MCV (حجم متوسط هموگلوبین): عبارت است از MCV در آزمایش خون، میزان حجم متوسط گلبولهای قرمز در خون را نشان میدهد. این کلمه مخفف MEAN CORPOSCULAR VOLUME به معنای حجم متوسط گلبول قرمز خون است. برای تفسیر آزمایش خون MCV لازم است تغییرات آن را در طول دورههای مختلف زندگی فرد بررسی کنیم.
میزان طبیعی:
- میزان MCV در دورههای مختلف زندگی فرد متفاوت است و با رشد فرد میزان آن کاهش مییابد. واحد اندازهگیری MCV فمتو لیتر است. رنج نرمال MCV بین ۸۰ تا 100 فمتو لیتر است. اگر عدد به دست آمده پایینتر از رنج معمولی باشد به آن میکروسیت و اگر عدد به دست آمده بالاتر از حد معمولی باشد به آن ماکروسیت میگویند.
علائم MCV (حجم متوسط هموگلوبین) پایین:
- خستگی و سرگیجه
- رنگ پریدگی
- ریزش مو
- سردی دست و پا
- درد قفسه سینه
علائم MCV (حجم متوسط هموگلوبین) بالا:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تپش قلب
- اضطراب
- سرگیجه
علت کمبود حجم متوسط هموگلوبین (MCV):
- اگر عدد به دست آمده در جواب آزمایش، کمتر از ۸۰ فمتو لیتر باشد باید بدانید MCV شما از نوع میکروسیت است. علت MCV پایین را باید کاهش هموگلوبین در خون بدانیم. در این حالت شما دچار آنمی، کم خونی یا کاهش حجم متوسط گلبولهای قرمز خون هستید. در چنین مواقعی پیشنهاد میشود جهت ادامه روند بهبودی خود به پزشک متخصص مراجعه کنید تا او با تجویز دارو میزان هموگلوبین خون شما را به حد نرمال برساند.
- کم بودن فقر آهن: عواملی مانند بارداری، شیردهی و جراحیهای برداشتن قسمتی از بدن، سبب کمخونی شدید و از دست دادن آهن میشوند. در این حالت گفته میشود فرد دچار MCV پایین است. فردی که به کمبود آهن مبتلاست، در صورت بروز سرگیجه، رنگپریدگی، ریزش مو، کاهش تمرکز، قدرت یادگیری و خستگیهای مزمن و… باید به پزشک مراجعه کند تا مورد بررسی قرار بگیرد.
- کمبود ویتامین اسیدفولیک و B12: برای ساخت گلبولهای قرمز، وجود دو ویتامین اسید فولیک و B12 ضروری است. کمبود این دو ویتامین در بدن سبب کاهش MCV میشود. احساس افسردگی، بوی بد دهان، مشکل دید در شب، خشکی بدن، درد بدن و… میتواند فرد را متوجه کمبود ویتامین در بدنش کند.
- نخوردن گوشت قرمز و پختن بیش از حد سبزیجات: نخوردن گوشت قرمز سبب کاهش وزن، ابتلا به بیماری قلبی، کاهش قدرت بینایی و کاهش هموگلوبین در خون میشود. از پختن بیش از حد سبزیجات خودداری کنید، زیرا این کار سبب از بین رفتن ویتامینها و املاح معدنی موجود در سبزی میشود. بهتر است به جای پختن سبزیجات آنها را به صورت آب پز استفاده کنید.
- قرار گرفتن فرد در معرض سرب: قرار گرفتن سرب در بدن سبب میشود این ماده به راحتی جایگزین کلسیم شود؛ در نتیجه فرد دچار کمبود شدید کلسیم، کاهش قدرت یادگیری و مشکلات رفتاری خواهد شد. همچنین وجود سرب در بدن باعث میشود مغز استخوان، گلبولهای قرمز کمتری تولید کند و در نتیجه میزان MCV پایین بیاید. قرار گرفتن کودکان در معرض سرب باعث وجود مشکلاتی در یادگیری آنها میشود و پرخاشگر شدن آنها را در پی خواهد داشت.
علت بالا بودن حجم متوسط هموگلوبین (MCV):
- اگر عدد به دست آمده در جواب آزمایش بیشتر از ۹۶ باشد، میزان MCV خون بالا رفته است و علت آن افزایش هموگلوبین در خون است که به این حالت ماکروسیت میگویند. در ماکروسیت میزان پلاکت خون افزایش مییابد و سبب بالا رفتن MCV میشود.
- کم کاری تیروئید: هورمونهای تیروئیدی در تولید گلبولهای قرمز نقش مهمی را ایفا میکنند. یکی از هورمونهایی که گلبول قرمز تولید میکند، اریتروپئیتین نام دارد که با اثر بر روی کلیه، انتشارش آغاز میشود؛ بنابراین کم کاری تیروئید میتواند بر میزان MCV تأثیرگذار باشد.
- کمبود ویتامین D: وقتی پلاکت خون بزرگتر از حد طبیعی باشد، یعنی ویتامین D بدن کم است. کمبود ویتامین D سبب بالا رفتن میزان MCV در خون میشود. این دو باهم رابطه مستقیمی دارند و سبب ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی میشوند.
- فشار خون بالا: میزان MCV با فشار خون رابطه مستقیم دارد. بدین صورت که افزایش فشار خون سبب افزایش پلاکت خون میشود و افزایش پلاکت خون نیز به نوبه خود سبب افزایش میزان MCV میشود. برای درمان فشارخون بالا بهتر است فرد شیوه زندگیاش را تغییر دهد. همچنین دوپینگ کردن ورزشکاران و مصرف سیگار، سبب کاهش آب بدن و افزایش میزان MCV میشود.