شناخت دارو: عبارت است از اتومیدات یک داروی بیهوشی وریدی کوتاه اثر است که برای القای بیهوشی عمومی و خواب در پروسه های جراحی کوتاه مدت مانند جا انداختن مفصل در رفته ، لوله گذاری داخل نای و کاردیو ورژن (تصحیح ریتم قلب با استفاده از الکتریسیته یا دارو).
دسته دارویی:
- بیهوش کننده های تزریقی
موارد مصرف:
- القای بی هوشی عمومی, انجام تست حافظه و تکلم پیش از لوبکتومی برای حذف مراکز تشنج زا در مغز , کنترل سریع ترشح بیش از حد کورتیزول در خون.
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- اتومیدات یک ایمیدازول کربوکسیله است که به نظر می رسد عملکرد سیستم عصبی مرکزی را از طریق تقویت اثر انتقال دهنده عصبی گاما آمینو بوتیریک اسید (گابا) تضعیف می کند. مانند اکثر عوامل بیهوشی اتومیدات یک کاهش گذرا در جریان خون مغزی ایجاد می کند که منجر به کاهش استفاده از اکسیژن در مغز می شود.اتومیدات یک ترکیب ایمیدازولی است که فعالیت سیستم عصبی مرکزی را از طریق گابا سرکوب می کند . طول اثر آن متوسط و بینتیوپنتال و متوهگزیتال است و ریکاوری آن از یک تک دوز سریع است و دپرسیون گذرای کوتاهی دارد. مانند باربیتورات ها و پروپوفول ، اتومیدات اثر تسکین درد ندارد.در دوزهای معمول بی هوشی 5 تا 10 دقیقه طول می کشد هرچند نیمه عمر متابولیسم دارو حدود 75 دقیقه است چون اتومیدات از پلاسما به سایر بافت ها توزیع مجدد می شود. شروع اثر دارو: 30 تا 60 ثانیه، پیک اثر: 1 دقیقه، طول اثر: 3 تا 5 دقیقه که با توزیع مجدد پایان می یابد. حجم توزیع: 2 تا 4.5 لیتر بر کیلوگرم، اتصال پروتئینی: 76 درصد، متابولیسم: تسط کبد و استرازهای پلاسمایی، نیمه عمر توزیع: 2.7 دقیقه، نیمه عمر توزیع مجدد: 29 دقیقه، نیمه عمر حذف: 2.9 تا 5.3 ساعت، 75 درصد از طریق کلیه (80 درصد آن متابولیت است).
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- دوز القای بی هوشی در بزرگسالان و کودکان بالای 10 سال: از 0.2 mg/kg تا 0.6 mg/kg متغیر است و باید شخصی سازی شود. دوز معمول برای القای بی هوشی در این بیماران 0.3 mg/kg طی 30 تا 60 ثانیه است. اطلاعات کافی در مورد دوز توصیه شده در کودکان کمتر از 10 سال وجود ندارد، بنابراین استفاده از دارو در این افراد توصیه نمی شود. افراد سالمند نیاز به دوز کمتری از دارو دارند.
عوارض جانبی دارو:
- درد گذرا در محل تزریق , حرکات گذرای عضلات اسکلتی , تغییرات فشارخون و ضربان قلب در 2 درصد کودکان.
تداخلات دارویی:
- فنتانیل , سدیم اکسی بات , فنلزین , دوکساپرام , بنزهیدروکدون/ استامینوفن.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- به دلیل خطر طولانی شدن مهار تولید کورتیزول و آلدوسترون ، اتومیدات را نباید به صورت انفوزیون طولانی مدت مورد استفاده قرار داد.
- سمیت عصبی در کودکان : مطالعات حیوانی نشان می دهد که تجویز طولانی تر از 3 ساعت داروهای بی هوشی و آرام بخش که گیرنده های NMDA را مسدود و یا فعالیت گابا را تقویت می کند آپوپتوز عصبی را در مغزهای درحال رشد افزایش داده و منجر به نقایص شناختی طولانی مدت می شود.
- استفاده در سالمندان : اطلاعات بالینی در سالمندان نشان می دهد که اتومیدات می تواند سبب تضعیف قلبی در آن ها شود مخصوصا در سالمندانی که پر فشاری خون دارند. مشخص شده است که این دارو عمدتا توسط کلیه دفع می شود و ریسک واکنش های سمی به این دارو در بیمارانی که نارسایی کلیوی دارند بالاتر است. به دلیل این که احتمال کاهش عملکرد کلیوی در سالمندان بیشتر است باید در انتخاب دوز تجویز دقت نمود.مطالعات انجام شده در حیوانات جوان و کودکان نشان داده است استفاده مکرر یا طولانی مدت از بی هوش کننده های عمومی و یا داروهای خواب کننده در کودکان کمتر از 3 سال می تواند اثرات منفی بر مغز در حال رشد آن ها داشته باشد. با پزشک خود در باره منافع و مضرات استفاده از داروی اتومیدات و طول مدت جراحی یا پروسه هایی که نیاز به استفاده از داروهای بی هوشی یا خواب کننده دارند صحبت کنید.
- به بیمار توصیه کنید تا 24 ساعت پس از تجویز دارو از انجام رانندگی یا فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری دارند خودداری کند.
- به بیمار توصیه کنید تا 24 ساعت پس از تجویز دارو از مصرف الکل یا سایر داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی خودداری کند.