شناخت دارو: عبارت است از استرپتوکیناز یک آنزیم است که به وسیله یک باکتری موسوم به استرپتوکوک به وجود می آید. این دارو در درمان ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی ریوی، ترومبوآمبولی حاد شریانی، شانت‌های شریانی وریدی حاوی لخته و انفارکتوس حاد قلبی مصرف می‌شود.
دسته دارویی:
- داروهای قلبی و عروقی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- متابولیسم این دارو کبدی است و هیچگونه متابولیتی برای آن مشخص نشده است. نیمه عمر استرپتوکیناز پس از تزریق وریدی 5/1 میلیون واحد بیش از یک ساعت است. نیمه عمر کمپلکس‌های فعال کننده 23 دقیقه است. زمان لازم برای رسیدن به اوج اثر برقراری مجدد پرفوزیون عضله قلب، 20 دقیقه تا 2 ساعت ( متوسط 45 دقیقه) پس از شروع درمان وریدی است. اثر دارو چند ساعت پس از قطع درمان، زمان ترومبین معمولاً به کمتر از دو برابر میزان طبیعی خود می‌رسد. با وجود این، زمان پروترومبین بندرت ممکن است برای مدت 24 الی 12 ساعت پس از توقف درمان همچنان طولانی باشد.
اشکال دارو:
- آمپول، پودر موضعی
مقدار مصرف صحیح:
- بستگی به شرایط بیمار دارد، زمان مصرف در نوع تزریقی 24 الی 72 ساعت است و در نوع پودری طی 1 تا 2 مرحله باید مورد استفاده قرار بگیرد.
اثر دارو:
- چند دقیقه پس از مصرف ظاهر می شود و به مدت چند دقیقه باقی می ماند.
قبل از مصرف دارو:
- مواردی مثل اختلالات خونی و سابقه خونریزی، تورم روده، زخم معده، تورم مغزی، تزریق وریدی و مصرف هر داروی دیگر را با پزشک خود در میان بگذارید.
عوارض جانبی دارو:
- خونریزی شدید، تهوع و استفراغ از عوارض شایعه استفاده از این دارو است. همچنین گاهی مصرف این دارو ممکن است موجب بروز آلرژی شود.
تداخلات دارویی:
- مصرف همزمان داروهای ضد انعقاد خوراکی یا هپارین با استرپتوکیناز، به علت افزایش خطر خونریزی بطور کلی توصیه نمی‌شود. در صورت مصرف همزمان داروهای ضد انحلال فیبرین، مانند اسید ترانکسامیک و آپروتینین با استرپتوکیناز، اثر ترومبولیتیک این دارو و اثر ضد انحلال فیبرین از بین می‌رود. مصرف داروهای ضد درد و ضد التهاب غیر استروئیدی، بخصوص ایندومتاسین و اسید استیل سالیسیلیک همزمان با استرپتوکیناز، ممکن است سبب افزایش خطر بروز خونریزی شدید شود. مصرف همزمان اسید والپروئیک با استرپتوکیناز ممکن است خطر بروز خونریزی شدید را افزایش دهد.
موارد منع مصرف:
- استرپتوکیناز در موارد زیر نباید مصرف شود: آنوریسم شکافنده یا موارد مشکوک به آن، خونریزی فعال، تومور مغزی، صدمات عروق مغزی یا سابقه آن، جراحی اعصاب درون جمجمه‌ای یا داخل نخاعی طی دو ماه قبل از شروع درمان، جراحی اخیر قفسه سینه، ضربه اخیر به سیستم اعصاب مرکزی، زیادی شدید و غیر قابل کنترل فشارخون و واکنش‌های آلرژیک شدید واژن، التهاب حاد لوزالمعده و عیب شدید کار کبد.
شرایط نگهداری:
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
نکات مهم:
- اگر هنگام مصرف این دارو با مشکل خونریزی مواجه شدید، برای جلوگیری از این امر بهتر است از تحریک زیاد پرهیز کنید و از بستر خود خارج نشوید.
- C (داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد).