نام های دیگر: هندبا، ساوس، هلقیقلا، انطوبیا، شکوریه، سیکوریا، هندبه، کنساج کونه یک، سریس، شریس، سکونه، امیرون، شکوریا، آجی مارول، چیپوتیپانی، طرحمی، سرس.

نوع گیاه: بوته

مزاج: سرد و تر، درجه 1

نام خانواده: کاسنی یا گل مینا

قسمت مورد استفاده: ریشه، گل و تمام گیاه

مصلح: شکر سرخ، شربت بنفشه، دارچین، سکنجبین، هل

مقدار و دستور مصرف: روزانه ۳ تا ۵ گرم پودر ریشه در ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلی لیتر آب میل شود. همچنین می توان معادل ۱۰ گرم دو قاشق (غذاخوری) از برگ و ساقه و گل کاسنی را خرد یا له کرد و با یک لیوان آب به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه جوشاند و پس از صاف کردن مصرف نمود. این جوشانده را میتوان با کمی شکر، نبات یا عسل شیرین کرد و روزی یک تا دو نوبت از آن خورد.

ترکیب شیمیایی: مواد تلخ (شیکورین) کولین، اینولین، املاح معدنی، مقدار کمی روغن فرار، لاکتوسین، اینتیبین، روتین، تانن، فلاونوئیدها، آلکالوئیدها، بتائین، رزین، پکتین. گل های کاسنی حاوی ماده ای به نام شبکورین می باشند که مشتقی از کومارین به نام ۶ و ۷ گلوکو هیدروکسی کومارین است. ریشه حاوی تا ۸ درصد اینولین (پلی ساکارید)، لاكتوسين”، لاكتوكوپیكرين”. اسيد شيكوريك، فلاونوئیدها، تانن ها، گلوکزیدها، کربوهیدرات ها تری ترین ها، استرول های اشباع نشده، سس کویی ترین لاکتون ها و اسید تارتاریک می باشد. ریشه ی کاسنی در صورتی که حرارت داده و یا به اصطلاح بو داده شود بویی مشابه قهوه دارد، زیرا اینولین در اثر حرارت به اکسی متبل فوفورول تبدیل می شود که بوی آن کاملاً شبیه قهوه است.

مشخصات: کاسنی معمولی نام علمی ‎Cichorium intybus L گیاهی است از راسته گل مینا (Asterales) تیره گل‌ستاره‌ای‌ها (Asteraceae) از رده کاسنی‌ها (Cichorium) از این گیاه دو گونه کِشتی و چهار تا شش گونه وحشی موجود است. نوع وحشی آن تا یک متر و نوع پرورش یافته آن تا دو متر هم رشد می‌کند. کاسنی انواع مختلفی دارد سه نوع آن معروف است. کشاورزان در هنگام کشت کاسنی ریشه آن را در شرایطی قرار می دهند تا در پاییز و زمستان دو نوع برگ تولید کنند که به صورت سبز به کار می رود برگ گیاه جوان به عنوان گیاه ادویه ای مانند اسفناج پخته و برگ گیاه قدیمی تر، بعد از پوست کندن مانند کرفسی مصرف می شود ریشه کاسنی پس از پختن با کره به کار می رود. ریشه این گیاه همچنین بو داده شده و به قهوه با چای طعم تلخ و جا افتاده ای می دهد. و یا به جای قهوه استفاده می شود کاسنی جزء گیاهان مورد تأیید سازمان دارو و غذای آمریکا است. بهترین ریشه ی کاسنی برای مصرف ریشه ی گیاه یکساله است، زیرا ریشه در سال های بعد ضخیم و چوبی می شود. کاسنی گونه های مختلفی دارد که از همه ی آنها استفاده می کنند. این گونه ها ممکن است از نظر رنگ گل و یا شکل برگ ها با هم متفاوت باشند. برگ های کاسنی را باید در تابستان چید تا هم رشد کافی کرده باشند و هم به گیاه آسیب نرسد. همچنین نباید همه ی برگ ها را چید. کاسنی را می توان با دانه ی آن کاشت زمینی که کاسنی در آن کشت می شود باید دارای رطوبت کافی باشد و بهتر است کشت آن در اردیبهشت ماه صورت گیرد. کاسنی از قدیم در بسیاری از نقاط دنیا به عنوان گیاهی مفید برای کبد مشهور بوده است. همچنین از این گیاه برای درمان قولنج های کبدی، یرقان نارسایی های کبد و به عنوان صفرا آور استفاده می کردند و در حال حاضر نیز برای رفع مشکلات کبد مصرف زیادی در جهان دارد. بسیاری از اثرات کاسنی به خصوص در مشکلات کبدی مربوط به ترکیبات سنگینی است که این ترکیبات در عرق کاسنی وجود ندارد و در عصاره و یا فرآورده هایی مانند جوشانده ی آن وجود دارد؛ لذا عرق کاسنی موجود در بازار اکثر خواص ذکر شده را ندارد و باید از فرآورده های صنعتی و یا جوشانده ی آن استفاده کرد.

خواص:

1. ملین
2. ادرارآور
3. صفرابر
4. اشتها آور
5. ضد انگل
6. درمان تب
7. خنک کننده
8. درمان حصبه
9. درمان عطش
10. درمان سردرد
11. درمان واریس
12. درمان هیجان
13. درمان ترومبوز
14. درمان ورم گلو
15. درمان یبوست
16. درمان استفراغ
17. تقویت هاضمه
18. درمان استسقاء
19. درمان مالیخولیا
20. دارای ویتامین C
21. درمان قند در ادرار
22. درمان قند در ادرار
23. تقویت کننده کلیه
24. تصفیه کننده خون
25. درمان سنگ مثانه
26. درمان انسداد درونی
27. تقویت کننده بینایی
28. دارای آنتی اکسیدان
29. درمان یرقان نوزادی
30. درمان انسداد رگ ها
31. درمان‌ نقرس (ضماد)
32. درمان تصلب شرایین
33. درمان ناراحتی کبدی
34. درمان ناراحتی پوستی
35. درمان خونریزی ریوی
36. درمان ورم روده (ریشه)
37. پاک کننده مجاری ادرار
38. موثر برای ماسک زیبایی
39. درمان قند خون (با ماست)
40. جلوگیری از سفید شدن مو
41. درمان تپش قلب و تقویت قلب
42. احتمال جنین پسر را بالا می برد
43. درمان ورم سخت (مالش با آب آن)
44. درمان مرض قند (رژیمی با ماست)
45. درمان خارش پوستی (ضماد و عرق خوردن)
46. درمان ورم ملتحمه چشم (ضماد کوبیده برگ)
47. درمان ورم حلق (قرقره عرق آن با آب خیار چنبر)
48. درمان مسمومیت (با صندل و رازیانه و تخم آن جوشانده)
49. درمان یرقان انسدادی (خصوصاً آب برگ را با آب رازیانه)
50. درمان بیماری های معده (جوشانده آن را با سکنجبین نوشیدن)
51. درمان سرطان (با سرب بسایید و روغن گل اضافه کنید و بمالید)
52. درمان التهاب و سنگ کیسه صفرا (دمکرده ریشه بو داده صبح و شب)
53. درمان امراض کبدی (خیسانده آلو خورشتی در عرق کاسنی که ناشتا میل کنید).
54. درمان درد مفاصل و نقرس و ورم (ضماد کوبیده برگ با روغن بنفشه و آرد جو و سرکه)
55. مواد محلول در آب کاسنی دارای خواص تسکین دهنده سیستم عصبی مرکزی و اثرات آنتاگونیست قهوه و چای را دارد. به احتمال زیاد لاکتوسین و مشتقات وابسته ی آن موجب اثرات مسکن کاسنی می باشند. الیگوساکاریدهای متعدد موجود در کاسنی به عنوان پروبیوتیک های داخلی عمل می کنند که باعث تخمیرهای متعدد در سیستم روده می شوند. این گونه فعالیت های میکروبی در روده اهمیت بسیار زیادی برای سلامت سیستم روده ای معده ای دارند. در بعضی نقاط دنیا ریشه و برگ کاسنی مانند سبزیجات مصرف می شود. ریشه های کاسنی پس از بو دادن مانند قهوه برای نوشیدن استفاده می شود کاسنی همچنین مسکن و مقوی قلب است. اینولین و ترکیبات وابسته ی موجود در ریشه ی کاسنی می توانند از یبوست جلوگیری کنند. از دیگر اثرات مهم کاسنی می توان ضد اسهال ضد سرطان و اشتها آور بودن آن را نام برد.

مضرات:

1. سرفه
2. حصبه
3. استفراغ (تخم)
4. سنگ اگزالیک
5. زیاد کننده عرق
6. تماس با گیاه کاسنی ممکن است باعث درماتیت شود.
7. افرادی که سنگ کلیه دارند باید با مشورت پزشک از کاسنی استفاده کنند.