شناخت دارو: عبارت است از بنزتروپین یک داروی آنتی کولینرژیک بوده که از طریق مهار عملکرد ماده طبیعی خاصی در بدن به نام استیل کولین عمل می کند. این دارو برای درمان علائم بیماری پارکینسون یا حرکات غیر ارادی بدن که در اثر عوارض جانبی مصرف برخی داروها از جمله داروهای ضد جنون (کلرپرومازین و هالوپریدول) به وجود آمده است به کار می رود.
دسته دارویی:
- داروهای ضد پارکینسون
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- داروی بنزتروپین ، آنتاگونیست انتخابی رسپتور M1 استیل کولین می باشد. این دارو قادر است میان رسپتورهای M1 موجود در سیستم مغزی و نورون ها با ساب تایپ های محیطی رسپتورهای موسکارینی موجود در قلب و غدد تفاوت قائل شود. بنزتروپین فعالیت کولینرژیک در سیستم عصبی مرکزی را که عامل بروز علائم بیماری پارکینسون هستند، مهار می کند. هم چنین گفته شده است که این دارو می تواند دوپامین موجود در مغز را نیز افزایش دهد. دوپامین یک ماده شیمیایی در مغز می باشد که در کنترل حرکات ماهیچه های ارادی ضروری می باشد.بنزتروپین یک عامل آنتی کولینرژیک و آنتی هیستامینی در سیستم عصبی مرکزی می باشد. این دارو مهار کننده انتخابی رسپتورهای موسکارینی M1 استیل کولین می باشد. این دارو به طور نسبی فعالیت کولینرژیک در عقده های بازال را مهار می کند و از طرفی باعث افزایش دوپامین در دسترس مغز از طریق مهار بازجذب آن در سایت های مرکزی و در نتیجه افزایش فعالیت دوپامینژیک در مغز می شود. مطالعات حیوانی نشان داده که فعالیت آنتی کولینرژیک بنزتروپین حدودا معادل نیمی از آتروپین می باشد. اثرات آنتی کولینرژیک داروی بنزتروپین در کنترل علائم پارکینسون به طور معناداری به اثبات رسیده است. داروی بنزتروپین با آنتاگونیزه کردن اثرات استیل کولین باعث کاهش عدم تعادل میان انتقال دهنده های عصبی استیل کولین و دوپامین می شود در نتیجه ممکن است علائم اولیه بیماری پارکینسون بهبود پیدا کند.جذب: شروع اثر دارو 1 الی 2 ساعت به دنبال مصرف خوراکی می باشد. در تزریق عضلانی یا داخل رگ شروع اثر حدود چند دقیقه پس از تزریق می باشد. اتصال پروتئینی: بیش از95 درصد به پروتئین های پلاسما متصل می شود، متابولیسم: کبدی، نیمه عمر: حدود 12 الی 24 ساعت، دفع: ادراری. مقدار اندکی از دارو بدون تغییر از مدفوع دفع می شود.
اشکال دارو:
- آمپول، قرص
مقدار مصرف صحیح:
- در پارکنسون درمان با دوز 0.5 تا 1 میلی گرم در زمان خواب شروع می شود. پزشک ممکن است بر حسب لزوم دوز دارو را افزایش دهد. حداکثر دوز توصیه شده 6 میلی گرم در روز می باشد. در درمان اختلالات خارج هرمی ناشی از داروهای نورولپتیک (مانند فنوتیازین ها) دوز توصیه شده 1 تا 4 میلی گرم یک یا دو بار در روز در فرم خوراکی و تزریقی می باشد.
عوارض جانبی دارو:
- افسردگی , یبوست , خشکی دهان , تاری دید , تب , بی اشتهایی , دردچشم , احتباس ادراری , توهم , راش پوستی , تاکیکاردی , هذیان , اختلال شناختی.
تداخلات دارویی:
- استیل کولین , دیزوپیرامید | دیسوپیرامید , آتروپین/دیفنوکسیلات (لوموتیل) , کلرفنیرامین , پتاسیم سیترات , آمی تریپتیلین , ترانیل سیپرومین , دوکسپین , سلژیلین , کینیدین | کوئینیدین , اسکوپولامین , ایزوکربوکسازید , پردنیزولون , سکرتین , گلیکوپیرونیوم توسیلات , بروموپراید , پروکالوپراید.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، سالمندان، کودکان زیر 13 سال.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- باید به بیمار تذکر داد که بنزتروپین ممکن است توانایی های ذهنی و یا فیزیکی مورد نیاز برای انجام فعالیت های مخاطره آمیز مانند استفاده از ماشین آلات و یا رانندگی را مختل کند.
- هنگامی که داروی بنزتروپین به طور همزمان با فنوتیازین ها، هالوپریدول یا داروهای با فعالیت آنتی کولینرژیک یا آنتی دوپامینرژیک مصرف شود، باید به بیماران توصیه کرد هر گونه علائم گوارشی، تب و یا عدم تحمل گرما را گزارش کنند. فلج انسدادی روده، هایپرترمی و شوک ناشی از افزایش دمای بدن که می توانند گاها کشنده نیز باشند در مصرف همزمان این داروها دیده شده است.
- از آن جایی که بنزتروپین دارای ویژگی های ساختاری مشابه آتروپین است، ممکن است باعث بروز آنهیدروز (عدم توانایی تعریق بدن) شود. در نتیجه باید در شرایط زیر با احتیاط مصرف شود: در فصول گرم سال خصوصا در مصرف همزمان با سایر داروهایی که خواص شبه آتروپین دارند، افراد الکلی، افرادی که سایر بیماری های سیستم عصبی مرکزی دارند، و کسانی که مشاغل فیزیکی در محیط های گرم دارند. در صورت مشاهده علائم آنهیدروز، احتمال بروز هایپر ترمی (افزایش دمای بدن) را باید در نظر داشت.
- از آنجایی که بنزتروپین دارای فعالیت تجمعی است، باید به بیمار توصیه شود در تمام طول مدت درمان با این دارو تحت نظر پزشک باشد.
- داروهای ضد پارکینسون، علائم دیسکنیزی تاخیری را کاهش نمی دهند و در بعضی موارد ممکن است آن ها را تشدید هم بکنند. استفاده از این دارو برای بیماران مبتلا به دیسکنزی تاخیری توصیه نمی شود.
- پزشک باید از احتمال بروز گلوکوم آگاه باشد. بهتر است این دارو در بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته استفاده نشود.بنزتروپین را حداقل یک ساعت قبل از مصرف آنتی اسیدهای حاوی منیزیم، آلومینیوم یا کلسیم مصرف کنید. آنتی اسیدها و بعضی از داروها برای درمان اسهال ممکن است از جذب کامل بنزتروپین جلوگیری کنند. این دارو مانع جذب کامل کتوکونازول در مصرف همزمان می شود.
- اگر شرایط خاص پزشکی دارید، این دارو نباید استفاده شود. قبل از استفاده از این دارو، اگر: سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم ( نوع زاویه بسته )، انسداد مثانه / مری یا معده / روده و کولیت اولسراتیو دارید با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- داروی بنزتروپین ممکن است ممکن است شما را گیج یا خواب آلوده کند یا باعث تاری دید شود. الکل یا ماری جوآنا می تواند موجب سرگیجه یا خواب آلودگی بیشتر شما شود. در این مواقع از رانندگی و هر فعالیت دیگری که نیاز به دید دقیق دارد اجتناب کنید.
- برای کاهش سرگیجه و احساس سبکی سر، هنگام برخواستن، به آهستگی از جای خود بلند شوید.
- این دارو باعث کاهش تولید بزاق و در نتیجه بروز مشکلات دندانی و لثه می شود. مراقبت های بهداشت دهان و دندان و بررسی های منظم دندانپزشکی در این زمان ضروری می باشد.