شناخت دارو: عبارت است از بوسپیرون یک داروی ضد اضطراب است. در بیماری اضطراب هورمون ها و مواد شیمیایی مغز از حالت تعادل خارج شده اند که بوسپیرون به بازگشت این تعادل کمک می کند.
این دارو به درمان علایم اضطراب مانند ترس، تنش، تحریک پذیری، سرگیجه، تپش قلب و سایر علائم فیزیکی کمک می کند. بوسپیرون داروی ضد روان پریشی یا آنتی سایکوتیک نیست و نباید به جای دارو های تجویز شده برای اختلالات سایکوتیک استفاده شود.
دسته دارویی:
- خواب آورهای آرامبخش و ضد جنون ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- اگرچه مکانیسم عمل بوسپیرون به طور دقیق مشخص نشده، اما شواهد نشان میدهد که بوسپیرون تمایل بالایی برای اتصال به گیرندههای سروتونینی (HTA-5) و تمایل متوسط برای اتصال به گیرنده دوپامین (D2) دارد. بنابراین انتظار میرود با اثر بر انتقال دهندههای عصبی موجود در مغز بر درمان اختلالات اضطرابی اثرگذار باشد.
- پس از بلع، دارو به سرعت جذب شده و طی زمان ۴۰ تا ۹۰ دقیقه به حداکثر غلظت سرمی میرسد. نیمه عمر دارو ۲ تا ۳ ساعت است و پس از آن از طریق اکسیداسیون کبدی هیدرولیز شده و از راه ادرار (۲۹تا۶۳%) و مدفوع (۱۸تا۳۸%) دفع میشود. با توجه به نحوه متابولیسم دارو بهتر است در صورت نارسایی کلیوی یا کبدی با پزشک خود پیش از شروع مصرف دارو مشورت کنید.
اشکال دارو:
- قرص
مقدار مصرف صحیح:
- دوز مصرفی دارو به عواملی چون سن، شدت بیماری و میزان پاسخگویی بدن بیمار به دارو بستگی دارد. در ابتدای درمان اختلالات اضطرابی معمولاً دوز اولیه پیشنهادی ۱۵ میلیگرم در روز است که به صورت ۵/۷ میلیگرم دو بار در روز مصرف میشود. افزایش ۵ میلیگرمی دوز مصرفی دارو هر دو تا سه روز با تجویز پزشک برای رسیدن به اثرات بالینی مطلوب توصیه می شود. توجه شود که حداکثر دوز مصرفی روزانه بیش از ۶۰ میلیگرم نباشد.
مصرف بوسپیرون معمولاً برای افراد زیر ۱۸ سال جز با دستور پزشک معالج توصیه نمیشود. برای بزرگسالان بسته به دستور پزشک از ۱۵ تا ۶۰ میلیگرم در روز تجویز میشود. برای سالمندان به دلیل کارکرد پایین کلیه، معمولاً از دوز کمتری استفاده میشود. - این دارو به صورت دهانی و به طور معمول ۲ یا ۳ بار در روز یا طبق تجویز پزشک مصرف میشود. شما میتوانید این دارو را همراه با غذا یا بدون آن بخورید اما حتماً یکی را انتخاب کنید تا میزان جذب دارو همواره ثابت بماند. داروی بوسپیرون را به صورت قرص دریافت میکنید که میتوانید برای رسیدن به دوز تجویزی آن را نصف کنید. برای استفاده به اندازه میزان دوز تجویزی با دکتر داروخانه مشورت کنید.
- همراه با این دارو از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید گریپ فروت احتمال عوارض جانبی این دارو را بالا میبرد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.
- دوز مصرف داروی بوسپیرون به سن، وضعیت بیماری، و پاسخگویی بدن شما به درمان و سایر داروها بستگی دارد. برای تأثیرگذاری بهتر این دارو، آن را به موقع مصرف کنید. در ابتدای شروع به مصرف این دارو کردید، نشانههای اضطراب (مانند بیقراری) شاید بعضی اوقات قبل از بهبودی، بدتر شوند. تأثیرگذاری کامل دارو ممکن است یک ماه یا بیشتر طول بکشد.
- تجویز و تعیین دوز مصرفی این دارو برای درمان اضطراب یا دیگر اختلالات روانی تنها بر عهده روانپزشک است، از این رو از مصرف خودسرانه دارو جدا خودداری کنید.
عوارض جانبی دارو:
- سرگیجه، خوابآلودگی، سردرد، تهوع، نگرانی، بیقراری، تاری دید، خستگی، مشکلات خواب.
تداخلات دارویی:
- تداخل شدید: فوسیدیک اسید، داروهای ضد افسردگی مهارکننده مونوآمینواکسیداز (MAO)، لینزولید و کانیواپتان. معمولاً از مصرف داروهای نامبرده در این گروه همراه با بوسپیرون پرهیز میشود. در صورت مصرف این داروها، ممکن است پزشک داروی ضد اضطراب دیگری برایتان تجویز کند.
- تداخل جدی: داروهای انتقال دوپامین و لوفلوپان.
- تداخل متوسط: ریفامپین، داروهای ضد افسردگی نفازودون، دیازپام و تمازپام، بنزودیازپینها مانند کتوکونازول و کلاریترومایسین.
موارد منع مصرف:
- در صورت داشتن هرگونه حساسیت دارویی، پیش از مصرف بوسپیرون با پزشک خود مشورت کنید. همچنین در صورت داشتن نارسایی کبد یا کلیه،پزشک متخصص روان شناس را از وضعیت خود آگاه سازید تا در صورت نیاز دوز مصرفی شما اصلاح گردد. اگر در حال استفاده از سایر داروهای ضد اضطراب هستید، توصیه نمیشود که آنها را یکباره قطع کنید. حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید تا دچار مشکلات ناشی از قطع دارو نگردید. همچنین در افراد دیابتی که احتمال اسیدوز متابولیک وجود دارد حتماً مصرف دارو با تجویز پزشک صورت گیرد.
شرایط نگهداری:
- در جای خشک و خنک و به دور از دور آفتاب و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- اگر در 14 روز گذشته داروهای زیر را مصرف کرده اید نباید از بوسپیرون استفاده کنید: ایزوکربوکسازید، لینزولید، تزریق متیلن بلو، فنلزین، رازاژیلین، سلژیلین، ترنیل سیپرومین.