نام های دیگر: پاسی فلورا، زهره الساعه، چرخ الفلاک، ابوسبعه، الوان، زهرا لالام.
مزاج: گرم
نوع گیاه: بوته
قسمت مورد استفاده: قسمت هوایی
نام خانواده: پاسیفلوراسه آ (گل ساعتی)
مقدار و دستور مصرف: به 3 الی 2 گرم از خرد شده گیاه یک لیوان آب جوش بیفزایید و 10 الی 5 دقیقه بگذارید بماند (بهتر است در ظرف بسته باشد)، سپس صاف کرده و میل کنید، اگر این محلول را به منظور رفع بد خوابی مصرف می کنید، بهترین زمان، قبل از خواب است، می توان این میزان را دو تا سه بار در روز مصرف کرد. همچنین بسته بندی هایی به صورت تی بگ (چای) حاوی 2 گرم از پودر گل گیاه وجود دارد که می توان هرکدام را در یک لیوان آب جوش قرار داده و پس از حدود پنج دقیقه مصرف کرد، این فرآورده ها همانند مصرف شیوه سنتی گیاه هستند.
ترکیب شیمیایی برگ گل ساعتی: یک آلکالویید و اسید سیانیدر یک در آن وجود دارد.
مشخصات: گیاهی است از خانواده ی Passifloraceae که گونههای مختلفی دارد به طور کلی گل ساعتی گیاهی است چند ساله که به صورت درختچه میروید ساقه ی آن دارای پیچکهایی است که به گیاهان مجاور متصل و متکی می،شود بنابراین از گیاهان بالارونده محسوب می.شود برگهای آن متناوب و سبز میباشند و بریدگی های عمیق دارند که آنها را به صورت برگهای مرکب با چند برگچه در می آورد. گلهای آن منفرد است و در گونه های مختلف با رنگهای آبی قرمز ارغوانی و سفید میروید که داخل آن تاجی از الیاف بار یک ارغوانی رنگ در چند ردیف قرار دارد که شکل مخصوص گل ساعتی را می سازد. میوه ی آن تخم مرغی گوشتی در ابعاد یک گردو یا سیب کوچک به رنگ نارنجی روشن و گوشت آن زرد رنگ و خوراکی است در داخل میوه تعدادی دانههای سیاه قرار دارد این گیاه آمریکایی است و در مناطق حاره ی آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی، برزیل و جزیره ی آنتیل وجود دارد که اغلب کاشته میشود، در ایران انواعی از آن وارد شده و به عنوان گل زینتی کاشته می شود. گل ساعتی را سیاحان اسپانیای در پرو به سال 1569 کشف کردند، این گل در آنجا سمبل مصیبت حضرت مسیح بود و مردم پرو اعتقاد داشتند روییدن گل ساعتی در سرزمین آنها نشان می دهد که آن حضرت از شیوه زندگی و کارهای آنها راضی است، یکی از معانی Passion در زبان انگلیسی (مصیبت حضرت مسیح (ع)) است. گل ساعتی دارای گونه های متعدد است که در نقاط مختلف دنیا از بعضی گونه های آن که ارزش دارویی دارند، استفاده می شود، در حال حاضر بیشترین استفاده دارویی از گونه Incarnata می شود. اثرات آرامبخش این گونه در مجموع از بقیه گونه ها بیشتر است؛ بنابراین برای به دست آوردن اثرات ذکر شده باید از این گونه استفاده کرد. در شمال ایران، به غیر از گونه Incarnata گونه دیگری به نام Caerulea وجود دارد که میزان مواد موثر و اثر بخشی آن باید مورد بررسی قرار گیرد.
خواص:
- مخدر
- ضد درد
- ضد ورم
- قارچ کش
- ضد اسپاسم
- ضد باکتری
- درمان تشنج
- ضد اضطراب
- محرک تنفسی
- درمان تشویش
- درمان بیخوابی
- درمان مالیخولیا
- ضد عفونی کننده
- تقویت کننده رحم
- درمان پرش اعضاء
- تقویت کننده اعصاب
- تنظیم کننده قاعدگی
- درمان دردهای عصبی
- درمان انگل معده (ریشه)
- قلب (تقویت و درمان تپش)
- تقویت کننده دستگاه هاضمه
- کاهش دهنده پرفشاری خون
- التیام دهنده زخم (ضماد برگ)
- درمان گرفتگی عروق کرونر قلب
- برگ آن را له کرده و روی زخم ها بگذارید باعث بهبودی آن می شود.
- گل آن را بکوبید و روی زخم های سطحی و بریدگی هایی که عمیق نباشند ببندید نافع است.
- خوردن عصاره ی برگ آن یک تا دو گرم یا حدود پنجاه قطره به صورت تقسیم در طول روز به عنوان آرام کننده ی دردهای عصبی و رفع بی خوابی و ضعف اعصاب استفاده می شود.
- یک قاشق مرباخوری از برگ خشک آن را در دویست گرم آب جوش پانزده دقیقه بخیسانید و آب آن را صاف کرده و صبح، ظهر و شب هر بار یک سوم از آن را بنوشید آرام بخش است، خستگی را برطرف می سازد ایجاد خواب عمیق می کند از حمله ی قلبی پیشگیری می نماید.
- خوردن گل آن به مقدار کم، کرم کش است، روی عضلات نرم جدار مجاری هاضمه آثار ضد اسپاسم دارد؛ بنابراین به عنوان داروی کمک به هاضمه می توان از آن استفاده کرد، ضد درد است، با نظر و تجویز متخصص از آن برای پیشگیری از مسدود شدن شریان ها و باز کردن عروق و شریان های اکلیلی قلب می توان مصرف کرد.
- مهمترین اثر آن رفع مشکلات خواب، از جمله بد خوابی و بی خوابی است، گل ساعتی بر حسب مقدار مصرف گیاه یا فرآورده های حاصل از آن، آثار مختلفی روی سلسله اعصاب مرکزی (CNS)، از جمله به عنوان محرک یا ضد افسردگی دارد، همچنین آرامبخش و ضد اضطراب است. گل ساعتی یکی از معمول ترین و پر مصرف ترین آرامبخش های گیاه است که پژوهشگران این اثر را مربوط به وجود فلاونوئیدها و آلکالوئیدهای آن می دانند.
مضرات:
- زنان شیرده
- زنان حامله (ریشه)
- کودکان زیر دو سال
- مصرف مقادیر زیاد از این گیاه ممکن است باعث عوارض کبدی، لوزالمعده و دپرسیون (افسردگی) شود.
- ممکن است ایجاد اسهال کند یا در هاضمه اختلال ایجاد نماید کودکان زیر دو سال زنان باردار و مادران شیرده از خوردن آن بپرهیزند مصرف مقدار زیاد آن سمی و کشنده است.
- به طور کلی هرچند از مصرف خوراکی این گیاه هیچ گونه عوارض جانبی گزارش نشده است، ولی از مصرف زیاد آن باید خودداری کرد، به هر حال توصیه می شود از مصرف بیش از 8 گرم گیاه خشک در روز خودداری شود. همچنین استفاده از داروهای گل ساعتی ممکن است با داروهای منوآمینواکسیداز تداخل نماید.