T4 (تیروکسین، هورمون تیروئید): عبارت است از تیروئید بهصورت عمده هورمون T4 تولید میکند و تنها مقدار کمی هورمون T3 تولید مینماید. T4 به دو شکل در بدن ما وجود دارد:T4 که به پروتئین حامل متصل شده و در خون بهصورت هورمون ذخیرهای در حال گردش میباشد، هر زمان که نیاز باشد به T4 آزاد تبدیل میگردد.T4 آزاد یا FT4 این شکل از T4 فرم فعال هورمون تیروئید میباشد و هر زمان که نیاز باشد وارد سلولها میشود. سطح بالایی از T4 و یا FT4، نشان دهنده پرکاری تیروئید است و سطح پایین T4 و یا FT4 نشاندهنده کم کاری تیروئید. هنگام بارداری و یا مصرف قرصهای ضد بارداری سطوح پروتئینهای حامل در خون افزایش مییابد. بنابراین ممکن است سطح T4 خانمی بالا باشد، این موضوع الزاماً به معنای پرکاری تیروئید نیست. در برخی از بیماریها و یا هنگام استفاده از کورتیکواستروئیدها (داروهایی که برای درمان آسم، ورم مفاصل و بیماریهای پوستی استفاده میشود) ممکن است سطح پروتئینهای حامل هورمونهای تیروئید کاهش یابد، درنتیجه سطح T4 کل کاهش مییابد، در این موارد نیز الزاماً شخص به کم کاری تیروئید مبتلا نمیباشد.
میزان طبیعی:
- 4 تا 13
علائم اختلالات T4 (تیروکسین، هورمون تیروئید):
- اختلال غده تیروئید میتواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند. به عنوان مثال، ممکن است باعث بروز مشکلات ذهنی مانند اضطراب، یا مشکلات جسمی مانند یبوست و بینظمی قاعدگی گردد.
- ضعف و خستگی
- مشکلات خواب
- افزایش حساسیت به گرما یا سرما
- کاهش یا افزایش وزن
- پوست خشک یا پف کرده
- خشکی، تحریک، پف کردگی یا بیرون زدگی چشم
- ریزش مو
- لرزش دست
- افزایش ضربان قلب
- تغییرات فشارخون
علت کمبود تیروکسین، هورمون تیروئید (T4):
- پایین بودن نتیجه آزمایش T4 می تواند نشان دهنده مشکلات تغذیه ای مانند ناشتا بودن، سوء تغذیه یا کمبود ید، داروهایی که سطح پروتئین را تحت تأثیر قرار می دهند، کم کاری تیروئید، بیماری های مربوط به هیپوفیز.
علت بالا بودن تیروکسین، هورمون تیروئید (T4):
- بالا بودن سطح T4 می تواند نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد. علاوه بر این ممکن است نشان دهنده اختلالات تیروئیدی دیگر مانند تیروئیدیت یا گواتر مولتی نودولار سمی نیز باشد.
- بالا بودن پروتئین در خون
- ید بیش از حد
- مصرف بیش از حد داروهای جایگزین تیروئید
- بیماری تروفوبلاستیک (مجموعه ای از تومورهای نادر همراه با بارداری)
- تومورهای ناشی از سلول های زایا
- ید بیش از حد می تواند سطح T4 شما را افزایش دهد. از آنجا که مواد مربوط به اشعه ایکس ممکن است شامل ید باشند، تصویر برداری که اخیراً با ماده حاجب انجام شده است نیز می تواند نتایج آزمایش T4 شما را بالا ببرد.
نکته:
- اگر آزمایش هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) نتایج غیر طبیعی داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش t4 را تجویز کند. آزمایش T4 به پزشک کمک می کند نوع مشکلی که تیروئید را تحت تأثیر قرار داده است را تشخیص دهد.
- TSH یا هورمون محرک تیروئید از غده هیپوفیز ترشح می شود. این هورمون تیروئید را برای ترشح T3 و T4 تحریک می کند. انجام یک یا دو آزمایش دیگر می تواند به پزشک کمک کند مشکل تیروئید شما را بهتر بشناسد.
- مصرف برخی از داروها میزان T4، به ویژه T4 کل، را تحت تأثیر قرار می دهند. از این رو مهم است پزشک را از داروهایی که مصرف می کنید مطلع سازید. برای اطمینان از دقیق بودن نتایج لازم است به صورت موقت مصرف برخی داروها را پیش از آزمایش قطع کنید. همچنین لازم است در صورت باردار بودن پزشک را از این موضوع مطلع سازید.
- از آنجا که T4 تنها هورمون دخیل در عملکرد تیروئید نیست، طبیعی بودن نتیجه این آزمایش هنوز هم می تواند به معنی وجود مشکل تیروئیدی باشد. به عنوان مثال، نتایج T4 ممکن است در محدوده طبیعی قرار گیرد، اما نتایج T3 ممکن است غیر طبیعی باشد. این امر به ویژه در موارد پرکاری تیروئید صادق است.
- غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش T4 به تنهایی ممکن است اطلاعات کافی در مورد شناسایی یا تشخیص بیماری در اختیار پزشک قرار ندهد. همچنین ممکن است لازم باشد نتایج مربوط به سطح T3 و TSH را برای دید جامع تر در نظر بگیرند.