ترش و تلخ شدن مزه دهان: عبارت است از بزاق موجود در دهان، مواد شیمیایی موجود در غذا و نوشیدنی هایی را که مصرف می کنیم را در خود حل کرده و به وسیله پرزهای چشایی کوچک، پیام هایی را به مرکز چشایی در مغز ارسال می کند و به این صورت فرد می تواند مزه ها را شناسایی کند. برای خیلی از افراد پیش آمده است که صبح با دهانی بدمزه که ترش یا تلخ است از خواب بیدار شوند، اما در طول روز، چنین مزه و بویی در دهان کمتر احساس می شود، چون مصرف مواد غذایی، نوشیدن مایعات و ترشح بزاق، باکتری ها را از روی زبان پاک می کند؛ اما در طول شب، غذایی خورده نمی شود و ترشح بزاق به میزان زیادی کاهش پیدا می کند و در نتیجه باکتری ها روی زبان تجمع پیدا کرده و دهان را بدمزه می کنند؛ این مسئله طبیعی است و برای همه اتفاق می افتد. و خیلی از ما گاهی صبح‌ها در حالی از خواب بیدار می‌شویم که احساس می‌کنیم دهان‌مان تلخ‌مزه یا ترش‌مزه (اسیدی) است. این حالت بیشتر وقت‌هایی پیش می‌آید که هَله ‌هوله یا خوراکی‌های اسیدی می‌خوریم. مزه‌ی تلخ دهان نشانه‌‌ی افزایش باکتری‌ها در دهان است که شاید ناشی از رژیم غذایی نامناسب باشد. البته تلخ دهانی علت‌های گوناگونی دارد.

علائم ترش بودن مزه دهان:

1. درد در پشت جناغ سینه
2. احساس بازگشت غذا به گلو و دهان
3. احساس ترش کردن در پشت جناغ سینه است.
4. احساس مزّه شور و ترش یا تلخ در دهان یا جمع شدن بزاق در دهان
5. بسیاری از مواقع به علّت اسپاسم عضلات حنجره و گلو در تماس با اسید معده؛ بیمار احساس وجود یک عقده در گلو را تجربه می کند؛ گاهی هم به علّت التهاب تارهای صوتی دچار خشونت صدا می شود. احساس بدمزّه بودن دهان در صبح ها از علایم دیگر است. در مواردی بیمار احساس تهوّع و استفراغ به خصوص پس از برخاستن از خواب را نیز دارد.

علائم تلخ بودن مزه دهان:

1. تلخ
2. شوری
3. طعم فاسد شدن غذا
4. طعم فلز احساس کردن

علت:

• معده انسان در غلبه بلغم به حدی سرد می شود که قادر به هضم کامل غذاها نیست، بنابراین چند اتفاق رخ می دهد:
• عفونت در ناحیه گلو
• آلرژی و حساسیت: اگر به واسطه این عارضه فرد دچار گرفتگی بینی و خشکی دهان شده باشد.
• غذا به مدت بیشتری در معده جهت هضم باقی می ماند که این افزایش زمان، باعث افزایش ترشح اسید معده شده و این اسید می تواند هنگام خواب به سمت دهان آمده و مزه دهان را تلخ کند.
• بعضی مواقع عدم هضم و توقف بیش از اندازه مواد غذایی در معده و کاهش اسید معده باعث افزایش باکتری های معده و تخمیر و ترشیدگی پیش از حد غذا شده که با کمی ریفلاکس هنگام خواب، فرد مزه ترشی را در دهان حس می کند در بعضی مواقع هر دو اتفاق با هم افتاده که باعث می شود فرد هم مزه تلخی و هم مزه ترشی را در دهان خود حس کند.
• در موارد دیگر احتمال دارد که غذایی که بیش از اندازه تخمیر شده و از اسیدوز بالایی برخوردار است وارد جریان خون شده و زمانی که این خون به زبان می رسد و بزاق به سطح زبان ترشح می شود این مزه ترشی (از تخمیر زیاد) و تلخی (از اسید زیاد) حس گردد.
• خشکی دهان: دهان خشک همچنین به عنوان خشکی دهان نیز شناخته می شود و زمانی که دهان به اندازه کافی بزاق ترشح نمی کند، اتفاق می افتد. از آنجا که بزاق به کاهش باکتری در دهان کمک می کند، پس داشتن بزاق کمتر به معنی باکتر های بیشتر زنده در دهان است. افراد مبتلا به خشکی دهان، حس چسبناکی و خشکی در دهان خود را احساس می کنند که این می تواند ناشی از عواملی مانند داروها، مصرف دخانیات و یا اختلالات از پیش باقی مانده باشد. یک فرد همچنین با داشتن گرفتگی بینی، دهان خشک را تجربه می کند، زیرا تنفس از دهان باعث خشکی آن می شود و همچنین حرارت زیاد کبد و دستگاه گوارش موجب خشکی دهان خواهد شد.
• مسائل مربوط به دهان و دندان: بهداشت ضعیف دهان و دندان می تواند همچنین باعث یک طعم تلخ در دهان شود و یا ممکن است باعث افزایش حفره ها، عفونت ها و بیماری های لثه یا ورم لثه شود. بسیاری از مسائل معمول مربوط به دهان و دندان را می توان از طریق مسواک زدن یا نخ دندان از بین برد یا از بروز آن جلوگیری کرد. استفاده از دهان شویه ضد باکتری در میان مسواک زدن نیز باکتری های مضر را به حداقل می رساند. به عبارت دیگر عفونت یکی از عمده دلایل تورم در لثه ها می باشد که یکی از عوارض آن تلخی دهان است.
• پولیپ بینی: این بیماری اگر در حدی باشد که فرد را مجبور به تنفس دهانی کند موجب تلخی دهان می گردد.
• کاهش ترشحات بزاقی: اگر این عارضه باعث خشکی دهان ناشی از عفونت غدد بزاقی گردد تلخی در دهان ایجاد می شود.
• سندرم شوگرن: نوعی بیماری خود ایمنی است که باعث خشکی دهان و چشم می شود و مزه تلخی در دهان ایجاد می کند.
• عفونت های تنفسی: بیماری هایی مثل سرماخوردگی، سینوزیت، گلودرد چرکی، آنفلوآنزا و فارنژیت (التهاب و ورم گلو) می توانند عفونت های تنفسی ایجاد کرده که یکی از عوارض آن تلخی دهان است.
• سوختن یا گزش زبان توسط چیزی: التهاب، ورم و قرمزی زبان دلایل گوناگونی می تواند داشته باشد ولی اگر این عارضه ناشی از سوختگی باشد مزه تلخی را در دهان ایجاد می شود.
• مسمومیت: مثل خوردن یک گیاه سمی یا مسمومیت شیمیایی مثل تماس با حشره کش ها موجب حس تلخی در دهان می گردد.
• موارد دیگر: آسیب های وارده به سر، بینی و دهان، آسیب اعصاب حساس به درک مزه ها، کم آبی بدن، بارداری، کشیدن سیگار، کمبود ویتامین ۱۲B یا عنصر روی در بدن، استفراغ، مشکلات مربوط به دندان با وسایل دندانپزشکی مثل سیم دندان، جراحی دندان، اشعه درمانی ناحیه سر و گردن، جراحی گوش، بینی و گلو، بعضی داروهای شیمیایی.
• بارداری: بسیاری از زنان باردار از طعم تلخ یا فلز دهان خود در 3 ماهه اول شکایت می کنند. هورمون های بدن دردوران بارداری دچار نوسان می شوند، این نوسان می تواند بر حواس تأثیر بگذارد که می تواند طعم برخی غذاها را غیر قابل تحمل کند. که این مزه با پیشرفت بارداری یا بعد از زایمان از بین می رود.
• یائسگی: زنان در معرض یائسگی ممکن است طعم تلخی در دهان خود را تجربه کنند، که این امر به علت سطوح پایین استروژن موجود در بدن می باشد و از طرفی هم ممکن است به علت خشکی دهان ایجاد شود.
• برفک دهان: یک عفونت مخمر در دهان، اغلب باعث ایجاد لکه های سفید روی زبان، دهان و گلو می شود. همچنین ممکن است طعم تلخ یا ناخوشایند را در دهان ایجاد کند، و ممکن است تا زمانی که عفونت درمان نشود، ادامه داشته باشد.
• رفلاکس اسید معده: بیماری رفلاکس اسید معده، ممکن است منبع تلخی ناخواسته در دهان باشد. این شرایط زمانی رخ می دهد که ماهیچه یا اسفنکتر در بالای شکم ضعیف شود و باعث می شود که از اسید یا صفرا به داخل لوله غذا برسد و در آن رشد کند. به عبارت دیگر دلیل اصلی احساس مزه تلخی در دهان، ترشح یک نوع اسید در معده است که به دلیل لق شدن دریچه معده از مری بالا می آید و انتهای زبان را تلخ می کند. اگر میزان این اسید زیاد باشد، سوزش سر معده نیز ایجاد می شود. اکثر این علائم، نشانه وجود مشکلی در معده است که به کمک تدابیر پاک سازی معده می توان به راحتی آن را برطرف کرد.
• استرس و اضطراب: سطح بالای استرس و اضطراب می تواند پاسخ استرس را در بدن تحریک کند، که اغلب باعث تغییر در احساس فرد برای طعم ها می شود. همچنین اضطراب می تواند باعث خشکی دهان شود، که اغلب با طعم تلخ همراه است. به عبارت دیگر استرس و اضطراب موجب زیاد شدن اسید معده هم می شود.
• آسیب عصبی: عصب ها نیز مانند سایر حواس ما، جوانه های طعم مستقیماً به اعصاب مغز متصل می شوند. آسیب به اعصاب می تواند باعث تغییر در نحوه برخورد فرد با طعم ها شود. آسیب عصبی می تواند از یک آسیب سر یا شرایط دیگری باشد، که عبارتند از: بیماری صرع، مولتیپل اسکلروزیس، تومورهای مغزی، فلج بل، جنون، داروها و مکمل های خوراکی.
• مصرف بعضی از داروها: برخی از آنتی بیوتیک های خاص، برخی داروهای قلبی، ویتامین هایی که حاوی مواد معدنی یا فلزاتی مانند: مس، آهن یا روی هستند، دارو های لیتیوم.
• بیماری ها: بعضی بیماری ها از جمله عفونت های سینوسی یا سرماخوردگی می توانند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شوند. در طول این بیماری، بدن پروتئین التهابی ای را برای جذب سلول های مضر می فرستد، که این پروتئین ها همچنین ممکن است بر زبان و جوانه های چشایی تأثیر بگذارند و باعث می شود فرد یک طعم تلخ تر از حد طبیعی را در دهان خود تجربه کند.
• شیمی درمانی و سرطان: فردی که در معرض درمان سرطان قرار می گیرد، ممکن است در هنگام غذا خوردن و یا نوشیدن یک طعم خاص و تلخ مانندی را در دهان خود تجربه کند.شیمی درمانی و پرتو درمانی باعث تحریک جوانه های طعم در برخی از افراد می شود و ممکن است حتی با خوردن چیزهای ساده ای، مانند نان یا آب معدنی نیز طعم تلخ یا ناخوشایندی حس کنند.
• استفاده‌ی نادرست از مسواک و نخ دندان: عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند دهان‌تان را ترش مزه کند. دست کم دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار نخ دندان بکشید. چکاپ‌های روتین دندانپزشکی را فراموش نکنید.
• دهیدراسیون: در برخی موارد، ترش مزگی دهان می‌تواند علتی به سادگی کم آبی بدن داشته باشد. دهیدراسیون یا کم آب شدن بدن باعث می‌شود دهان‌تان خشک شده و حس‌تان نسبت به مزه‌ها تغییر کند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن نیز عامل دیگری برای ترش مزه شدن دهان است. سیگار کشیدن نه تنها عامل درجه یک بیماری‌های قابل پیشگیری و مرگ است، بلکه دریافت‌تان از مزه‌ها را نیز ضعیف می‌کند و ممکن است مزه‌ای ناخوشایند یا ترش مزه به دهان‌تان بدهد.
• علت آن ریزش صفرا در سر معده است. اگر صفرا در معده بالاتر رود، خشکی لب پدید می آید. لب بدون تغییر گوارش تغییر شکل پیدا نمی کند. از این که بالاتر رود، لب پوست می اندازد. در اینجا فقط تغییر شکل است. گرمی معده از این که بالاتر رفت، کام تلخ می شود. اصلاً نمی تواند چیز گرم و صفرازا مثل چربی ها را بخورد چون سریع کامش تلخ می شود.
• تلخی دهان یک عارضه فراگیر است که تقریباً همه افراد، از کوچک تا بزرگ برای یک بار هم که شده آن را تجربه کرده اند؛ اما این مسئله دلایل متفاوتی دارد که یکی از آن دلایل، غلبه صفرا می باشد؛ با بیان مسائل، بهتر متوجه نحوه ایجاد این بیماری هنگام غلبه صفرا خواهید شد: افزایش میزان صفرا در خون به دلیل خوردن غذاهای گرم و خشک مثل: (سیر، ادویه جات نیز و تند، شیرینی جات، سرخ کردنی ها، غذاهای شرادار و …) ایجاد می شود. در این موقعیت مغز به صورت هوشمندانه مقدار زیادی از این صفرای اضافه را از طریق ادرار دفع می کند؛ اما هنگامی که خون مملو از صفرا به زبان می رسد و غدد بزاقی آن را روی زبان جاری می کنند؛ مزه تلخی آن حس می گردد. این طعم تلخی بیشتر هنگام بیدار شدن از خواب ایجاد می شود؛ چرا که زمان بیداری انسان با خوردن مواد غذایی (جامد یا مایع) صفرا را از روی زبان پاک کرده و طعم تلخی آن کمتر حس می گردد؛ مگر این که میزان غلبه صفرا خیلی زیاد باشد که در این هنگام، تلخی دهان در بیداری و حتی با خوردن مواد غذایی هم وجود دارد. با خوردن مواد غذایی، صفرای اضافه روی زبان پاک شده و به سمت معده حرکت می کند؛ صفرا با اسید معده ترکیب شده و معده شروع به جوشش می کند؛ این جوشش باعث ایجاد ریفلاکس (برگشت اسید معده به دهان) می گردد که یکی از عوارض و نشانه های آن حس طعم تلخی در دهان می باشد.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. سن
2. ژنتیک
3. کبد چرب
4. بی تحرکی
5. تند غذا خوردن
6. اضطراب و استرس
7. با شکم پر خوابیدن
8. بیماری های گوارشی
9. خوردن لبنیات بدون مصلح
10. خوردن مایعات قبل و بعد از غذا

پیشگیری:

• هر لقمه غذا را 32 بار بجوید.
• از مصرف غذاهای پر ادویه نیز پرهیز کنید.
• از مصرف غذاهایی که موجب تحریک معده می شوند پرهیز کنید.
• نیم ساعت قبل و وسط غذا و دو نیم ساعت بعد از غذا آب و مایعات نخورید.
• از مصرف فرآورده های کارخانه ای نظیر سوسیس و کالباس و نوشابه و همچنین لبنیات بدون مصلح پرهیز کنید.

عوارض احتمالی:

1. زخم معده
2. سرطان معده

تشخیص:

1. تشخیص علت دقیق این مشکل یک فرآیند چند مرحله‌ای است که شامل این موارد است:
2. تهیه سابقه پزشکی بیمار
3. بررسی داروهای مصرفی
4. بررسی سر، گردن و حفره دهان
5. اگر پزشک به عفونت‌های باکتریایی یا قارچی مشکوک باشد، تست سواب انجام می‌دهد.
6. همچنین ممکن است از آزمایش خون و یا آزمایش ادرار برای تشخیص هرگونه بیماری زمینه‌ای استفاده شود.
7. همچنین ممکن است پزشک چندین آزمایش دیگر را هم تجویز کند، در این شرایط ممکن است پزشک انواع مختلفی از آزمایش‌های چشایی را انجام دهد. پزشک از بیمار می‌خواهد تا محلول‌های شیرین، شور، ترش و تلخی را بچشد تا کیفیت و شدت این محلول‌ها را تشخیص دهد. سپس پزشک از نتایج حاصل برای ارزیابی حس چشایی استفاده می‌کند.
8. در برخی موارد ممکن است آسیب یا صدمه به سر، روی اعصابی که جوانه‌های چشایی را تأمین می‌کنند تأثیر بگذارد و باعث تغییر یا از دست ‌دادن حس چشایی شود. در این شرایط ممکن است به سی‌تی‌اسکن یا MRI نیاز باشد.

درمان طب سنتی:

• رعایت آداب غذا خوردن.
• رعایت غذاهای توصیه شده هنگام غلبه بلغم.
• در صورت ترش کردن همراه با برنج زیره بخورید.
• صبح ناشتا 21 عدد مویز سیاه بدون هسته میل کنید.
• ناحیه کبد و معده را با روغن زیتون هر روز چرب کنید.
• هر 8 ساعت یک قاشق مرباخوری سیاهدانه و عسل بخورید.
• مصرف ۱ قاشق چایخوری گلپر با کمی آب بعد از وعده های غذایی.
• در طول روز به جای چایی از دمنوش بابونه و شیرین بیان استفاده کنید.
• بلافاصله بعد از هر یک لیوان آب یک قاشق چایخوری شیره خرما یا انگور مزه مزه کنید.
• در صورت ترش کردن بلافاصله بعد از هر وعده غذا یک قاشق غذاخوری عسل مزه مزه کنید.
• در صورت ترش کردن هر شب قبل از خواب به مدت 40 شب 21 عدد اسفند خوراکی با آب ببلعید.
• حجامت عام و حجامت ناحیه معده انجام دهید و همچنین در صورت تلخی دهان حجامت کبد و حجامت ساق پا انجام دهید.
• مصرف دمنوش افسنطين: نصف قاشق مرباخوری با ۱ لیوان آب جوش دم کرده ولرم که شد صاف کنید و با عسل میل نمایید؛ این دمنوش را روزانه ۲ تا ۳ لیوان استفاده کنید.
• برگ بو ۲۰ گرم + پوست نارنج ۴۰ گرم را در یک لیتر آب جوشانیده و با عسل طبیعی شیرین کنید، ترشی گلو شدید روزی ۳ وعده قبل غذا، ترشی معمولی روزی ۲ وعده قبل غذا.
• یک قاشق غذاخوری بارهنگ + یک لیوان عرق نعناع ده دقیقه با شعله ملایم در ظرف مسی حرارت دهید سپس با عسل شیرین کنید و آخر شب قبل از خواب جرعه جرعه میل کنید.
• اگر ترش شدن دهان برای مدتی ادامه پیدا کرده و طولانی شود حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کنید. زیرا دلیل آن سطوح pH باکتری های موجود در دهان و غذاهایی است که می خورید. در این شرایط مشکل از اسیدی شدن دهان بوده که باید توسط دندانپزشک درمان شود.اما جدای از آن اولین اقدامی که بعد از ترش شدن دهانتان باید انجام دهید، اطمینان از بهداشت کامل دهان است. استفاده از مسواک و نخ دندان به صورت منظم و دهانشویه ای که 99 درصد باکتری ها را از بین ببرد در جلوگیری و از بین بردن طعم بد دهان بسیار موثر است.
• اگر از داروهای خاصی استفاده می کنید و یا مشکل رفلاکس معده یا بیماری عصبی دارید می توانید با اقدامات زیر از ترش شدن دهانتان جلوگیری کنید: دهانتان را مرتب با آب بشویید. استفاده از محلول آب و جوش شیرین برای شستشوی دهان نیز می تواند به خنثی کردن اسید دهان کمک کرده و در نتیجه طعم ترشی را از دهان از بین ببرد. آدامس بجوید، آدامس باعث تحریک جریان خون و ترشح بزاق پایه قلیایی می شود که طعم ترشی و اسیدی را از دهان از بین می برد. از مصرف غذاهایی که موجب تحریک معده می شود اجتناب کنید. گوجه فرنگی، مرکبات، کافئین، شکلات و نوشابه رفلاکس معده را افزایش داده و شرایط را بدتر می کنند. اگر علت مشکلتان عصبی است در تهیه غذاهایتان از ادویه ها و چاشنی های مناسب اعصاب استفاده کنید.

درمان تلخی دهان:

• مصرف شام سر شب و سبک.
• مصرف گلپر بعد از هر وعده غذایی.
• رعایت آداب غذا خوردن و آداب آشامیدن.
• پرهیز از عصبانیت و استرس های روزانه.
• رعایت سایر مطالب مربوطه هنگام غلبه صفرا.
• مصرف غذاهای سالم و زود هضم با حجم کم.
• خوردن یک قاشق آبلیمو، آب انار یا آب زرشک.
• اضافه کردن (دارچین، زنجبیل، برگ بو، زیره سیاه) همراه غذا.
• مصرف سبزیجات تازه همراه غذا خصوصاً: نعناع، ریحان، ترخون.
• شب موقع خواب یک قاشق مرباخوری رب انار میل کنید. (21 روز)
• اگر مشکل باز هم حل نشد آنگاه باید یک مرحله طبق روش خاص استفراغ انجام دهید.
• پرهیز از مصرف غذاهای چرب، سرخ شده، پرحجم و نفاخ، ورزش و نرمش سبک روزانه.
• پرهیز از مصرف کلیه مواد غذایی حاوی کافئین مانند: (نوشابه، چای، قهوه، نسکافه، شکلات و…).
• اگر احساس تلخی در دهان کردید برای برطرف کردن آن بهتر است به نحوی از خاکشیر استفاده کنید.
• مصرف دمنوش مانند: (رازیانه + اسطوخدوس + پونه + بادرنجبویه) با عسل به صورت روزانه (برای مردان رازیانه حذف گردد).
• همه انواع مرکبات، انار، شاه توت، خیارسبز، هلو، گلابی، آلبالو، گیلاس، آلو، گوجه سبز و … برای از بین بردن تلخی دهان مفید هستند.
• انار: مصرف شربت انار با رب انار برای تقویت و پاکسازی معده و رفع غلبه صفرا مؤثر است (بهتر است شربت انار، در میان وعده ها استفاده گردد و بعد از هر وعده غذا یک قاشق چایخوری رب انار مصرف شود).
• دمنوش ترکیب مساوی (۳ واحد عناب + ۲ واحد زرشک + ۱ واحد آلبالوخشک) مواد را با هم مخلوط کنید سپس یک قاشق غذاخوری سرپر آسیاب شده را با یک لیوان آب جوش دم نمایید سرد که شد صاف کرده و میل کنید؛ این دمنوش برای کم خونی ناشی از فقر آهن نیز مفید می باشد.
• دمنوش ترکیب (۱ واحد نعناع + ۲ واحد برگ کاسنی + ۲ واحد شاهتره): مواد خشک شده را با هم آسیاب نمایید، سپس یک قاشق چایخوری از ترکیب را با یک لیوان آب جوش دم کنید ولرم که شد صاف نموده و با کمی ترنجبین شیرین نموده و میل نماییده این دمنوش برای افرادی که دچار سوء هاضمه و مشکلات گوارش هستند نیز مفید است.
• شربت (آب غوره + اسفرزه): یک قاشق غذاخوری اسفرزه آب شده را با ۳ قاشق آب غوره داخل یک لیوان آب ریخته ۲ قاشق شکر اضافه نموده و میل نمایید؛ این دمنوش برای عفونت دستگاه گوارش و مجرای ادراری نیز مفید است. قبل و بعد هر وعده غذایی از آبغوره یا آب زرشک استفاده کنید (در صورت ناراحتی معده زرشک ارجحیت دارد).
• آب خوردن با آبلیمو یا سرکه اگزمای صفراوی را نیز درمان می کند و حد نیاز را تلخی دهان معین می کند یعنی گرمی و صفرا آنقدر زیاد است که وارد سیستم گوارش شده است و در اینجا مقدار مصرف آب خوردن با آبلیمو یا سرکه را زیاد می کند (سه وعده در روز) تا عطش برطرف شود، اگر دهان تلخی و عطش نداشت اما خشکی داشت در اینجا یک وعده کافی است.
• حذف تمام موارد ممنوعه: چای (سیاه و سبز) – قهوه – نسکافه – سوسیس – کالباس – پیتزا – تمام غذاهای ساندویجی – غداهای سرخ شده – انواع کنسروی جات – انواع کمپوتها – مرغ و تخم مرغ بازاری – گوشت تمام حیوانات پرورشی – برنج خارجی – انواع سس های بازاری – سایر نوشیدنیهای گازدار – غذای رستوران ها – شیرینی جات بازاری – هله هولههای بازاری – چیپس – پفک – شکلات (على الخصوص شکلاتهای نرم) – کیک – بیسکوئیت – آدامس – یخمک – ماکارونی – لازانیا – لبنیات پاستوریزه – غذاهای زودپز شده – هر روز گوشت(قرمز یا سفید) خوردن – ترشی جات سرکه (لیته) – ریزه خواری(مدام چیزی خوردن) – با استرس غذا خوردن – عداهای مانده و بیات – غذاهای نمک سود(مانند: خیارشور – ماهی دودی – ماهی شور و…) – نمک زیاد – فلفل زیاد – آب تگری و یخ – تمام فست فودها و غذاهای آمادهی بازاری- غذاهای فریز شده(بیش از ده روز) – غذاهای پخته شده در ماکروفر (MICRO WAVE) – کلیهی مواد غذایی بسته بندی شدهی بازاری که دارای نگه دارنده هستند – میوه جات کال و نارس – شیر گاو به مقدار زیاد – کشک و پنیر کهنه – قره قوروت – ماءالجبن(آب پنیر) – استفادهی چند نوع غذا با هم – قند و شکر به مقدار زیاد – مصرف ماست به مقدار زیاد و هر روز خصوصاً همراه غذاهای دیگر – رنگ های مجاز اضافه شده به مواد غذایی – جوش شیرین – استفاده از سموم حشره کش(اسپری، بودر و..) – استفادهی زیاد از موبایل – پرخوری – پرخوابی – کم خوابی – نداشتن نظم در خواب و خوراک – عدم رعایت بهداشت فردی – گرم و سرد شدن – استفاده از رنگ مو – زیاده روی در مصرف مواد آرایشی – استعمال دخانیات(سیگار، قلیان، تریاک و…) – زیاده روی در مصرف داروهای شیمیایی – مصرف میوه جات بعد از غذاهای گوشتی – مصرف غذاهای با هم ناسازگار(مثل شیرموز، فرآوردههای کنجدی با لبنیات و…) – مصرف همزمان لبنیات و غذاهای گیاهی سرشار از آهن مانند:(زرشک، آلو، عدس، پسته، اسفناج، آلوبخارا، آلبالو و…) – دیروقت غذا خوردن(خصوصاً غذاهای پخته، چرب و پرحجم) – دیروقت خوابیدن – زندگی در مکانهای با آلودگی صوتی زیاد – زندگی در شهرهای شلوغ با هوای آلوده – هر روز برنج خوردن(حتی ایرانی) – نان بدون سبوس – نان فتیر و ور نیامده – خوردن یک نوع غذا در دو وعده ی متوالی مثلاً خوردن غذای مانده از ظهر در شب.

فعالیت:

• روزانه نیم ساعت فعالیت بدنی مناسب در حد تعریق کردن داشته باشید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای نظیر سوسیس و کالباس و نوشابه و همچنین لبنیات بدون مصلح پرهیز کنید.

نکته:

• میزان مصرف گرمی ها تا زمانی است که لب ها خشک باشد و تلخی در دهان پدید بیاید و در گوارش این است که مقعد بسوزد و خونریزی گوارشی پدید بیاید. اگر به این حد رسید ماست بخورید تا برطرف شود.