شناخت دارو: عبارت است از هیدروکسی اوره یک داروی ضد نئوپلاسم است که در درمان آنمی داسی شکل، لوسمی میلوژنوس مزمن و پلی سایتمی ورا کاربرد دارد و اثرات ضد ویروس نیز دارد .
دسته دارویی:
- درمان کم خونی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- مکانیسم دقیق هیدروکسی اوره مشخص نیست. به نظر می رسد هیدروکسی اوره با مهار آنزیم ریبونوکلئوتید ردوکتاز سبب کاهش تولید دئوکسی ریبونوکلئوتیدها می شود. در درمان آنمی داسی شکل، هیدروکسی اوره غلظت هموگلوبین جنینی را در خون افزایش می دهد.هیدروکسی کربامید مانع اتصال تیمیدین به DNA می شود و همچنین مستقیما باعث آسیب به DNA می شود. اثرات سیتوتوکسیک دارو بیشتر مربوط به بافت هایی است که رشد و تکثیر سریع دارند. این دارو باعث تحریک ساخت و افزایش غلظت هموگلوبین جنینی نیز می شود.بعد از مصرف خوراکی، هیدروکسی اوره طی 1 تا 4 ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی می رسد. با افزایش دوز دارو، متوسط حداکثر غلظت پلاسمایی و سطح زیر منحنی دارو (AUC) به صورت غیر خطی افزایش می یابد. در خصوص تاثیر غذا بر جذب دارو اطلاعات کافی در دسترس نیست. هیدروکسی اوره در سراسر بدن با حجم توزیعی معادل کل آب بدن توزیع می شود. هیدروکسی اوره در لکوسیت ها و اریتروسیت ها تغلیظ می شود. توسط کبد و باکتری های روده متابولیزه شده و حدود 40 درصد دوز داروی تجویزی در ادرار دفع می شود.
اشکال دارو:
- کپسول
مقدار مصرف صحیح:
- لوسمی میلوژنوس مزمن: 15 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز به صورت خوراکی.
- آنمی داسی شکل: 15 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز به صورت خوراکی و هر 12 هفته 5 میلی گرم بر کیلوگرم در روز افزایش می یابد تا به حداکثر دوز 35 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز برسد.
عوارض جانبی دارو:
- سرطان پوست , تب , اسهال , ادم , تهوع , یبوست , استفراغ , تشنج , سرگیجه , التهاب معده , سستی و رخوت , اختلالات هضم غذا , آنمی , لکوپنی , پانکراتیت , ترومبوسایتوپنی , آلوپسی , موکوزیت , راش , ادم ریوی , لرز , دیس پنه , نوتروپنی , فیبروز ریوی , اریتم , افزایش اسید اوریک خون , تضعیف مغز استخوان , افزایش کراتینین خون , واسکولیت جلدی , درماتومیوزیت , افزایش رنگدانه پوستی , نئوپلاسم , کاهش اسپرم , هپاتوتوکسیسیتی , نروپاتی محیطی.
تداخلات دارویی:
- اینترفرون گاما- 1b , تیوگوانین , دانوروبیسین , فلودارابین فسفات , دیدانوزین , استاوودین , فلورواوراسیل , واکسن ب ث ژ داخل مثانه ای , سیدوفوویر , تیوتپا , واکسن حصبه (تیفوئید) , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , واکسن کلرا.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن. تضعیف مغز استخوان
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- بیماران تحت درمان با هیدروکسی اوره ممکن است مبتلا به سرکوب مغز استخوان شوند. در صورت شدت این عارضه مصرف دارو نباید ادامه یابد. اولین علامت این عارضه لکوپنی است و در ادامه سایر رده های خونی کاهش می یابند. تضعیف مغز استخوان بیشتر در افرادی است که قبلا تحت رادیو تراپی بوده اند یا داروی ضد نئوپلاسم مصرف کرده اند.
- هیدروکسی اوره در مصرف طولانی مدت کارسینوژن بوده است. ممکن است لوکمی ثانویه یا سرطان پوست ایجاد کند.
- بر اساس مکانیسم دارو و یافته های حیوانی به نظر می رسد ممکن است باعث آسیب شدید به جنین شود.
- از تجویز واکسن های زنده اجتناب شود چرا که ممکن است سبب رونویسی ویروس شود.
- در مصرف همزمان با داروهای ضد رترووریروس مانند دیدانوزین و استاوودین احتمال ایجاد هپاتیت, پانکراتیت و نروپاتی محیطی وجود دارد.
- کپسول هیدروکسی اوره در ابتدای درمان ممکن است باعث ماکروسیتوز شود که خود محدود شونده است و وابسته به کمبود ویتامین B12 یا فولیک اسید نیست.
- در صورت سابقه شيمي درماني با داروهاي ديگر يا پرتودرماني، تنظيم مقدار مصرف ممكن است لازم باشد.
- مقدار مصرف مايعات و دفع آن ها پيگيري شده و آب بدن بيمار تامين شود.
- غلظت سرمي كراتينين، اسيد اوريك و BUN به طور مرتب اندازه‌گيري شود.
- اين دارو ممكن است اريتم بعد از پرتو درمانی را تشديد كند.
- در صورت كاهش عملكرد كليوي، توهمات بينايي و شنوايي و مسموميت خوني افزايش مي‌يابد.
- بيماراني كه قبلاً و يا در حال حاضر اينترفرون مصرف مي‌نمايند ممكن است در ريسك بيشتري براي ايجاد سميت‌هاي واسكوليت پوستی قرار داشته باشند.
- در بیماران مبتلا به ایدز که داروهای دیگری نیز مصرف می کنند ممکن است مشکلات شدید کبد, پانکراس و اعصاب ایجاد شود.در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود: سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و آلرژی به سایر داروها.
- آنمی و بیماری های مغز استخوان, پایین بودن سطح پلاکت ها یا گلبولهای سفید, مصرف داروهای ضد ایدز و شیردهی.
- احتمال خون ریزی با مصرف این دارو افزایش می یابد. بنابراین مراقبت لازم صورت گیرد و از مسواک نرم و ریش تراش برقی استفاده شود.
- قبل از تزریق واکسن با پزشک مشورت شود چرا که ممکن است اثر بخشی واکسن همزمان با مصرف هیدروکسی اوره کامل نباشد.
- در بیماران مسن تر از 65 سال این دارو باید با احتیاط مصرف شود چراکه احتمال عوارض جانبی بیشتر است.
- دارو ممکن است در مردان روی اسپرم ها تاثیر منفی بگذارد بنابراین در طی درمان و تا 12 ماه بعد از آن, حتما باید یک روش مطمئن جلوگیری از بارداری در خود و همسرشان استفاده شود چرا که احتمال ایجاد اختلالات جنینی وجود دارد.
- در زنان مصرف کننده دارو و تا 6 ماه بعد از قطع آن بایستی روش مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده شود. قبل از شروع درمان نیز یک تست بارداری منفی برای اطمینان از عدم بارداری انجام شود.
- كپسول ها را بايد در يك ظرف سربسته و در دماي اتاق نگهداري كرد. دارو را بايد از گرماي زياد دور نگهداشت.
- برای بهترین اثر بخشی, دوز دارو نباید فراموش شود.
- دست ها قبل و بعد از مصرف دارو شسته شود.
- در صورت شکسته شدن کپسول ها و تماس دارو با پوست و چشم، موضع با آب فراوان شسته شود.
- در صورت فراموش کردن یک دوز، دارو به محض یاداوری مصرف شود و اگر تا دوز بعدی زمان زیادی باقی نمانده است از دوز فراموش شده صرف نظر شده و دوز دو برابر نشود.