شناخت دارو: عبارت است از هیدروکورتیزون در برطرف کردن التهاب و ضایعات خارش دار درماتوز التهابی پاسخ ‌دهنده به کورتیکواستروئید کاربرد دارد. همچنین برای درمان اختلالات اندوکرین (هورمونی) شامل نارسایی غده فوق کلیه و بیماری آدیسون استفاده می شود. هیدروکورتیزون همچنین در درمان بسیاری از اختلالات سیستم ایمنی و آلرژیک مانند آرتریت، لوپوس، پسوریازیس شدید، آسم شدید، کولیت اولسراتیو و بیماری کرون استفاده می شود.

دسته دارویی:

• استروئیدها (کورتیکواستروئیدها)

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• هیدروکورتیزون به گیرنده های گلوکوکورتیکوئیدی سیتوسولیک متصل می شود. پس از اتصال به گیرنده،کمپلکس گیرنده لیگاند تازه تشکیل شده خود را به هسته سلول منتقل می کند، جایی که به بسیاری از عناصر پاسخ به گلوکوکورتیکوئید (GRE) در ناحیه پروموتور ژن های هدف متصل می گردد. کمپلکس دارو گیرنده با اتصال به DNA سبب تحریک روند رونویسی mRN و ساخت آنزیم های مسئول اثرات سیستمیک گلوکوکورتیکوئیدها می شود. تصور می شود اثرات ضدالتهاب کورتیکوئیدها به لیپوکورتین ها، پروتئین های بازدارنده فسفولیپاز A2 مربوط می شود.
• بعلاوه سیستم ایمنی بدن به دلیل کاهش در عملکرد سیستم لنفاوی توسط کورتیکواستروئیدها سرکوب می شود.
• هیدروکورتیزون مهمترین گلوکوکورتیکوئید انسانی است.که برای زندگی و تنظیم یا پشتیبانی از عملکردهای مهم سیستم قلبی عروقی ، سوخت و ساز و ایمنولوژیک و همواستاتیک بدن می باشد. هیدروکورتیزون موضعی بخاطر خواص ضد التهابی یا سرکوب کننده ایمنی برای درمان التهاب ناشی از درماتوز التهابی پاسخ‌دهنده به کورتیکواستروئید استفاده می شود.
• کورتیکواستروئیدهای موضعی می توانند از طریق پوست سالم جذب شوند. هیدروکورتیزون بسرعت و بخوبی از طریق دستگاه گوارش و محل تزریق عضلانی جذب می گردد.اتصال به پروتئینهای پلاسما بالاحدود 95% می باشد.متابولیسم عمدتا کبدی و توسط CYP3A4 انجام شده و سپس از طریق کلیه ها دفع می گردد. همچنین مقداری از کورتیکواستروئیدهای موضعی و متابولیتهای آنها از طریق صفرا دفع می گردد.نیمه عمر هیدروکورتیزون 6-8 ساعت می باشد.

اشکال دارو:

• قرص، آمپول، پماد، قطره چشمی

مقدار مصرف صحیح:

• مقدار مصرف معمول برای نارسایی غده فوق کلیه: بزرگسالان: نارسایی غده فوق کلیه حاد: 100 mg بلوس وریدی، سپس 300 mg/day در مقادیر منقسم هر 8 ساعت یا انفوزیون مداوم بمدت 48 ساعت. وقتی بیمار به ثبات رسید < به خوراکی تغییر کرده، 50 mg هر 8 ساعت برای 6 نوبت مصرف سپس بصورت تدریجی به 30-50 mg/day کاهش داده شود.
• مقدار مصرف معمول بعنوان ضد التهاب: بزرگسالان: خوراکی، داخل عضللانی،داخل وریدی: 15 تا 240 mg/day. مقدار مصرف معمول برای شوک: 200 mg در روز انفوزیون مداوم وریدی.
• مقدار مصرف معمول برای نارسایی غده فوق کلیه: کودکان: نارسایی غده فوق کلیه حاد: نوزادان و کودکان کم سن: 1 تا 2 mg/kg/dose بلوس وریدی سپس 25 تا 100 mg/day. در مقادیر منقسم هر 6 تا 8 ساعت.
• کودکان با سنین بالاتر: 100 mg بلوس وریدی، سپس 300 mg/day در مقادیر منقسم هر 8 ساعت یا انفوزیون مداوم بمدت 48 ساعت. وقتی بیمار به ثبات رسید < به خوراکی تغییر کرده، 50 mg هر 8 ساعت برای 6 نوبت مصرف سپس بصورت تدریجی به 30-50 mg/day کاهش داده شود.
• مقدار مصرف معمول بعنوان ضد التهاب: کودکان: نوزادان و کودکان: خوراکی: 2.5 تا 10 mg/kg/day هر 6 تا 8 ساعت. داخل عضلانی یا داخل وریدی: 1 تا 5 mg/kg/day در مقادیر منقسم هر 12 تا 24 ساعت. نوجوانان: خوراکی، داخل عضلانی یا داخل وریدی: 15 تا 240 mg هر 12 ساعت.

اثر دارو:

• کمتر از نیم ساعت ظاهر می شود و تا چند ساعت باقی می ماند.

قبل از مصرف دارو:

• در مبتلایان به زخم های گوارشی، عفونت های ریوی، مرض قند و اختلالات روانی، مصرف دارو باید با احتیاط صورت پذیرد.

عوارض جانبی دارو:

• تاری دید , افزایش فشارخون , آکنه , عفونت ها , آب مروارید , تکرر ادرار , علائم شبه کوشینگ.

تداخلات دارویی:

• ارگوتامین سی , تتراکوزاکتاید , تراستوزوماب , گلی بنکلامید , ریفابوتین , رانولازین , فنین دیون | فنیندیون , آلدسلوکین , دوفتیلید , واکسن هموفیلوس آنفلوانزا نوع بی , گرپافلوکساسین , گلیسرول فنیل بوتیرات , کوسینتروپین , واکسن حصبه (تیفوئید) , واکسن مننگوکوک کنژوگه , واکسن هپاتیت بی , واکسن هاری , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , آکسیکابتاگان سیلولوسل , تیساگنل سلوسل , اماستاکسین , سیکلوپنتیازید.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• از مصرف داروی فوق به مدت طولانی پرهیز کنید، چون ممکن است موجب نازک شدن پوست و کندی رشد در کودکان شود.
• استفاده طولانی مدت هیدروکورتیزون در اطفال ممکن است منجر به مهار رشد گردد.
• هیدروکورتیزون سبب سرکوب برگشت پذیر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-غده فوق کلیه و بروز سندرم کوشینگ، زیادی قند خون، وجود گلوکوز در ادرار در تعدادی از بیماران می شود.
• با مصرف کورتیکواستروئیدهای موضعی در صورت بروز تحریک و سوزش مصرف دارو قطع گردد و درمان جایگزین مناسب صورت پذیرد.
• هیدروکورتیزون برای کاهش تحریک گوارشی همراه غذا مصرف گردد. در صورت مصرف طولانی مدت هیدروکورتیزون نیاز به کلسیم، فسفر، ویتامین A, C, D و روی افزایش می یابد.
• انجام آزمون عدم کورتیزول در ادرار و تست تحریک ACTH به ارزیابی سرکوب محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-غده فوق کلیه کمک می کند.
• هیدروکورتیزون شکل مصنوعی هورمون کورتیزون است که از غده فوق کلیوی ترشح می شود، این دارو برای درمان اختلالات آلرژیک و التهابی مثل حساسیت مورد استفاده قرار می گیرد.