سندرم گیلن باره: عبارت است از یک بیماری التهابی نادر که دستگاه عصبی مرکزی را درگیر می کند و به سرعت موجب ضعف عضلات و بی حسی می شود. این نشانگان می تواند در تمام سنین رخ دهد، اما بین 50 الی 30 سالگی شایع تر است.
علائم:
- مراحل اولیه: ضعف عضلات دست و پا، ساعد، بازو، ساق و ران ها، شکم و قفسه سینه، ضعف عضلات در عرض 72 ساعت پیشرفت می کند و ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی تهدید کننده حال بیمار شود. شوک (ضعف، غش، سرد شدن دست ها و پاها، تند شدن ضربان قلب؛ تعریق).
- مراحل بعدی: گاهی فلج کامل برای هفته ها یا ماه ها.
علت:
- ناشناخته است، اما امکان دارد یک اختلال خود ایمنی باشد. این سندرم گاهی به دنبال واکسیناسیون یا جراحی های کوچک ایجاد می شود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- جراحی اخیر
- واکسیناسیون اخیر
- بیماری اخیر، مثل عفونت خفیف تنفسی، گاستروآنتریت، بیماری هوچکین، یا لوپوس اریتماتوی منتشر
پیشگیری:
- در حال حاضر نمی توان از آن پیشگیری به عمل آورد.
عواقب مورد انتظار:
- بهبود کامل بدون باقی ماندن هیچ اثری در اکثر موارد. در بعضی از بیماران، علائم در عرض 20 الی 15 روز برطرف می شوند، اما در بعضی بیماران هم علائم تا یک سال یا بیشتر ادامه دارند. با کمک انواع مختلفی از وسایل مکانیکی می توان تحریک بیمار را بهبود بخشید تا زمانی که بیمار خوب شود. بهبودی در بزگرسالان بهتر از کودکان صورت می گیرد.
عوارض احتمالی:
- ذات الریه
- نارسایی تنفسی
- مشکل مزمن در دستگاه عصبی
- یبوست یا گیر کردن اجابت مزاج
- فلج عضلات پلک، که منجر به آسیب چشم می شود.
- ترومبوفلبیت (تشکیل لخته در سیاهرگ خصوصاً پا همراه با التهاب)
- زخم های ناشی از فشار آمدن بیش از حد به نقاط خاص بدن در اثر فلج
تشخیص:
- تشخیص گیلن باره در ابتدا دشوار است. به این دلیل که علائم آن بسیار شبیه به سایر اختلالات عصبی یا شرایطی است که بر سیستم عصبی تأثیر می گذارند، مانند بوتولیسم، مننژیت یا مسمومیت با فلزات سنگین. مسمومیت با فلزات سنگین ممکن است توسط موادی مانند سرب، جیوه و آرسنیک ایجاد شود. پزشک ممکن است سوالاتی در مورد علائم خاص و سابقه پزشکی شما بپرسد. اطمینان حاصل کنید که در مورد هر گونه علائم غیر معمول به پزشک خود بگویید و اگر بیماری یا عفونتی اخیرا و یا در گذشته داشته اید آنها را اطلاع دهید. تست های زیر برای کمک به تأیید تشخیص استفاده می شوند:
- پونکسیون کمری: پونکسیون کمری(سوراخ بین کمری) شامل کشیدن مقدار کمی مایع مغزی نخاعی از ستون فقرات شما در قسمت پایین کمر است (در عوام به این آزمایش کشیدن آب نخاع نیز گفته می شود) این مایع، مایع مغزی نخاعی نام دارد. سپس مایع مغزی نخاعی شما برای تشخیص سطوح پروتئین آزمایش می شود. افراد مبتلا به سندروم گیلن باره معمولاً دارای سطح پروتئین بالاتر از حد طبیعی در مایع مغزی نخاعی هستند.
- الکترومایوگرافی (نوار عضله): الکترومایوگرافی یک آزمایش عملکرد عصبی است. این دستگاه فعالیت الکتریکی را از عضلات می خواند تا به پزشک اطلاع دهد که ضعف عضله شما به علتآسیب عصبی یا آسیب عضلانی ایجاد شده است. در نتیجه پزشک می تواند بین نوروپاتی، میوپاتی و مشکلات سیستم عصبی مرکزی تمایز گذاشته و اختلال را بهتر تشخیص دهد.
- تست هدایت عصب: آزمایش هدایت عصبی ممکن است برای تست اینکه اعصاب و عضلات شما به پالس های الکتریکی کوچک چطور پاسخ می دهند استفاده شود.
درمان طب نوین:
- به هنگام بهبودی، فعالیت ذهنی و اجتماعی خود را حفظ کنید.
- سعی کنید سرفه نمائید تا ریه ها از ترشحات مخاطی پاک شوند.
- از یک چارچوب برای جلوگیری از تماس و فشار آوردن رو انداز یا پتو به بدن استفاده نمایید.
- بستری کردن بیمار در بخش مراقبت های ویژه (ICU) تا بتوان وی را کاملاً تحت نظر داشت.
- اگر عضلات تنفسی زیادی ضعیف شوند، امکان دارد نیاز به تهویه مصنوعی وجود داشته باشد.
- برای کمک به تخفیف درد و فراهم آوردن شرایط انجام فیزیوتراپی از کمپرس گرم یا صفحه گرم کننده استفاده نمایید.
- پلاسما فرز در موارد شدید (در این روش پلاسمای خون از بیمار گرفته و پادتن های آن حذف می شوند و سپس دوباره به جریان خون بازگردانده می شود).
داروها:
- مسهل ها برای پیشگیری از یبوست
- داروهای کورتیزونی، اگرچه آنها همیشه موثر نیستند.
فعالیت:
- تا حدی که قدرت عضلانی تان اجازه می دهد فعالیت خود را حفظ کنید. از یکی از اعضای خانواده تان یا فیزیوتراپ بخواهید که عضلات شما را حرکت و کشش دهد. فیزیوتراپی مداوم.
رژیم غذایی:
- رژیم خاصی توصیه نمیشود، روزانه حداقل 8 لیوان آب گرم بنوشید تا از یبوست جلوگیری شود.