شناخت دارو: عبارت است از کاربنی سیلین یک آنتی بیوتیک از خانواده پنی سیلین ها و از دسته کربوکسی پنی سیلین هاست. این دارو در مقابل باکتری های خاصی فعالیت ضد میکروبی دارد و در درمان عفونت ناشی از آنها کاربرد دارد.
دسته دارویی:
- آنتی بیوتیک ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- کاربنی سیلینبا تداخل در مراحل نهایی ساخت دیواره سلولی باکتریهای حساس عمل می کند و از تکثیر باکتری ها جلوگیری می کند.
- دارویکاربنی سیلین یک پنی سیلین نیمه صناعی است و در مقابل باکتری های گرم مثبت و منفی خاصی فعال است. مهمترین اثرات آن اثرات ضد سودوموناس و ضد آغازی می باشد. به جهت غلظت ادراری بالای آن، در درمان عفونت های ادراری کارایی خوبی دارد. داروی کاربنی سیلین بعد از مصرف خوراکی سریعاً از روده کوچک جذب می شود. فراهمی زیستی دارو حدود 30 تا 40 درصد است. در مورد حجم توزیع دارو اطلاعات دقیق در دسترس نیست.
- اتصال پروتئینی دارو حدود 30 تا 60 درصد است. متابولیسمکاربنی سیلین اندک است و راه دفع کاملاً مشخص نیست. نیمه عمر دارو حدود یک ساعت است.
اشکال دارو:
- ویال، قرص
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: عفونت و التهاب مثانه 382 تا 764 میلی گرم به صورت خوراکی (1 تا 2 قرص) 4 بار در روز مصرف شود. مدت درمان 3 تا 7 روز می باشد.
- پروستاتیت: 764 میلی گرم (2 قرص) به صورت خوراکی 4 بار در روز برای مدت 14 روز، موارد مزمن ممکن است به 1 تا 3 ماه درمان نیاز داشته باشند.
عوارض جانبی دارو:
- اسهال، سردرد، آنافیلاکسی، تهوع، خشکی دهان، استفراغ، کهیر، تب، بی اشتهایی، خونریزی مقعدی، خارش، نفخ، ائوزینوفیلی، کولیت سودوممبران، ترومبوسایتوپنی، واژینیت، راش پوستی، هایپوکالمی، نوتروپنی، خارش چشم، افزایش ترانس آمینازهای کبدی، گلوسیت، احساس مزه ناخوشایند در دهان، کرامپ شکمی، مدفوع آبکی، دیسترس اپی گاستر، افزایش احتمال خونریزی.
تداخلات دارویی:
- آمیکاسین، جنتامایسین، داکسی سیکلین، دوکسوروبیسین، متوترکسات، وارفارین، ایداروبیسین، پروبنسید، اسپکتینومایسین.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- احتمال ایجاد واکنش های شدید حساسیتی با داروهای خانواده پنی سیلین ها وجود دارد. در صورت بروز حساسیت دارو سریعاً قطع شده و در صورت نیاز درمان با آدرنالین و تأمین اکسیژن، تزریق وریدی مایعات، آنتی هیستامین و گلوکوکورتیکوئیدها و سایر اقدامات حمایتی انجام شود. امکان ایجاد عفونت با باکتری کلستریدیوم دیفیسیل و ایجاد کولیت سودوممبران وجود دارد که در مواردی ممکن است کشنده باشد، بنابراین بیمار باید با علائم آن آشنا بوده (اسهال شدید، آبکی و بدبو) و در صورت ایجاد گزارش کند. در صورت بروز کولیت سودوممبران و شدت یافتن آن باید کاربنی سیلین قطع شده و درمان آنتی بیوتیکی مناسب برای کلستریدیوم دیفیسیل انجام شود. در غیر این صورت ممکن است آسیب شدید روده و نیاز به کلئوستومی ایجاد شود.
- در بیماران مبتلا به اختلالات شدید کلیوی دوزداروی کاربنی سیلین باید کاهش یابد و در کلیرانس کراتینین زیر 10 میلی لیتر در دقیقه غلظت دارو در ادرار برای درمان عفونت های ادراری کافی نخواهد بود.
- در درمان طولانی مدت، احتمال عفونت مجدد با میکروارگانیسم های مقاوم به کاربنی سیلین (مخمرها و …) وجود دارد.
- طی درمان طولانی مدت کنترل عملکرد خونی و کلیوی باید بررسی شود.
- برای کاهش احتمال مقاومت دارویی، آنتی بیوتیک ها باید فقط در درمان و پیشگیری از عفونت با باکتری های حساس استفاده شوند.
- طی درمان بایستی دقیقاً مطابق دستور پزشک دارو مصرف شود و از استفاده نامرتب دارو و فراموش کردن دوز اجتناب شود و دوره درمان کامل شود تا از بروز مقاومت دارویی جلوگیری شود.
- در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
- سابقه آلرژی به دارو (یا سایر داروهای خانواده پنی سیلین ها مثل آموکسی سیلین، آمپی سیلین، کلوگزاسیلین و پنی سیلین) و آلرژی به سایر داروها (خصوصاً سفالوسپورین ها) و مواد غذایی، آسم، اختلالات کلیوی، اختلالات خونی، سابقه اسهال در پی مصرف آنتی بیوتیک و سابقه هرگونه آلرژی.
- مصرفداروی کاربنی سیلین در دوران بارداری آسیبی به جنین نمی رساند، اما حتماً با نظر پزشک مصرف شود.
- کاربنی سیلین مانند سایر داروهای آنتی بیوتیک روی اثربخشی قرص های ضد بارداری تأثیرگذار است و طی مصرف آنتی بیوتیک بایستی یک روش جایگزین دیگر استفاده شود.
- این دارو در شیر ترشح می شود و ممکن است برای کودک مادران شیرده مضر باشد. مصرف دارو باید با نظر پزشک انجام شود.
- دارو باید با یک لیوان پر آب مصرف شود و باید با معده خالی (یکساعت قبل از غذا یا دو ساعت بعد از غذا) استفاده شود.
- این دارو باید حتی در صورت بهبود علائم تا انتهای دوره مصرف شود در غیر اینصورت خطر مقاومت دارویی افزایش می یابد.
- در صورت فراموش کردن یک دوز دارو باید بلافاصله استفاده شود ولی اگر تا دوز بعدی زمان زیادی باقی نیست از دوز فراموش شده صرف نظر شده و برنامه عادی مصرف دارو ادامه یابد و دوز دارو 2 برابر نشود.