INR (مدت زمان لخته شدن خون): عبارت است از آزمایش زمان پروترومبین (PT)، مدت زمان تشکیل لخته را در نمونه خون اندازه می‌گیرد. این آزمایش غالبا برای نظارت بر درمان با داروهای رقیق کننده خون که به عنوان ضد انعقاد نیز شناخته می‌شوند، تجویز می‌شود. این پروتئین یکی از چندین ماده مهم شناخته شده به عنوان عوامل لخته کننده (انعقاد) خون است. هنگامی که دچار بریدگی یا آسیبی می‌شوید که سبب خونریزی می‌شود، عوامل انعقادی در کنار هم لخته خون را تشکیل می‌دهند. زمانی که سطوح فاکتورهای انعقادی در خون پایین است، باعث خونریزی بیش از حد پس از آسیب می‌شود و در مقابل، زمانی که سطوح فاکتورهای انعقادی بیش از حد بالا باشد (میزان INR بالا)، در شریان یا وریدهای شما لخته‌های خطرناک ایجاد می‌کند.
میزان طبیعی:
- نتایج آزمایش INR در دو صورت تفسیر می‌شود:
- برحسب ثانیه: میانگین بازه زمانی طبیعی لخته شدن خون حدود ۱۰ تا ۱۳ ثانیه است. چنانچه نتیجه آزمایش شما برحسب ثانیه گزارش شده، عدد بالاتر از محدوده ۱۰ تا ۱۳ ثانیه به این معنی است که لخته شدن خون بیشتر از حد معمول طول کشیده و عدد کمتر از این محدوده به معنای لخته شدن خون سریع‌تر از حد طبیعی است.
- بر حسب واحد INR: این نسبت امکان مقایسه آسان‌تر نتایج آزمایش‌ها را در بین آزمایشگاه‌های مختلف فراهم می‌کند. در اینصورت که نتیجه آزمایش شما برحسب واحد INR گزارش شود، لازم است که بدانید در افراد سالم، INR ۱.۱ یا کمتر، طبیعی در نظر گرفته می‌شود. محدوده INR از ۲.۰ تا ۳.۰، محدوده درمانی موثر برای افرادی است که وارفارین را برای اختلالاتی مانند فیبریلاسیون دهلیزی یا وجود لخته خون در پا یا ریه مصرف می‌کنند.
- هنگامی که INR بالاتر از محدوده طبیعی گزارش شود، به این معنی است که خون کندتر از حد مطلوب لخته شده (خون بیش از حد رقیق است) و INR پایین‌تر از محدوده طبیعی به این معنی است که خون سریع‌تر از حد مورد انتظار لخته می‌شود.
علت پایین بودن (INR):
- مصرف مکمل حاوی ویتامین K
- مصرف داروهای حاوی استروژن، مانندقرص‌های ضد بارداری
- مصرف زیاد مواد غذایی حاوی ویتامین K مانند: جگر، کلم بروکلی، نخود، چای سبز، کلم پیچ، شلغم و محصولات حاوی سویا
علت بالا بودن (INR):
- مشکلات کبدی
- کمبود ویتامین K
- مصرف داروهای رقیق کننده خون
- تولید ناکافی پروتئین‌هایی که سبب لخته شدن خون می‌شود
نکته:
- چرا آزمایش INR انجام می‌شود؟ مهم‌ترین هدف انجام آزمایش INR، بررسی شرایط بیمارانی است که ازداروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین، برای جلوگیری از لخته شدن غیرطبیعی خون استفاده می‌کنند. وارفارین معمولاً برای افرادی که فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان قلب نامنظم) دارند یا افرادی که در شریان‌های قلب‌شان فنر گذاشته شده، تجویز می‌شود. میزان عملکرد وارفارین با افزایش زمان لخته شدن خون اندازه گیری می‌شود. بنابراین اگر وارفارین مصرف می‌کنید، فراموش نکنید که به طور منظم نیاز به سنجش INR برای چکاپ وضعیت سلامتی‌تان دارید. داروهای رقیق کننده خون در واقع خون را رقیق نمی‌کنند. آنها سبب افزایش زمان لخته شدن خون می‌شوند. به همین دلیل پزشک نتایج تست INR را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که دوز وارفارین تجویز شده برای شما مناسب است. لخته شدن خون در بدن سبب توقف خونریزی می‌شود. اما اگر در شرایط نامناسب لخته شدن صورت بگیرد، ممکن است سبب سکته مغزی یا حملات قلبی شود. تست INR به برآورد میزان خطر خونریزی داخلی در برابر خطر لخته شدن خون کمک می‌کند. این تست برای بررسی موارد زیر نیز توصیه می‌شود: بررسی احتمال خونریزی داخلی پس از شروع برخی از درمان‌ها، بررسی میزان خونریزی و لخته شدن خون پس از جراحی، بررسی عملکرد کبد.
- علائم وجود لخته خون در بدن چیست؟ اگر با وجود مصرف وارفارین، علائم زیر را داشتید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. تورم یا قرمزی دردناک و مداوم در پاها، ساق پا یا بازوها، سردرد شدید، تاری دید، سرگیجه، مشکل در تنفس، درد قفسه سینه، احساس ضعف شدید، بی حسی یا گزگز شدن دستها، پاها یا صورت، عدم توانایی در حرکت کردن، احساس گیجی و ضعف ناگهانی.