واژینوز باکتریال: عبارت است از واژینوز باکتریایی (BV) شایع‌ترین علت ترشحات غیر معمول واژن است. از هر سه نفری که واژن دارند، یک نفر در یک زمان به آن مبتلا می‌شود. این یک عفونت مقاربتی نیست، اما می‌تواند بعد از رابطه جنسی ایجاد شود.
علائم:
- یک قوام آبکی و رقیق
- تغییرات در ترشحات واژن
- یک رنگ خاکستری یا سفید
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- سوزش، خارش و سوزش در ناحیه واژن
- بوی قوی و نامطبوع که اغلب به عنوان ماهی توصیف می‌شود
- هم‌چنین ممکن است احساس سوزش در هنگام ادرار و خارش در اطراف بیرون واژن وجود داشته باشد. با این حال، این کم‌تر رایج است.
علت:
- علت ابتلا به واژینوز باکتریال برهم‌خوردن تعادل باکتری‌های طبیعی واژن است. چندین باکتری بیش از حد رشد کرده و باعث برهم‌خوردن تعادل طبیعی میکروارگانیسم‌ها در واژن می‌شوند. در حالت طبیعی تعداد باکتری‌های خوب (لاکتوباسیل‌ها) نسبت به باکتری‌های بد (بی‌هوازی) بیشتر است. زمانی که باکتری‌های بی‌هوازی بیش از حد رشد می‌کنند، شخص دچار واژینوز باکتریایی می‌شود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- رابطه با شریک جنسی جدید یا داشتن چندین شریک جنسی: پزشکان علت ارتباط میان این دو را پیدا نکرده‌اند. اما بیماری واژینوز باکتریال در این زنان بیشتر دیده می‌شود.
- دوش واژینال: شستشوی واژن با آب یا سایر مواد پاک‌کننده باعث برهم‌خوردن تعادل باکتری‌های طبیعی واژن می‌شود. واژن خاصیت تمیزکننده داشته و نیازی به شستشو نیست.
- کمبود باکتری خوب (لاکتوباسیل): گاهی ممکن است به طور طبیعی واژن باکتری لاکتوباسیل را به اندازه کافی تولید نکند.
- استفاده از دستگاه IUD داخل رحم: در افرادی که از IUD استفاده می‌کنند، این عارضه بیشتر دیده می‌شود. به‌خصوص در افرادی که خونریزی نامنظم دارند.
پیشگیری:
- دوش واژینال انجام ندهید. انجام مکرر این کار تعادل باکتری‌ها در واژن را به هم می‌زند.
- مراقب ابتلا به بیماری‌های مقاربتی باشید. از کاندوم استفاده کنید و فقط یک شریک جنسی داشته باشید.
- از صابون‌ها و شوینده‌های بدون بو استفاده کنید. تامپون یا پد بهداشتی شما هم باید بدون بو باشد. در غیر این صورت ممکن است واژن تحریک شود.
عوارض احتمالی:
- زایمان زودرس: در زنان بارداری که دچار بیماری BV می‌شوند، احتمال زایمان زودرس وجود دارد.
- افزایش خطر ابتلا به عفونت مقاربتی: این عارضه باعث می‌شود خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی مانند هرپس سیمپلکس، کلامیدیا و سوزاک افزایش پیدا کند. اگر HIV داشته باشید، واژینوز باکتریایی باعث می‌شود انتقال این ویروس به شریک جنسی شما راحت‌تر شود.
- عفونت بعد از جراحی زنان: بعد از جراحی‌هایی مانند هیسترکتومی یا کورتاژ احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد. این عارضه خطر عفونت را افزایش می‌دهد.
- بیماری التهاب لگن: در برخی مواقع واژینوز باکتریایی باعث بیماری التهابی لگن و عفونت رحم و لوله‌های فالوپ می‌شود. در این صورت خطر ناباروری افزایش پیدا می‌کند.
تشخیص:
- متخصص زنان برای تشخیص این بیماری ابتدا در مورد علائم و سوابق پزشکی شما سوال می‌کند. شما باید در مورد عفونت‌های قبلی یا بیماری‌های مقاربتی اطلاعات کاملی در اختیار پزشک قرار دهید. مهم‌ترین اقدام برای تشخیص واژینوز باکتریایی معاینه لگن است. پزشک علائم عفونت را در حین معاینه بررسی می‌کند. در حین معاینه شکم را فشار می‌دهد تا علائم بیماری مشخص شود. نمونه‌ای از ترشحات واژن می‌تواند به تشخیص کمک کند. پزشک مقداری از ترشحات واژن را به‌عنوان نمونه برداشته تا در آزمایشگاه زیر میکروسکوپ بررسی شود. نوار تست PH نیز میزان اسیدیته واژن را مشخص می‌کند. پزشک نوار را داخل واژن قرار می‌دهد. اگر PH بیشتر از ۴٫۵ باشد، نشانه واژینوز باکتریال است.
درمان طب نوین:
- برای درمان واژینوز باکتریایی باید دارو تجویز شود. حتما دارو را تا انتها مصرف کنید. ممکن است بعد از چند روز استفاده از دارو، علائم شما برطرف شود. اما به‌هیچ‌وجه نباید در این شرایط خودسرانه دارو را قطع کنید. ممکن است پزشک هر یک از داروهای زیر را تجویز کند.
- مترونیدازول: مترونیدازول هم به شکل قرص و هم به شکل ژل موضعی تولید می‌شود. ممکن است در زمان مصرف عوارضی مانند درد معده و شکم و حالت تهوع داشته باشید.
- کلیندامایسین: داروی کلیندامایسین به‌صورت کرم است. این کرم تا سه روز بعد از مصرف روی کاندوم لاتکس تاثیر داشته و آن را ضعیف می‌کند.
- تینیدازول: داروی تینیدازول به شکل خوراکی بوده و ممکن است بعد از مصرف دچار ناراحتی معده و حالت تهوع شوید.
- سکلیدازول: این آنتی‌بیوتیک خوراکی بوده و باید همراه با غذا مصرف کنید.
درمان طب سنتی:
- دود عنبرنسارا به موضع رحم بدهید.
- واژینال 20 سی سی عسل 14 شب در ایام پاکی.
- روزی یک لیوان آب سیب طبیعی و تازه میل کنید.
- حجامت ساکرال یک مرحله، حجامت زیر شکم یک مرحله.
- یک لیوان سرکه سیب خانگی را در یک لگن آب بریزید و روانه به مدت 20 دقیقه در ایام پاکی بنشینید.
- روزی یک لیوان جوشانده سیاهدانه و عسل بخورید (یک قاشق مرباخوری سیاهدانه + دو لیوان آب آنقدر بجوشد تا یک استکان باقی بماند با عسل شیرین کنید و جرعه جرعه میل کنید).
داروها:
- تینیدازول
- سکلیدازول
- مترونیدازول
- کلیندامایسین
فعالیت:
- تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت شدید بدنی پرهیز کنید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه پرهیز کنید.
نکته:
- نقش باکتری‌ها: همه قسمت‌های بدن دارای باکتری هستند و فقط برخی از آن‌ها مضر هستند. مشکلات سلامتی زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌های مضر بیشتر از باکتری‌های مفید در یک منطقه خاص وجود داشته باشد. بیشتر باکتری‌های واژن مفید هستند و BV زمانی رخ می‌دهد که تعداد باکتری‌های مضر افزایش یابد. واژن باید حاوی باکتری‌هایی به نام لاکتوباسیل باشد. آن‌ها اسید لاکتیک تولید و واژن را کمی اسیدی می‌کنند. این از رشد برخی باکتری‌های مضر در آن‌جا جلوگیری می‌کند. داشتن سطوح پایین لاکتوباسیل‌ها می‌تواند باعث کاهش اسیدی شدن واژن شود. اگر واژن به اندازه کافی اسیدی نباشد، باکتری‌های مضر می‌توانند رشد کرده و رشد کنند. کارشناسان هنوز دقیقاً نمی‌دانند که چگونه این باکتری‌های مضر با BV مرتبط هستند.