شناخت دارو: عبارت است از ایورمکتین در درمان برخی آلودگی های انگلی نظیر انکوسرکیازیس (کوری رودخانه) و نوعی اسهال (استرانگیلویدیازیس) همچنین در درمان شپش سر، جرب و فیلاریازیس لنفاتیک به کار می رود. از طریق خوراکی و یا پوستی مصرف می شود.
دسته دارویی:
- داروهای ضد کرم یا ضد انگل
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- ایورمکتین از طریق فلج کردن نوزاد کرم های بالغ اثر می کند. همچنین ممکن است با کاهش سرعت زاد و ولد این کرم ها، سبب کمتر شدنشان در پوست، خون و چشم ها گردد.ایورمکتین یک داروی ضد کرم نیمه سنتتیک است. جزو گروهی از لاکتون ها است که از باکتری خاکی بنام استرپتومایسیس اورمیتیلیس به دست می آید. اورمکتین ها ضد انگل های بسیار قوی هستند که ایورمکتین معروفترین آنها است که یک ضد انگل خوراکی است.ایورمکتین به طور متوسط جذب خوبی دارد و جذب آن با غذای چرب افزایش می یابد. حجم توزیع 3 تا 3.5 لیتر در کیلوگرم دارد و از سد خونی مغزی عبور نمی کند. متابولیسم آن عمدتا کبدی است و دفع آن و متابولیت هایش به میزان 99 درصد از طریق مدفوع طی 12 روز انجام می گیرد و کمتر از 1 درصد دوز تجویزی در ادرار دفع می شود. نیمه عمر آن 16 ساعت است.
اشکال دارو:
- قرص
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: دوز معمول در انکوسرسیازیس: 15 میلی گرم بر کیلوگرم خوراکی هر 12 ماه. بیماران با عفونت چشمی شدید ممکن است به تکرار هر3 یا 6 ماه نیاز داشته باشند.
- دوز معمول در استرانگیلویدیازیس:2 میلی گرم بر کیلوگرم تک دوز خوراکی. در بیماران با نقص ایمنی نظیر ایدز درمان ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد. هرچند گاها پاسخ به درمان در این بیماران ضعیف است.
- دوز معمول در آسکاریازیس، فیلاریازیس، لارو مهاجر پوستی:2 میلی گرم بر کیلوگرم تک دوز خوراکی.
- دوز معمول برای شپش:2 میلی گرم بر کیلوگرم تک دوز خوراکی, دو هفته بعد تکرار شود.
- اطفال: دوز معمول فیلاریازیس در اطفال: در کودکان 5 ساله و بالاتر 0.4 میلی گرم بر کیلوگرم تک دوز خوراکی به صورت سالیانه (همراه با یک دوز سالیانه 6 میلی گرم بر کیلوگرم از دی اتیل کاربامازین) برای 4 تا 6 سال.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , سردرد , گیجی , اسهال , درد عضلانی , خارش , راش پوستی , تورم دست و پا , تورم و حساسیت غدد لنفاوی , احساس وجود جسم خارجی در چشم.
تداخلات دارویی:
- بوسنتان، وارفارین، الکل.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، نقص عملکرد کلیه , نقص عملکرد کبدی , مادران شیرده , کودکان زیر 5 سال , افراد با وزن کمتر از 15 کیلوگرم.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- قبل از مصرف ایورمکتین در صورت داشتن هرگونه حساسیت بارداری و یا شیردهی داشتن آسم و یا سیستم ایمنی ضعیف پزشک خود را مطلع سازید.
- این دارو حاوی اجزای غیر فعالی است که آنها نیز ممکن است باعث بروز حساسیت گردند.
- در صورت داشتن مشکل کبدی یا سفر اخیر به آفریقای غربی یا مرکزی (به دلیل احتمال ابتلا به لوالوا که در درمان با ایورمکتین اختلال ایجاد می کند) با پزشک خود مشورت کنید.بهتر است دارو با یک لیوان آب و معده خالی خورده شود.
- ایورمکتین معمولا به صورت تک دوز تجویز می شود ولی برخی بیماران نیاز به پیگیری و ادامه درمان به منظور اطمینان از رفع عفونت دارند.
- ایورمکتین ممکن است موجب سرگیجه و خواب آلودگی گردد که برای جلوگیری از خطرات ناشی از آن بهتر است مخصوصا در هنگام صبح آهسته نشست و برخاست کند.
- این عوارض با مصرف الکل بدتر می شود.