نام های دیگر: حشیشه الحمار
نوع گیاه: بوته
نام خانواده: اوناگراسه
قسمت مورد استفاده: گل
مقدار و دستور مصرف: فرآورده های مختلفی از روغن گل مغربی در بازار وجود دارد که باید با توجه به نوع دارو از راهنمای آنها استفاده کرد. این محصولات بیشتر مکمل غذایی هستند و می توانند هر روز با مقادیر معینی مصرف شوند. به طور معمول حداکثر میزان استفاده از EPO به عنوان مکمل غذایی روزانه ۴ گرم می باشد که این مقدار حاوی ۳۰۰ تا ۳۶۰ میلی گرم GLA است. بعضی منابع مصرف روزانه تا ۸ گرم برای بزرگسالان و ۴ گرم برای کودکان را بلامانع می دانند.
ترکیب شیمیایی: دانه های گل مغربی حاوی ۱۴ درصد روغن ثابت به نام (اوی نینگ برایم روز اویل) یا OEP است. این روغن ۵۰ تا ۷۰ درصد سيس لينولئيك اسيد و ۷ تا ۱۰ درصد سپس گامالینولئیک اسید (GLA) در خود دارد گل مغربی در شرایط سنی و آب و هوایی مختلف دارای مقادیر مختلفی از GLA است. همچنین در این گیاه ترکیب سیس ۶ و ۹ و ۱۲ اوکتاتری انوليك اسید وجود دارد. ترکیبات دیگر این گیاه شامل مقادیر کمی اولئيك بالمتيك و استئاريك اسيد، استروئیدها، کامپسترول و بناسیتوسترول می باشد.
مشخصات: گل مغربی گیاهی است دو ساله به ارتفاع حداکثر تا 1.5 متر که برگهایی بزرگ ساده، دندانه دار و با کناره ی موج دار دارد اندام هوایی این گیاه پوشیده از تار است گلها درشت قیف مانند و به رنگ زرد روشن هستند که چهار کاسبرگ دارند یکی از ویژگی های این گیاه آن است که هر گل چهار پرچم کوتاه و چهار پرچم بلند دارد و دیگر اینکه کاسبرگ های گل به گلبرگها نچسبیده اند و به سمت پائین خمیدگی دارند. همچنین ریشه ی این گیاه گوشتدار و به رنگ قرمز میباشد گل مغربی احتمالاً از آمریکای شمالی به دیگر نقاط دنیا راه یافته است و چون گلها هنگام غروب شکفته می شوند به گل مغربی معروف شده است. قسمت مورد استفاده ی گیاه اکثراً ریشه و دانه ی آن است. دانه ها حدود ۲۰ درصد روغن دارند که به روغن گل مغربی مشهورند. این گیاه در ایران نمی روید ولی محصولات روغن آن در فرآورده های مهمی استفاده می شود. گرچه بیشتر فرآورده های روغن گل مغربی به صورت خوراکی (کپسول) است ولی فرآورده های موضعی این گیاه مانند لوسیون کرم پماد و روغن های ماساژ نیز وجود دارد.
خواص:
- ملین
- قابض
- آرامبخش
- ضد آلرژی
- ضد التهاب
- ضد سرطان
- ضد تصلب شرائین
- کاهش دهنده ی کلسترول
- کاهش دهنده ی پرفشاری خون
- مغذی (تأمین کننده ی اسیدهای چرب ضروری بدن) و وازودیلاتور (گشادکننده رگ ها).
- بیماری های قلبی و عروقی: تحقیقات بسیاری نشان داده است که مصرف ها می تواند کلسترول را کاهش دهد. این در حالی است کهGLA ۱۷۰ بار قوی تر از LA می باشد.
- بیماری MS: مطالعات گوناگون نشان داده که استفاده از رژیم های حاوی LA بهبود مختصری در افراد مبتلا به MS ایجاد میکند، زیرا در این گونه افراد ناهنجاری های متابولیسم EFA وجود دارد.
- سندرم پیش قاعدگی (PMS): بر اساس مطالعات انجام شده با مصرف EPO مشکلات قبل از قاعدگی کاهش می یابد. اگرچه بعضی آزمایش ها نشان میدهد مصرف در بعضی افراد بی اثر بوده است ولی مجموع تحقیقات تأثیر این ماده را تأیید می کنند.
- آرتریت روماتوئید: مطالعات مختلفی نشان میدهد که مصرف بیش از سه ماه EPO تأثیر مطلوبی در بهبود آرتریت روماتوئید دارد و سفتی عضلات را در هنگام صبح کاهش میدهد همچنین در بعضی موارد مصرف همزمان آن با داروهای ضد التهاب باعث کاهش مصرف این داروها شده است.
- سرطان پستان و بیماری های مربوطه: آزمایش هایی که روی حیوان انجام شده نشان داده است که مصرف EPO می تواند در کاهش سرطان پستان مؤثر باشد. این در حالی است که روغن زیتون چنین تأثیری را نشان نداده است. در يك آزمایش زنانی که به کیست های عود کننده ی پستان مبتلا بودند پس از یکسال مصرف EPO در مقایسه با دارونما سرعت عود بیماری کمتر شد.
- اسیدهای چرب ضروری EFAS برای ساخت ساختمان سلول ها و پیش ساخت پروستاگلاندین ها بسیار با اهمیت هستند پروستاگلاندین ها نیز به نوبه ی خود در تنظیم عمل متابولیسم بدن دخالت دارند. EFAS مواد بیولوژیکی فعالی هستند که قسمتی از چربی های اشباع نشده را تشکیل میدهند. کارشناسان معتقدند که مصرف EFAS در کاهش مشکلات قلبی و عروقی مؤثر است. با توجه به اینکه EFAS در بدن ساخته نمیشود و حتماً باید از راه غذا آن را تأمین کرد. بنابراین توصیه می شود بین ۱ تا ۳ درصد از مجموع کالری جذب شده EFAS باشد سازمان جهانی بهداشت میزان مصرف EFAS را برای زنان حامله زنان شیرده و کودکان تا ۵ درصد توصیه می کند. تحقیقاتی که بر روی حیوانات انجام شده نشان می دهد که حذف EFAS از غذا باعث نوعی بیماری شبیه اگزما و یا ریزش مو می شود. همچنین تأثیر نامطلوبی بر روی بافت های پیوندی دارد روند بهبوند زخم را کند می کند. و نیز باعث کاهش قدرت ایمنی بدن ناباروری خصوصاً در مردان فساد چربی ها در کبد، آسیب های روده ای به هم خوردن و کاهش تعادل آب بدن و در نتیجه آسیب (آتروفی) غدد برون ریز (بزاقی و اشکی) می شود. از طرفی چون گل مغربی مقدار زیادی EFAS به خصوص GLA در خود دارد، می تواند در رفع مشکلات فوق مؤثر باشد. از نظر تئوری GLA می تواند با مصرف EPO در پیش ساخت پروستاگلاین مستقیماً به dLHomo-GLA یا DOLA تبدیل شود. این خاصیت به افرادی که بدنشان نمی تواند سپس اینولئیک اسید را به GLA تبدیل کند یا در جذب سیس لينولئيك اسيد اختلال دارند کمک می کند. GLA و DGLA و آراشیدونیک اسید در شیر انسان وجود دارد و دارای تأثیرات عمده و ویژه ای هستند. عوامل گوناگونی مانع تبدیل LA به GLA می شوند که عبارتند از کهولت سن بیماری قند استفاده ی زیاد از مشروبات الکلی غذاهای پرچرب کمبود بعضی ویتامین ها و هورمون ها، کلسترول بالا و امراض ویروسی از طرفی اسیدهای چرب ضروری برای تکامل بافت های بدن از جمله مغز، بسیار مورد نیاز می باشند؛ مثلا مغز حاوی حدود ۲۰ درصد EFAS است که در کربن شماره ۶ غیر اشباع هستند. چون میزان تبدیل ها به GLA و DGLA در بدن بسیار کم است وجود این دو ماده با اسید آراشیدونیک در شیر انسان که غذای اصلی نوزادان است. اهمیت خاصی دارد. يك مطالعه ی بسیار جالب در مورد نوزادان نشان داد که فسفولیپیدهای گلبول قرمز نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند بیشتر از نوزادانی است که با شیر خشک تغذیه می شوند. در آزمایش دیگری مصرف مکمل های غذایی حاوی EPO در زنان باردار باعث افزایش چربی و EFAS در شیر آنها شد. همچنین متابولیت های اسید لینولئیک موجود در شیر انسان میتواند در ترکیب غشاء گلبولهای قرمز مؤثر باشد. مطالعه ی دیگری نشان داد که مصرف مقدار زیاد ۱۸ حدود ۳۰ تا ۴۰ گرم در روز تاثیر چندانی در بالا بردن DGLA و یا آراشیدونیک سرم خون ندارد در حالی که مصرف روزانه حدود ۵۰۰ میلی گرم (۰٫۵ گرم) هان می تواند افزایش قابل توجهی در میزان DILA داشته باشد. در مواردی از جمله مردان میانسالی که بعداً دچار بیماری قلبی می شوند افراد میانسالی که دچار سکته ی قلبی شده اند، بیماران با التهاب پوستی (نوع حساسیتی)، افراد الکلی و زنان مبتلا به سندرم پیش قاعدگی ممکن است سطح GLA و DOLA پلاسمای آنها از حد طبیعی کمتر باشد.
- التهاب پوستی (حساسیتی) و بیماری های پوستی: در آزمایش هایی که بر روی التهابات پوستی حساسیتی به روش دوسوکور انجام شده اثرات GLA مؤثرتر از دارونما بوده است. مصرف GLA در این موارد باعث کاهش شدید خارش و مصرف کورتیکواستروئیدها نیز شده است در این مطالعه پانزده فرد بزرگسال و هفده کودک به مدت سه هفته روزی دو نوبت و هر نوبت 0.5 گرم EPO مصرف کردند در تحقیق دیگری ۶۰ بزرگسال و ۳۹ کودک میزان بیشتری EPO مصرف کردند و در یک آزمایش دیگر نیز ۵۲ نفر از سنین ۱۶ تا ۶۴ سال به مدت چهار ماه روزی ۵ گرم EPO استفاده نمودند که در تمام موارد بهبود اگزمای حساسیتی مشهود بود و خارش پوسته پوسته شدن شدت التهاب شدت بیماری خشکی و قرمزی پوست کاهش قابل ملاحظه ای یافت از طرفی نقص در عمل ،آنزیمی که ها را به GLA تبدیل می کند در بیماران مبتلا به التهاب پوستی حساسیتی (اگزما) دیده شده است.
مضرات:
- تاکنون عوارضی از مصرف خوراکی روغن گل مغربی دیده نشده است از سال ۱۹۷۰ این روغن روزانه ۱۰۰۰ تن در کشورهای مختلف استفاده می شود که تاکنون هیچ شکایتی از عوارض آن گزارش نشده است.