درمان بوی بد دهان

کاربر

درمان بوی بد دهان

بیماری ها ، داروها ، تشخیص ، درمان و ...

بوی بد دهان: عبارت است از بوی بد دهان یکی از مشکلات آزار دهنده برای فرد و اطرافیان شخص است؛ قاعدتاً اسباب بروز بوی بد دهان، یا در خود فضای دهان قرار دارد یا در فضاهایی که به دهان راه دارند از جمله سینوس ها، بینی، معده، مری و ریه ها اگر بیماری هایی مانند: (عفونت، ناراحتی های گوارش و مشکلات ریوی) ندارید و با وجود رعایت بهداشت دهان و دندان همچنان نفس تان بدبو است این بدبویی می تواند ناشی از غلبه صفرا باشد.

انواع بوی بد دهان:

بوی مدفوع دهان: انسداد روده ممکن است باعث شود تا تنفس فرد بوی مدفوع بدهد.
بوی دهان جسد: نارسایی کبد و یا از کار افتادن کبد مشکلی است که می تواند منجر به مرگ شود، در این بیماری کبد قادر به دفع بیلی روبین (مواد زائد کبد) یا فیلتر خون یا انجام هر یک از وظایف دیگر خود نیست. به همین دلیل بوی دهان شخصی که به نارسایی کبد مبتلا است، “fetor hepaticus” و یا بوی دهان جسد نامیده شده است.
بوی دهان ترش و یا اسیدی: بعد از دهان، مشکلات مرتبط با شکم و اعضای داخلی آن رایج ترین علل بوی بد دهان هستند. ریفلاکس معده یا مری، وضعیتی است که در آن عضله اسفنکتر در انتهای لوله ی غذایی (مری) بسته نمی شود. نتیجه آن: اسید معده به اسفنکتر باز می گردد. این مشکل بیمار را بسیار آزار داده و باعث بوی بد دهان می شود.
بوی دهان شیرین و ترشیده: هموسیستینوریا، یک بیماری ژنتیکی است که در آن بدن نمی تواند اسید آمینه متیونین را پردازش کند، و باعث ایجاد بوی دهان شیرین و ترشیده می شود. هموسیستینوریا بیشتر در نوزادان رایج است و اگر درمان نشود می تواند کشنده باشد.
بوی آمونیاک و یا ادرار: نارسایی کلیه یک بیماری جدی است که ممکن است به مرگ منجر شود؛ کلیه های فرد مبتلا به این بیماری قادر به فیلتر کردن خون نیستند، کلیه های ما قبل از دفع مواد زائد، آب و گلوکز مواد مصرفی را جذب می کنند، افراد مبتلا به نارسایی کلیه ممکن است نفس بدبویی همانند بوی آمونیاک و یا ادرار داشته باشند.
نفس متعفن: سیفلیس یک عفونت که از راه رابطه ی جنسی منتقل می شود و ناشی از باکتری Treponema pallidum است می تواند بوی نفس بیمار را بسیار بدبو کند. این بیماری به صورت یک زخم بدون درد در دستگاه تناسلی، روده یا در دهان شروع می شود. در صورت عدم درمان می تواند بر قلب، مغز و سایر اعضای بدن تأثیر بگذارد و حتی منجر به مرگ شود.
بوی ماهی: تری متیل آمینوریا که با نام های سندرم بوی ماهی یا سندرم ماهی بدبو نیز شناخته می شود، یک بیماری متابولیک نادر است. بیماران مبتلا به این اختلال نمی توانند آنزیمی به نام مونوکسیژناز ۳ حاوی فلاوین (FMO3) تولید کنند؛ این آنزیم باعث تجزیه ی ترکیبات حاوی نیتروژن موجود در رژیم غذایی، از جمله تری متیل آمین می شود. نتیجه این است که تنفس ایشان بوی ماهی می دهد.
بوی شکر سوخته: بیماری ادرار شربت افرا به طور عمده در نوزادان دیده می شود. در این بیماری، بدن بیمار قادر به پردازش برخی از بلوک های سازنده پروتئین (اسیدهای آمینه) نیست. این باعث می شود که ادرار ایشان بوی شیرین و نفس ایشان بوی شکر سوخته بدهد. اگر این بیماری درمان نشود ممکن است برای بیمار خطر مرگ داشته باشد.
نفس میوه ای: نفس افراد مبتلا به دیابت می تواند بوی آستون دهد. قند خون در افراد مبتلا به دیابت بالا رفته (هایپرگلیسمی) و دلیل آن یا این است که پانکراس نمی تواند هورمون انسولین ایجاد کند و یا اینکه بدن نمی تواند به درستی از انسولین استفاده کند. و زمانی که بدن نتواند از گلوکوز برای دریافت انرژی بهره ببرد، از چربی ها استفاده می کند. یکی از تولیدات این متابولیسم کتون ها هستند که باعث می شوند تا بوی دهان به شیرینی بزند.
بوی عرق پا: ایزوالریک اسیدمی یک بیماری ژنتیکی است که در آن آنزیم مسئول تجزیه اسید آمینه لوسین تولید نمی شود و منجر به تجمع اسید ایزووالریک در خون می شود. این شرایط می تواند سبب تولید سم در بدن شده و منجر به آسیب به مغز و سیستم عصبی شود. و همچنین می تواند بوی نفس بیمار را چیزی شبیه به بوی عرق پا کند.
بوی گوشت فاسد: برونشکتازی وضعیتی است که در آن مجاری تنفسی ریه ها گشاد شده و منجر به تجمع مخاط اضافی می شود. عفونت حاصل از آن در ریه ها باقی مانده و می تواند به دهان بیمار بوی گوشت فاسد بدهد.
بوی پوسیدگی و گندیدگی: آبسه ریه، یک عفونت میکروبی که می تواند باعث مرگ (نکروز) بافت ریه و تجمع بقایای بافت مرده در حفره های عمیق (بیش از 2 سانتی متر) شود می تواند دلیل بوی بد دهان بیمار باشد.
بوی خون مانده: هر بیماری یا اختلال مرتبط با خون به عنوان مثال، اختلالات خونریزی، اختلالات انعقادی و اختلال گلبول های قرمز می تواند بوی دهان بیمار را چیزی شبیه به خون مانده یا زخم جراحی که تازه شروع به ترمیم کرده است، کند.
بوی زخم پوسیده: سیروز کبدی یک بیماری مزمن کبدی است که در آن یک بافت زخم روی کبد ایجاد می شود و ممکن است در نهایت منجر به نارسایی کبد شود. نفس افرادی که به این اختلال مبتلا هستند می تواند بوی زخم پوسیده داشته باشد.
بوی آمونیاک: آزوتمیا یک ناهنجاری بیوشیمیایی است که در آن مقدار زیادی مواد ازت دار، کراتینین خون و سایر مواد زائد در بدن وجود دارد. ازدیاد این مواد می تواند به کلیه ها آسیب برساند و باعث شود نفس بیمار بوی آمونیاک بدهد.
بوی جسد: گرانولوماتوز وگنر یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب دستگاه تنفسی، کلیه ها و عروق کوچک بدن می شود. نفس افراد مبتلا به این اختلال می تواند بوی پوسیدگی بافت یا جسد پوسیده داشته باشد.
بوی کلم آب پز: کمبود متیونین آدنوزیل ترانسفراز، یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن بدن قادر به پردازش صحیح متیونین نیست و می تواند در برخی بیماران منجر به ناتوانی ذهنی شود. اگرچه به طور معمول، بیماران علامتی به غیر از بوی دهان شبیه به بوی کلم آب پز نشان نمی دهند.

علائم:

علاوه بر بوی بد دهان، افراد ممکن است متوجه طعم بد دهان نیز شوند. اگر احساس طعم، مزه و بد بویی دهان ناشی از یک بیماری اساسی باشد، حتی اگر شخص مسواک بزند این بو از بین نمی‌رود.

علت:

عفونت های تنفسی: عفونت های دستگاه تنفسی مانند آنفلوآنزا، برونشیت و … عامل اصلی بوی بد دهان هستند.
عفونت لثه ها: عفونت لثه ها ناشی از فساد مواد غذایی باقی مانده در میان دندان ها یا شل بودن لثه یکی از دلایل بوی بد دهان است.
سوراخ شدن منافذ ته گلو به دلیل ریفلاکس معده: باقی ماندن مقداری از مواد غذایی در این منافذ، باعث پوسیدگی و بوی تعفن می گردد.
پوسیدگی دندان: زمانی که مینای دندان ترک بردارد، باکتری ها به راحتی وارد دندان شده و عفونت ایجاد می کنند که عامل بوی بد دهان است.
استرس: افزایش اسیدوز خون و انتقال آن به بزاق و ریه ها عامل اصلی بوی دهان می باشند که بوی آن شبیه به جوهر نمک ریخته شده روی زمین می باشد.
مصرف زیاد غذاهای چرب: تولید انرژی ناشی از سوخت چربی در بدن باعث ایجاد کتون های اسیدی می گردد که منجر به تولید بوی بد در دهان می شود.
بوی بد دهان بعد از خواب: تکثیر باکتری ها در دهان از شب تا صبح عامل بوی بد دهان است که اگر فرد در هنگام شب از غذاهای سنگین، نفاخ و پرحجم استفاده کرده باشد بیشتر دیده می شود.
نارسایی کلیه: زمانی که کلیه ها آسیب می بینند، سموم و مواد زائد دوباره به جریان خون باز جذب می شوند، لذا زمانی که این مواد زائد، وارد بزاق دهان می شوند یا در ریه ها عبور می کنند بویی شبیه به آمونیاک یا ماهی می دهند.
خرابی دندان ها به واسطه ریفلاکس معده: سایش و خرابی دندان می تواند به وسیله چند عامل ایجاد شود که مهم ترین علت آن، برگشت مواد اسیدی از معده به مری است. این مسئله آرام آرام باعث عفونت دندان ها و بوی بد آنها می گردد.
تخریب دریچه معده به واسطه افزایش اسید معده و بالا آمدن بوی آن: بویی که از معده به طرف دهان ساطع می شود یک بوی خاص و آشنا است، زیرا همه ما حتی برای یک بار هم که شده دچار آروغ شدید شده ایم و محتویات معده به داخل دهان برگشت کرده است و بوی آن را حس کرده ایم. بنابراین، به راحتی می توان تشخیص داد که این بو از معده بوده و ناشی از لق شدن دریچه معده می باشد.
یبوست: توقف بیش از حد غذا در روده ها باعث تخمیر بیش از حد آن شده و گازهای سمی و خطرناکی تولید می کند که از طریق جداره داخلی روده، وارد جریان خون می شود. خون در تمام بدن در حال جریان است ترشحات بزاقی دهان نیز از همین خون سمی و بدبو تأمین می گردد که متعاقباً منجر به بوی بد دهان هم می گردد.
عفونت سینوس ها: غلبه سودا ناشی از استرس زیاد، خون را اسیدی کرده، این خون برای تغذیه وارد مغز شده، آن را متورم کرده و ترشحات آن را زیاد می کند. دفع این ترشحات، از طریق سینوس ها صورت می پذیرد یعنی به ته حلق و بینی ریخته شده که هنگام تنفس بوی بد آن به مشام می رسد.
دیابت: اگر دیایت خود را کنترل نکنید، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری لثه و دهان خشک خواهید بود؛ هنگامی که سطح قند خون ثبات خوبی نداشته باشد، بدن تضعیف شده و قادر به مبارزه با باکتری هایی که موجب عفونت های لثه می شوند نخواهد بود؛ همین عفونت ها موجب بوی بد دهان نیز می شوند.
بیماری های معده: لق شدن دریچه معده عامل بالا آمدن بوی معده به دهان است که یک بوی آشنا است چون همه ما برای یک بار هم که شده ترش کرده ایم و بوی اسید معده را با ترش کردن حس نموده ایم. (بوی بد دهان در مشکلات معده بعد از گرسنگی ظاهر می شود. و همچنین ماه رمضان بوی بد دهان خیلی بروز می کند).
هنگامی که می خوابید بزاق دهانتان کاهش می یابد و دهانتان خشک می شود، وقتی دهانتان خشک شود، باکتری های تولید کننده بو تکثیر می شوند و به همین علت است که صبح ها هنگام بیدار شدن از خواب، دهانتان بوی وحشتناکی می دهد. و اگر هنگام شب، خروپف کنید یا از دهان نفس بکشید، شدت بوی بد دهانتان هنگام صبح بیشتر است. چون در این مواقع دهان راحت تر و سریع تر خشک می شود و شرایط رشد باکتری ها در آن افزایش می یابد.
سینوزیت و خلط پشت حلق: ریزش ترشحات بدبوی مغزی به سینوس ها و از آن جا به ته حلق باعث ایجاد مزه بد در انتهای زبان و بوی بد دهان می شود؛ شستن دهان و مسواک زدن در این بیماری موقتاً بوی دهان را کم نموده، اما بعد از اندک مدتی به دلیل ریزش مجدد مواد بدبو، فضای دهان بوی بدی خواهد گرفت؛ مداومت بر غرغره آب نمک در کاهش این مسئله مفید است. (هرگاه با انگشت روی حفره سینوس فکی را ماساژ دهید اگر درد گرفت این نشانه سینوزیت است و بوی بد دهان در مشکلات سینوزیت صبحگاهی است).
غلبه صفرا: صفرای اضافه ای که در خون به جریان در می آید به تمام نقاط بدن منتقل می گردد؛ یکی از این نقاط، ریه ها هستند که هنگام دم و بازدم، بوی بد ناشی از غلبه صفرا از آن ساطع می گردد. و همچنین بزاق دهان، از موارد دیگری است که از خون تأمین شده و مقدار زیادی صفرا را به سطح زبان ترشح می کند که این هم عاملی است برای تولید بوی بد در دهان. و حرارت ایجاد شده ناشی از غلبه صفرا می تواند باعث جاری شدن ترشحات سینوس ها شود که در نهایت با تنفس، بوی بد از دهان خارج می گردد. صفرایی که در دهان و سینوس ها ترشح می شود، در نهایت از راه حلق وارد معده شده و با جوشش و بخاراتی که ایجاد می کند می تواند باعث ساطع شدن بوی بد از معده نیز گردد. (بوی بد دهان ناشی از غلبه صفرا، بعد از خوردن غذا تا زمان پر بودن معده، متوقف می گردد و به محض خالی شدن معده و احساس گرسنگی این بو دوباره ایجاد می گردد). بوی بد دهان در روزه داری نیز عمدتاً ناشی از معده است که اگر بیش از حد نباشد طبیعی است. بهترین درمان برای این نوع عارضه، کاهش مصرف غذاهای پرادویه و شیرینی جات می باشد).

عوامل افزایش دهنده خطر:

آلرژی
بارداری
آپنه خواب
سنگ لوزه
انسداد روده
شی خارجی
سرطان معده
خشکی دهان
سیگار کشیدن
برخی بیماری ها
بیماری پریودنتال
بیماری های کلیه
غلبه سردی معده
پنومونی آسپیراسیون
بهداشت نامناسب دهان
بهداشت ضعیف دهان و دندان
خواب و تغییرات دهان در خواب
مصرف برخی داروها و مکمل ها
میکروب معده یا هلیکوباکتر معده
مصرف غذاها و نوشیدنی های قوی
مشکلات مربوط به سینوس ها، گلو یا دهان
برونشکتازی (گشاد شدگی مزمن راه های هوایی)

پیشگیری:

به طور معمول هیدراته ماندن و تأمین آب مورد نیاز بدن به کاهش خشکی دهان و بد بو شدن آن کمک می‌کند. ترک سیگار نیز می‌تواند به حفظ سلامتی دندان های شما و از بین بردن بوی بد دهان کمک کند.
شما باید هر روز حداقل دو بار با نک دریا مسواک بزنید. علاوه بر مسواک زدن بهتر است روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید. باید مطمئن شوید که همه مواد غذایی و ذرات کوچک را از لابلای دندان های خارج خواهید کرد.
برای از بین بردن باکتری ها به صورت روزانه از دهانشویه های ضد میکروبی استفاده کنید. علاوه بر دندان ها شما باید زبان خود را نیز مسواک بزنید زیرا زبان شما حاوی تعداد زیادی باکتری است که می توانند باعث بد و شدن دهان شما شوند.

تشخیص:

اغلب دندانپزشکان و متخصصان گوش، حلق و بینی می‌توانند بوی بد دهان فرد را تشخیص دهند و شدت آن را اندازه گیری کنند. با این حال روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری شدت آن وجود دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
هالیمتر:تشخیص سطوح پایین سولفور.
تست بتا گالاکتوزیداز: سطح آنزیم بتا گالاکتوزیداز با بوی بد دهان ارتباط دارد.
آزمون BANA : می‌تواند سطح آنزیم خاصی که توسط باکتری‌های مسبب نفس بدبو، تولید می‌شود، اندازه گیری کند.
کروماتوگرافی گاز: این آزمایش سه ترکیب گوگردی فرار شامل: سولفید هیدروژن، متیل مرکاپتان و دی متیل سولفید را اندازه‌گیری می‌کند.

درمان طب نوین:

درمان به علت زمینه ای آن بستگی دارد.
اگر بوی بد نفس به دلیل ایجاد پلاک باشد، تمیز کردن دندان ها ممکن است مشکل را حل کند. در صورت ابتلا به بیماری پریودنتال، تمیز کردن عمیق دندان ممکن است در دستور کار قرار بگیرد. درمان مشکلات پزشکی اساسی مانند عفونت سینوس ها یا بیماری کلیوی نیز می‌تواند به بهبود بوی بد نفس کمک کند. در صورت که خشکی دهان باعث ایجاد بو و مشکل هالیتوز شود، دندانپزشک ممکن است توصیه کند آب زیادی بنوشید و یا از داروها و موادی که ترشح بزاق را افزایش می دهند استفاده کنید.

درمان طب سنتی:

استفاده از چوب مسواک
شب ها زودتر شام بخورید.
هر بار مقداری شیر بنوشید.
انار را با پیه داخلش بخورید.
با پودر انیسون دهان شویه کنید.
21 عدد مویز سرخ ناشتا میل کنید.
تمرین کنید، با دهان بسته بخوابید.
اگر دندان خراب دارید اصلاح کنید.
با چوب اراک یا زیتون مسواک بزنید.
بالشی بلندتر از قبل زیر سرتان بگذارید.
شب از غذاهای زود هضم استفاده کنید.
صبح ناشتا آب جوشیده ولرم شده با عسل
فقط به طرف چپ یا طرف راست بخوابید
حجامت کنید یا زیر چانه چند زالو بیندازید.
رعایت کلیه توصیه های مربوط به غلبه صفرا.
حتماً هنگام خواب دندان ها را با نمک مسواک بزنید
هفته ای یک تا دو مرتبه در برنامه غذایی خود مارچوبه استفاده کنید.
هر روز پس از صرف غذا با محلول جوش شیرین رقیق دهان شویه کنید.
گشنیز: جویدن گشنیز تازه برای برطرف کردن بوی بد دهان بسیار مفید است.
از مصرف شیرینی جات و ادویه جات و غذاهای تند به میزان زیاد پرهیز نمایید.
از غذاهای چرب و آبکی و سنگین و خمیری مثل آش رشته، ماکارونی و … بپرهیزید.
انجیر یا هلو یا به یا سیب درختی یا نارگیل یا اسفناج یا نانخواه یا مربای بالنگ بخورید.
دهان شویه (آب جوشانده سماق + پوست انار) جهت سفت کردن لثه ها مفید می باشد.
دهان شویه ترکیب (نمک + سرکه رقیق شده) جهت کاهش عفونت لثه ها مثمرثمر است.
مصطکی رومی و سعد کوفی را بجوشانید و بعد از صرف غذا با آب غلیظ آن دهان را بشویید.
اگر از غلبه بلغم بود از داروهای گرم مانند زنجبیل و یا چهار زیره به مدت دو هفته استفاده کنید.
اگر از غلبه صفرا بود آلو را از شب تا صبح خیس کنید و صبح ناشتا به مدت دو هفته مصرف کنید.
اگر سینوزیت یا انحراف بینی، یا مشکل تنفسی و یا مشکل ریه دارید حتماً برای درمان اقدام کنید.
عفونت لثه باعث بوی بد دهان می شود که با مضمضه سرکه در دهان و خوردن جوشانده هلیله قابل حل است.
اسفناج: جویدن برگ اسفناج خام برای محکم کردن لثه و جلوگیری از بوی نامطبوع دهان بسیار حائز اهمیت است.
با سعد دهان و دندان ها را مسواک بزنید. (برای استفاده از فواید سعد، بهتر است آن را به مواد شوینده خود اضافه کنید).
اول مقداری سبزی و یا برگ های کاهو را خوب در دهان بجوید و بخورید، بعد یک سیب درختی را جویده و میل کنید.
سیب درختی: این میوه دهان را ضد عفونی کرده و بوی آن را از بین می برد، بنابراین یک سیب را با پوست خوب جویده و میل نمایید.
با ترکیب مازو + فوفل + گلنار + تخم مورد + سماق از هر کدام 20 گرم تهیه کرده و نرم بکوبید مسواک را تر کنید و با این ترکیب مسواک بزنید.
نعناع 20 گرم + میخک 5 گرم + آویشن 20 گرم + جوز هندی 5 گرم همه را نرم بکوبید در یک بطری عرق نعناع حل کنید و روزانه غرغره و مزه مزه کنید.
سماق 50 گرم، گلنار 15 گرم مازو 15 گرم تخم مورد 5 گرم فوفل 15 گرم همه را نرم کوبیده، مسواک را تر کرده به پودرها آغشته نموده، مسواک نمایند. (بسیار مجرب)
جوز هندی 5 گرم + آویشن 20 گرم + میخک 5 گرم + نعناع 20 گرم، همه را نرم کوبیده در یک بطری عرق نعناع حل کرده روزانه غرغره و مضمضه نمایید. (بسیار مجرب).
مصرف خوارکی هایی که برای ناراحتی های معده مفید بوده و خلط صفرا را به حالت اعتدال در می آورند مانند: (آش آلو، آش گشنیز، آش تمرهندی، آش غوره و …) را توصیه می کنیم.
جوز بویا، قرنفل، هل قرابی، فوفل، دارچین، خولنجان و مقدار بسیار کمی کافور را با هم بسایید و با مقداری رب انار مخلوط و هر روز به وسیله مسواک یا انگشتان تمیز دندان ها را بشویید.
بوی بد دهان به علت نفخ شکم: آویشن + زنیان + بادیان + زیره سیاه از هر کدام مقداری تهیه کنید و بکوبید و هر 4 ساعت یک قاشق با یک لیوان شربت عسل یا آب ولرم میل کنید.
دم نوش ترکیب (۱ واحد شاهتره + ۱ واحد ختمی + ۲ واحد خارخسک + ۵ واحد عناب): همانند دمنوش قبلی تهیه و مصرف نمایید؛ این دمنوش برای عفونت های مجاری ادراری نیز مفید است.
بدبویی دهان به علت نفخ شکم: بادیان 25 گرم + زیره کرمانی 15 گرم + آویشن 15 گرم + زنیان 25 گرم، همه را نرم کوبیده هر چهار ساعت یک قاشق مرباخوری با شربت آب قند میل نمایند.
زیره + تخم گشنیز + بابونه + سیاهدانه + تخم کرفس + زنیان + شیرین بیان + آویشن، همه گیاهان را به مقدار مساوی آسیاب کنید، وسط ناهار و شام یک قاشق چایخوری میل شود. (بسیار مجرب)
بوی بد دهان به علت نفخ شکم: بادیان 25 گرم + آویشن 15 گرم + زیره کرمانی 15 گرم + زنیان 25 گرم همه را نرم کوبیده هر چهار ساعت یک قاشق مرباخوری با شربت قند یا آب میل نمایید. (بسیار مجرب)
بوی بد دهان به علت سینوزیت چرکی: سیاهدانه 10 گرم + بابونه 5 گرم + گل بنفشه 5 گرم + مرزنجوش 5 گرم، یک قاشق مرباخوری در دول لیوان آب کمی جوشانده گرم گرم استنشاق نمایید. (بسیار مجرب)
کندر به دلیل خواص ضد باکتری که دارد به درمان بوی بد دهان کمک می‌کند؛ دو یا سه قطره روغن کندر را به آب ولرم اضافه کنید و دو بار در روز غرغره کنید اینکار به رفع سریع‌تر این مشکل کمک می‌کند.
بوی بد دهان به علت دهان و دندان: گلنار 20 گرم + کندر 15 گرم + سماق 30 گرم + مازو 20 گرم + فوفل 15 گرم + تخم گشنیز 5 گرم همه را خوب مخلوط کنید و به جای خمیر دندان به دندان ها مسواک کنید.
اگر بد بویی دهان به خاطر گلو، معده و رودها بود هل قراب 20 گرم + میخک 15 گرم + جوز هندی 15 گرم + همه را نرم بکوبید با 250 گرم نبات یا شکر قرمز مخلوط کنید و هر 4 ساعت یک قاشق مرباخوری میل می کنید.
بوی بد دهان به علت گلو، معده و روده ها: جوز هندی 15 گرم + میخک 15 گرم + هل 20 گرم، همه را نرم کوبیده با 250 گرم نبات یا شکر مخلوط نموده هر چهار ساعت یک قاشق مرباخوری میل نمایید. (بسیار مجرب)
هلو: این میوه به هر معده ای سازگار است و نفخ ایجاد نمی کند. خیلی زود هضم می شود و از معده و روده ها به سرعت عبور می کند؛ هلو از میوه های خنک بوده و غلبه صفرا را درمان می نماید و بوی دهان را از بین می برد.
آب غوره: این ماده هم ضد عفونی کننده بسیار قوی برای دستگاه گوارش محسوب می گردد و هم طبیعت سرد آن عاملی است برای کاهش بخارات معده به سمت دهان. (با هر لیوان آب، یک قاشق آب غوره اضافه کرده و میل نمایید).
جوز هندی، میخک، مستکی رومی، عود بلیسان و بسباسه را به نسبت مساوی نرم بسایید بعد با کمی گلاب خمیر و سپس قرص هایی به اندازه یک فندق درست کنید و پس از خشک شدن هر بار یک عدد از آن را در دهان نگه دارید و بمکید.
بوی بد دهان به علت ورم معده یا روده ها: شاه تره 10 گرم + زیره سبز 10 گرم + بادیان 20 گرم + بومادران 15 گرم + آویشن 25 گرم + زنیان 20 گرم، 5 گرم در پانصد سی سی آب پس از کمی جوشاندن دو استکان قبل از غذا میل شود. (بسیار مجرب)
دمنوش ترکیب (۱ واحد گل زوفا + ۱ واحد پرسیاوش + ۳ واحد عناب): یک قاشق غذاخوری از ترکیب را با یک لیوان آب جوش دم کنید ولرم که شد صاف نموده میل نمایید؛ این دمنوش برای رفع ناراحتی های دستگاه گوارش و عفونت آن نیز بسیار مفید است.
بوی بد دهان به علت کرم خوردگی، چرک، پیوره و خونریزی لثه: فوفل 15 گرم + سماق 30 گرم + گلنار 20 گرم + تخم گشنیز 5 گرم + مازو 20 گرم + کندر 15 گرم همه را نرم کوبیده، مسواک را تر نموده به پودر آغشته نمایید و مسواک بنزید. (بسیار مجرب).
خوردن پیاز، دهان را خوشبو می کند. (توجه: با خوردن پیاز، ابتدا دهان بدبو می شود؛ ولی این موقتی است. پیاز به دلیل اینکه خاصیت ضد باکتری دارد، باکتری هایی را می کشد که باعث بدبو شدن دهان می شود، بنابراین در دراز مدت، دهان را خوشبو می کند).
زرشک: از خواص زرشک می توان به مواردی اشاره کرد مانند: (صفرابر، قابض، آنتی باکتریال و …) که تماماً از تولید بوی متعفن در معده و دستگاه تنفس جلوگیری به عمل می آورد؛ می توان آن را به صورت آب زرشک یا مخلوط با غذاهایی مانند زرشک پلو و … مصرف نمود.
بوی بد دهان به علت ورم معده و روده ها: بادیان 20 گرم + زنیان 20 گرم + زیره سبز 10 گرم + آویشن 25 گرم + شاطره 10 گرم + بومادران 15 گرم همه را با هم مخلوط می کنید و 10 گرم از این ترکیب را در 500 سی سی آب می جوشانید و دو استکان قبل از غذا میل می کنید.
مشک، میخک، زنجبیل، خولنجان، کبابه چینی، خلال نارنج، سعد کوفی، سنبل الطیب و قرفه را به طور مساوی بسیار نرم بسایید. بعد با کمی گلاب به صورت خمیر سفتی در آورده و قرص هایی به اندازه یک عدد فندق بسازید و پس از خشک شدن هر بار یک عدد از آن را در دهان نگه دارید و بمکید.
انار: خواص این میوه با ارزش عبارت است از (طبیعت خنک، قابض، صفرابره کاهنده اسید چرب موجود در خون، شستشو دهنده معده، پاک کننده کبد و …) که تمام این موارد کمک می کنند تا فرد از بوی بد دهان رهایی یابد. (مصرف زیاد انار یبوست ایجاد می کند؛ پس در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کنید).
اگر بد بویی دهان به علت سینوزیت چرکی بود مرزنجوش 5 گرم + بابونه 5 گرم + گل بنفشه 5 گرم + سیاهدانه 10 گرم با هم مخلوط میکنید و یک قاشق چایخوری از این ترکیب را در یک لیوان بجوشانید و از طریق بینی استنشاق می کنید هم بوی بد دهان از بین می رود و هم می تواند درمان سینوزیت باشد.
مصطکی، سماق، گلنار فارسی، فوفل، بلوط، مازوج و عود هندی را به نسبت مساوی مخلوط و به اندازه همه آنها نمک اضافه کرده سپس بسیار نرم بسایید و هر صبح، ظهر و شب پس از مسواک زدن دندان ها و لثه ها به وسیله انگشت تر کرده، آن را بر لثه و دندان ها مالش دهید و مدتی هم در دهان نگه دارید بعد بیرون کنید.
خوراکی هایی که به طور موقت بوی بد دهان را برطرف می کنند عبارت اند از: قهوه، پونه، کرفس، هویج، انجیر، عرق نعناع، نوشیدن آب کافی، دانه های هل، رازیانه، جویدن جعفری بعد از غذا، مسواک زدن با جوش شیرین، استفاده از دهانشویه و نخ دندان اگر با توصیه های فوق بوی بد دهان برطرف نشد، نوع علت داخلی وجود دارد.
درمان بوی بد دهان ناشی از تخریب دریچه معده به واسطه افزایش اسید معده و بالا آمدن بوی آن: رعایت آداب غذا خوردن، مصرف (زیره، مرزنجوش، نعناع، زنجبیل، دارچین، پونه) همراه غذا. مصرف گلپر ساییده شده به مقدار کم بعد هر وعده غذایی، پرهیز از مصرف نوشیدنی های گازدار و مواد ترش مزه، همراه غذا یا بعد از آن. کاهش استرس های روزانه تا حد امکان.
پوست سفید بالنگ که پوست سبز آن جدا شده باشد را با سنبل الطیب، میخک، جوز بویا، زنجفیل، سعد کوفی، نارمشک، بساسه و کبابه چینی از هر کدام ۲ مثقال مخلوط و بسیار نرم بسایید. بعد با کمی آب یا سرکه خمیر و سپس قرص هایی به اندازه یک فندق درست کنید. پس از خشک شدن هرگاه احتیاج بود یکی از آنها را در دهان نگهدارید و بمکید تا تمام شود.
ترخون یا باقلا یا عدس بو داده یا سعد کوفی یا مازو یا طباشیر یا گلنار فارسی یا گل انار یا تخم گشنیز یا برگ سداب یا گشنیز تازه یا برگ درخت توت یا چای خشک یا بابونه شیرازی یا بادرنجبویه یا انیسون یا جوز هندی یا جعفری تازه یا هل سفید یا هل سبز یا هل قرابی یا سیب درختی یا برگ های سوسنبر یا کرفس یا تخم کرفس یا دارچین یا خولنجان یا پوست نارنج یا بالنگ را در دهان بجوید.
نصف قاشق پودر دارچین + نصف قاشق عسل طبیعی + یک لیمو شیرازی متوسط، آب لیمو را تازه تهیه کنید، بقیه مواد را در آن ریخته و خوب به هم بزنید. حالا مواد را در دهانتان با قاشق قرار داده و آن را کامل در دهان بازی دهید و بچرخانید. می تواتید در میان، آن را قورت دهید و یا بیرون بریزید. دو تا سه بار اینکار را انجام دهید تا بوی بد دهانتان از بین برود و باکتری های مولد بوی زننده از دهانتان حذف شوند.

رفع بوی بد دهان از گرسنگی:

کسانی که هنگام گرسنگی و خالی بودن معده بوی بد دهان آنان را آزار می دهد باید مواظب بـاشند که هیچگاه شکمشان (معده) خالی نماند یعنی، در طول روز گه گاهی یک قطعه نان خشک یا بیسکویت یا کیک یا نخوچی یا سنجد یا مقداری شیر بخورند. (نان خشک بهترین خواهد بود)

رفع بوی پیاز از دهان:

اگر میل دارید پس از خوردن پیاز دهانتان بویی ندهد باید پس از مسواک زدن دندان ها و شستن دهان مقداری ریحان یا گشنیز تازه را بجوید

رفع بوی سیر از دهان:

اگر میل دارید پس از خوردن سیر دهانتان بویی ندهد باید پس از مسواک زدن دندان ها و شستن دهان، میخک یا جوز بویای خشک و یا چای خشک یا کلم یا قهوه بو داده یا گشنیز یا ریحان یا سبزیجات دیگر را در دهان بجوید.

رفع بوی شراب از دهان:

برای رفع بوی شراب (بوی ترکیبات الکلی) از دهان پس از شستن دهان مقداری گشنیز تازه را در دهان بجوید و یا آب آن را بگیرید و در دهان بگردانید و غرغره کنید.

رفع بوی بد دهان از گرمی:

فوت فوته (پوکه های میان درخت بید) را بسیار نرم بسایید و چند روز صبح ناشتا به دندان ها و لثه بمالید.
مقداری گشنیز تازه را در دهان بجوید یا آب آن را گرفته و در دهان بگردانید و غرغره کنید. لااقل روزی دو بار تکرار شود.
اگر به علت حرارت و گرمی، دهان بو بدهد باید آبغوره را در دهان بگردانید و غرغره کنید و به وسیله انگشت به لثه ها هم مالش دهید. حدود یک هفته این کار را تکرار کنید.

ضد عفونی کردن دهان:

هر روز آب لیمو را در دهان غرغره کنید.
قطعه ای دارچین قلم را در دهان بجوید.
هر روز پس از صرف غذا سیب درختی را بجوید و بخورید.
هر روز دندان ها را با محلول بیکربنات دو سود (جوش شیرین) بشویید.
برای ضد عفونی کردن دهان باید محلول كـلـرات 3% را مزمزه و غرغره کنید.
پوست سبز و تازه روی گردو را در سایه بخشکانید و بعد نرم بسایید و هر روز به لثه و دندان ها بمالید.
فوت فوته (پوکه های میان درخت بید) را بسیار نرم بسایید و صبح ها دهان و دندان ها را به وسیله انگشت تر کرده مسواک کنید.
یک تا پنج دقیقه پیاز را در دهان بجوید؛ هیچ میکروب زنده ای را در دهان باقی نمی گذارد.
کربنات دوشو و کربنات دو منیزی و بی کربنات دو سود و کلرات دو پتاس از هر کدام ۱۰ گرم و مانتول ۳۰ گرم و اسانس مانت (جوهر نعناع) ۱۰ قطره را مخلوط کره و روزی ۲ مرتبه دندان ها را با آن مسواک بزنید تا هم دندان ها سفید و درخشان شود و هم دهان ضد عفونی گردد.

خوش بو کردن دهان:

مرزنجوش، سوسن، نعنای خشک و برگ درخت مسیب را با هم مخلوط کرده، بجوشانید و آب آن را روزی سه مرتبه بعد از غذاهای روزانه در دهان غرغره کنید.
عود بلیسان و قرنفل از هر کدام ۱۰ گرم، تخم کرفس و مصطکی رومی از هر کدام ۲۰ گرم، تخم زردک و تخم شبت از هر کدام ۳۰ گرم همه را نرم بسایید بعد با ۵۰۰ گرم عسل مخلوط کرده و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه ۱ قاشق شربت خوری از آن را میل کنید.
خلال نارنج، صندل سرخ و سفید، مرزنجوش، برگ مورد و سعد کوفی را مخلوط و نرم بسایید بعد با کمی گلاب به صورت خمیر سفتی درآورید، سپس قرص هایی به اندازه یک عدد فندق درست کنید و پس از خشک شدن گه گاهی یکی از آنها را در دهان نگهداشته و بمکید تابه مرور تمام شود.
قرفه، جوزهندی، هل قرابی، بسباسه، قرنفل و سعد کوفی از هر کدام ۵ گرم، آمله مقشر، سنبل الطیب، تخم شربتی، پوست هلیله زرد و گل محمدی از هر کدام ۱۰ گرم همه را بسیار نرم بسایید بعد با ۲۵۰ گرم گل قند عسلی مخلوط و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه ۱ قاشق شربت خوری از آن را بعد از غذا میل کنید.
برای خوشبو کردن دهان قرفه، میخک، دارچین، سعد کوفی، جوز بویا، صندل سرخ و سفید و گل محمدی همه را نرم بسایید بعد با کمی گلاب آنها را به صورت خمیر سفتی درآورید، سپس از آن قرص هایی به اندازه یک فندق درست کنید و پس از خشک شدن در طول روز تدریجاً در دهان نگه دارید تا به مرور آب شده و تمام شود.
دارچین، زنجبیل، هلیله سیاه، شیطرج، فلفل سیاه، بابونه شیرازی و نخود الوند از هر کدام ۵ گرم، آمله مقشر، ثعلب و تخم های مغز میوه کاج از هر کدام ۱۰ گرم همه را نرم بسایید بعد با ۲۰ گرم پودر نارگیل و ۱ کیلو مویز بیدانه کوبیده شده و ۱ کیلو عسل مخلوط کرده و هر روز صبح، ظهر و شب هر مرتبه ۱ قاشق شربت خوری از آن را میل کنید.

برطرف کردن بوی سیر:

خوردن یک قاشق عسل، بوی سیر را از بین می برد.

رفع خشکی دهان:

خاکشیر و سکنجبین را با یخ فراوان شربت کنید و میل فرمایید.
برای برطرف کردن خشکی دهان اگر علت آن بیماری قند نباشد آب دم کرده پونه کوهی را بنوشید.
طباشیر هندی نرم شده را در نصف ليوان أب بریزید بعد نصف لیوان عرق کاسنی هم به آن اضافه کرده و بنوشید.
دویست گرم پودر شیرین بیان را در ۱ لیتر آب سرد بریزید و حدود ۲۰ دقیقه بجوشانید سپس آن را صاف کرده و هر بار با آب آن، دهان را بشویید.
برای زیاد کردن آب دهان از خیار، گلابی، هندوانه، کاهو، ماست، آبلیمو، سرکه و چای زیاد استفاده کنید. ضمناً می توانید هر صبح ناشتا شکر نرم کرده را به دانه های انگور فرنگی بزنید و آن دانه ها را بخورید.
لیمو، کاکنج و پرسیاوشان از هر کدام ۵ گرم، گل بنفشه ۱۰ گرم، قرقات ۲۰ گرم، عناب نیم کوب شده و زرشک از هر کدام ۱۰۰ گرم، آلوچه براقانی ۲۵۰ گرم همه را مخلوط کرده و ۲۰ قسمت کنید، هر قسمت را شب در یک و نیم لیوان آب جوش بخیسانید. صبح در همان آب بجوشانید، سپس آب آن را صاف کرده و بنوشید. تفاله های آن را نیز مجدداً خیسانده و عصر همان روز باز بجوشانید و آبش را مصرف کنید.
حذف تمام موارد ممنوعه: چای (سیاه و سبز) – قهوه – نسکافه – سوسیس – کالباس – پیتزا – تمام غذاهای ساندویجی – غداهای سرخ شده – انواع کنسروی جات – انواع کمپوتها – مرغ و تخم مرغ بازاری – گوشت تمام حیوانات پرورشی – برنج خارجی – انواع سس های بازاری – سایر نوشیدنیهای گازدار – غذای رستوران ها – شیرینی جات بازاری – هله هولههای بازاری – چیپس – پفک – شکلات (على الخصوص شکلاتهای نرم) – کیک – بیسکوئیت – آدامس – یخمک – ماکارونی – لازانیا – لبنیات پاستوریزه – غذاهای زودپز شده – هر روز گوشت(قرمز یا سفید) خوردن – ترشی جات سرکه (لیته) – ریزه خواری(مدام چیزی خوردن) – با استرس غذا خوردن – عداهای مانده و بیات – غذاهای نمک سود(مانند: خیارشور – ماهی دودی – ماهی شور و…) – نمک زیاد – فلفل زیاد – آب تگری و یخ – تمام فست فودها و غذاهای آمادهی بازاری- غذاهای فریز شده(بیش از ده روز) – غذاهای پخته شده در ماکروفر (MICRO WAVE) – کلیهی مواد غذایی بسته بندی شدهی بازاری که دارای نگه دارنده هستند – میوه جات کال و نارس – شیر گاو به مقدار زیاد – کشک و پنیر کهنه – قره قوروت – ماءالجبن(آب پنیر) – استفادهی چند نوع غذا با هم – قند و شکر به مقدار زیاد – مصرف ماست به مقدار زیاد و هر روز خصوصاً همراه غذاهای دیگر – رنگ های مجاز اضافه شده به مواد غذایی – جوش شیرین – استفاده از سموم حشره کش(اسپری، بودر و..) – استفادهی زیاد از موبایل – پرخوری – پرخوابی – کم خوابی – نداشتن نظم در خواب و خوراک – عدم رعایت بهداشت فردی – گرم و سرد شدن – استفاده از رنگ مو – زیاده روی در مصرف مواد آرایشی – استعمال دخانیات(سیگار، قلیان، تریاک و…) – زیاده روی در مصرف داروهای شیمیایی – مصرف میوه جات بعد از غذاهای گوشتی – مصرف غذاهای با هم ناسازگار(مثل شیرموز، فرآوردههای کنجدی با لبنیات و…) – مصرف همزمان لبنیات و غذاهای گیاهی سرشار از آهن مانند:(زرشک، آلو، عدس، پسته، اسفناج، آلوبخارا، آلبالو و…) – دیروقت غذا خوردن(خصوصاً غذاهای پخته، چرب و پرحجم) – دیروقت خوابیدن – زندگی در مکانهای با آلودگی صوتی زیاد – زندگی در شهرهای شلوغ با هوای آلوده – هر روز برنج خوردن(حتی ایرانی) – نان بدون سبوس – نان فتیر و ور نیامده – خوردن یک نوع غذا در دو وعده ی متوالی مثلاً خوردن غذای مانده از ظهر در شب.

داروها:

معمولاً دارویی نیاز نیست.

فعالیت:

محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

از مصرف فرآورده های کارخانه ای و لبنیات پاستوریزه پرهیز کنید.
خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با رب انار، خوراک باقلا، خوراک کدو حلوایی، خوراک قارچ و بامیه، تاس کباب قارچ و سویا، خوراک گل کلم، لوبیا با سویا، خوراک بامیه با سویا، خوراک تند بامیه، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سیب زمینی، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک کشمشی، خوراک لوبیا قرمز، خوراک لوبیا چشم بلبلی، آش ماش، آش صیفی، آش سماق، آش عدس ۱، آش جو با حبوبات ۲، آش شلغم ۲، آش اسفناج ۱، آش اسفناج ۲، آش مرزه، حلیم جو، صیفی پلو، ساطری پلو، شوید باقالی پلو، شوید پلو با لوبیا چشم بلبلی، سبزی پلو، ماش پلو، قیمه پلو، کلم قمری پلو، کلم پلو، کلم پلو با سویا، عدس پلو ساده، عدس پلو با سویا، عدس پلو با کدو حلوایی، لوبیا قرمز پلو، لوبیا سبز پلو ۱، لوبیا سبز پلو ۲، نخود فرنگی پلو ۱، نخود فرنگی پلو ۲، پلوی آلو اسفناج، انار پلو، گشنیز پلو با سویا، خورش شهد فسنجان، خورش فسنجان با اسفناج، خورش آلو اسفناج، خورش به و آلو، خورش به، خورش آلو و قیسی، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با سویا ۱، خورش بامیه با سویا ۲، خورش بامیه با دال عدس، خورش بامیه با قارچ، خورش دال عدس با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش کدو حلوایی، خورش کلم بروکلی با قارچ، خورش هویج و به، خورشت قیمه قارچ، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ دال عدس، سوپ اسفناج، سوپ شلغم، سوپ قارچ ۱، سوپ بامیه، سوپ کلم قمری، سوپ کلم بروکلی ۱، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ جو با شیر سویا، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، سوپ کاهو سبز، سوپ جو و اسفناج، کتلت اسفناج، کتلت هویج و سیب زمینی، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، دلمه فلفل دلمه ای، دلمه سیب زمینی، کماچ گندم و جو، سس گل کلم، سس مایونز گیاهی، سس گندم جوانه زده، سس نخود جوانه زده، سس گوجه فرنگی ۱، سس گوجه فرنگی ۲، سس معطر، سس مخصوص ۱، سس زیتون، سس جعفری.

نکته:

هیچگاه آب یخ ننوشید. (منظور آب خیلی سرد است)
ترک آب بین غذا (بهترین وقت نوشیدن آب، نیم ساعت قبل از غذا و دو ساعت بعد از غذا است.)
کاهش سردی ها، مخصوصاً شبانگاه (ماست، شیر، دوغ، نوشابه و چایی)
سعی شود سردی ها با مصلحات آن مصرف شود، مثلاً ماست و دوغ با نعنا، کاکوتی و شیر با عسل یا خرما و …
ترک چای شیرین با غذا که موجب ریفلاکس می شود.
اگر سردی در معده زیاد شود اول آروغ، بعد دیرهضمی، بعد نفخ، بعد استفراغ به وجود می آید چون بلغم در معده بیش از اندازه است و معده که سرد شد غذا هضم نمی شود و گاز تولید می کند و این هم می شود بوی بدن دهان.
چیزهایی که بلغم را زیاد می کند عبارت انداز: محیط سرد، غذای سرد، فضای شرم ناک، ترس، غم، کینه، حسد، حرص، بوی تعفن، تنهایی، بی تحرکی، دوست منفی و …
هرجا سردی زیاد شد ایمنی کاهش پیدا می کند.
پزشکان تا چند سال قبل به بیمارانی که دارای بوی بد دهان بودند فقط توصیه به رعایت بهداشت دهان و دندان (مسواک زدن) می کردند. اما امروزه برای درمان صحیح و کامل این عارضه، راه های جدیدی شناخته شده است که با استفاده از آنها می توان برای همیشه از بوی بد دهان رهایی یافت.
هر زمان که جریان طبیعی بزاق یا میزان ترشح آن کاهش یابد بوی بد دهان ایجاد می شود. دهان حاوی باکتری های بسیار زیادی است که از ذرات ریز پروتئینی و از بافت های تجزیه شده تغذیه کرده و گازهای بدبو تولید می کند که یکی از آنها هیدروژن سولفوره نام دارد که بوی آن بسیار مشمئز کننده و شبیه بوی تخم مرغ گندیده است.
باکتری های مولد بوی بد دهان بی هوازی هستند یعنی، در شرایطی رشد و نمو و پیشرفت می کنند که اکسیژن وجود نداشته باشد. بزاق حاوی مقدار زیادی اکسیژن است، لذا وجود آن به مقدار کافی باعث می شود که جمعیت یا تعداد میکروب های مولد بوی بد دهان کاهش یابند.
هنگام خواب جریان بزاق کند می شود و به دلیل کاهش اکسیژن، میکروب های دهان که بی هوازی هستند به سرعت رشد کرده و تولید مقدار زیادی گازهای بدبو می کنند که میزان آنها در تنفس صبح بیش از سایر مواقع است و بدین جهت صبح ها پس از برخاستن از خواب بوی دهان بیشتر از مواقع دیگر است.
خوردن مشروبات الکلی، صحبت کردن زیاد، گرفتگی بینی، نفس کشیدن با دهان هنگام ورزش و هر آنچه باعث خشک شدن دهان می شود بوی بد تنفس و دهان را تولید می کند. علاوه بر آن فشارهای نامطلوب عصبی، عصبانیت و هیجانات ناراحت کننده نیز بوی نامطبوع دهان را ایجاد می کنند.
به تدریج با افزایش سن، جریان بزاق کاهش می یابد و این موضوع علتی است که افراد مسن بیش از کودکان و جوانان دچار این اختلال و بوی بد دهان هستند.
نوزادان یا اطفال شیرخوار که تولید بزاقشان زیاد است و آنهایی که دهانشان حاوی باکتری های کمتری است به طور مشخص بوی دهانشان و بوی تنفس شان ملایم و مطبوع است.
علاج خشکی دهان از نوع ساده به آسانی امکان پذیر است. همان طور که قبلا ذکر گردید خشکی دهان باعث رشد و نمو میکروب ها و تولید بوی بد دهان و تنفس می گردد. ترشح بزاق با خوردن غذا یا آشامیدن آب و مایعات افزایش می یابد و بسیاری از باکتری ها را از بین می برد. غالباً بوی بد دهان در ابتدای صبح با خوردن صبحانه رفع می گردد.
بسیاری از میکروب های مضر که باعث بوی بد دهان می شوند به وسیله مسواک زدن صحیح و تمیز کردن سطح زبان، سقف دهان و سطح داخلی گونه ها رفع می گردند. به وسیله نخ دندان نیز می توان ذرات غذا و میکروب ها را که در فواصل بین دندان ها مستقر شده اند خارج نمود.
دهان شویه ها به وسیله رایحه و عطرهای موجود در خود می توانند بوی بد تنفس را بپوشانند و آن را مخفی کنند ولی اثر آنها بیشتر از یک ساعت باقی نمی ماند. قرص های نعناع و یا اسپری های خوشبو کننده دهان نیز دارای همین نوع تأثیر هستند.
بعضی ها ادعا می کنند که بعضی از دهان شویه ها باعث از بین بردن میکروب های دهان که عامل بوی بد دهان هستند می گردند، ولی حقیقت این است که محلول های دهان شویه نمی توانند به تمام اجرام میکروبی برسند، چونکه بیشتر باکتری ها به وسیله یک لایه ضخیم و لزج و چسبنده پوشیده و محافظت می شوند.
بعضی از خوراکی ها از قبیل: سیر، پیاز، پیازچه، تره (به خصوص به صورت خام) و الكل نيز می توانند با وارد شدن در جریان خون به هوای تنفسی برسند و باعث بوی بد دهان گردند.
به ندرت بعضی از افراد دچار یک نقص آنزیمی هستند که خوردن تخم مرغ، بعضی حبوبات و سایر غذاهایی که حاوی مقدار زیادی ترکیبات کولین می باشند در آنها تولید بوی ناراحت کننده دهان و تنفس می کند.
روزه داری، پرهیز غذایی و رژیم های لاغری نیز می توانند شخص را مستعد بوی بد دهان یا بوی بد هوای تنفسی گرداند، این موضوع نه تنها به علت خشکی دهان و افزایش باکتری ها است و بلکه به این علت است که چربی ذخیره شده در بدن می سوزد و تولید بوی نامطبوع (استون) می کند.
افرادی که برای مبارزه با چاقی از رژیم غذایی استفاده کرده و در خوردن غذا امساک می کنند باید برای حفظ بهداشت خود توجه مخصوص داشته باشند و مقدار زیادی مایعات بنوشند.
بررسی های پزشکی نشان می دهد که تعداد بسیار زیادی از مردم مبتلا به بوی بد دهان بوده اند که موفق به رفع آن نشده اند، بیمارانی وجود داشته اند که هر موضوعی را رعایت کرده و حتی تمام دندان هایشان را کشیده بودند ولی سودی عاید نشده است. اما مطالعات علمی جدید نشان می دهد بیشتر افراد مبتلا به بوی بد دهان از نوع مقاوم دارای بیماری لثه نیستند بلکه بوی نامطبوع عفونت از باکتری های مهار گسیخته و طغیانگری است که در عقب زبان آنها پناه گرفته و مستقر شده اند. این نوع میکروب ها نیز همانند سایر باکتری های دهان در زیر لایه ای از یک ماده لزج و نرم قرار می گیرند که معمولاً به وسیله مسواک زدن به طریق عادی نمی توان آنها را برطرف کرد.
دندان پزشکان اکنون راه هایی یافته اند که می توان محل استقرار و مخفیگاه میکروب ها را در عقب زبان ریشه کن کرد. در یک درمانگاه برای رفع بوی بد دهان از نوع مقاوم به بیماران آموزش مسواک زدن به زبان را می دهند. پرزهای زبان شبیه نسوج قالی یا قالیچه دارای راه خواب هستند. برای رسیدن به میان آنها باید به خیلی ته و عمق نفوذ کرد.
زبان اگر تمیز باشد رنگ آن صورتی و گلگون است. وجود یک لایه سفید رنگ بر روی زبان نشان دهنده آن است که هنوز میلیون ها باکتری در آنجا زندگی می کنند.
بوی بد دهان ممکن است علامت یک بیماری باشد چون خشکی دهان نیز نشانه ای از بسیاری بیماری ها است.
عفونت سینوس ها می تواند از دو راه باعث بوی بد دهان و تنفس شود: اولاً موقعی که بینی و سینوس ها دچار گرفتگی و پر می شوند، شخص از راه دهان تنفس می کند که در نتیجه باکتری ها پیشرفت کرده و باعث بروز مشکل می گردند. ثانیاً بعضی از عفونت های سینوسی که به علت باکتری ها هستند تولید گاز بدبوی سولفور یا گوگرد می نمایند. موقعی که وضعیت سینوس ها به این مرحله می رسد لازم است از آنتی بیوتیک ها به روش صحیح استفاده شود.
موقعی که پلاک های میکروبی در سطح دندان ها رشد می کنند ممکن است به علت وجود آنها شیار بین لبه آزاد لثه و دندان مسدود شود و در فضای زیر آن یک محیط فاقد اکسیژن مناسب برای رشد و نمو باکتری های بی هوازی فراهم شود. این باکتری ها به تولید بیماری لثه کمک می کنند و همچنین باعث بوی بد دهان و یا بوی بد هوای تنفسی می شوند.
فتق های ناحیه دیافراگم در بدن نیز می توانند تولید یک نوع بوی مخصوص و بد در دهان کنند. هنگامی که معده به صورت فتق از پرده دیافراگم عبور کرده و وارد محوطه سینه می شود شیره اسیدی معده با بوی بد و مخصوص وارد سرخنای یا مری می شود و این بو از راه دهان خارج شده و به مشام می رسد.
مصرف بعضی از داروها نیز باعث کاهش ترشح بزاق و در نتیجه باعث رشد و نمو میکروب های دهان و بوی بد دهان می شوند.
بعضی از خانم ها در هر دوره قبل از شروع عادت ماهانه بوی تنفس شان بد و نامطبوع می گردد. این موضوع به علت تغییرات هورمونی در بدن و افزایش میکروب های دهان است. برای مقابله با این مسئله لازم است اقدامات بهداشتی دهان و دندان ها را بیش از پیش رعایت نموده و بهبود بخشند.