نام های دیگر: علف کتیرا، قتاو، بالش عاشقان، گوش گربه، اسطرغالوس، مخلب العقاب، گوم ادرگانت (کتیرا).
مصلح: عسل
نوع گیاه: درختچه
نام خانواده: نخود
قسمت مورد استفاده: صمغ
مقدار و دستور مصرف: 1 الی 0.5 گرم روزی سه بار به صورت خیسانده.
مزاج: سرد و خشک البته عده ی زیادی آن را از نظر گرمی و سردی معتدل و از نظر رطوبت مرطوب می دانند ولی عده ی دیگری سرد و خشک می دانند.
ترکیب شیمیایی: ۱۵-۱۰ درصد آب ۴-۳ درصد مواد معدنی ۳ درصد نشاسته – ماده ی تراگاکانتین که متشکل است از اورونیک اسید که به چند مولکول قند آرابینوز متصل است – باسورین شامل گالاکتورونیک اسید متصل به قندهای گالاکتوز و کسیلوز.
مشخصات: کتیرا صمغ یا شیره یی است که از ساقه ی گیاهی به نام گون گرفته میشود این گیاه گونه های مختلفی دارد. بر اثر شکافی که در ساقه ی گون (محل اتصال ساقه و ریشه وارد میشود این صمغ کم کم از آن جاری میگردد وپس از مدت کوتاهی خشک می شود. هرچه کتیرا شفاف و بیرنگ تر باشد، کیفیت بهتر و قیمتی گران تر دارد. از انواع مختلف کتیرا که در اشکال و رنگ های مختلف وجود دارد، نوع ورقه ای بی رنگ یا سفید بهترین، مرغوب ترین و گران ترین نوع کتیرا است. با توجه به اینکه ژل تهیه شده از کتیرا و آب ممکن است پس از مدتی خراب شود، بهتر است اولاً آن را دور از گرما نگه داشت و ثانیاً تازه تهیه کرد. هرچه آب بیشتری به کتیرا اضافه شود، محلول به دست آمده غلظت کمتری خواهد داشت.
خواص:
- درمان سرفه
- مسهل (کتیرا)
- درمان یبوست
- درمان ورم روده
- درمان زخم چشم
- درمان سوزش ادرار
- درمان خشونت صدا
- درمان درد کلیه و مثانه
- درمان خونریزی دیابتی
- تقویت کننده روده (کتیرا)
- تقویت کننده معده (کتیرا)
- درمان زخم معده (شیر تازه)
- درمان سوختگی (گون سفید)
- درمان گلو درد (کتیرا با عسل)
- درمان بهق و برص (ضماد با سرکه)
- تقویت کننده حافظه (با عسل و تخم حنا)
- درمان لک صورت (آب ساقه با عسل بمالید)
- درمان کک و مک (با آب ساقه و عسل بمالید)
- درمان لاغری (آشامیدن با بادام و نشاسته و شکر)
- درمان جرب و خارش پوست (ضماد با گوگرد و داروی نظافت)
- آن را در آب گرم حل کنید و به موها بمالید از موخوره جلوگیری میکند.
- کتیرای سفید گل را روی پیله ی چرکی لثه بگذارید و بخوابید تا سر باز کند.
- آن را با مغز بادام کوبیده و شکر و نشاسته مخلوط کنید و بخورید. مقوی و چاق کننده است.
- ساییده ی آن را با آب برگ گل شب بو مخلوط کرده و هر صبح و شب بر موضع ضماد کنید. سالک رادرمان میکند.
- آن را نرم بکوبید و با عسل به صورت قرص درآورید و قرصها را در دهان نگه دارید و آب آن را فرو برید.سرفه را تسکین میدهد.
- پودر آن را با شیر تازه ی بز مخلوط کنید و بخورید برای بند آوردن خونریزی از سینه و سایر اعضای داخلی، رفع سرفه خشونت سینه و حلق زخم های ریه و گرفتگی آواز نافع است.
- اگر ۵ تا ۱۵ گرم از ساییده شده ی آن در روز خورده شود غلیظ کننده ی خون و مواد رقیق و به طور کلی نرم کننده است حدت اخلاط و حدت داروهای گرم را که خورده می شود تسکین می دهد، معده را تقویت می بخشد، ضمناً کمی ملین و مسهل است.
مضرات:
- غلیظ کننده خون