تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک: عبارت است از تخمدان پلی کیستیک یا pco که به اصطلاح عوام تنبلی تخمدان گفته می شود، یکی از بیماری های شایع در بین زنان و دختران نوجوان به شمار می آید. تبنلی تخمدان یک بیماری ژنتیکی است. در سیکل تخمک گذاری هر ماه حدود 5 الی 6 فولیکول شروع به رشد می کنند و در نهایت یکی از آن ها بزرگ می شود و آن فولیکول بزرگ شده فاکتورهای ماهر کننده برای مابقی فولیکول ها می فرستد و فولیکول های ریز دیگری که در اطراف آن در حال بزرگ شدن هستند، را از بین می برد و کوچک نگه می دارد. در افراد مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک آن فولیکول های بزرگ شده به هر علتی نمی توانند به درستی فعالیت خود را انجام دهند. در صورتی که قادر نخواهند بود تخمک گذاری خوبی داشته باشند و هم اینکه نمی توانند فاکتورهای ماهر کننده را به خوبی برای فولیکول های اطرافش القا نماید و آن ها را از رشد باز نگه دارند. در نتیجه هر ماه چند فولیکول به صورت نیمه رشد کرده و بزرگ می شوند و این نوع فولیکول ها تخمک گذاری خوبی نداشته و کاملاً از بین نمی روند. لذا در طول سالیان متمادی هر ماه که چند تا فولیکول ریز روی سطح تخمدان باقی می ماند، که از حالت عادی بزرگ تر اند. در این زمان سطح پوسته تخمدان یا کورتکس تخمدان پر از فولیکول های ریز می شود. در حالت عادی زمانی که نمای تخمدان از طریق سونوگرافی مشاهده می شود. حدود 3 الی 4 فولیکول ریز روی سطح تخمدان قابل مشاهده است ولی زمانی که فردی به بیماری تخمدان پلی کیستیک مبتلا باشد، در نمای سونوگرافی در سطح تخمدان یک حالت گردنبندی از فولیکول های ریز در اطرافش دیده می شود و به همین دلیل است که این بیماری را تخمدان پلی کیستیک نام گذاری کرده اند. ولی تنها نمای سونوگرافی برای متخصص زنان ملاک نیست، نمای سونوگرافی یکی از فاکتورهای تشخیصی بیماری تنبلی تخمدان است. این فولیکول های ریزی که نتوانسته اند به خوبی کار خود را انجام بدهند و از بین نرفته و در سطح تخمدان باقی مانده اند. در واقع این فولیکول ها زنده هستند، بدین معنا این فولیکول ها هر ماه تعدادی هورمون مردانه و فاکتورهای را از خود در سطح خون آزاد می کنند بلکه این ها نباید در سطح تخمدان باقی بمانند و در سیکل طبیعی این فولیکول ها باید از بین بروند. به دلیل اینکه این فولیکول ها روی سطح تخمدان باقی مانده اند و دائم در حال آزاد سازی فاکتورهای در خون هستند می توانند این فاکتورها علائم بالینی برای بیمار ایجاد نمایند. این علائم بالینی شامل: هورمون های مردانه می باشد. شما در نظر بگیرید از هر فولیکول ریز یک هورمون مردانه آزاد شود، زمانی که تعداد زیادی هورمون مردان از این فولیکول ها آزاد شود، تعداد زیادی از هورمون مردانه در خون یک خانم آزاد می شود. در حالت طبیعی زنانی که به این بیماری مبتلا نیستند و سالم اند مقداری هورمون مردانه در خون آن ها وجود دارد، اما این میزان نسبت به مردان خیلی کمتر است. حال در مواردی که تنبلی تخمدان به وجود می آید سطح این هورمون در حالت طبیعی بالاتر می رود، حتی اگر نسبت به مردان پایین باشد، اما برای زنان بالا است و علائم خود را نشان می دهد که عبارت است از: افزایش تدریجی موهای صورت، رشد موهای زائد و ضخیم در نواحی پشت لب و چانه، ضخیم شدن موهای بدن، در نواحی خاصی افزایش مو اتفاق می افتد. به طور مثال: در نواحی چانه، صورت، دور سینه ها، ناف و زیر ناف، تحت تأثیر هورمون مردانه دچار زیاد شدن، ضخیم شدن و سیاه تر شدن موها می شوند. همین طور زمانی که هورمون مردانه در یک مرد افزایش می یابد دچار ریزش مو می شود در زنان هم بدین صورت است و تحت تأثیر افزایش هورمون مردانه دچار ریزش مو می شوند. حتی گاهی اوقات همانند مردان نمای مردانه پیدا کرده و دچار کچلی مردانه و ریزش مو در نواحی شقیقه ها و وسط سر می شوند. لازم به ذکر است، این موارد در زمان تنبلی تخمدان شدید برای زنان اتفاق می افتد. همچنین هورمون های مردانه سبب چرب شدن سطح پوست، جوش های سر سیاه و آکنه و اضافه وزن در فرد می شود مقاومت به انسولین در فرد بالا می رود و سبب می شود تا فرد به بیماری دیابت مبتلا شود. همچنین سبب می شود تا چربی خون در فرد افزایش می یابد. در نهایت به دلیل اینکه تخم گذاری به درستی در فرد انجام نمی شود و بسته به شدت بیماری ممکن است فرد دچار دیرزایی و یا حتی نازایی شود و برای بارداری نیاز به درمان پیدا کند .به دلیل اینکه تخمک های خوبی آزاد نمی شود، سیکل های قاعدگی نامرتب می شود و مدت زمان فاصله سیکل های قاعدگی طولانی است و حتی در مواردی ممکن است فرد در صورت عدم مصرف دارو حدود 6 الی 7 ماه پریود نشود. بعضی از خانم ها از این وضعیت خوشحال می شوند، ولی این بسیار برای فرد خطرناک است و به خاطر اینکه تحت تأثیر هورمون آندومتر داخل رحم ریز نمی شود و همین امر سبب شده تا احتمال ابتلا به سرطان رحم در سنین 40 الی 50 سالگی در زنانی که به بیماری تنبلی تخمدان مبتلا هستند و سیکل های قاعدگی نامنظم دارند افزایش یابد.
علائم:
- درد لگن
- کبد چرب
- تعریق شبانه
- خشکی واژن
- خشکی چشم
- خشکی پوست
- اختلالات اشتها
- کاهش میل جنسی
- تغییرات خلق و خو
- گرگرفتگی و سردرد
- افزایش وزن و چاق شدن
- دوره های نامنظم قاعدگی
- افزایش هورمون تستوسترون
- تحریک پذیری یا عدم تمرکز
- اختلال و ناهنجاری در بارداری
- خشک و کم سو شدن چشم ها
- کسالت، سستی، مشکلات خواب
- ریزش موهای سر با الگوی مردانه
- مشکلات بارداری و تخمک گذاری مرتب
- هیدرآدنیت چرکی (نوعی بیماری پوستی)
- هیپرکراتوز (ضخیم شدن پوست در بعضی نقاط)
- مستعد به بیماری دیابت و فشار خون بالا، به دلیل نوسانات وزنی
- بروز آکنه و جوش های ریز صورت (پوست چرب و جوش چرکی روی صورت)
- ممکن است برای باردار شدن با مشکل مواجه شوند و نیاز به استفاده از دارو داشته باشند.
- نامنظم بودن عادت ماهیانه یا قاعدگی به شکل قطع قاعدگی به طوری که کمتر از ۸ قاعدگی در سال داشته باشند و قاعدگی شدید و طولانی شدن قاعدگی.
- موهای ضخیم و تیره در محل هائی که فقط در مردان چنین موهائی رشد می کنند، مثل لب فوقانی، چانه، دو طرف صورت، قفسه سینه و شکم رشد می کنند.
- یکی از علامت هایی که در سندرم پلی کیستیک تخمدان در افراد چاق مشاهده می گردد اکانتوزیس نیگرایکانس است که این کیست ها بیشتر در قسمت های گردن، زیر بغل، زیر پستان، کشاله ران است.
- علائم بالینی تخمدان پلی کیستیک بسته به شدت بیماری از طیف خفیف تا شدید متغیر است. لذا انتظار نداشته باشید تمامی علائم در یک فرد ظاهر شود بسته به فعالیت تخمدان علائم بیماری متفاوت است. گرفتن شرح حالی از وضعیت شخص به تشخیص بیماری کمک می نماید.
علت:
- استفاده از غذاهای آماده و فست فودها.
- استرس و اضطراب و حساس و زود رنج بودن اکثر زنان و دختران.
- استفاده از غذاهای سرخ کردنی و فرآورده های حیوانی به مقدار زیاد.
- عدم شناخت طبع و مزاج و استفاده از غذاهایی که با این موضوع هماهنگی ندارند.
- نقایص کروموزومی: برخی از اختلالات ژنتیکی با تنبلی اولیه تخمدان همراه است.
- استفاده از انواع شیرین جات مصنوعی و شکلات و کاکائو که به غلط برای رفع افت قند خون مصرف می شوند.
- موارد زیر مانع رسیدن خون کافی به تخمدان می شود: (سردی مزاج یا غلبه بلغم، رسوبات سودایی، غلظت خون).
- استفاده مداوم از لبنیات و ترشیجات کارخانه ای که موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شوند و در نتیجه شخص مستعد هر نوع بیماری صعب العلاج می شود.
- سایر علل: مانند دود سیگار و قلیان، مواد شیمیایی و اسیدی، دفع آفات و ویروس ها ممکن است تنبلی تخمدان را افزایش دهد.
- شیمی درمانی و پرتودرمانی: این نوع درمان علل شایع تنبلی تخمدان هستند. این روش های درمانی می توانند به مواد ژنتیکی سلول ها آسیب بزنند.
- باید بگوییم که علت تنبلی تخمدان ها اغلب ناشناخته است.جراح، متخصص زنان، زایمان و نازایی باتجربه در اغلب موارد تست و آزمایش های بیشتری را برای یافتن علت توصیه و پیشنهاد می کند.
- سیستم ایمنی ضعیف بدن (بیماری خود ایمنی): ممکن است که سیستم ایمنی بدن پادتن هایی را علیه بافت تخمدان تولید کند، که به فولیکول های حاوی تخمک آسیب برساند. رخداد این عارضه نامشخص می باشد، اما قرار گرفتن در معرض ویروس ها بسیار محتمل بر این اتفاق است.
- در این بیماران، کارکرد تخمدان ها طبیعی نیست و هورمون تستوسترون بیش از حد تولید می کنند. تستوسترون هورمون مردانه است ولی در زنان نیز وجود دارد. بصورت طبیعی، تخمدان زنان مقادیر اندکی از آن را ترشح می کنند ولی در سندرم تخمدان پلی کیستیک تولید آن افزایش می یابد.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- این بیماری بیشتر در زنان چاق دیده می شود. مشخص نیست که چاقی باعث تنبلی تخمدان می شود یا یکی از علائم تنبلی تخمدان است. به خاطر داشته باشید که بسیاری از زنان که وزن طبیعی دارند نیز مبتلا به تنبلی تخمدان هستند.
- سبک زندگی ای که منجر به مقاومت به انسولین می شود، ممکن است خطر ابتلا به تنبلی تخمدان را افزایش دهد. این عوامل شامل کم تحرکی و خوردن غذای ناسالم است. اغلب کاهش وزن، علائم مقاومت به انسولین را بهبود می بخشد.
عوارض احتمالی:
- نازایی
- آپنه خواب
- خونریزی غیرطبیعی رحم
- دیابت نوع ۲ یا پیش دیابت
- سقط جنین یا زایمان زودرس
- افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن
- سرطان پوشش داخلی رحم (سرطان مخاط رحم)
- دیابت بارداری یا افزایش فشارخون به واسطه بارداری
- بیماری کبد چرب غیر الکلی، التهاب کبدی حاد که به واسطه تجمع چربی در کبد اتفاق میافتد.
- سندرم متابولیک، مجموعهای از نشانگان شامل فشارخون بالا، قند خون بالا و سطوح غیرعادی کلسترول یا تریگلیسرید که شانس ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش میدهند.
تشخیص:
- تشخیص ابتلا به عارضهسندروم تخمدان پلی کیستیک، به راحتی قابل تشخیص نمی باشد و احتیاج به انجام ازمایشات مختلفی دارد تا پزشک متخصص از وجود این عارضه مطمئن شود و درمان را شروع نماید، چرا که انجام یک آزمایش به تنهایی ابتلا یا عدم ابتلا به تنبلی تخمدان را مشخص نمی نماید، به همین دلیل بررسی سوابق پزشکی و انجام آزمایشات و تست های مربوطه کمک شایانی به تشخیص و درمان هرچه بهتر این عارضه می نماید. تست های تشخیصی که می توان به آن اشاره نمود عبارت است از ارزیابی لگن آزمایش خون به منظور اندازه گیری سطح هورمون ها، کلسترول و سطح گلوکز. از سونوگرافی برای بررسی دقیق تر لگن و تخمدان ها استفاده می شود.
درمان طب نوین:
- متأسفانه باید گفت درمان قطعی برای سندروم تنبلی تخمدان وجود ندارد، اماپزشک متخصص با ارائه روش های مناسب در مدیریت عوارض احتمالی به بیمار کمک می کند. نوع درمان ها با توجه به میزان بیماری و تصمیم فرد به باردار شدن متفاوت است. برخی اقدامات برای درمان تنبلی تخمدان عبارتند از:
- داروهای دیابتی: در صورت لزوم، آن ها به دیابت کمک می کنند.
- درمان های باروری: شامل لقاح داخل وریدی (انجامIVF) یا تلقیح است.
- مصرف قرص های کنترل قند خون: این داروها می توانند به تنظیم هورمون ها و قاعدگی کمک کنند.
- داروهای باروری: اگر بارداری مورد نظر باشد، این شامل استفاده از کلومیفن (Clomid)، ترکیب کلومیفن و متفورمین یا گنادوتروپین های تزریقی مانند هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و داروهای هورمون لووتیونی (LH) می باشد. در شرایط خاص، ممکن است لتروزول (Femara) نیز توصیه شود.
درمان طب سنتی:
- خرما روزی 7 عدد.
- مصرف عرق بومادران.
- ارده با شیره 4 وعده در هفته.
- نظافت شخصی را دقیقاً رعایت کنند.
- مراقب باشند به یبوست مزاج مبتلا نشوند.
- ترک سردی ها مخصوصاً در دوران قاعدگی.
- دم کرده گل افتیمون روزی یک لیوان بخورید.
- کرفس و تره فرنگی را همراه با شام بخورید.
- روغن مالی زیر شکم و کمر با روغن سیاهدانه.
- کاهو و سبزی تره را همراه با ناهار ظهر بخورید.
- بادکش زیر شکم و کمر 21 مرحله، یک شب در میان
- خوردن دوسین روزی دو قاشق مرباخوری صبح و شب.
- روزانه نرمش و ورزش سبک را به طور مستمر انجام دهند.
- روزانه 2 لیوان دم کرده رازیانه و تخم شوید را با عسل بنوشند.
- اینگونه بیماران بهتر است که فقط از غذاهای گیاهی استفاده کنند.
- زیر شکم را با روغن سیاهدانه خوب ماساژ دهید و بادکش گذاری کنید.
- روزانه 6 لیوان آب را بنوشند، نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا.
- کشیدن نوره به کل بدن برای خانم ها باعث از بین رفتن کیست های رحم می شود.
- بهتر است روزانه 5 تا 7 قاشق غذاخوری از جوانه گندم تازه را همراه سالاد فصل استفاده کنند.
- شبی یک لیوان عرق رازیانه همراه با یک قاشق مرباخوری عسل به غیر زمان پریودی میل کنید.
- صبح ها یک قاشق چایخوری پودر گل اسطوخدوس هندی را در یک لیوان آب جوش ولرم مخلوط کنید و بخورید.
- هر روز 10 برگ کاسنی، یا یک قاشق مرباخوری پودر کاسنی خشک یا یک استکان عرق طبیعی کاسنی بخورید.
- دخترانی که ازدواج نکرده اند باید از دود (اسفند + کندر + زاج) استفاده نمایند. دود را 14 روز باید به رحم برسانند.
- پنج انگشت 50 گرم + انیسون 50 گرم را روزی دو مرتبه صبح و شب دم کنید و با عسل شیرین کرده و میل کنید. (مجرب)
- 2 قاشق مرباخوری رازیانه و 2 قاشق مرباخوری تخم شوید را با 3 لیوان آب جوش در قوری چینی به مدت 30 دقیقه دم کرده، سپس با عسل بنوشند.
- تباشیر یک قاشق مرباخوری+ تخم شاهی یک قاشق غذاخوری + جامع امام رضا (ع) یک نخود با یک لیوان آب جوش دم کنید آخر شب قبل از خواب میل کنید به مدت 5 هفته. (مجرب).
- درمان تکمیلی: حجامت عام و یک ماه بعد، حجامت ساکرال (گودی کمر)، دو هفته بعد، حجامت زیر شکم 3 الی 1 مرحله می باشد که باید تحت نظر پزشکان متخصص طب سنتی انجام گردد.
- روزانه 100 الی 150 گرم عسل را به صورت های مختلف مورد استفاده قرار دهند؛ همراه با سالاد و به صورت شربت با لیموترش تازه و یخ، یا با انواع نکتارهای میوه جات و سبزیجات و …
- استفاده از داروی ترکیبی زیر به صورت واژینال 14 مرحله در ایام پاکی، شبانگاه (زاج به اندازه یک نخود (بیشتر نشود) + عسل یک قاشق مرباخوری + روغن زیتون بودار تصفیه نشده یک قاشق چایخوری).
- یک عدد زرده تخم مرغ محلی + یک قاشق غذاخوری پودر گلنار فارسی + یک قاشق غذاخوری عسل + یک قاشق غذاخوری روغن زیتون خوراکی، با هم ترکیب و روی پارچه ای آب ندیده یا نوارش بهداشتی بمالید و به مدت 7 شب از شب تا صبح روی رحم قرار دهید. (مجرب)
- در صورت رعایت مسائل فوق ممکن است که گاه در طول 40 روز تخمدان ها دچار درد مختصر شوند یا گاهی اوقات تیر بکشند. اینها علائم خوبی هستند که نشان می دهند کیست دارد کوچک می شود و به مرور از بین می رود. بعد از 40 روز توصیه می شود که به پزشک مراجعه کرده و سونوگرافی از رحم و تخمدان ها را انجام دهید. پیداست مدت زمانی که برای برطرف شدن کیست بیان شده، بستگی به اندازه کیست دارد.
- استفاده از عنبر نسارا در درمان کیست تخمدان کاربرد موثری دارد. به این منظور جهت استفاده از عنبر نسارا 2 الی 3 عدد عنبر نساء را با مقداری خاک شیر و اسفند، روی کمی ذغال گداخته بریزید و سپس یک گلدان سفالی که در انتهای سوراخ است را بر روی زغال ها بگذارید تا دود ناشی از سوختن این ترکیب از سوراخ گلدان خارج شود، اکنون جهت بخور دادن رحم خود لباس زیر خود را در بیاورید و دامن بلندی بپوشید و سپس به حالت نیم خیز بر روی سوراخ گلدان قرار گیرید و رحم خود را بدین وسیله بخور دهید. انجام این عمل در 2 روز قبل و بعد از پریود بهترین، در راه شناخته شده و اثر بخش درمان عفونت های واژینال و زخم های رحمی است ( برای عفونت رحم، دود باید با داخل بدن تماس پیدا کند)
- جهت تقویت تخمدان و تخمک: جوانه گندم هر روز یک قاشق غذاخوری + شیر گرم محلی در صبحانه. خوردن عرق یونجه + پودر خارخاسک + پودر رازیانه. داخل چای حتماً دارچین و زنجبیل اضافه کنید. با غذا حتماً سبزی نعناع و تره مصرف شود. روزانه یک عدد هویج بخورید. حتماً به عنوان یک میان وعده (لوبیا و باقالا) پخته بخورید. سبزی کرفس مفید است. خوردن کنجد با عسل و شیره انگور به عنوان صبحانه. خردل حتماً در غذاها و خورشت ها اضافه شود. خوردن دو لیوان خاکشیر در روز هنگام طبخ غذا. حتماً از فلفل استفاده کنید. دو مشت انجیر را به مدت سه الی چهار شبانه روز در آب بخیسانید تا آب قوت انجیر را بگیرد و آب آن را صاف و با عسل و دارچین و زنجبیل قوام آید تا به صورت شربت در آید، از این شربت هر بار کمی در طول روز بخورید. فندوق، پسته، بادام به عنوان تنقلات مصرف کنید. نوشیدن چای با خرما.
داروها:
- دزوسپتیو
- اتینیل استرادیول
- استروژن کونژوگه
فعالیت:
- روزی نیم ساعت فعالیت مناسب بدنی داشته باشید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات، غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با شوید، خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک قارچ با سس، خوراک گل کلم، خوراک کلم بروکلی، خوراک لوبیا سبز ۱، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک لوبیا سفید با سویا، خوراک سویا با رب انار، خوراک پنیر سویا، لوبیا با سویا، خوراک لوبیا ساده، خوراک بامیه با سویا، خوراک بامیه و لوبیا چشم بلبلی، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با سویا، خوراک لوبیا قرمز، آش گندم با حبوبات، آش گندم با کرفس، آش گندم با سبزیجات، آش گندم با شلغم، آش گندم با تره، آش گندم با سویا، آش ماش، آش کدو حلواییآش کدو خورشتی، آش شله قلمکار، آش غلات، آش خرفه ۱، آش زردآلو، آش سماق، آش عدس ۲، آش برنج، آش حبوبات و غله ۱، آش حبوبات و غله ۲، آش جو با لوبیا سبز، آش جو با حبوبات ۱، آش جو با حبوبات ۲، آش کلم برگ، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با ماش، آش کلم قمری با گندم، آش کلم قمری با عدس، آش کلم بروکلی ۱، آش کلم بروکلی ۲، آش شلغم ۱، آش اسفناج ۲، آش حبوبات ۱، آش گوجه سبز، آش مرزه، حلیم عدسی با سویا ۲، حلیم گندم با شیر سویا، حلیم گندم با سویا، حلیم گندم با عدس، حلیم گندم با مغزیجات، عدس پلو ساده، نخود فرنگی پلو ۱، خورش فسنجان با کدو حلوایی، خورش قورمه سبزی با سویا، خورش قورمه سبزی با قارچ، خورش کرفس ۱، خورش کرفس ۲، خورش آلو اسفناج، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با سویا ۲، خورش بامیه با قارچ، خورش لوبیا سبز، خورش گوجه سبز، سوپ جو ۲، سوپ بامیه، سوپ کلم بروکلی ۱، سوپ جو با شیر سویا، کباب تابه گیاهی، کتلت اسفناج، کتلت ذرت، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، دلمه برگ انگور، کماچ ساده، کماچ گندم و جو، کماچ قارچ، پنیر سویا، سس مایونز گیاهی، سس گندم جوانه زده، سس نخود جوانه زده، سمنو با گندم و جو، سمنو با رب انار.
نکته:
- عسل بهترین درمانگر برای ریزش بی اختیاری ادرار، عفونت واژینال و کیست های ریز است.
- رازیانه خون ریزی را بیشتر می کند و لذا در ایام پریودی نباید از رازیانه استفاده کرد.
- از بین بردن موهای زائد موهای زیر بغل و اطراف رحم و آلت تناسلی با نوره بسیار عالیست چون رحم یا آلت تناسلی دارای مویرگ هایی تنبل است، این نوره ذاتاً آرسنیک دارد و عروق خفته و تنبل را هوشیار می کند و در خروج رسوبات نیز فعالیت می کند.
- گاهی مواقع پوست نازک است، پس از ضماد نوره و شستن آن جوش های ریزی بر سطح پوست ظاهر می شود که برای ترمیم آن می توان روی پوست روغن زیتون یا روغن کنجد یا روغن بنفشه و یا پماد کالن دولان مالید.
- تحریکات تخمدان به علت جلوگیری های مرسوم اخیر کم می شود چون تخمدان تخمک تولید می کند و این تخمک ها جذب نمی شود و از بین می روند (خانمی که یکسال جلوگیری کرده است باید تا یکسال صبر کند تا بچه دار شود).
- تنبلی تخمدان: به کیسه هایی حاوی مایعات گفته می شود، که بر نواحی مختلفی از تخمدان ها رشد و حتی تکثیر پیدا می کنند و موجباختلالات هورمونی در خانم ها می گردد. رشد بیش از حد موهای زائد و تغییر در روند سیکل عادت های ماهیانه از جمله عوارض هورمونی ابتلا به عارضه می باشد و اگر این سندروم پیشرفت کند منجر به ناباروی می گردد.
- بسیاری ار علائم و نشانه های شایع تنبلی تخمدان به دلیل عدم تعادل هورمونی است. به طور معمول، زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، مقدار بیشتری هورمون های مردانه دارند که به آن ها آندروژن می گویند. به عنوان مثال، تستسترون یک آندروژن است (بله، زنان تستسترون دارند، همانگونه که مردان استروژن دارند). این موضوع باعث ایجاد صفات مردانه مانند آکنه و رشد موهای زائد در ظاهر زنان می شود. همچنین سطح بالای آندروژن، سطح هورمون های زنانه را کاهش می دهد، مانند هورمون هایی که چرخه قاعدگی را کنترل می کنند. مشخص شده که سطح هورمون انسولین نیز در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بالا می رود. انسولین می تواند منجر به افزایش وزن یا ایجاد مشکل در کاهش وزن و همچنین بیماری های متابولیکی شود. در حالی که علائم و نشانه های تنبلی تخمدان از نظر نوع و شدت متفاوت هستند.
- درصد کمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، چرخه قاعدگی ماهیانه دارند. بسیاری از این زنان چندین ماه چرخه قاعدگی ندارند یا به صورت نامنظم دارند که گاهی در ماه دو یا سه بار اتفاق می افتد یا چند ماه بین هر قاعدگی فاصله می افتد. ممکن است برخی از زنان قاعدگی هایی داشته باشند که هفته ها طول بکشد یا ممکن است قاعدگی سنگین همراه با لخته خون را تجربه کنند. جالب است بدانید کهتغییر رنگ خون در پریود از جمله علائم تنبلی تخمدان در زنان است.
- افزایش وزن تدریجی یا سریع (2.5 تا 13 کیلوگرم در عرض چند ماه) بدون دلیل مشخص، می تواند نشانه ای از تنبلی تخمدان باشد، به ویژه اگر بیشترین افزایش وزن در قسمت شکم یا قسمت میانی بدن باشد. در مقایسه با زنانی که مبتلا به تنبلی تخمدان نیستند، زنان مبتلا به این بیماری سطح بالاتری از انسولین دارند. انسولین نوعی هورمون رشد است که باعث افزایش وزن، به ویژه در قسمت میانی بدن یا ناحیه شکم می شود. بیش از نیمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، چاق هستند. همچنین داشتن سطح انسولین بالا، باعث افزایش اشتها و پایین آمدن قند خون میشود که در نهایت، کاهش وزن را سخت تر می کند. آکنه می تواند یکی از علائم اولیه تنبلی تخمدان در بزرگسالی باشد. ممکن است زنان مبتلا به تنبلی تخمدان در بزرگسالی، روی صورت، کمر یا قفسه سینه آکنه داشته باشند. معمولاً علت به وجود آمدن آکنه سطح بالای تستسترون است. زائده پوستی یا لکه های تیره (که به آن آکناتوزیس نیگریکانس می گویند) که به نظر کثیف می آیند، اما هرگز در اثر خراشیدن جدا نمی شوند، یکی از علائم سطح انسولین بالا است که به تنبلی تخمدان مربوط می شود.
- هیرسوتیسم، اصطلاحی که به رشد بیش از اندازۀ موهای زائد اشاره دارد، در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان شایع است. هیرسوتیسم نتیجۀ بالا رفتن سطح آندروژن ها از جمله تستسترون است. به طور معمول در قسمت مرکزی بدن (سینه، صورت، کمر، پایین شکم، انگشتان دست و پا) رشد مو بیش از حد می شود. ممکن است برخی از زنان هیچ رشد مویی در این مناطق نداشته باشند و برخی دیگر حتی ریش در بیاورند.
- سطح بالای آندروژن همچنین می تواند منجر به نازک شدن مو یا طاسی مردانه در زنان شود. اگرچه از دست دادن چند تار مو به طور روزانه طبیعی است، اما پسروی خط رویش مو یا طاسی جزئی در قسمت های مختلف سر طبیعی نیست.
- در پاسخ به این پرسش کهآیا با تنبلی تخمدان شدید می توان باردار شد؟ باید گفت: علت اصلی ناباروری در تخمک گذاری، تنبلی تخمدان است. در نتیجه، زنان مبتلا به تنبلی تخمدان برای باردار شدن با مشکلات بیشتری رو به رو می شوند. عدم تعادل در هورمون های جنسی با جلوگیری از بلوغ یا آزاد شدن فولیکول ها از تخمدان ها، می تواند تخمک گذاری را متوقف کند. اغلب فولیکول ها با کیست اشتباه گرفته می شوند. احتمال سقط جنین نیز در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر است.
- معمولاً وقفه تنفسی در خواب که به اسم خروپف شناخته می شود، در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بسیار شایع است. این مسئله ممکن است به خاطر افزایش وزن یا افزایش سطح هورمون تستسترون که بر گیرنده های خواب مغز تأثیر می گذارد، ایجاد شود. همچنین می تواند منجر به مقاومت به انسولین، فشار خون بالا و خستگی شود. حدود 20 درصد از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان دچار وقفه تنفسی در خواب می شوند.
- اختلالات خلقی مانند اضطراب، افسردگی و افسردگی دوقطبی در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر است. مشخص نیست که علت این موضوع، عدم تعادل هورمون ها در تنبلی تخمدان است یا به دلیل زندگی با این بیماری اغلب خسته کننده و پیچیده.
- اثرات هورمونی ناشی از تنبلی تخمدان، شما را در برابر سندرم متابولیک که شامل فشار خون بالا، قند خون بالا، سطح کلسترول غیر طبیعی و چربی اضافه دور شکم است، آسیب پذیرتر می کند. این بیماری خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته و دیابت را افزایش می دهد.
حدود 35 درصد از زنان دارای اضافه وزن مبتلا به تنبلی تخمدان، به سندرم متابولیک (پیش دیابت) مبتلا می شوند و 10 درصد مبتلا به دیابت نوع دو هستند. - محور هیپوتالاموس، هیپوفیز و تخمدان: هورمون ها، پروتئین هایی هستند که توسط غدد در بدن ایجاد می شوند و باعث تغییر در سلول ها یا اندام می شوند. محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- تخمدان (HPO) یک سیستم کنترل هورمونی در بدن است. هیپوتالاموس غده ای در مغز است که هنگام تحریک، هورمونی تولید می کند که به هورمون آزاد کننده گنادوتروپین یا GnRH معروف است. گنادوتروپین به غده هیپوفیز در مغز می رود. غده هیپوفیز، هورمون های متعدد دیگری را تولید می کند که تنظیم و حفظ بسیاری از عملکردهای بدن را بر عهده دارند. از میان این هورمون ها باید گفت که هیپوفیز هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH) تولید می کند.LH به تخمدان می رود و آنجا تولید آندروژن ها را تحریک می کند. فرضیه ای وجود دارد که می گوید سطح بالای هورمون LH و آندروژن ها، یعنی تستسترون، باعث تنبلی تخمدان می شود. با این حال این فرضیه نمی تواند توضیح دهد که چرا بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، LH بالایی ندارند.
- ارتباط انسولین و آندروژن: به نظر می رسد که انسولین در پیشرفت تنبلی تخمدان نقش داشته باشد. انسولین علاوه بر تنظیم سطح گلوکز یا همان قند خون، باعث کاهش تولید مولکولی در کبد می شود که تستسترون توسط این مولکول در خون حمل می شود. اگر مقدار این مولکول کم باشد، میزان تستسترون در خون بیشتر می شود. همچنین این باور وجود دارد که سطح بالای انسولین می تواند تعداد آندروژن هایی که تخمدان تولید می کند را افزایش دهد.
این فرضیه نیز به طور کامل علت ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان را توجیه نمی کند، زیرا بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان مقاومت به انسولین ندارند اگرچه این مشکل در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان شایع است. - ژنتیک: مهمترین ویژگی تنبلی تخمدان این مورد است که ارثی است. اغلب زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، خواهر، مادر، عموزاده یا عمه مبتلا به این بیماری دارند. اگر چه پزشکان علت دقیق آن را نمی دانند، اما واضح است که به وراثت مربوط می شود. 20 تا 40 درصد زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، مادر یا خواهر مبتلا به این بیماری دارند.