شناخت دارو: عبارت است از اين دارو به عنوان ضد درد براي تسكين دردهاي متوسط تا شديد و نيز قبل از عمل جراحي تجويز مي‌شود.
دسته دارویی:
- داروهای مسکن، ضد التهاب و ضد تب ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- اين دارو با تأثير بر گيرنده‌هاي اپيوئيدي در CNS، روند مؤثر بر ادراك درد و پاسخ به درد را تغيير مي‌دهد. ممكن است تا اندازه‌اي سبب تغييراتي در آزاد شدن واسطه‌هاي عصبي مختلف از اعصاب آوراني شود كه به محرك‌هاي دردزا حساس هستند.
- غلظت پلاسمايي اين دارو 5 دقيقه پس از تزریق عضلاني به حداكثر مي‌رسد. نيمه عمر دارو حدود 3 ساعت است. متابوليسم دارو كبدي است. جذب دارو از راه عضلاني بسيار سريع بوده و پيوند دارو به پروتئين‌هاي پلاسما بسيار زياد است. دارو عمدتاً از راه صفرا و مدفوع دفع مي‌گردد.
اشکال دارو:
- قرص زیر زبانی و تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- بوپرنورفین را دقیقاً مطابق با دستور پزشک مصرف کنید. برای مصرف قرص های زیر زبانی بوپرنورفین باید قرص را به مدت 5 تا 10 دقیقه زیر زبان قرار دهید تا به طور کامل حل شود. معمولاً این دارو به صورت روزانه و در یک دوز تجویز می شود. اگر برای شما بیش از یک قرص در روز تجویز شده است، می توانید همه قرص ها را با هم یا هر بار 2 قرص را زیر زبان خود قرار دهید. هرگز قرص های زیر زبانی بوپرنورفین را نبلعید یا نجوید. قرار دادن دارو زیر زبان و حل شدن آهسته قرص ها در زیر زبان تنها نحوه صحیح مصرف این داروست. معمولاً بوپرنورفین به تنهایی برای مدت کوتاهی پس از قطع مصرف مواد اپیوئیدی تجویز می شود. پس از این مدت درمان های ترکیبی تحت نظارت پزشک آغاز می گردد. بهترین عملکرد بوپرنورفین در جلوگیری از بروز علایم ترک مواد، در صورتی است که دوز اول با ظهور علائم سندروم محرومیت یا ترک مواد مصرف شود. اگر چنانچه زودتر از این زمان و با فاصله کم از آخرین مصرف مواد، بوپرنورفین را مصرف کنید ممکن است در اثر مصرف دارو، علایم سندروم محرومیت را مشاهده نمایید، بنابراین حتماً بر اساس دستور پزشک دارو را مصرف کنید. دوز دارو بر اساس وضعیت بالینی بیمار و پاسخ دهی به درمان، تنظیم می شود. بنابراین هرگز دوز دارو، طول درمان یا تکرار دوزها را بیشتر نکنید. قطع ناگهانی این دارو موجب بروز علائم ترک اعتیاد می شود مخصوصاً اگر دارو را برای مدت طولانی استفاده کرده باشید. ممکن است پزشک شما دوز دارو را به تدریج کاهش دهد. چنانچه در طول درمان با بوپرنورفین، دچار علایم سندروم ترک اعتیاد شدید حتماً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. این علایم به شرح زیر است:
- بیقراری و اختلال خلق مانند اضطراب، اختلالات خواب یا افکار خودکشی.
- اشک ریزش، آبریزش بینی، تهوع، اسهال، تعریق زیاد، درد عضلانی یا تغییر رفتار ناگهانی.
عوارض جانبی دارو:
- افت فشارخون، سرگیجه، سردرد، خستگی، خواب آلودگی، افزایش تعریق، افزایش گاما گلوتامین ترانسفراز، یبوست، استفراغ، درد محل تزریق، قرمزی محل تزریق، کبودی محل تزریق، پینه محل تزریق، تورم محل تزریق، افزایش کراتین فسفوکیناز، تنگی مردمک چشم، کاهش تعداد تنفس.
تداخلات دارویی:
- نالتروکسون بوتورفانول، نالبوفین، پنتازوسین، آمیودارون، سوتالول، پروکایین آمید، کینیدین، سیتریزین، دیفن هیدرامین، آلپرازولام، ف دیازپام، زولپیدم، کدئین، هیدروکدون، الکل ماریجوانا
مصرف هرگونه دارو، مواد مخدر یا روانگردان و یا فرآورده های گیاهی، مکمل و سنتی را به پزشک خود اطلاع دهید.
موارد منع مصرف:
- در صورت وجود اسهال به دليل مسموميت و ضعف شديد تنفسي، نبايد مصرف شود.
شرایط نگهداری:
- در جای خشک و خنک و به دور از دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- این دارو باعث خواب آلودگی و گیجی می شود. استفاده همزمان از الکل و ماری جوانا به همراه این دارو، باعث تشدید این اثرات شده ممکن است خطرات جدی از جمله اختلال در تنفس برای فرد ایجاد کند.
- قبل از انجام اعمال جراحی و یا پیش از مراجعه به دندانپزشکی مصرف دارو را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- در هنگام مصرف این دارو از کار با وسایل سنگین یا رانندگی خودداری کنید.
- در زمان مصرف بوپرنورفین ممکن است پزشک شما به صورت ادواری، عملکرد کبد شما را از طریق تست های آزمایشگاهی مورد بررسی قرار دهد.
- چنانچه قصد بارداری دارید پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید. در صورت بارداری به دلیل عوارضی که برای جنین دارد، تنها در موارد بسیار ضروری استفاده از دارو ممکن است.
- بوپرنورفین زیرزبانی 2 میلی گرمی و 8 میلی گرمی، به ترتیب به صورت قرص ب 2 (b2) و b8 یا RP b2 و RP b8 نیز شناخته می شوند.
- بوپرنورفین تست اعتیاد را مثبت نمی کند: بوپرنورفین مانند سایر مواد اعتیاد آور تست های مخصوص به خود را داشته که در مراکز تخصصی انجام شده و در کلیه مصرف کنندگان مثبت می شود. (تست مرفین منفی است که مربوط به تریاک و هروئین است).
- مواد تشکیل دهنده قرص بوپرنورفین چیست: بوپرنورفین که با نام تجاری سوبوتکس(Subutex) نیز در بازار عرضه می شود، یک داروی مخدر و مسکن قوی اپیوئیدی از آلکالوئیدهای خشخاش است که به صورت نیمه مصنوعی بدست می آید. این دارو برای درمان وابستگی و اعتیاد به مواد افیونی و دردهای حاد و مزمن مورد استفاده قرار می گیرد. داروی بوپرنورفین در برنامه درمان اعتیاد به مواد افیونی با تجویز و تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف غیر اصولی و بدون تجویز بوپرنورفین اعتیادآور بوده و نه تنها اعتیاد به مواد مخدر را درمان نمی کند بلکه موجب اعتیاد به خود دارو خواهد شد و درمان اعتیاد را پیچیده تر می نماید.