شناخت دارو: عبارت است از کلیندامایسین جهت درمان عفونت های مزمن مفصلی یا استخوانی، درمان عفونت های ناحیه لگن در بانوان، عفونت های داخل شکمی، درمان پنومونی ناشی از میکروارگانیسم های بی هوازی، سپتی سمی های ناشی از باکتری های بی هوازی، عفونت های شدید پوست و بافت نرم، عفونت های شدید مجاری تنفسی، درمان اکتینومایکوزیس، اوتیت مدیای مزمن، سینوزیت و همراه با پریماکین در درمان پنوموسیستن کارینی بکار می رود.

دسته دارویی:

• آنتی بیوتیک ها

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• کلیندامایسینسنتز پروتئین را در ارگانیسم های حساس توسط اتصال برگشت پذیر به زیر واحد 50S  ریبوزومی مهار می کند. طیف اثر داروی کلیندامایسین در برابر باکتری های گرم مثبت هوازی و بی هوازی و همچنین برخی گرم منفی های بی هوازی است. کلیندامایسین یک آنتی بیوتیک بی هوازی است.
• توزیع: در بسیاری از بافت ها و مایعات بدن توزیع می شود. تنها مقدار کمی از دارو در CSF منتشر می شود. به طور قابل توجهی از جفت عبور می کند و در شیر ترشح می شود. اتصال به پروتئین های پلاسما: 93 درصد، متابولیسم:عمدتاً به متابولیت های فعال و غیر فعال متابولیزه می شود. مسیر حذف: توسط ادرار، صفرا و مدفوع دفع می شود. نیمه عمر:  در کودکان و بزرگسالان دارای عملکرد کلیوی طبیعی 2 تا 3 ساعت، نیمه عمر سرمی در نوزادان بستگی به سن شیرخوارگی و سن شناسنامه ای و وزن بدن دارد.

اشکال دارو:

• قرص، شیاف، کپسول، سوسپانسیون، شربت، ژل، آمپول.

مقدار مصرف صحیح:

• دوز معمول در بزرگسالان: عفونت های جدی: خوراکی: 150 تا 300 میلی گرم هر 6 ساعت
  وریدی یا عضلانی: 600 میلی گرم تا 1،2 گرم روزانه در 2 تا 4 دوز منقسم.
• عفونت های جدی تر: خوراکی: 300 تا 450 میلی گرم هر 6 ساعت وریدی یا عضلانی: 1،2 تا 1،7 گرم روزانه در 2 تا 4 دوز منقسم در مورد عفونت های تهدید کننده حیات دوز دارو می تواند تا 4،8 گرم در روز افزایش یابد.
• عفونت های زنان: بیماری التهابی لگنی:ابتدا 900 میلی گرم وریدی هر 8 ساعت همراه با فرم وریدی یا عضلانی جنتامایسین. پس از بهبود بالینی کلیندامایسین و جنتامایسین تزریقی را قطع و کلیندامایسین خوراکی را جایگزین می کنیم با دوز 450 میلی گرم هر 6 ساعت تا پایان روز چهاردهم از شروع درمان. به طور جایگزین می توان از داکسی سایکلین خوراکی تا پایان روز چهاردهم استفاده کرد.
• فارنژیت و تونسیلیت:درمان بیماران علامت داری که عامل بیماریشان استرپتوکوکوس پیوژنز است: خوراکی: 600 میلی گرم روزانه در 2 تا 4 دوز منقسم برای 10 روز.
• سیاه زخم: درمان سیاه زخم استنشاقی: وریدی: 900 میلی گرم هر 8 ساعت همراه با 2 یا 3 داروی آنتی بیوتیکی دیگر برای 60 روز.
• تب تگزاس:خوراکی: 600 میلی گرم 3 بار در روز برای 7 تا 10 روز همراه با کینین خوراکی (650 میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت برای 7 تا 10 روز) وریدی: 300 تا 600 میلی گرم هر 6 ساعت برای 7 تا 10 روز همراه با کینین خوراکی (650 میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت برای 7 تا 10 روز).
• واژینوز باکتریال: درمان در زنان باردار و غیر بارداری، خوراکی: 300 میلی گرم دو بار در روز برای 7 روز.
• مالاریا: درمان مالاریای falsiparumمقاوم به کلروکین غیر پیچیده: خوراکی: 20 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه در 3 دوز منقسم برای 7 روز همراه با کینین سولفات خوراکی (650 میلی گرم 3 بار در روز برای 3 روز در صورتی که بیماری از آفریقا یا آمریکای جنوبی گرفته شده باشد یا برای 7 روز در صورتی که از آسیای جنوب شرقی گرفته شده باشد).
• درمان مالاریای Falsiparum شدید: خوراکی: 20 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه در 3 دوز منقسم برای 7 روز همراه با کینیدین گلوکونات وریدی (و پس از آن ادامه با کینین سولفات خوراکی) برای 3 تا 7 روز. وریدی سپس خوراکی: 10 میلی گرم بر کیلوگرم وریدی به عنوان دوز بارگیری و سپس 5 میلی گرم بر کیلوگرم وریدی هر 8 ساعت. زمانی که درمان خوراکی قابل تحمل شد کلیندامایسین خوراکی را با دوز 20 میلی گرم بر کیلوگرم در روز در 3 دوز منقسم برای به طور کل 7 روز ادامه می دهیم.
• توکسوپلاسموزیس:درمان: خوراکی یا وریدی: 600 میلی گرم هر 6 ساعت همراه با پیریمتامین خوراکی (ابتدا 200 میلی گرم به عنوان دوز بارگیری و سپس 50 تا 75 میلی گرم یک بار در روز) و فولینیک اسید خوراکی (10 تا 20 میلی گرم یک بار در روز) درمان حاد را برای مساوی یا بیش از 6 هفته ادامه دهید.
• پیشگیری از عود مجدد (پروفیلاکسی ثانویه): خوراکی: 300 تا 450 میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت همراه با پیریمتامین خوراکی (25 تا 50 میلی گرم یک بار در روز) و فولینیک اسید خوراکی (10 تا 25 میلی گرم).
• پیشگیری از اندوکاردیت عفونی:بیمارانی که تحت جراحی دندانی یا دستگاه تنفسی قرار می گیرند: خوراکی: 600 میلی گرم تک دوز 30 تا 60 دقیقه قبل از عمل وریدی یا عضلانی: 600 میلی گرم تک دوز 30 تا 60 دقیقه قبل از عمل پیشگیری از بیماری استرپتوکوکی گروه B پیش از زایمان در زنان دارای ریسکی که امکان دریافت آنتی بیوتیک های بتالاکتام را ندارند:  وریدی: 900 میلی گرم هر 8 ساعت؛ شروع در زمان زایمان یا برش بافت و ادامه تا پایان زایمان.
• پروفیلاکسی پیش از جراحی:جراحی سر یا گردن: وریدی: 600 تا 900 میلی گرم در زمان القای بی حسی (طی نیم تا 1 ساعت پیش از برش). با یا بدون استفاده از جنتامایسین. در جراحی های طولانی بیش از 4 ساعت، دوزهای اضافی به صورت هر 3 تا 6 ساعت تجویز می شود.

عوارض جانبی دارو:

• تهوع , استفراغ , اسهال , راش پوستی , درد شکمی , درد هنگام دفع , واکنش موضع تزریق.

تداخلات دارویی:

• اریترومایسین , سوکسینیل کولین , سوکسامتونیوم , دوکساکوریوم , واکسن حصبه (تیفوئید) , واکسن کلرا.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• جهت کاهش گسترش باکتری های مقاوم به دارو و حفظ اثربخشیکلیندامایسین و سایر داروهای آنتی بیوتیکی، کلیندامایسین باید تنها در درمان و پیشگیری از عفونت هایی که قویا اطمینان به باکتری بودن عامل بیماری زا داریم استفاده شود.
• از آن جایی که درمان با کلیندامایسین مرتبط با کولیت شدید است که می تواند کشنده باشد؛ استفاده از آن باید محدود بهعفونت های جدی که توسط سایر آنتی بیوتیک هایی با سمیت کمتر درمان نمی شوند باشد.
• این دارو نباید در بیمارانی که عفونت های غیر باکتریال دارند (مانند اکثر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی) تجویز شود.
• تجارب بالینی نشان داده است اسهال و کولیت مرتبط باکلستریدیوم دیفیسیل که در ارتباط با آنتی بیوتیک ها دیده می شود در بیماران سالمند بالای 60 سال بیشتر و شدیدتر رخ می دهد. این بیماران باید از نظر بروز اسهال مورد پایش دقیق قرار بگیرند.
• در بیماران با سابقه بیماری های گوارشی و مخصوصاً کولیت با احتیاط مصرف شود.
• دارویکلیندامایسین را می توان با غذا یا بدون توجه به غذا مصرف نمود.
• کپسول کلیندامایسین هیدروکلراید را جهت پیشگیری از تحریک مری با یک لیوان پر از آب میل کنید.
• کلیندامایسین ممکن است سبب اسهال شود که می تواند در برخی موارد شدید باشد. اسهال می تواند پس از 2 ماه یا بیشتر از قطع دارو رخ دهد. بدون مشورت با پزشک از هیچ دارویی برای درمان اسهال استفاده نکنید.
• بیماران را از اهمیت کامل کردن دوره درمان آگاه کنید حتی اگر پس از چند روز از شروع درمان احساس بهبودی پیدا کنند.