شناخت دارو: عبارت است از تموزولامید با پیشرفت سلولهای سرطانی تداخل ایجاد میکند و رشد و انتشار آنها در بدن را آهسته میکند. تموزولامید با پرتودرمانی برای درمان انواع مشخصی از تومور مغزی در بزرگسالان بکار می رود. تموزولامید معمولا پس از شکست دیگر داروهای سرطانی تجویز می شود.
دسته دارویی:
- داروهای آنتی نئوپلاستیک خوراکی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- تموزولامید یک پیش دارو است که بطور مستقیم فعال نیست ، در PH فیزیولوژیک بدن به MTIC هیدرولیز می شود. MTIC بعدا به متابولیتهای فعال هیدرولیز میشود که توسط آلکیلاسیون DNA در موقعیتهای 6O و 7N گوانین اثرات سایتوتوکسیک خود را اعمال می کند.تموزولامیدیک مشتق ایمیدازوتترازین و یک عامل ضدسرطان است. تموزولامیدیک پیش دارو است که بطور مستقیم فعال نیست ودر PH فیزیولوژیک بدن به 5-3- متیل تریازین 1- ایمیدازول 4- کربوکسیآمید (MTIC) ، هیدرولیز میشود. پس از مصرف، تموزولامید تحت هیدرولیز غیرآنزیمی به سرعت در PH فیزیولوژیکی به MTIC، که شکل فعال دارو است، تغییر میکند. MTIC،تحت تاثیر آب در موقعیت C4 باالکتروپوزیتیو بالا ی تموزولامید تغییر می یابد در نتیجه سبب باز شدن حلقه تموزولامید و رها شدن کربن دی اکسید و تغییر MTIC میشود.سریع و به طور کامل پس از مصرف خوراکی با نزدیک به 100% فراهمیزیستی جذب میشود. غذا ،مقدار و سرعت جذب پس از مصرف خوراکی را کاهش میدهد. اتصال به پروتئین پلاسما: تقریبا 15%. تموزولامید یک پیش دارو است. تموزولامید در PH فیزیولوژیکی تحت هیدرولیز غیرآنزیمی به سرعت به MTIC تغییر میکند. MTIC بعدا به 5- آمینوایمیدازول 4- کربوکسیآمید (AIC) و متیل هیدرازین هیدرولیز میشود. ایزوآنزیمهایCYP تنها نقش کوچکی در متابولیسم تموزولامید و MTIC بازی میکنند. حدود 38% دوز مصرف شده ، پس از 7 روز ، در ادراروکمتر از 1% در مدفوع دفع میشود. نیمه عمر تموزولامید: تقریبا 8/1 ساعت می باشد.
اشکال دارو:
- کپسول، ویال تزریقی، قرص
مقدار مصرف صحیح:
- دوز معمول بزرگسالان برای آستروسیتومای آناپلاستیک: خوراکی: دوز ابتدایی: 150 mg/m2 خوراکی یکبار در روز دوز نگهداری: 200 mg/m2 خوراکی یکبار در روز طول درمان: 5 روز متوالی هر 28 روز چرخه درمان. IV: دوز ابتدایی: 150 mg/m2IV در عرض 90 دقیقه یکبار در روز دوز نگهداری: 200 mg/m2IV در عرض 90 دقیقه یکبار در روز طول درمان: 5 روز متوالی هر 28 روز چرخه درمان.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , سردرد , بی خوابی , یبوست , دردشکمی , گیجی , استفراغ , خستگی مفرط , تاری دید , صدمه جدی به کبد , واکنش های حساسیتی , بثورات جلدی , افسردگی , اسهال , تنگی تنفس , ضعف , خارش شدید , کاهش پلاکت خون , کاهش نوتروفیل خون , کاهش لیمفوسیت خون , کاهش لکوسیت خون , قرمز شدن پوست , تپش قلب , گز گزاندامها , نوروپاتی , سوءهاضمه , عفونت دستگاه ادراری , ادم محیطی , سرفه , سینوزیت , ناتوانی جنسی , علائم شبه آنفولانزا , اضطراب , سندروم استیون جانسون , طاسی , عفونت ها , بی اشتهایی , حالت خواب آلودگی , التهاب گوش میانی , التهاب معده , درد مفصل , پشت درد , عفونت قسمت بالایی دستگاه تنفسی , لرزش , التهاب بافت موکوسی دهان , کاهش حس چشایی , اشکال در بلع , هموروئید , دردچشم , خشکی چشم.
تداخلات دارویی:
- تراستوزوماب , فنوباربیتال , فنی توئین , ناتالیزومب , واکسن مننگوکوک کنژوگه , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , رمدسیویر.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، ازدیاد حساسیت به داکاربازین.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- اثرات هماتولوژی: پانسیتوپنی طولانیمدت گزارش شده است; ممکن است منجر به آنمی آپلاستیک کشنده شود، ممکن است نیاز به سرکوب مغز استخوان (نوتروپنی و ترومبوسیتوپنی وابسته به دوز)، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان، انتقال خون و یا قطع دارو شود.شمارش کامل سلولهای خونی CBC را به صورت دورهای کنترل، و دوز را تنظیم، و به صورت مناسبی برنامهریزی کنید.
- بدخیمی های ثانویه: سندروم میلودیس پلاستیک و بدخیمیهای ثانویه شامل لوسمی مغز استخوان گزارش شده است.
- اثرات کبدی: فعال شدن مجدد هپاتیت ب کشنده گزارش شده است.
- در طول درمان از بارداری جلوگیری کنید.
- واکنشهای حساسیت شدید جدی، شامل آنافیلاکسی،اریتم مولتی فرم،نکرولیز سمی اپیدرمی ، و سندروم استیون- جانسون گزارش شده است.رعایت دوزاژ و انجام تست های آزمایشگاهی ضروری است.
- پیشگیری از پنومونی کارینی (PCP )برای بیماران با گلیوبلاستوما مولتی فرم حائز اهمیت است. آگاهی دادن به بیماران در خصوص علائم بالینی و نشانههای عفونت PCP (برای مثال، تنگی نفس، تب، لرز، سرفه خشک)ضروری است.
- اهمیت این که اگر زنان حامله هستند و یا قصد حاملگی یا شیردهی دارند، فورا به پزشک خود اطلاع دهند. به مردان و زنان توصیه شود که حین درمان از باردارشدن بپرهیزند. زنان حامله از خطر سقط جنین آگاه شوند.
- اهمیت اینکه بیماران در صورت داشتن درمان دارویی خاص یا مصرف داروهای OTC به پزشک خود اطلاع دهند.
- مصرف تموزولامیدبا غذا تداخل دارد.
- مصرف خوراکی تموزولامید باید بصورت بلعیدن کل کپسول بدون جویدن باشد.
- اجتناب از مواجهه با محتویات کپسول و نگهداری درست و ایمن و دور از کودکان و حیوانات خانگی ضروری است.
- احتمال تهوع و استفراغ وجود دارد.پیش درمانی با دارو های ضدتهوع و مصرف هنگام خواب توصیه میشود.تجویز دارو با معده خالی توصیه می شود.
- احتمال کاهش پلاکت خون و امکان خونریزی وجود دارد. آگاهی به بیمار که در صورت مشاهده هرگونه خونمردگی یا خونریزی غیرمعمول به پزشک خود اطلاع دهد.
- فراهم کردن یک نسخه از اطلاعات مصرف برای بیمار، شامل نوشتن، دستورات مخصوص بیمار برای چگونگی مصرف تموزولامیدحائز اهمیت است.