شناخت دارو: عبارت است از از آنتی بیوتیک های (ضد باکتری) است که در درمان عفونت های باکتریایی، عفونت های مجاری ادراری، دستگاه تنفسی و درمان آکنه (جوش غرور جوانی)، برونشیت، کلامیدیا، سیفلیس، التهاب مزمن پروستات، سینوزیت مصرف می شود.
دسته دارویی:
- داروهای ضد باکتری (آنتی بیوتیک)
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- داکسی سیکلین به دو روش وارد سلول باکتری می شود. یکی به روش انتشار و دیگری به روش انتقال فعال در نتیجه٬ غلظت تتراسیکلین در باکتری های حساس در درون سلول بسیار بیشتر از غلظت دارو در محیط خارج سلول است. پس از ورود داکسی سیکلین به درون سلول باکتری٬ بصورت برگشت پذیر به گیرنده های سلولی روی واحد فرعی 30s ریبوزوم باکتری متصل می شود و مانع از اتصال tRNA به محل پذیرش کمپلکس ریبوزوم mRNA می شود. نتیجه این فرآیند وقفه سنتز پروتئین در طیف وسیعی از باکتری ها می باشد. عدم جذب انتخابی تتراسیکلین ها در پستانداران دلیل اصلی بی اثر بودن این دارو در وقفه پروتئین در انسان است.
- 90 الی 100 درصد از راه خوراکی جذب می شود و غذا بر جذب دارو تأثیری ندارد. غلظت سرمی دارو 4 الی 2 ساعت پس از مصرف به اوج خود می رسد. پس از جذب، دارو در اغلب بافت ها و مایعات بدن منتشر می شود. نیمه عمر دارو 22 الی 12 ساعت است و در صورت عیب کار کلیه تغییر چندانی نخواهد کرد. دفع دارو عمدتاً کلیوی است، اما از راه صفرا نیز دفع می شود.
اشکال دارو:
- قرص، سوسپانسیون، کپسول
مقدار مصرف صحیح:
- حداقل 100 و حداکثر 200 میلی گرم و طی 1 الی 2 مرحله در روز می باشد.
- داخل وریدی: بزرگسالان: مقدار اولیه: 200 mg داخل وریدی روز اول در یک تا دو نوبت منقسم. مقدار نگهدارنده:100 تا 200 mg داخل وریدی در روز، بسته به شدت عفونت 200 mg می تواند در یک تا دو نوبت منقسم داده شود. کودکان: 2 الی 5 mg/kg/day در یک تا دو نوبت منقسم تا حداکثر 200 mg در روز.
- خوراکی: بزرگسالان: مقدار اولیه: 200 mg خوراکی روز اول، در 2 یا 4 نوبت منقسم
مقدار نگهدارنده: 100 mg خوراکی در روز در یک تا دو نوبت منقسم عفونت های خیلی شدید: 100 mg خوراکی هر 12 ساعت. کودکان: در کودکان باسن بیش از 8 سال و با وزن 45 کیلوگرم و کمتر: روز اول 4 mg/kg/day در یک تا دو نوبت منقسم و سپس 2 mg/kg یک بار در روز.
اثر دارو:
- چند ساعت پس از مصرف ظاهر می شود و به مدت یک روز کامل باقی می ماند.
قبل از مصرف دارو:
- این دارو در بیماران کبدی و افرادی که بدنشان نسبت به آنتی بیوتیک تتراسایکلین واکنش نشان می دهد باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع، سردرد، استفراغ، واکنش های حساسیتی، اسهال، افزایش فشارخون، سرفه، تب، علائم شبه آنفولانزا، عفونت ها، پشت درد، التهاب برونش، دندان درد.
تداخلات دارویی:
- آلومینیوم ام جی اس، آمپی سیلین، ایزوترتینوئین، ترتینوئین، آلومینیوم ژل، سوکرالفیت، فنی توئین، منیزیم اکساید، منیزیم سولفات، سدیم بیکربنات، سوکسینیل کولین، آسیترتین، کاربامازپین، کلسیم کربنات، کلوگزاسیلین، فنتانیل، بیزوپرولول، دی سولفیرام، منیزیوم هیدروکساید، کاربنی سیلین، اگزاسیلین، سوکسامتونیوم ،کلسیم سیترات، آکسیتینیب، آهن دکستران، کلرید منیزیم، بوتالبیتال و استفامینوفن، سکوباربیتال، آلومینیوم ام جی، منیزیم سیترات، آهن، پلی ساکارید آهن، کربونیل آهن، آمینولوولینیک اسید، اسید خوراکی، فلیبانسیرین، آلومینیوم هیدروکسید و منیزیم هیدروکسید، واکسن حصبه (تیفوئید)، آمینولوولینیک اسید موضعی، متیل آمینو لوولینات، واکسن کلرا، انترکتینیب، رمدسیویر، کانابیدیول، آواپریتینیب، بک آمپی سیلین، دینسترول.
موارد منع مصرف:
- این دارو در کودکان با سن کمتر از 12 سال و ابتلای بیمار به لوپوس اریتماتوز نباید مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک و به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- مصرف این دارو ممکن است اثر داروهای جلوگیری کننده از بارداری را کاهش داده و باعث حاملگی شود.
- این دارو به ندرت ممکن است موجب بروز حساسیت به نور شود.
- دوکسی سیکلین در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه و کبد باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
- در صورت ناراحتی گوارشی، دوکسی سیکلین را می توان با غذا یا شیر مصرف کرد.
- بیمار نباید به مدت طولانی در معرض نور آفتاب یا لامپ های دارای اشعه ماوراء بنفش قرار گیرد.
- کپسول دوکسی سیکلین را باید به طور کامل با مقدار زیادی آب همراه غذا در حال نشسته یا ایستاده بلعید و به مدت حداقل 30 دقیقه پس از مصرف از دراز کشیدن خودداری نمود.
- از مصرف همزمان داروی آنتی اسید، مکمل های حاوی کلسیم و آهن، ملین های منیزیم و سدیم بی کربنات طی 3 الی 1 ساعت پس از مصرف تتراسیکلین ها باید خودداری نمود.