شناخت دارو: عبارت است از پتاسیم سیترات (تری پتاسیم سیترات) نمک پتاسیم از سیتریک اسید است. پودر کریستالی سفید رنگ و جاذب آب است. بی بو و شور است. حاوی 38.3% پتاسیم است.فرم مونوهیدرات آن شدیدا آب دوست و حل شونده است. پتاسیم سیترات برای درمان سنگ کلیه ناشی از اسیدوز مجاری کلیوی استفاده می شود. همچنین برای نفرولیتیازیس هیپوسیتراتاوریک کلسیم اگزالات هم استفاده می شود.

دسته دارویی:

• داروهای مجاری ادراری

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• بعد از تجویز خوراکی پتاسیم سیترات متابولیسم آن موجب ایجاد شرایط قلیایی می شود.تجویز پتاسیم سیترات موجب افزایش سیترات ادراری با تغییر اعمال کلیه بر سیترات می شود. علاوه بر این برای افزایش pH ادرار و سیترات، پتاسیم سیترات موجب افزایش پتاسیم ادراری می شود.در بعضی بیماران پتاسیم سیترات موجب کاهش گذرای کلسیم ادراری می شود.پتاسیم سیترات موجب القای تغییراتی در ادرار می شود تا سنگ کمتری از کلسیم اگزالات، کلسیم فسفات و اوریک اسید تشکیل شود. افزایش میزان سیترات در ادرار با تشکیل کمپلکس با کلسیم موجب کاهش فعالیت یون کلسیم و کاهش احتمال تشکیل کریستال های فسفات کلسیم می شود. سیترات همچنین موجب مهار تشکیل هسته کلسیم اگزالات و کلسیم فسفات می شود.شروع اثر:1 ساعت، دوام اثر:12 ساعت، متابولیت: بی کربنات دارای فعالیت، دفع: ادراری.

اشکال دارو:

• قرص، پودر خوراکی

مقدار مصرف صحیح:

• بزرگسالان: داروهای قلیایی کننده: سیترات ادراری کمتر از 150 میلی گرم در روز:60 میلی اکی والان در روز خوراکی منقسم در سه دوز. سیترات ادراری بیشتر از 150 میلی گرم در روز:30 میلی اکی والان در روز خوراکی منقسم در سه دوز. درمان نگه دارنده: دوز را تنظیم کنید تا به سیترات ادراری 320-640 میلی گرم در روز و pH ادراری 6-7 برسید.حداکثر دوز 100 میلی اکی والان در روز است.
• کودکان: ایمنی دارو تایید نشده است.

عوارض جانبی دارو:

• اسهال , بی حسی , تهوع , گیجی , استفراغ , کهیر , اضطراب , تورم صورت , سختی تنفس , غش کردن , درد شدید معده , تشنگی زیاد , افزایش ادرار , ضربان قلب نامنظم , استفراغ خونی , تورم صورت، لبها، زبان یا گلو , ضعف عضلات یا حس کردن اعضا , بی حسی یا گزگز شدن دست یا پا یا اطراف دهان , مدفوع سیاه یا خونی , وجود قرص پتاسیم سیترات در مدفوع.

تداخلات دارویی:

• آملودیپین + والسارتان , بلادونا پی بی , تری هگزی فنیدیل , تریامترن اچ , دی سیکلومین , هیدروکسی زین , آمی تریپتیلین , اسپیرونولاکتون , الانزاپین , اکسی بوتینین , ایپراتروپیوم بروماید , ایمی پرامین , تریمپرازین , تریپل اِنامین , تریپرولیدین , تروسپیوم , مولیندون , تلمیزارتان | تلمیسارتان , فنین دامین , پروپیومازین , پیریلامین (مپیرامین) , تری فلوپرومازین , دکس کلرفنیرامین , دوکسیلامین , فلاووکسات , گلیکوپیرولات , مپنزولات , مت دیلازین , آزاتادین , آزیلسارتان , کاندسارتان , کاربینوکسامین , کلرسیکلیزین+ پسودوافدرین , داریفناسین , رامیپریل , فوزینوپریل , کیناپریل , موکسی پریل , مکلیزین , آکریواستین + پسودوافدرین , اپروسارتان , تریامترن , اورفنادرین , پروکلرپرومازین , پریندوپریل , تراندولاپریل , هیوسیامین , سیکلیزین , پروتریپتیلین , مزوریدازین , بنزتروپین , لوکساپین , تری متوپریم , آمیلوراید , پتاسیم فسفات وریدی , آموکساپین , اسکوپولامین , آتروپین , کلوزاپین , کلومیپرامین , سولیفناسین , اپلرنون , آلومینیوم هیدروکساید , سیکلوبنزاپرین , نورتریپتیلین , والسارتان , کاپتوپریل , کلرپرومازین , کلرفنیرامین , کلماستین , دیمن هیدرینات , سیپروهپتادین , فلوفنازین , لوزارتان , لیزینوپریل , ماپروتیلین , تیوریدازین , دروسپیرنون , دسیپرامین , دوکسپین , دیزوپیرامید | دیسوپیرامید , دیفن هیدرامین , پیموزاید , تری فلوپرازین , تریمی پرامین , تولترودین , تی اتیل پرازین , تیوتیکسن , بلادونا , بی پریدین , پتاسیم کلراید , پرفنازین , پروپانتلین , پرومتازین , پروسیکلیدین , پرومازین , ایربزارتان , آلومینیوم کربنات , آلومینیوم هیدروکسید/منیزیم کربنات , کلرسیکلیزین + فنیل افرین , برم فنیرامین , کلورسیکلایزین.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، دیابت ملیتوس , عفونت مجاری ادراری , هایپرکالمی , زخم پپتیک , بیماری آدیسون , نارسایی آدرنال , نارسایی کلیوی , بی ادراری , انسداد گوارشی , حساسیت شدید , دهیدراسیون , تاخیر تخلیه معده , فشردگی ازوفاژیال , تجویز همزمان آنتی کولینرژیک ها , تجویز همزمان نگه دارنده های پتاسیم (تریامترن، اسپیرونولاکتون، آمیلوراید).

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• دوزهای زیاد موجب هایپرکالمی و آلکالوز به خصوص در نارسایی کلیه می شود.عملکرد خونی را طبق دستور پزشک بررسی کنید.
• قبل از تجویز داروی پتاسیم سیترات شاید لازم باشد نوار قلب ارزیابی شود.
• رژیم غذایی تجویز شده توسط پزشک را رعایت کنید.
• ممکن است نیاز به آزمایش اسیدیته ادرار داشته باشید.
• در صورت مصرف نمک های پتاسیم، دیورتیک های نگه دارنده پتاسیم یا فرآورده های پتاسیم با پزشک خود صحبت کنید.
• در صورت گیر کردن قرص و درد قفسه سینه یا فشار فورا به پزشک مراجعه کنیدو بدون تجویز پزشک قرص دیگری مصرف نکنید.
• در صورت بارداری، قصد بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
• دارو را با غذا مصرف کنید.آن را با یک لیوان آب بخورید.از آسیب به قرص خودداری کنید و آن را کامل ببلعید.از مکیدن قرص خودداری کنید.
• در صورت عدم منع پزشک مایعات غیرکافئینه فراوان مصرف کنید.
• دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. اگر نزدیک دوز بعدی است از آن صرف نظر کنید.از دوبرابر کردن دوز خودداری کنید.