شناخت دارو: عبارت است از داروی ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)، ویتامینی محلول در آب و جز ویتامین‌های گروه ب است که برای پیشگیری یا درمان کمبود ویتامین ب۲ در افرادی که در رژیم غذایی خود به اندازه کافی این ویتامین را دریافت نمی‌کنند، استفاده می‌شود. اکثر افرادی که رژیم غذایی مناسبی را رعایت می‌کنند، نیاز به دریافت ویتامین ب۲ اضافی ندارند. ویتامین ب2 با پختن غذا از بین نمی رود؛ به شرط آنکه در معرض نور قرار نگیرد. با این حال، برخی از بیماری‌ها (مانند مشکلات معده یا روده، عفونت طولانی مدت، بیماری کبدی، سرطان، سردردهای میگرنی، اختلالات خونی، سندرم سوزش پا، مشکلات چشمی مانند آب مروارید، گلوکوم و همچنین خستگی چشم، آلزایمر، فشارخون بالا، مشکلات پوستی مانند آکنه، اگزما وزخم‌ها) می‌توانند باعث کاهش سطح ویتامین ب۲ شود و از آنجایی که این ویتامین نقش مهمی را در سلامت پوست، چشم‌ها، اعصاب، گلبول‌های قرمز و همچنین بالا بردن سوخت و ساز کربوهیدرات و چربی در بدن ایفا می‌کند، این افراد نیاز به دریافت مکمل ویتامین ب۲ دارند. الکل مانع از جذب روده‌ای ویتامین ب۲ می‌شود. اختلالات تیروئید می تواند خطر کمبود ویتامین ب2 را افزایش دهد.
دسته دارویی:
- ویتامین ها
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- فلاوین ها به عنوان کاتالیزور در تعدادی از واکنش های اکسید و احیا میتوکندری شرکت می کنند و به عنوان انتقال دهنده الکترون عمل می کنند. این واکنش ها شامل چرخه کربس و بتا اکسیداسیون اسیدهای چرب برای تولید انرژی است.
- گفته می شود ویتامین B2 می تواند اثر آنتی اکسیدانی نیز داشته باشد. این اثر به طور عمده ناشی از نقش این ویتامین به عنوان پیش ساز FAD و نقش این کوفاکتور در تولید گلوتاتیون احیا شده است. گلوتاتیون احیا شده مهمترین ترکیب در خنثی سازی ترکیبات سمی رادیکال آزاد است.
- ریبوفلاوین ابتدا فسفریله می شود و فلاوین منو نوکلئوتید flavin mononucleotide (FMN) (به آن ریبوفلاوین 5-فسفات هم گفته می شود) را تشکیل می دهد. FMN می تواند مجدد فسفریله شود و flavin adenine dinucleotide (FAD) را ایجاد کند. این کوآنزیم ها نقش مهمی در تولید انرژی، عملکرد سلولی، رشد و نمو، متابولیسم چربی ها، استروئیدها و داروها دارند. تبدیل آمینواسید تریپتوفان به ویتامین B3 به FAD نیاز دارد. همچنین برای تبدیل ویتامین B6 به فرم فعال آن (پیریدوکسال-5- فسفات) به FMN نیاز است. به علاوه ریبوفلاوین به حفظ سطح نرمال هموسیستئین (اسید آمینه ای در خون) کمک می کند.
اشکال دارو:
- قرص، کپسول، آمپول (ویتامین ب2 به صورت قرص های 5، 10، 25، 50 و 100 میلی گرمی خوراکی و آمپول های تزریقی 50 میلی گرم در ر میلی لیتر در داروخانه ها وجود دارد).
مقدار مصرف صحیح:
- در صورت فراموش کردن یک دوز، نگران نشوید. دوز فراموش شده را مصرف نکنید و هرگز به خاطر دوز از یاد رفته دو دوز دارو را با هم مصرف نکنید.
- انواع مختلفی از داروی ویتامین ب۲ موجود است که میزان و نوع مصرف هرکدام متفاوت است، لذا نوعی از این دارو را تهیه کنید که پزشک برای شما تجویز کرده است.
- مقدار مصرف روزانه برای جبران کمبود یان وتیامین 5 الی 30 میلی گرم است که باید در چند نوبت و به طور خرواکی مصرف شود و تاچند روز ادامه یابد. برای جبران کمبود آن در بچه ها نیز می توند روزانه 3 الی 10 میلی گرم به مدت چند روز استفاده قرا رگیرد.
عوارض جانبی دارو:
- داروی ویتامین ب۲ اگر به میزان تجویز شده توسط پزشک، مصرف شود داروی ایمنی است. فقط ممکن است در بعضی افراد باعث تغییر رنگ ادرار به زرد پررنگ و یا اسهال شود.
تداخلات دارویی:
- برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای آنتی کولینرژیک، فنوتیازین‌ها، داروهای مسهل، فنوباربیتال، پروبنسید.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
منابع مهم ویتامین ب2:
- ارده، قارچ، کینوآ، برنج سفید، انگور، سیب، اسفناج، گوجه فرنگی، مارچوبه، کلم بروکلی، برگ چغندر، نخود فرنگی، لوبیا سبز، سیب زمینی، فلفل دلمه ای، هویج، عدس، لوبیا سویا، لوبیا قرمز، بادام درختی، مخمر آبجو،تخم مرغ، انواع گوشت ها.
بیماری های مرتبط با کمبود ویتامین ب2:
- لب های ترک خورده، گلو درد، تورم دهان و گلو، تورم زبان (گلوسیت)، ریزش مو، بثورات پوستی، کم خونی، خارش چشم، آب مروارید، ضایعات در گوشه دهان، تورم لب ها، مشکلات تولید مثل، خارش و قرمزی چشم، دژنراسیون کبد و سیستم عصبی، سردردهای میگرنی، سرطان، ضعف سیستم ایمنی بدن.
نکات مهم:
- ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) به طور کلی در مولتی ویتامین‌ها و ویتامین ب کمپلکس وجود دارد و به صورت جداگانه نیز عرضه می‌گردد.
- چه افرادی در معرض خطر کمبود ویتامین ب2 یا ریبوفلاوین هستند؟ ورزشکاران گیاهخوار، زنان باردار و شیرده و نوزادانشان، کم کاری تیروئید، افرادی که رژیم غذایی وگان دارند و یا شیر بسیار کمی مصرف می کنند، افرادی که محصولات لبنی مصرف نمی کنند، افرادی که اشتهای کم دارند، مبتلا به سندورم سوء جذب، بی اشتهایی عصبی.