شناخت دارو: عبارت است از ایفوسفامید یک داروی سرطانی است که با رشد و انتشار سلولهای سرطانی در بدن تداخل ایجاد می‌کند. ایفوسفامید در ترکیب با دیگر داروهای ضد سرطان در درمان سرطان پروستات استفاده می شود.
دسته دارویی:
- داروهای ضد سرطان تزریقی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- ایفوسفامید یک پیش دارو می باشد. ایفوسفامید ایزومر سیکلوفسفامید بوده و اثرات آلکیله کننده آن احتمالا مشابه سیکلوفسفامید است. عمل سمیت سلولی ایفوسفامید عمدتا از طریق ایجاد اتصال بین دو رشته مولکولی DNA ناشی از آلکیله شدن بوسیله ایزوفسفرامید موستارد در موقعیت گوآنین N-7 می باشد.که همین اتصالها منجر به مرگ سلول می شود.ایفوسفامید به منظور اعمال اثرات سیتوتوکسیک عمدتا در کبد توسط سیستم اکسیداز میکروزومال چند‌کارکردی، به متابولیتهای آلکیل‌کننده فعال تبدیل می شود.متابولیسم ایفوسفامید عمدتا در کبد انجام می گیرد. ایفوسفامید در انسان بطور وسیعی متابولیزه می گردد. پس از مصرف 5 g/m2 ایفوسفامید 70 تا 86% از طریق ادار دفع می گردد که 61% آن به صورت دست نخورده می باشد. در مقادیر 1.6-2.4 g/m2 تنها 12 تا 18% مقدار مصرف شده به صورت دست نخورده طی 72 ساعت از طریق ادرار دفع می گردد. نیمه عمر ایفوسفامید 7-15 ساعت می باشد.
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- مقدار مصرف معمول برای سرطان بیضه: برای خط سوم شیمی درمانی سرطان سلولهای زایای بیضه: 1.2 g/m2 ، رقیق شده تا 50 mg/mL تزریق وریدی طی 30 دقیقه ، یکبار در روز بهمراه مسنا (تزریق وریدی، خوراکی، انفوزیون مداوم وریدی) بلافاصله قبل و 4 و 8 ساعت بعد از هر نوبت مصرف و هیدراسیون تهاجمی (معمولا تزریق وریدی) 2 تا 4 L/day. ایفوسفامید معمولا بمدت 5 روز تجویز می شود که هر 3 تا 4 هفته یکبار قابل تکرار است.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع , تحریکات پوستی , دفع خون درادرار , استفراغ , خستگی مفرط , بثورات جلدی , اسهال , کاهش فشارخون , کاهش پلاکت خون , کاهش لکوسیت خون , کم خونی , طاسی , عفونت ها , بی اشتهایی , احساس ناخوشی , نارسایی کلیوی.
تداخلات دارویی:
- اپرپیتانت , اریترومایسین , ایتراکونازول , ایماتنیب , بوسنتان , پوساکونازول , پیمکرولیموس , کلوزاپین , دنوزوماب , نیلوتینیب , وارفارین , وراپامیل , وریکونازول , کتوکونازول , کلاریترومایسین , دیلتیازم , فلوکونازول , فنوباربیتال , فنی توئین , فنی توئین+فنوباربیتال , ناتالیزومب , تراستوزوماب , ترانیل سیپرومین , ملاتونین , ویتامین آ , تری فلونوماید , واکسن واریسلا زوستر , مگلومین کامپاند , تیوتپا , نیوولوماب , بریگاتینیب , باریسیتینیب , دیاتریزوات (آمیدوتریزوئیک اسید) , یوتالامات , ایساووکونازونیوم , واکسن مننگوکوک کنژوگه , واکسن هاری , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , آیوکساگلات , کانابیدیول , اوپرلویکین.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، انسداد جریان ادرار.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- ایفوسفامید باعث مهار فعالیت مغز استخوان می شود که می تواند شدید باشد و منجر به عفونت های کشنده شود.شمارش کامل سلولهای خونی پیش از شروع درمان و حین درمان در فواصل زمانی بین دو دوره درمان ضروری است.
- ایفوسفامید باعث سمیت عصبی می شود که می تواند شدید باشد و منجر به انسفالوپاتی و نهایتا مرگ بیمار شود.در حین درمان بیمار را از نظر سمیت عصبی تحت نظارت دقیق قرار داده و در صورت بروز انسفالوپاتی مصرف دارو را قطع کنید.
- ایفوسفامید باعث سمیت کلیوی می شود که می تواند شدید باشد و منجر به نارسایی کلیوی گرددالتهاب مثانه خونریزی دهنده که ممکن است شدید باشد با مصرف مسنا بعنوان پیشگیری کننده کاهش می یابد.ایفوسفامید در بیماران دارای نارسایی کلیه یا کبد با احتیاط فراوان استفاده شود.
- به جز در موارد ضروری شروع یا تکرار مصرف ایفوسفامید در بیماران با شمارش گلبولهای سفید خون کمتر از 1500 تا 2000/mm3 و یا دارای شمارش پلاکت کمتر از 50,000/mm3 صورت نپذیرد. .
- در صورت بروز اختلالات عصبی نظیر اغتشاش شعور، بی خوابی، بی حالی ، تحریک پذیری ، اضطراب ، گیجی ، توهم یا کوما ، مصرف ایفوسفامید باید قطع گردد و فورا پزشک معالج خود را مطلع کنید.