نام های دیگر: شیشعان – دار شیشعان – ديش يولقون – عود البرق – عراقا – قندول.

نام خانواده: گز

نوع گیاه: درخت و درختچه

مصلح پوست درختچه گز: مصطکی

مصلح برگ درختچه گز: صمغ عربی

مزاج برگ درختچه گز: سرد و خشک

قسمت مورد استفاده: ریشه و ساقه، شاخه های کوچک همراه با برگ ها.

مقدار و دستور مصرف: 10 الی 5 گرم روزی سه بار به صورت دم کرده یا جوشانده ملایم.

مشخصات: گیاهی است از تیره ی گز و از خانواده ی Tamaricaceae درختچه ی کوچکی است که بیش تر در کنار رودخانه ها میروید درختچه ای است خاردار که چوب آن از نظر طعم کمی گزنده و در عین حال خوش بو می.باشد پوست درختچه ضخیم مانند دارچین به رنگ مایل به سرخی و بعضی از آنها سرخ و خوش بو و طعم آن گس و گزنده است. برگهای آن ریز و خشن کشیده و سبز مایل به آبی رنگ میباشد. گلهای آن خوشهای زرد یا صورتی خوش بو و تند به طول ده تا پانزده سانتیمتر است. میوه ی آن که در محل گره های شاخه ای قرار دارد تقریباً به اندازه ی نخود است و در میان آن دانههای ریز وجود دارد، میوه ی آن در فصل تابستان میرسد اعراب دانههای آن را اغذ به گویند این درختچه در اروپا و آسیا انتشار دارد، در ایران در آذربایجان چاه ریگ ،دیلمان درهی ،کرج کلاردشت ،خراسان دماوند، قزوین، پلور، دره ی تالار کرمان و شهداد دیده می شود.

خواص:

1. مزمزه با آب دم کرده ی پوست درختچه گز برای حفظ سلامت دندان ها مفید است.
2. گاه گاهی برگ آن را مصرف کنید. از سفید شدن موی سر و صورت جلوگیری می کند.
3. مزمزه با آب جوشانده ی برگ آن درد دندان را ساکت و دندان ها را تقویت و محکم می کند.
4. پوست درختچه گز را نرم بسایید بعد فتیله ای تمیز را به آن آلوده و در بینی بگذارید برای رفع بد بویی بینی نافع است.
5. شیاف پوست درختچه گز را در مهبل برای سقط جنین معالجه ی سخت ادرار کردن و کمک به زایمان زنان مفید است.
6. آب دم کرده ی پوست درختچه گز را با سرکه مخلوط کرده و در دهان بگیرید زخمها و جراحات بد دهان را برطرفمی کند.
7. ریشه درختچه گز را خرد کنید و بجوشانید بعد آب صاف کرده آن را چند روز میل نمایید. ورم طحال را برطرف میکند.
8. ریشه درختچه گز را نیم کوب کرده و در سرکه بجوشانید بعد صاف کرده آن را بنوشید. ورم کبد را مرتفع خواهد ساخت.
9. ریشه درختچه گز را بکوبید، بعد بپزید و بر مقعد خود بگذارید. مقعد را جمع کرده و بالا میکشد و از خروج آن جلوگیری می کند.
10. افرادی که مقعد آنان بیرون می آید برگ های آن را پخته و بر مقعد خود ضماد گذارند. مقعد را جمع کرده و بالا میکشد و از خروج آن جلوگیری می کند.
11. برگ آن را به صورت طبخ شده یا تازه ی آن را بکوبید و بر روی محل جذام بگذارید در کشتن و نابود کردن میکروب جذام و ترمیم عضو اثر قابل توجهی دارد.
12. اگر پوست درختچه گز را با دارچین بسایید و بخورید سرفه های رطوبتی کهنه را تسکین می دهد، بواسیر را درمان‌‌میکند، از ترشح زیاد اسپرم جلوگیری می نماید.
13. مقداری از پوست درختچه گز را بجوشانید و با آب آن تنقیه کنید و یک فنجان از آن آب را هم با شکر شیرین کرده بنوشید. برای رفع درد معده ی سرد بسیار نافع است.
14. کمی از پوست درختچه گز را نرم بسایید و با سرکه مخلوط کرده و در جای سوراخ دندان بگذارید. درد دندان را تسکین می دهد همچنین برای رفع تعفن و چرک لثه مفید است.
15. برگ آن را در سرکه بجوشانید و صاف کرده آن را بنوشید ورم کبد را مرتفع خواهد کرد، چنان چه در اتاق یا حمام در بسته ای برهنه شوید و آن را بسوزانید و دود حاصل را به پوست بدن بدهید و یا مقداری از آن را جوشانده و آب جوشانده را صاف کنید و داخل وان حمام ریخته و در آن قرار گیرید ضمن عمل گندزدایی دارویی رادع بوده و جوشهای چرکی بدن را برطرف می سازد برای تقویت پوست و موها مفید است و از ریزش مو جلوگیری می کند.
16. آب دم کرده ی آن را بنوشید قابض و محلّل است خون روی را قطع می کند، اخلاط خونی سینه را بند می آورد، اسهال را نیز بند می آورد زردی یا یرقان را کنترل میکند سردرد را رفع میکند، بادها را تحلیل می برد، رطوبت های غلیظ را خشک مینماید مقوی اعضای بدن است رافع سستی اعضا و مثانه میباشد خروج جنین را تسهیل میکند.

مضرات:

1. مصرف پوست درختچه گز برای طحال و کبد مضر است.
2. مصرف برگ درختچه گز برای افرادی که به ضعف معده مبتلا هستند، ضعف معده ی آنان را تشدید می کند.