شناخت دارو: عبارت است از ورتپورفین مشتق بنزوپورفیرین است. به عنوان حساس کننده به نور در درمان فوتودینامیک برای از بین بردن عروق خونی غیر طبیعی در نوع مرطوب دژنراسیون ماکولار استفاده می شود.
دسته دارویی:
- آنتی نئوپلاستیک (دژنراسیون ماکولار)
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- داروی ورتپورفین در پلاسما عمدتا توسط لیپوپروتئین ها حمل می شود. هنگامی که ورتپورفین با نور در حضور اکسیژن فعال شود، اکسیژن تک شدیدا واکنش دهنده با عمر کوتاه و رادیکال های اکسیژن ایجاد می شود. فعال سازی نوری ورتپورفین سبب آسیب موضعی به اندوتلیوم عروق جدید می شود که موجب انسداد رگ های خونی می شود. اندوتلیوم آسیب دیده عوامل پیش انعقادی و فعال کننده عروق از طریق لیپو-اکسیژناز (لوکوترین) و سیکلو اکسیژناز (ایکوزانوئیدها مانند ترومبوکسان) آزاد می کند، که منجر به تجمع پلاکت ها، تشکیل لخته های فیبرین و انقباض عروقی می شود. ورتپورفین به نظر می رسد تا حدودی ترجیحا در عروق جدید ، از جمله عروق جدید کروئیدال تجمع پیدا می کند. با این حال، مدل های حیوانی نشان می دهد که این دارو در شبکیه هم وجود دارد. چون اکسیژن تک و رادیکال های اکسیژن واکنشی، سیتوتوکسیک می باشند، می توان از این دارو برای از بین بردن سلول های توموری هم استفاده کرد.ورتپورفین، که به عنوان مشتق بنزوپورفیرین شناخته می شود، داروئی است که همراه با لیزر برای از بین بردن عروق خونی غیرطبیعی در چشم در شرایط مرتبط با نوع مرطوب دژنراسیون ماکولار استفاده می شود. ورتپورفین در این عروق خونی غیرطبیعی تجمع یافته و هنگامی که با نور قرمز غیر گرمایی با طول موج 693 نانومتری در حضور اکسیژن تحریک می شود، اکسیژن تک با عمر کوتاه و دیگر رادیکال های واکنش پذیر را تولید می کند و باعث آسیب موضعی به اندوتلیوم و انسداد عروق می شود. نیمه عمر: 5-6 ساعت. متابولیسم: به میزان اندک توسط استراز های کبد و پلاسما به متابولیت دی اسید که فعالیت فارماکولوژیکی شبیه به ورتپورفین دارد متابولیزه می شود. دفع: مدفوع.
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان: دژنراسیون ماکولار با رگ زایی جدید کروئیدال ساب فووئال 6 میلی گرم در متر مربع انفوزیون وریدی، حجم کل 30 میلی لیتر در عرض 10 دقیقه. سپس ليزر نوری 50 ژول بر سانتی متر مربع 689 نانومتر بر روی شبکيه با شدت 600 مگاوات بر سانتی متر مربع برای 83 ثانیه اعمال شود.
- کودکان: ایمنی و کارایی ثابت نشده است.
عوارض جانبی دارو:
- اختلال خواب , یبوست , سردرد , آرتروز , سرفه , تهوع , درد قفسه سینه , سرگیجه , تنگی تنفس , ضعف , کاهش گلبول سفید خون , علائم شبه آنفولانزا , کونژکتیویت , افزایش کلسترول خون , افزایش کراتینین , پنومونی , خارش , فیبریلاسیون دهلیزی , اگزما , حساسیت به نور , دوبینی , آلبومینوری , کاتاراکت , آنمی , لکوپنی , عوارض پوستی , آرترالژی , التهاب محل تزریق , کاهش شنوایی , اختلالات بینایی , فارنژیت , درد در محل تزریق , کمردرد , بلفاریت , سنکوپ , خارش چشم , ادم محل تزریق , حساسیت شدید , افزایش آزمایش عملکرد کبدی , افزایش گلبول های سفید خونی , کاهش دقت بینایی , نشت عروقی در محل تزریق , اختلالات عروق محیطی , وریدهای واریسی , سرطان دستگاه گوارش , میاستنی , اختلالات پروستات , مشکلات میدان دید.
تداخلات دارویی:
- مکوئینول , فنوپروفن , تازاروتن , آمینولوولینیک اسید خوراکی , کوبیمتینیب , آمینولوولینیک اسید موضعی , رانیبیزوماب , نسیریتاید.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، پورفیری.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- از نور روشن تا 5 روز پس از تزریق اجتناب کنید.
- اختلال کبدی متوسط/ شدید.
- درد قفسه سینه، حساسیت بیش از حد و واکنش های وازوواگال گزارش شده است (در طی تزریق بیمار را نظارت کنید).
- در بیماران مبتلا به انسداد مجاری صفراوی با احتیاط استفاده کنید.
- بیماران تحت بیهوشی مورد مطالعه قرار نگرفته اند.
- استفاده در هر دو چشم به طور همزمان مورد مطالعه قرار نگرفته (در صورت لزوم، ابتدا به چشم اول اعمال می شود و یک هفته بعد به چشم دوم، پس از آن ممکن است به طور همزمان در هر دو چشم اعمال شود).
- برای اجتناب از نشت عروقی احتیاط کنید (در صورت بروز فورا انفوزیون را قطع کنید).
- ایمنی و کارآیی استفاده> 2 سال تأیید نشده است.
- بیماران مبتلا شونده به کاهش شدید بینایی 4 خط و یا بیشتر در عرض 1 هفته پس از درمان، باید حداقل تا زمانی که دید به طور کامل به سطح قبل از درمان برگردد دوباره درمان نشوند و منافع بالقوه و خطرات درمان بعدی با دقت توسط پزشک لحاظ شود.به همه ی متخصصان مراقبت های سلامتی خود بگویید که این دارو را مصرف می کنید. این شامل پزشکان، پرستاران، داروسازان و دندانپزشکان شما می شود.
- طبق دستور پزشک معاینه چشمی را انجام دهید.
- هنگام رانندگی یا انجام وظایف دیگر که دید واضح لازم دارد مراقب باشید.
- پوست شما ممکن است به نور بیشتر حساس باشد. پس از تجویز ورتپورفین، از منابع نور روشن تا 5 روز اجتناب کنید. این شامل خورشید، نور خورشید، تخت برنزه و نور داخل محیط بسته است. لباس و عینک آفتابی محافظت کننده استفاده کنید. کرم های ضد آفتاب کمک نمی کنند. پس از تجویز ورتپورفین، ممکن است لازم باشد از استفاده از دستگاه های خاص پزشکی نیز اجتناب کنید. با پزشک خود صحبت کنید.
- در تاریکی نمانید.بهتر است مقدار عادی از نور درون محیط بسته را دریافت کنید.با پزشک صحبت کنید.
- در صورت بارداری یا قصد بارداری، به پزشک خود بگویید. شما باید در مورد مزایا و خطرات استفاده از این دارو در حین بارداری صحبت کنید.