شناخت دارو: عبارت است از آتورواستاتین یک داروی مهارکننده HMG CoA ردوکتاز یا استاتین می باشد. داروی آتورواستاتین کلسترول بد خون یا LDL و تری گلیسرید را کاهش میدهد در حالیکه کلسترول خوب خون یا HDL را بالا می برد و در درمان افزایش کلسترول خون بکار می رود. آتورواستاتین برای درمان کلسترول بالا و کاهش خطر سکته مغزی، حمله قلبی یا سایر عوارض قلبی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ، بیماری کرونر قلب یا سایر عوامل خطر استفاده می شود. در صورت بارداری یا شیردهی یا ابتلا به بیماری های کبدی نباید آتورواستاتین مصرف شود. در صورت استفاده از داروهای خاص همراه با آتورواستاتین تداخلات دارویی جدی می تواند اتفاق بیفتد. بنابراین باید پزشک یا داروساز را از داروهای مصرفی خود مطلع سازید. در موارد نادر، آتورواستاتین می تواند شرایطی ایجاد کند که منجر به تجزیه بافت عضلانی اسکلتی شود و به طور بالقوه منجر به نارسایی کلیه شود. در صورت داشتن درد عضلانی، حساسیت به لمس یا ضعف، به ویژه اگر تب، خستگی غیر معمول و ادرار رنگ تیره دارید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.

دسته دارویی:

• داروهای کاهنده چربی خون

موارد مصرف:

• درمان کلسترول بالا (هیپرکلسترولمی)، پیشگیری از حوادث قلبی عروقی در افراد مبتلا به بیماری قلبی موجود، پیشگیری از حوادث قلبی عروقی در افراد در معرض خطر بالای بیماری قلبی عروقی، درمان هیپرکلسترولمی خانوادگی (یک بیماری ژنتیکی که با سطوح بالای کلسترول مشخص می شود).

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• مهار کننده 3- هیدروکسی-3- متیل گلوتاریل کوآنزیم آ (HMG-CoA) ردوکتاز، آنزیم محدود کننده سرعت در مسیر سنتز کلسترول است (این دارو تولید موالونیک اسید را از HMG-CoA کاهش می دهد)؛ این مهار آنزیمی باعث می شود رسپتورهای LDL روی غشای هپاتوسیت ها به صورت جبرانی افزایش یافته و کاتابولیسم LDL تحریک شود. علاوه بر توانایی مهارکنندگان HMG-CoA ردوکتاز در کاهش سطح پروتئین C واکنشی، این داروها دارای خصوصیات پلئوتروپیک از جمله بهبود عملکرد اندوتلیال، کاهش التهاب در محل پلاک کرونری، مهار تجمع پلاکتی و اثرات آنتی کوآگلانی هستند. آتورواستاتين به سرعت از مجراي گوارش جذب مي‌شود. فراهمي زيستي مطلق دارو حدود 12% است. پيوند دارو به پروتئين بسيار زياد است. اين دارو داراي متابوليسم كبدي و خارج كبدي است. متابوليت‌هاي فعال دارو مسئول ايجاد حدود 70% اثر مهاركنندگي HMG-COA ردوكتاز مي‌باشد. نيمه عمر دارو حدود 14 ساعت بوده و عمدتاً از طريق مدفوع دفع مي‌شود.

اشکال دارو:

• قرص

مقدار مصرف صحیح:

• حداقل 10 تا 40 میلی گرم و حداکثر 80 میلی گرم در روز است.
• توجه: هنگام انتخاب شروع درمان و انتخاب شدت دوز ، موارد زیر را در نظر بگیرید: سن، میزان LDL کلسترول، سابقه بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک (ASCVD) ، عوامل افزایش دهنده خطر، اثرات سوء احتمالی و تداخلات دارویی.
• استاتین درمانی با شدت بالا (آتورواستاتین 40 تا 80 میلی گرم در روز): به طور کلی LDL-C را تا 50٪ کاهش می دهد. استاتین درمانی با شدت متوسط (آتورواستاتین 10 تا 20 میلی گرم در روز) به طور کلی LDL-C را تا 30٪ تا 49٪ کاهش می دهد. پاسخ به درمان را 1 تا 3 ماه پس از شروع درمان یا تنظیم دوز و هر 3 تا 12 ماه پس از آن ارزیابی کنید.
• هیپرکلسترولمی خانوادگی هتروزیگوت: درمان با شدت بالا: خوراکی: اولیه: 40 یا 80 میلی گرم یک بار در روز. اگر 40 میلی گرم یک بار در روز شروع و تحمل شود، یک بار در روز به 80 میلی گرم افزایش می یابد.
• هیپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت: درمان با شدت بالا: خوراکی: 80 میلی گرم یک بار در روز.
• پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی: بزرگسالان: 10 الی 80 میلی گرم یک بار در روز.
• هیپرتری گلیسیریدمی: همراه با رژیم غذایی برای افزایش سطح TG: در ابتدا 10 میلی گرم خوراکی روزانه. نگهداری: 10 الی 80 میلی گرم خوراکی روزانه، پس از شروع و یا تیتراسیون دوز، سطح چربی را بعد از 2 الی 4 هفته بررسی کنید و دوز را بر اساس آن تنظیم کنید.
• دیس بتا لیپوپروتئینمی اولیه: دیس بتا لیپوپروتئینمی (فردریکسون نوع III) در بیمار با پاسخ ناکافی به رژیم غذایی. نگهداری: 10 الی 80 میلی گرم خوراکی روزانه. پس از شروع و یا تیتراسیون دوز، سطح چربی را بعد از 2 الی 4 هفته بررسی کنید و دوز را بر اساس آن تنظیم کنید.

اثر دارو:

• ظرف مدت 2 هفته یا بیشتر ظاهر می شود و به مدت 20 الی 30 ساعت باقی می ماند.

قبل از مصرف دارو:

• لازم است قبل از مصرف دارو، مواردی مثل مشکلات کبدی، مصرف زیاد الکل و مصرف هر نوع داروی دیگر را با پزشک خود در میان بگذارید.

عوارض جانبی دارو:

• سردرد، استفراغ از عوارض شایع مصرف این دارو می باشد. همچنین درد عضلانی از عوارض دیگر آن است.

تداخلات دارویی:

• فرآورده‌های ترکیبی ضدویروس هپاتیت سی، کانیواپتان، سیکلوسپورین (سیستمیک)، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، جم‌فیبروزیل، گلکاپرویر و پیبرنتاسویر، ایدلالیسیب، پوساکونازول، مخمر برنج قرمز، تیپراناویر.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، بیماری کبدی فعال یا افزایش ترانس آمیناز غیرقابل توضیح، بارداری، شیردهی.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• از مصرف این دارو به مدت طولانی خودداری کنید چون باعث آسیب دیدگی کبد می شود.
• رابدومیولیز با یا بدون نارسایی حاد کلیه ثانویه به میوگلوبولینوری گزارش شده است.
• آتورواستاتین ممکن است باعث میوپاتی شود که با درد و ضعف عضلانی با کراتین کیناز (CK) بالاتر از ده برابر حد طبیعی مشخص می شود.
• ریسک فاکتورهای میوپاتی شامل سن 65 سال به بالا، کم کاری تیروئید کنترل نشده، اختلال کلیوی، مصرف همزمان با داروهای خاص دیگر و دوزهای بالا است.
• اصلاح دوز آتورواستاتین برای بیمارانی که از داروهای ضد ویروسی، ضد قارچی آزول یا داروهای آنتی بیوتیکی ماکرولید استفاده می کنند توصیه می شود.
• در هر بیمار مبتلا به میوپاتی، نارسایی کلیوی یا افزایش سطح ترانس آمیناز به 3 برابر حد طبیعی درمان باید قطع شود.
• از مصرف داروی آتورواستاتین در موارد حساسیت به این دارو , زمان بارداری یا شیردهی و یا در صورت داشتن ناراحتی کلیه , خودداری کنید. جهت اطمینان از مصرف ایمن این دارو در صورت داشتن هر یک از علائم زیر حتما پزشک خود را مطلع سازید: سابقه بیماری کبدی، سابقه بیماری کلیوی، درد یا ضعف عضلانی، اختلالات تیروئید، نوشیدن بیش از 2 بطری الکل در روز، از خوردن غذاهایی که سرشار از چربی یا کلسترول هستند خودداری کنید. اگر از برنامه غذایی برای کاهش کلسترول پیروی نکنید ، آتورواستاتین در کاهش کلسترول موثر نخواهد بود.