارنده های غذایی، زیاده روی در مصرف لبنيات خصوصاً ماست و لبنیات پاستوریزه که مواد نگه دارنده دارند، ترشیجات لیته و موارد دیگر).
9. دلایل دیگر: دیابت کنترل نشده، بیماری های کلیوی، اعتیاد به الکل، کم کاری تیروئید، بیماری های کبدی مثل سیروز کبدی، چاقی، برخی از داروها (به عنوان مثال، قرص‌های ضد بارداری، استروژن، مسدود کننده‌های بتا، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی)، اختلالات ژنتیکی متابولیسم چربی.
10. مصرف بیش از اندازه شیرینی جات تهیه شده از قند، شکر و نبات: شکر که به عنوان شیرین کننده در مواد غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود، می تواند باعث بالارفتن تری گلیسیرید شود؛ علاوه بر این، کالری اضافه در نوشیدنی های شیرین نیز می تواند باعث افزایش وزن و در نتیجه افزایش چربی خون گردد (شکلات، کیک، بیسکوئیت، نوشیدنی های گازدار، آب میوه های بازاری، بستنی و… از مواردی هستند که از این قندها تشکیل می شوند). (نکته: حتی هنگام تهیه شربت خانگی نیزه در مصرف شکر، زیاده روی نکنید و ذائقه خود و بچه ها را با شیرینی کم عادت دهید (البته آرام آرام)).
11. مصرف گوشت حیوانات پرورشی: استفاده بی رویه از ویتامین ها و در بعضی موارد انواع هورمون ها و نحوه نگهداری با شرایط غیر استاندارد، ذبح غیر اسلامی و ده ها مورد دیگر بر گوشت این حیوانات تأثیر منفی گذاشته و فرد با مصرف این گوشت ها، جز بیماری ارمغانی در بر نخواهد داشت؛ یعنی از مرغ و ماهی گرفته تا بوقلمون و بلدرچین و موارد دیگر؛ لذا توصیه داریم از گوشت حیوانات محلی استفاده کنید تا همیشه از سلامت کامل برخوردار باشید و از زندگی لذت ببرید و وقت گرانبهای خود را در مطب پزشک و داروخانه ها سپری نکنید.
12. نخوردن صبحانه: انسان به طور معمول ۸ ساعت در طول شبانه روز می خوابد؛ در این مدت اکثر کالری مصرف شده به سلول های بدن منتقل می گردد و تقریباً بدن عاری از کالری می شود؛ بنابراین برای تأمین انرژی، نیاز است که دوباره غذا خورده شود؛ افرادی که صبحانه میل نمی کنند در طول روز تمایل بیشتری به شیرینی جات برای تأمین انرژی پیدا می کنند که این امر به مرور زمان باعث افزایش تری گلیسیرید خواهد شد؛ همچنین به دلیل نخوردن صبحانه، افراد هنگام خوردن ناهار، کمبود را جبران کرده و غذای بیشتری میل می کنند که این مسئله هم باعث افزایش چربی خون می گردد.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. دیابت
2. یائسگی
3. الکلی بودن
4. استعمال دخانیات
5. بیماری کبد یا کلیه
6. غدهتیروئید کم کار
7. نداشتن تحرک جسمانی
8. سندرم تخمدان پلی کیستیک
9. سابقه خانوادگی افزایش چربی خون
10. بارداری و سایر شرایطی که باعث افزایش سطح هورمون های زنانه می شود.
11. رژیم غذایی نامناسب که حاوی چربی اشباع شده و کلسترول به میزان زیاد است.
12. نفروز (یک نوع بیماری کلیوی که در آن کلیه به میزان زیادی پروتئین دفع می کند).
13. داروهایی که باعث افزایش کلسترول LDL و کاهش کلسترول HDL می شوند، مانند پروژستین ها، استروئیدهای آنابولیک و کورتیکواستروئیدها.

پیشگیری:

• به طور منظم ورزش کنند.
• از کشیدن سیگار خودداری نمایند.
• به وزن متعادل رسیده و آن را حفظ نمایند.
• از یک رژیم غذایی سالم برای قلب استفاده کنند.

عواقب مورد انتظار:

• معمولاً با رعایت رژیم غذایی تا آخر عمر و دارو قابل درمان یا کنترل است.

عوارض تری گلیسیرید بالا:

1. در بعضی افراد موجب تشکیل غده های چربی زیر پوستی می گردد.
2. همچنین افزایش قابل توجه سطح تری گلیسیرید ممکن است موجب بیماری کبد چرب گردد.
3. التهاب لوزالمعده (پانکراتیت) که می تواند باعث درد ناگهانی و شدید در ناحیه شکم، از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ و تب شود.
4. ابتلا به تصلب شرایین و تنگی عروق ناشی از تجمع پلاک های چربی که ممکن است منجر به حمله قلبی، سکته و بیماری عروق محیطی شود.

عوارض کلسترول بالا:

1. درد قفسه سینه: افزایش چربی خون با تجمع در دیواره رگ ها، تنگی آنها را به دنبال دارد و به همین دلیل باعث افزایش درد قفسه سینه می شود.
2. چاقی: از مسائل بارز چربی خون بالا افزایش وزن و چاقی است؛ البته در بعضی افراد استثناء هم وجود دارد (یعنی لاغر اندام هستند و مبتلا به چربی خون نیز می باشند).
3. بیماری های کبدی: قسمت اعظم کلسترول توسط کبد ساخته می شود و بقیه آن با مصرف غذاهای غنی از کلسترول و پر چرب وارد بدن می شود؛ حال اگر چربی خون به دلیل مصرف غذاهای پرکالری زیاد شود آسیب شدیدی به کبد وارد می گردد.
4. سکته مغزی: زمانی که کلسترول خون افزایش پیدا می کند. چربی در رگ ها رسوب می کند؛ نهایتاً قلب به اندازه کافی خون غنی از اکسیژن دریافت نخواهد کرد و خطر حمله قلبی افزایش خواهد یافت؛ با فرآیندی مشابه، کاهش یافتن جریان خون به مغز نیز می تواند منجر به سکته مغزی شود.
5. کم کاری تیروئید: هم در کم کاری تیروئید فرد به دلیل کاهش متابولیسم (سوخت و ساز بدن) دچار افزایش چربی خون می گردد و هم نرسیدن مواد غذایی لازم به سلول های غده تیروئید (به دلیل افزایش چربی خون)، باعث عدم عملکرد صحیح غده تیروئید شده و کم کاری تیروئید به ایجاد می گردد.
6. بیماری و نارسایی های مزمن کلیوی: کلیه ها در هر ساعت مقدار زیادی خون را تصفیه می کنند؛ حال اگر این خون، به واسطه بالا بودن کلسترول و تری گلیسیرید از غلظت بالایی برخوردار باشد فشار مضاعفی به سلول های کلیه وارد می گردد تا بتوانند این خون غلیظ را به صورت مداوم تصفیه نمایند.
7. رتصلب شرایین: ضخیمی کلسترول اضافه روی دیواره رگ ها رسوب کرده و موجب شکل گیری ماده سخت و که همان پلاک کلسترول است می شود؛ با گذشت زمان پلاک کلسترول، موجب ضخیم شدن دیواره رگ و باریک شدن مجرای عبور خون می شود؛ این فرآیند تصلب شرایین (آترواسکلروسیس) نامیده می شود.
8. انواع عفونت ها: غلظت خون ناشی از چربی خون بالا و عدم ارسال مواد غذایی کافی به سلول هایی که مسئول امنیت بدن هستند و بازجذب مواد زائد ناشی از تخریب سلول های کلیوی باعث تضعیف آن سلول ها شده و ویروس ها و باکتری ها و کلیه موجودات ذره بینی راحت تر در بدن تکثیر پیدا کرده و ایجاد عفونت می کنند.
9. سکته قلبی: چربی خون وقتی به میزان اضافه تر در مسیر جریان خون حرکت می کند، منجر به نفوذ نوع خاصی از کلسترول به جدار رگ ها می شود؛ وقتی میزان کلسترول خون از حد مجاز افزایش پیدا کرد، سیستم دفاعی بدن دیگر قادر به کنترل آن نیست و در نتیجه کلسترول در جدار رگ تجمع می یابد و جدار داخلی رگ را نازک کرده و تنگی عروق ایجاد می کند و در نهایت سبب سکته قلبی می شود که خطر مرگ را پدید می آورد.
10. دیابت: ارتباط بین دیابت و چربی خون بالا امری روشن است به طوری که در بیماری دیابت، انسولین یا ترشح نشده یا سلول های بدن نسبت به انسولین مقاوم شده اند؛ این مسئله باعث می شود که گلوکز ناشی از مواد غذایی مصرف شده، داخل جریان خون مانده و با فرآیندی به چربی تبدیل گردد و همچنین مصرف غذاهای پرکالری باعث افزایش چربی خون و متقابلاً افزایش غلظت خون و نرسیدن مواد غذایی کافی به سلول های لوزالمعده شده که به مرور زمان فرد را به بیماری دیابت مبتلا می سازد.

سطح طبیعی کلسترول خون:

1. کلسترول کل (Total cholesterol): اگر ۱۹ سال یا کمتر دارید، کمتر از ۱۷۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و برای مردان و زنان بالای ۱۹ سال، ۱۲۵ تا ۲۰۰ میلی گرم در دسی‌لیتر.
2. کلسترول LDL : اگر ۱۹ سال یا کمتر دارید کمتر از ۱۱۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و برای مردان و زنان بالای ۱۹ سال کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر.
3. کلسترول HDL : اگر ۱۹ ساله یا جوان‌تر هستید، بالای ۴۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، اگر مرد بالای ۱۹ سال هستید، ۴۰ میلی گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر و اگر زن بالای ۱۹ سال هستید، ۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر.

سطح طبیعی تری گلیسیرید خون:

1. سطح مرزی: بین ۱۵۰ الی ۲۰۰ mg/dL می‌باشد.
2. سطح تری‌گلیسیرید عادی در خون: کمتر از ۱۵۰ میلی گرم در هر دسی لیتر (mg/dL)
3. سطح تری‌گلیسیرید بسیار بالا: بیشتر از ۵۰۰ mg/dL ممکن است منجر به پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) گردد.
4. سطح بالای تری‌گلیسیرید: بیشتر از ۲۰۰ mg/dL با افزایش خطر ابتلا به تصلب شرایین و بیماری عروق کرونری مرتبط است و در نتیجه با خطر سکته قلبی همراه است.

تشخیص:

• برای بررسی میزان کلسترول، پزشک شما آزمایش خون تحت عنوان پروفایل لیپید را ترتیب می دهد. این تست کلسترول ال دی ال و اچ دی ال به همراه تری گلیسیرید را بررسی می کند. قبل از این آزمایش، پزشک به احتمال زیاد از شما می خواهد که حداقل 8 تا 12 ساعت از خوردن و آشامیدن مایعات خودداری کنید. کلسترول تام شما نباید بیشتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر باشد. شما باید از پزشکتان یاد بگیرید که طور نتایج پروفایل لیپید را تفسیر کنید. سطح تری گلیسیرید ناشتا در هر فرد باید کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر و یا در حالت غیر ناشتا در یک فرد سالم باید کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر باشد.

درمان طب نوین:

• اگر تغییرات شیوه زندگی سالم برای کنترل تری گلیسیرید بالا کافی نباشد، پزشک شما ممکن است برخی از موارد زیر را توصیه کند:
• روغن ماهی:روغن ماهی به نام اسیدهای چرب امگا ۳ نیز شناخته شده است. مکمل‌های روغن ماهی می‌تواند به کاهش تری گلیسیرید کمک کند. از آنجا که مصرف دوزهای بالای آن مورد نیاز است، بنابراین این گزینه اغلب مخصوص افرادی است که سطح تری‌گلیسیرید خون آنها بیش از ۵۰۰mg/dL (5.7 mmol/L)  می‌‌باشد.
• فیبرات:داروهای فیبرات مانند فنوفیبرات (تریکور، فنوگلید و غیره) و ژمفیبروزیل (Lopid) ، نیز می‌تواند سطح تری‌گلیسیرید خون را کاهش دهد. به نظر می‌رسد بهترین تأثیر فیبرات در افرادی است که سطح تری‌گلیسیرید آنها بیش از ۵۰۰ mg/dL (5.7 mmol/L) است. مصرف فیبرات همراه با استاتین ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
• استاتین:اگر سطح کلسترول لیپوپروتئین با تراکم بالا (کلسترول اچ. دی .ال یا “خوب”) در خون شما پایین باشد؛ یا سطح کلسترول لیپوپروتئین با تراکم کم (کلسترول ال. دی.ال، یا “بد”) در خون شما بالا باشد و یا اگر شما سابقه انسداد شریان یا علائم دیابت داشته باشید، پزشک ممکن است داروهای کاهنده کلسترول را برای شما تجویز کند. آتورواستاتین (Lipitor) و سیمواستاتین  (Zocor)، نمونه‌ این داروها هستند. از عوارض جانبی احتمالی آنها، درد عضلانی را می‌توان نام برد.
• نیاسین:که گاهی اوقات اسید نیکوتین نیز نامیده می‌شود، می‌تواند تری‌گلیسیرید و کلسترول “بد” (لیپوپروتئین با چگالی کم، یا کلسترول ال.دی.ال) را کاهش دهد. این دارو به طور معمول برای افرادی که سطح تری‌گلیسیرید بیش از ۵۰۰ mg/dL (5.7 mmol/L) دارند، تجویز می‌گردد. از مصرف داروی نیاسین بدون تجویز و یا مشورت با پزشک خود اجتناب کنید. نیاسین ممکن است با سایر داروها تداخل یابد و منجر به عوارض جانبی قابل توجهی گردد. اگر پزشک کاهش تری گلیسیرید خون با داروی نیاسین را شما تجویز کرده باشد، آن را طبق دستور مصرف کنید. در عین حال، اهمیت تغییر در شیوه زندگی سالم را نیز در نظر داشته باشید. این داروها می‌تواند مفید باشد، اما سبک زندگی شما نیز بسیار حائز اهمیت است.

درمان طب سنتی:

• روزی یک مرتبه دمنوش سماق بخورید و با غذاهای گوشتی سماق میل کنید.
• جوشانده عناب، دمکرده زرشک و آب انار بخورید که موجب صاف شدن خون مي شوند.
• بهترین نوشیدنی برای کسانی که چربی خون بالا دارند چای سبز بدون اسانس می باشد.
• سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن باعث تسریع رسوب چربی در رگ های خونی می شود.
• جوشانده يک قاشق مرباخوری رازيانه + انيسون + پونه + تخم کرفس در يک ليوان آب جوش به مدت 5 دقيقه که با عسل ميل شود.
• خمیر عسل و پودر دارچین را تهیه کنید و آن را به جای مربا روی نان بمالید. این روش را به طور مرتب به عنوان صبحانه میل کنید.
• کسانیکه چربی خون دارند، بهتر است از کدو به مقدار زیاد استفاده کنند. آب کدو سبز را گرفته، روی آن کمی آبلیمو ریخته، روزی یک لیوان میل نمایند.
• آویشن + عناب کوبیده را هم اندازه هم با ۴ برابر آن آب جوش دهند تا به (۱/۴) برسد. برای تصفیه خون غلیظ به شکل ویژه سودمندتر است شب و صبح میل شود.
• درد گردن، خواب رفتن دست و پا و انگشتان و پشت و شانه ها از علائم غلظت خون مي باشد که ماليدن روغن بادام تلخ یا بادام شیرین به گردن و دست و پاها مفيد مي باشد.
• 300 گرم بذر شوید تفت داده + 100 گرم پودر لیموعمانی آسیاب کنید و دو ساعت بعد از هر وعده غذایی یک قاشق چایخوری از ترکیب را در دهان ریخته و با آب میل کنید.
• استرس خطر بیماری قلبی که عارضه عمده افزایش چربی خون است را زیاد می کند. سعی کنید استرس زندگی تان را کمتر کنید. راه های آرام سازی و تمدید اعصاب خود را فرا گیرید.
• زرشک 20 گرم + تخم شنبلیله 30 گرم + تخم خرفه 20 گرم + تخم شوید 30 گرم، دو قاشق غذاخوری در دو لیوان آب کمی جوشانده دو استکان قبل از هر غذا میل شود. (بسیار مجرب).
• لیمو عمانی 15 گرم + ریشه توت سفید 250 گرم + تخم شنبلیله 50 گرم + زرشک 50 گرم + ریشه ها را کوبیده، سه قاشق غذاخوری در سه لیوان آب جوشانده قبل از هر غذا دو استکان میل نمایید. (بسیار مجرب).
• مواد خام (مانند میوه جات و سبزیجات خام) کلسترول HDL را بالا می برند و LDL یا کلسترول مضر را پایین می آورند. و برای پایین آوردن کلسترول باید از میوه ها و سبزی ها استفاده کرد و قابله را برای مدتی کنار گذاشت.
• گل بنفشه + هلیله سیاه + اسطوخدوس هندی + بادرنجبویه + گل نیلوفر + به لیمو + گل گاوزبان + زنیان + پوست نارنج (قسمت سفیده اش را بگیرید) + سنبل الطیب + گل سرخ همه را به یک نسبت ترکیب و پودر کنید و یک قاشق غذاخوری از این ترکیب را با دو لیوان آب بجوشانید تا یک لیوان باقی بماند سپس با عسل شیرین کنید و روزی یک تا دو سه لیوان میل کنید.
• آبغوره + سرکه سیب خانگی + شکر قرمز + عسل + شیره انگور + شیره توت + شیره خرما + شیره انجیر + جوز هندی + فوفل + میخک + تخم گشنیز + هل سبز + هل باد + هل قراب، آبغوره و سرکه را بجوشانید سپس ولرم که شد شیره ها و شکر و عسل اضافه کنید و بعد از اینکه خنک شد عرق نعناع عرق بیدمشک و گلاب اضافه کنید، یک ساعت بعد از ناهار و شام، شربت کنید و میل کنید.
• درمان چربی خون: آب زرشک طبیعی یک لیوان + آبغوره بی نمک یک لیوان + آبلیموی تازه و طبیعی یک لیوان + سرکه انگور یک استکان + عرق گزنه یک لیوان + یک کیلو عسل مخلوط کرده بجوشانید، کف روشو بگیرین و صبر کنید تا محتویات به نصف برسد، در روز 5 تا 10 قاشق غذاخوری میل شود، بعد از 14 روز از خوردن این شربت 2 روز پشت سر هم مسهل عام خورده شود، سپس مجددا آزمایش را تکرار نماید.

درمان کلسترول بالا:

• تحرک، ورزش و پیاده روی.
• هر روز صبح، یک عدد سیب ناشتا میل کنید.
• کلسترول معمولاً در گرم مزاج ها بیشتر بالا می رود.
• روزانه چهل دانه عناب را در آب، جوشانده و میل نمایید.
• همراه غذا هم، سیر خام مصرف کنید، که بهترین دارو است.
• روزانه قبل از هر وعده غذا یک استکان عرق بابا آدم بنوشید.
• خوردن روزی 1 تا 2 لیوان سرکه انگبین یا شربت سرکه شیره
• خوردن گس مزه ها؛ آب انار ،آب زرشک، آب گریپ فروت و …
• از دمکرده سنای مکی با گل سرخ یا گل محمدی، هفته ای یک بار استفاده کنید.
• زمان درمان بسته به میزان بالا بودن کلسترول، بین 40 تا 120 روز طول می کشد.
• کاهش سودازاها و کاهش چربی ها و سرخ کردنی ها حتی چربی طبیعی مثل کره حیوانی.
• 2 قاشق غذاخوری عسل را با 3 قاشق چایخوری پودر دارچین در یک لیوان چای حل کنید و بنوشید. این کار میزان کلسترول خون را طی 2 ساعت به 10 درصد کاهش می دهد.
• حجامت عام در نیمه ماه قمری یک الی سه مرحله، تعداد مراحل حجامت را هم به همین شکل تنظیم کنید. هر دو ماه یکبار با آزمایش خون، کاهش کلسترول خود را ارزیابی کنید و فصد نيز مفيد مي باشد.
• کسی که در اثر پرخوری و بدخوری دچار فشار، چربی، قند و غیره باشد باید روزه کامل بگیرد یعنی هیچ نخورد و فقط تا هفت روز نوشیدنی بخورد؛ بهترین نوشیدنی شربت عسل (شب ها) است و نباید هشت روز باشد و اگر عسل نبود از آب و نمک استفاده کند که در این صورت تمام بیاری هایش درمان می شود.
• استفاده از روغن کنجد و زیتون در درمان کلسترول بالا اشکالی ندارد. تنها روغنی است که روغن مفید بدن را افزایش و روغن مضر بدن را کاهش می دهد و لذا یکی از درمان های اساسی چربی خون است باعث طول عمر می شود و ضد سرطان است. و حتی با مصرف روغن کنجد و دنبه و پیه چربی خون، پایین می آید.

درمان تری گلیسیرید بالا:

• حفظ آرامش.
• کاهش جدی سردی ها
• رعایت آداب غذا خوردن.
• تحرک، ورزش و پیاده روی.
• ترک سیگار و دخانیات دیگر.
• ورزش منظم و رسیدن به وزن ایده آل.
• ارده با شیره انگور روزی یه پیاله میل کنید.
• هر روز صبح، یک عدد سیب ناشتا میل کنید.
• دوسین هر 12 ساعت یک قاشق مرباخوری میل کنید.
• روزانه چهل دانه عناب را در آب، جوشانده و میل نمایید.
• همراه غذا هم، سیر خام مصرف کنید، که بهترین دارو است.
• روزانه قبل از هر وعده غذا یک استکان عرق بابا آدم بنوشید.
• خوردن روغن های گرم؛ روغن کنجد، روغن زیتون و روغن های حیوانی.
• خوردن گرمی ها مخصوصاً مویز، زیتون، انجیر، گوشت گوسفندی، کره حیوانی، انگور و … توصیه می شود.
• روغن های گیاهی: روغن زیتون، روغن کنجد، روغن ذرت و… را در برنامه غذایی خود، جایگزین روغن های دیگر کنید؛ البته در مصرف این نوع محصولات نیز نباید زیاده روی کرد.
• کاهش مصرف قند: اگر تمایل شدیدی به خوراکی های شیرین دارید، سعی کنید به مرور زمان، مقدار مصرف این مواد را محدود کنید و بیشتر از میوه جات و خشکبار شیرین استفاده نمایید.
• سبزیجات تازه: افرادی که ۳ وعده، همراه وعده های غذایی خود از سبزیجات تازه استفاده می کنند به هیچ وجه دچار افزایش چربی خون نمی گردند، مگر با زیاده روی در مصرف چربی و موارد ذکر شده.
• تغییر عادت مصرف چربی ها: مصرف غذاهای دارای چربی اشباع شده و چربی ترانس را محدود کنید و یا کلاً از مصرف آنها پرهیز نمایید؛ این غذاها شامل غذاهای سرخ شده، چربی گوشت، کره، خامه، پنیر، شیر کامل، بستنی، محصولات غذایی پخته شده با گوشت می باشد.
• ماهی: گوشت ماهی سرشار از روغن امگا ۳ بوده و در کاهش چربی خون بسیار مفید است بنابراین سعی کنید هفته ای ۱ الی ۲ بار از این ماده غذایی مفید استفاده کنید و در طول مدت درمان از گوشت قرمز اصلاً استفاده نکنید و در مصرف ماهی هم زیاده روی نکنید که مصرف زیاد آن نیز عوارضی را در پی خواهد داشت.
• کاهش سردی ها و افزایش گرمی جات را بسته به میزان سردی مزاج تنظیم نمایید؛ مثلاً اگر کسی غلبه شدیدی بلغم دارد باید به مدت حداقل 40 روز سردی ها را ترک کند؛ سپس تا 3 الی 4 ماه بسیار کم از سردی استفاده کند. ضمناً این برنامه غذایی را بسته به فصل، باید تنظیم کنید. مثلاً در فصل تابستان نیاز به ترک سردی برای همان فرد ذکر شده بالا نیست.
• جایگزین کردن غلات سبوس دار به جای غلات بدون سبوس: اگر عادت به خوردن برنج سفید، نان بدون سبوس و ماکارونی دارید، به جای آن از محصولات غلات کامل استفاده کنید؛ ممکن است عادت کردن به طعم و مزهی جدید، به کمی زمان، نیاز داشته باشد، اما منافع این کار برای سلامتی شما ارزش تلاش را دارد؛ انواع محصولات برنج و گندم کامل در بازار وجود دارد، بنابراین همه آنها را امتحان کنید تا دریابید کدام یک از آنها برای ذائقه شما مناسب هستند.

درمان کلسترول و تری گلیسیرید وقتی هر دو بالا باشد:

• روغن شحم گاو استفاده کنید.
• جوشانده آب شوید + سرکه سیب به نسبت مساوی (7روز) هر روز ۲ لیوان میل کنید.
• چکاندن روغن گردو روی ناف و اطراف ناف برای رفع چربی خون هم معجزه می کند.
• اگر چربی خون بالایی دارید ناشتا، یک لیوان آب کرفس میل کنید که بسیار مفید است و شدیداً احساس سبکی و راحتی می کنید.
• به همراه سبزی خوردن، سعی کنید شوید را هم اضافه کنید تا چربی خونتان را پایین بیاورد، (البته در مصرف شوید زیاده روی نشود، چون نور چشم را کم می کند).
• اگر این دو چربی هر دو خیلی بالا و به هم نزدیک باشند، اینجا باید بر اساس مزاج بیمار تصمیم گیری شود، اگر بیمار سرد مزاج است بنا را بر درمان تری گلیسرید و اگر گرم مزاج است، ابتدا بیمار را حجامت کرده و بعد درمان کلسترول را که در همین جا آمده شروع می کنیم.
• زمانی که برنج را برای دم کشیدن می گذارید، یک عدد کدوی سبز را کنار برنج بگذارید تا همراه با برنج مغز پخت شود و بعد از صرف غذا، کدو را مانند دسر ورق ورق کنید و مقداری سرکه سیب یا آبلیمو رویش بریزید و بعد میل کنید چون چربی خون، را سریع پایین می آورد.
• اگر کلسترول بالاتر باشد بنای درمان را بر درمان کلسترول می گذاریم که در بالا گفته شده است با این تفاوت که میزان سرکه در سرکه انگبین را به نصف واحد کاهش می دهیم، حال اگر تری گلیسیرید بالاتر باشد بنای درمان را بر درمان تری گلیسرید که در بالا گفته شده است می گذاریم با این تفاوت که به ترکیب سیاهدانه و عسل باید نیم واحد سرکه طبیعی هم اضافه کرد.
• گیاهان دارویی موثر بر قلب و عروق (کاهش چربی، کاهش کلسترول، کاهش فشارخون و موارد دیگر): آواکادو، آویشن، اسفرزه، اکلیل کوهی، انگور، بابونه، بادام زمینی، بارهنگ، پیاز جعفری، جو، جین سینگ، جینکو، چای، زنجبیل، زیتون، سرخ ولیک، سویا، سیب، سیر، شنبلیله، فلفل، قره قاط، علف چای، کتان، کدو تنبل، گزنه، کنگر فرنگی، گردو، گشنیز، گل رنگ، گل گاوزبان، لیموترش، ماست، نارنج، همیشه بهار، هویج، آنغوزه، پنیرباد، تاجریزی، خشخاش، چای کوهی، ریش بز، زنیان، سیاهدانه، سیب زمینی، شاهدانه، کاکائو، گل مغربی، مارچوبه، بابا آدم، کاسنی، گریپ فروت، هلیله، یونجه، افدرا، سرخدار، گل محمدی، هل، آناناس، آلبالو، انار، انجیر، بادمجان، باقالا، برگ بو، برنج، به، به لیمو، پسته، توت سفید، توت سیاه، خاکشیر، خرفه، خیار سبز، درمنه، دم اسب، شلغم، شوید، علف چشمه، عناب، کنجد، گل آفتاب گردان، گوجه فرنگی، گیلاس، لوبیا، مریم نخودی، مصطکی، بنفشه، انار، بادمجان، سداب، کلم، گوجه فرنگی، نخود.

داروها:

• آنتوم
• گارلت
• گارسین
• ازتیماب
• آلیوم اس
• بزافیبرات
• دیل سان
• فنوفیبرات
• کلوفیبرات
• لوواستاتین
• کولستیپول
• کلسترامین
• آلیکوم سی
• پراواستاتین
• فلوواستاتین
• کلستیرامین
• رزوواستاتین
• آتورواستاتین
• سیمواستاتین
• نیکوتینیک اسید
• هم اکنون داروهای زیادی برای کنترل چربی های خون استفاده می شوند و بسته به نوع بیماری چربی خون، دارو برای درمان کلسترول خون به صورت متعددی تجویز می شوند و پزشک شما ممکن است یکی یا تعدادی از داروهای زیر را تجویز کند:
• اسید فیبریک ها از جمله ژمفیبروزیل و فنوفیبرات.
• داروهای متصل شونده به اسیدهای صفراوی (رزین) از جمله کلستیرامین، کلستیپول.
• سایر داروها از جمله اسید نیکوتینیک، ازتیمیب (ezetimibe)، پروباکول و روغن ماهی.
• داروهای استاتین از جمله آتورواستاتین، پراواستاتین، سیمواستاتین، فلووستاتین و روزوواستاتین.
• داروهایی برای درمان بیماری های زمینه ساز، مثل دیابت یا بیماری هایی تیروئید قرص های تنظیم خانواده را کنار بگذارید. برای این کار از سایر روش ها استفاده کنید.
• اگر دچار تری گلیسیرید خون بالا همراه با علائم یا بدون علائم هستید، پزشک ممکن است این داروها را تجویز کند: Gemfibrozil این دارو باعث کاهش سطح کلسترول خون شما می شود و تولید تری گلیسیرید کبد شما را کاهش می دهد. نیکوتینیک اسید، به نام نیاسین نیز شناخته می شود، این حالت باعث کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون به مقدار زیاد می شود. در صورت بروز نقرس، دیابت و مشکلات قلبی یا کبدی شما نباید از این دارو استفاده کنید. این موضوع را با دکتر خود درمیان بگذارید.

فعالیت:

• محدودیت برای آن وجود ندارد مگر این که تاندون ها در اثر رسوب چربی ضعیف شوند یا شما دچار بیماری رگ های قلبی شوید. انجام ورزش منظم برای کاهش وزن و کنترل استرس کمک کننده است و امکان دارد در افزایش توانایی بدن در پاکسازی چربی خون پس از غذا نیز موثر باشد.
• تمرینات هوازی مانند پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری و شنا راهکارهای خوبی برای پایین آوردن کلسترول خون هستند. ورزش همچنین باعث کاهش سطح فشار خون، قند خون و استرس می شود. اگر فردی اضافه وزن زیادی داشته باشد، ورزش های هوازی به او کمک می کند تا کالری بسوزاند. در هفته 4 الی 5 بار و هر بار به مدت 30 دقیقه ورزش کنید. ورزش کردن حتی برای زمانی کوتاه مثلاً 10 تا 15 دقیقه هم مفید است.

رژیم غذایی:

• ترک سیگار.
• نوشیدن آب بیشتر.
• هرگز الکل ننوشید.
• قبل از پختن مرغ، پوست آن را جدا کنید.
• به جای سرخ کردن گوشت، آن را آب پز یا کباب کنید.
• غذاهای سرخ شده یا سس های پر چرب مصرف نکنید.
• مصرف بیشتر غذاهای حاوی فیبر، میوه، سبزیجات و ماهی
• رژیم غذایی کم چربی (خصوصاً چربی اشباع شده) داشته باشید.
• شیر پر چرب، بستنی پر چرب، خامه، پنیر یا شیر شکلاتی مصرف نکنید.
• برای کسب اطلاع در مورد رژیم غذایی مناسب با پزشکتان مشورت کنید.
• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای سرخ کردنی پرهیز کنید.
• اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کم کنید. هرچقدر وزنتان زیادتر باشد، بدن شما چربی بیشتری تولید می کند.
• زرده تخم مرغ را نخورید، در عوض می توانید از سفیده تخم مرغ یا محصولات جایگزین تخم مرغ استفاده کنید.
• در واقع رژیم غذایی تری گلیسیرید بالا بسیار حائز اهمیت است و تغییرات رژیم غذایی می تواند به کاهش تری گلیسیرید خون کمک کند، از جمله: کاهش مصرف قند، جایگزین کردن غلات قهوه ای به جای غلات سفید، تغییر عادت مصرف چربی ها، چربی های غیر اشباع “مونو” و غیر اشباع “پلی” را جایگزین چربی های ترانس و یا اشباع شده کنید. بهترین منابع این چربی ها، روغن زیتون، روغن کانولا، آجیل، و ماهی های چرب مانند ماهی آزاد، ماهی ماکرل، ماهی قزل آلای دریاچه، ساردین، شاه ماهی و ماهی تن آلاکور می باشد. خواندن برچسب مواد غذایی به آگاهی شما از انواع چربی موجود در مواد غذایی کمک خواهد کرد.
• خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با پنیر سویا، خوراک نخود فرنگی با شوید، خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک نخود فرنگی و ذرت، خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک عدسی با صیفی جات، خوراک کدو خورشتی با قارچ، خوراک کدو خورشتی با کرفس، خوراک قارچ با سس، خوراک قارچ طعم دار، خوراک قارچ و ذرت، خوراک قارچ و بامیه، تاس کباب قارچ و سویا، خوراک صیفی جات، خوراک کلم قمری، خوراک گل کلم، خوراک کلم بروکلی، خوراک لوبیا سبز ۱، خوراک لوبیا سبز ۲، یتیمچه، خوراک بادمجان و عدس، بورانی گوجه بادمجان، بورانی بادمجان و ماست سویا، خوراک بادمجان و غوره، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک لوبیا سفید با سویا، خوراک لوبیا سفید با قارچ، خوراک سویا با سبزیجات، خوراک سویا با رب انار، تاس کباب سویا، خوراک پنیر سویا، لوبیا با سویا، خوراک لوبیا ساده، خوراک بامیه با سویا، خوراک بامیه و لوبیا چشم بلبلی، خوراک تند بامیه، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک دال عدس، خوراک بورانی، خوراک لوبیا قرمز، خوراک لوبیا چشم بلبلی، خوراک لوبیای سویا، خوراک مخلوط، آش گندم با سبزیجات، آش گندم با شلغم، آش گندم با سویا، آش باقلا، آش ماش، آش لپه ۱، آش لپه ۲، آش کدو خورشتی، آش شله قلمکار، آش سماق، آش عدس ۱، آش حبوبات و غله ۲، آش جو با لوبیا سبز، آش جو با حبوبات ۱، آش جو با حبوبات ۲، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با ماش، آش کلم قمری با گندم، آش شلغم ۲، آش اسفناج ۱، آش اسفناج ۲، آش برگ چغندر، آش حبوبات ۱، آش حبوبات ۲، آش گوجه سبز، آش گوجه فرنگی ۱، آش گوجه فرنگی ۲، آش مرزه، آش شولی ۱، آش شولی ۲، آش زرشک، حلیم عدسی با سویا ۱، حلیم عدسی با سویا ۲، حلیم جو، خورش فسنجان با سویا، خورش شهد فسنجان، خورش فسنجان با اسفناج، خورش قورمه سبزی با قارچ، خورش کرفس ۲، خورش آلو اسفناج، خورش به و آلو، خورش به، خورش آلو و قیسی، خورش تره سویا، خورش قیمه بادمجان، خورش بادمجان، خورش کدو بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با سویا ۱، خورش بامیه با سویا ۲، خورش بامیه با دال عدس، خورش بامیه با قارچ، خورش لوبیا سبز، خورش کدو خورشتی، خورش کلم بروکلی با سویا، خورش هویج و به، خورش گوجه سبز، خورشت قیمه قارچ، خورش قیمه بادمجان، خورشت کنگر، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو خورشتی، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ دال عدس، سوپ اسفناج، سوپ شلغم، سوپ لوبیا سبز، سوپ قارچ ۱، سوپ قارچ ۲، سوپ بامیه، سوپ کلم قمری، سوپ کلم بروکلی ۱، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ کلم برگ، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ کلسیم، سوپ جو با شیر سویا، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، سوپ کاهو سبز، سوپ جو و اسفناج، کتلت اسفناج، فلافل تنوری، سوسیس فانتزی، دلمه برگ انگور، کماچ مخلوط، کشک سویا، سس گوجه فرنگی ۱، سس گوجه فرنگی ۲، سس معطر، سس مخصوص ۱، سس مخصوص ۲، سس زیتون.
• خوردنی های مضر: عدس پلو ساده، نخود فرنگی پلو ۱.

نکته:

• تری گلیسرید، خلط سرد و کلسترول، خلط گرم است و تری گلیسیرید بیشتر در سردمزاج ها بالا می رود. از این جهت است وقتی که حجامت می کنیم کلسترول کاهش پیدا می کند، اما تری گلیسیرید کاهش پیدا نمی کند؛ ولی با خوردن گرمی ها، تری گلیسرید هم پایین می آید و وقتی که فصد می کنیم یا غذای گرم می خوریم هم کلسترول و هم تری گلیسرید کاهش پیدا می کند. (در دموی ها معمولاً هر دوی این ها بالاست).
• بسیاری از بیماری ها به خاطر خوردن ناهار است مثل: بزرگی شکم، فشار خون، چربی خون، دیابت.
• روغن دنبه بدن را گرم و تر نگه می دارد و در پیری هم پوست شاداب می شود.
• روغن کنجد باید به سبد غذایی ما اضافه شود، اگر روزی یک قاشق چایخوری مصرف شود فرد قوی و پر قدرت می شود و یکی از روش های مصرف کنجد، ارده و شیره است (یک وعده، انرژی بدن را تأمین می کند) البته روغن کنجد دیر نفوذ می کند و مصرف زیاد خشکی می دهد.
• روغن مایع را اگر به دست بمالید می ماند و جذب نمی شود، اما روغن دنبه سریع جذب پوست می شود و در بدن هم همین طور می شود.
• روغن کوهان شتر غذایی نیست و مقطعی است و دارو است نه خوراکی.
• روغن حیوانی هم برای افراد پیر، چون سنگین است باید مقطعی باشد نه همیشگی.
• اگر روغن حیوانی خوردی باید تحرک سنگین هم داشته باشی و حجامت هم بکنی و گرنه عامل قتل می شود.
• حذف روغن دنبه و پیه یک خطای بسیار بزرگ پزشکی بود و هست، مصرف دنبه و پیه، پوست را زیبا نگه می دارد.
• در خصوص مصرف پای مرغ برای افرادی که مبتلا به چربی خون و کلسترول بالا هستند، توصیه می‌شود هنگام خوردن این عصاره، مقداری آب لیموترش و یا آب غوره به غذای خود اضافه کنند.
• فواید (LDL): تا صحبت از کلسترول می شود، به یاد بیماری هایی می افتیم که بر اثر افزایش چربی خون ایجاد می شود و برای همین فکر می کنیم که کلسترول، در هر صورت مضر است؛ غافل از این که اگر همین کلسترول وجود نداشته باشد، عملکرد بدن هم دچار اختلال می شود. وجود کلسترول به اندازه کافی و طبیعی نه تنها مشکلی برای سلامت فرد ایجاد نمی کند، بلکه ضروری هم می باشد.
• کلسترول بدن از دو منبع اصلی تءمین می شود: رژیم غذایی: کلسترول به طور عمده از چربی های حیوانی، گوشت، تخم مرغ و لبنیات به بدن می رسد؛ روغن های گیاهی کلسترول دارند ولی نه به اندازه فرآورده های حیوانی (پس از خوردن این نوع غذاها، کلسترول از طریق روده جذب بدن می شود). ۲. کبد: کبد، هم می تواند کلسترول اضافه خون را جمع آوری کرده و در خود ذخیره نماید و هم می تواند آن را تولید کند؛ قسمت اعظم کلسترول، در داخل بدن و توسط کبد ساخته می شود و بقیه آن با مصرف غذاهای غنی از کلسترول و پر چرب وارد بدن می شود. کلسترول یک نوع چربی است که برای سلامتی، باید در بدن وجود داشته باشد؛ چون سلول ها برای ادامه حیات به کلسترول نیاز دارند.
• کار کلسترول در بدن: کمک به ساخت و حفاظت از قسمت عمده دیواره سلول ها (سربازهای) بدن تحریک غدد درون ریز جهت ترشح و تولید هورمون ها در بدن (خصوصاً هورمون های جنسی) ترکیب، ویتامین D با هورمون های استروئیدی مانند هورمون های کورتیزول و آلدوسترون، هورمون پروژسترون، استروژن و تستوسترون و مشتقاتش برای فعالیت بهتر. نکته: افرادی که به دلیل لاغری زیاد و سطح کلسترول پایین از نیروی جنسی ضعیفی برخوردارند باید مقدار بیشتری از فرآورده های حیوانی استفاده نمایند البته نه زیاد که معکوس جواب می دهد. حمل مولکول های چربی پس از جذب در سیستم گردش خون و رساندن آنها به بافت ها و  اندام های حیاتی بدن جهت عملکرد بهتر. جذب ویتامین های محلول در چربی، مانند ویتامین های: (D ،A و E و K )؛ کبد برای جذب ویتامین های محلول در چربی به کلسترول نیاز دارد. وجود کلسترول در اندام های حیاتی مانند: (کبد، نخاع و مغز) ضروری است، مثل دستگاهی که به گریس و روغن کاری نیاز دارد وگرنه به خوبی کار نمی کند یا عمر آن دستگاه به دلیل اصطکاک زیاد کم می شود. کمک به ساخت ویتامین D در بدن، استحکام و انعطاف بخشی به غشاء سلول ها (قوی بودن سربازهای بدن به میزان کافی کلسترول در خون بستگی دارد)؛ ورزشکاران رشته های سنگین مانند وزنه برداری به مواد غذایی چرب تری برای فعالیت بهتر نیازمند هستند. افزون بر این اهمیت، کلسترول به عنوان یک ماده متشکله برای تولید اسیدهای صفراوی کمک می کند؛ در کبد کلسترول به صفرا تبدیل می شود، که سپس درکیسه صفرا ذخیره می شود؛ صفرا دارای نمک های صفراوی بوده و موجب می گردد چربی ها در روده قابل هضم گردند. به این ترتیب نباید تصور کنیم کلسترول مضر است، زیرا کلسترول هم، مانند دیگر مواد اگر به اندازه طبیعی در بدن باشد برای حفظ عملکرد بدن ضروری خواهد بود. اما مشکل زمانی شروع می شود که میزان کلسترول و یا تری گلیسرید در خون از حد مجاز بالاتر می رود و آن وقت است که همین چربی ها، زمینه ساز بروز بیماری های مختلف می گردند. خیلی ها تصور می کنند که افزایش چربی های خون فقط مربوط به بزرگسالان است؛ ولی باید دانست این امکان وجود دارد که کودکان در سن ۲ سالگی مبتلا به کلسترول بالا شوند؛ کودکانی که سابقه کلسترول بالا، چاقی، فشارخون بالا و یا دیابت در خانواده دارند می توانند در معرض چربی خون بالا قرار گیرند.
• بالا بودن چربی خون بر روی قند خون، اثر هم افزایی دارد و لذا این مسئله می تواند علائم دیابت را تشدید کند.
• حرف چربی خون بالا که به میان می آید، به یاد شخصی چاق می افتیم که شکم بزرگی دارد و از صبح تا شب فقط می نشیند، غذاهای چرب و سنگین می خورد و هیچ تحرکی ندارد، اما خیلی ها هم هستند که چربی شان بالا است ولی نه چاق هستند و نه بی تحرک؛ استرس، عصبانیت، کم کاری تیروئید، مصرف غذاهای ممنوعه حتی به میزان کم، شیوه زندگی غلط، خواب نامنظم، هوای آلوده، استعمال دخانیات و مواد مخدر و موارد دیگر همگی می توانند در افزایش چربی خون نیز نقش داشته باشند حتی اگر فرد، چاق هم نباشد.
• تری گلیسیرید منبع مهم سوخت بدن می باشد و عمدتاً برای تأمین انرژی فعالیت های روزانه به کار می رود؛ تری گلیسیرید نیز مانند کلسترول، هم در کبد ساخته می شود و هم از طریق مواد غذایی وارد بدن می گردد. افزایش بیش از حد آن در بدن موجب می شود در زیر پوست و یا در بافت های چربی دیگر ذخیره گردد. مقدار تری گلیسیرید خون یک ساعت بعد از هر وعده غذای نشاسته ای و شیرین، شدیداً افزایش یافته و بعد به تدریج در بافت های چربی ذخیره شده و یا ممکن است مورد سوخت و ساز قرار گرفته و کم گردد. تری گلیسرید نوعی از چربی است که در نتیجه مصرف مواد قندی و نشاسته ای، بالا می رود. اگر کالری زیادی وارد بدن شود، بدن مقدار اضافی کالری را به تری گلیسیرید تبدیل کرده و در سلول های چربی ذخیره می گردد. تری گلیسیریدها، ترکیبات شیمیایی هستند که انرژی مورد نیاز برای متابولیسم (سوخت و ساز) بدن را فراهم می کنند. مولکول تری گلیسرید در روده کوچک، تجزیه و به کلسترول متصل شده و در کبد و سلول های چربی ذخیره می گردد. زمانی که بدن به انرژی نیاز دارد، سلول های چربی و سلول های کبدی این چربی را به صورت انرژی در بدن آزاد می کنند.
• بذر شوید را باید تفت داد به دلیل اینکه اگر تفت داده نشود ضعف اسپرم می آورد و همچنین چربی پشت چشم را کم کرده و باعث کاهش بینایی خواهد شد.