نام های دیگر: قرنفل ابیض، چن، منجک، لنگ، غرنیواس، لونگ، مخرنف

نوع گیاه: درخت

مصلح: سکنجبین

نام خانواده: مورد

مزاج: گرم و خشک

قسمت مورد استفاده: میوه

مقدار و دستور مصرف: پودر خوراکی این گیاه را میتوان بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم و اسانس آن را 0.05 تا 0.2 میلی لیتر مصرف کرد. استفاده ی مجاز از دم کرده ی گل ها بین ۲ تا ۴ میلی لیتر و از اسانس آن در دهانشویه ها با غلظت ۱ تا ۵ درصد است.

ترکیب شیمیایی: کالو تانیک اسید – کلسیم اکسالات – اسانس روغنی فرار- کاریوفیلن – فورفورال – وانيلين – اوژنول – استیل اوژنول – اوژنین. غنچه های درخت میخک حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد اسانس در خود دارند و به همین خاطر معطرند. ساقه نیز حاوی ۵ درصد و برگ ۲ درصد اسانس است. مهمترین جسم اسانس اوژنول (اکیل، متوکسی فنول) به میزان ۶۰ تا ۹۰ درصد است که بوی مطبوع و عطر اسانس مربوط به آن می باشد. اجسام مهم دیگر اسانس استیل اوژنول به میزان ۱۰ درصد و مقدار کمی وانیلین است. دیگر ترکیبات غنچه ها تانن های کمپلکس، صمغ رزین و تعدادی گلوکزیدهای استرول اسید گاليك، سس گویی ترپن ها فورفورال، فلاونوئیدها، قندها چربی ها و ویتامین ها هستند.

مشخصات: میوه ی گیاهی است از خانواده ی Myrtaceae، درختچه ای کوچک دارد شبیه درخت کنارمخروطی با برگهای همیشه سبز و ،ناخزان متقابل بیضی شکل، نوک تیز و کمی موج دار و بلندی ده تا دوازه متر به رنگ سبز تیره ی زیبا برگها به رنگ صورتی ولی برگهای جوان به رنگ قرمز هستند و دمبرگها با هم هماهنگی بسیار دارند که منظره ی زیبایی به درخت میخک میدهند. این گیاه بیش تر در نواحی گرم و مرطوب میروید میخک بومی جزایر ملوکی، شرق اندونزی و اقیانوسیه است ولی امروز در سایر مناطق نیز برای زیبایی درختچه و گلهایش پرورش داده میشود و غنچه های خشک آن به نام میخک در بازار تجارت عرضه می گردد. میخک تاریخچه ای بس طولانی در استفاده های طبی و آشپزی دارد. از اسانس آن به عنوان خلط آور و ضد کرم و نیز مسکن دندان درد و ضد عفونی کننده ی موضعی استفاده می شده و هنوز هم در دندانپزشکی استفاده می شود. چای گل میخک همچنین به عنوان ضد تهوع مصرف میگردد. یکی دیگر از موارد استفاده ی اسانس میخک مصرف موضعی آن به عنوان محرک است که برای جلوگیری از تحریکات دیگر صورت می گیرد. درخت میخک با گل میخک که به صورت بوته است. هیچ گونه قرابتی ندارند. درخت میخک در ایران وجود ندارد ولی از قدیم گل خشک آن از آفریقا یا مناطق دیگر به ایران وارد می شده و در طب سنتی مورد استفاده قرار می گرفته است. یکی از مصارف عمده ی گل و اسانس میخک در صنایع آرایشی و بهداشتی برای تهیه ی عطر و ادکلن است، زیرا اسانس آن بوی خوشی دارد. با گذشت زمان اسانس گل های خشک و در نتیجه اثرات درمانی آن کاهش می یابد؛ لذا باید گل های خشک را در ظروف غیر پلاستیکی (فلزی یا شیشه ای) در بسته نگهداری کرد.

خواص:

1. مقوی
2. اشتها آور
3. دافع بلغم
4. خواب آور
5. شادی ‌آور
6. درمان سل
7. درمان فلج
8. درمان ترس
9. درمان سکته
10. درمان دلهره
11. خوشبو کننده
12. بیهوش کننده
13. درمان سردرد
14. درمان سردرد
15. درمان سوزاک
16. درمان استفراغ
17. بی حس کننده
18. درمان سکسکه
19. درمان دندان درد
20. درمان مسمومیت
21. درمان ‌تنگی ‌نفس
22. تصفیه کننده خون
23. درمان سکته ناقص
24. درمان سکته مغزی
25. تقویت کننده حافظه
26. درمان سرماخوردگی
27. تقویت کننده حافظه
28. درمان بواسیر (برگ)
29. درمان بوی بد دهان
30. درمان سرطان پوست
31. موثر در زایمان راحت
32. درمان استسقاء (عرق)
33. درمان اختلالات شنوایی
34. درمان بیماری های عفونی
35. تسهیل کننده جریان خون
36. درمان ناراحتی های مغزی
37. درمان اسهال خونی (برگ)
38. تنظیم ‌کننده عادت ماهیانه
39. درمان قولنج (کولیت) معده
40. درمان نفخ (کمی قبل از غذا)
41. درمان قطره قطره آمدن ادرار
42. درمان سوء هاضمه (دم کرده)
43. درمان بیماری‌های لثه (ضماد)
44. تقویت کننده بینایی (مالش برگ)
45. تقویت کننده نیروی جنسی (با شیر)
46. درمان نازایی (روزی یک عدد از آن)
47. موثر در لذت جماع (مالش آن بر سر آلت)
48. درمان خلل و فرج پوست (به صورت بخور)
49. درمان انزال زودرس (مالش با آب آن بر سر آلت)
50. بی حس کننده دندان (پودر آن در الکل غیر تقلیبی)
51. به صورت ضماد برای رفع سردرد رطوبی و سرد مزاج مفید است.
52. قرقره با آب جوشانده ی آن در دهان بوی بد دهان را برطرف می کند.
53. به صورت خوردن و نیز شیاف در، مهبل برای رفع بیماری های سرد رحم مفید است.
54. آن را در دهان خوب بجوید و آب دهان را در موقع هم بستری به قضيب بمالید. موجب تلذذ طرفین خواهد شد.
55. سرهای میخک را نرم بسایید و در چال دندان بریزید دندان دردی که از پوسیدگی و یا سردی و رطوبت باشد ساکت خواهد شد.
56. اگر مقداری پودر میخک را به ترکیبات سرمه اضافه کرده و به چشم بکشید سبب تقویت چشم و بالا رفتن قدرت بینایی می شود.
57. چند روزی هر روز دو گرم از آن را بکوبید و با شیر تازه مخلوط کنید و بخورید. برای تقویت نیروی جنسی سرد مزاج ها مؤثر است.
58. خوردن چهار گرم از آن به طور مرتب در دوران پاکی بعد از قاعدگی در زنان باعث گرم شدن و تقویت رحم می شود و باعث آبستن شدن می گردد.
59. آن را بخورید. بادشکن است، حالت قی و استفراغ بعد از غذا را برطرف میکند برای رفع سرفه سرد و تر، تنگی نفس کهنه و رطوبی و خفقان سرد نافع است.
60. مقداری از آن را در یک لیمو فرو کنید و آن لیمو را در کوره یا فر بپزید تا خشک شود، بعد نرم بسایید و با آن لثه ها را بشویید. لثه را تقویت می کند و بوی بد دهان را زایل می گرداند.
61. آب دم کرده ی آن را بنوشید ،تونیک قاعده آور، فرح آور و مقوی دماغ و ذهن و فکر می باشد برای باز کردن انسداد دماغی و سایر امراض سرد و تر سوداوی دماغی و اعصاب و رفع وحشت و خوف و وسواس نافع است تب بر و ضد انگل می باشد، از سکته های جلوگیری می کند سکسکه و استسقای عمومی را برطرف می سازد، فلج لقوه و با و بیماری های شریانی را درمان می کند اسهال و دل درد اطفال را برطرف می نماید برای افرادی که به علت ضعف اعصاب و عضلات مربوط به دفع ادرار و مثانه قطره قطره یا پریده بریده ادرار می کنند یا نمی توانند ادرار خود را نگه دارند مفید است.
62. اسانس میخک به خاطر داشتن استات اوژنول ضد حساسیت (آنتی هیستامین) و ضد اسپاسم است. این اسانس مانند سایر اسانس ها خاصیت ضد میکروب های گرام منفی و مثبت نیز دارد. گل میخک نیز درمان خوبی برای زخم معده می باشد همچنین تنتور ۱۵ درصد گل میخک از بین برنده ی کرم های حلقوی (گرد) است. خاصیت ضد قارچ اسانس ميخك باعث شده تا از آن در فرآورده های ضد درماتوفیت استفاده کنند. این اسانس همچنین ضد کرم و ضد لارو است. در بعضی منابع نیز گزارش شده که از تولید آفلاتوکسین جلوگیری می کند. تحقیقات انجام شده نشان داده اند سس کویی ترپن های اسانس میخک خاصیت ضد کارسینوژن (ضد سرطان) دارند. همین مواد می توانند خاصیت موتاژنی غذاها را کاهش دهند. آزمایش هایی بر روی موش ها نشان داده است که اسانس میخک اثرات ضد سموم کند و مغز استخوان دارد. اوژنول جسم اصلی اسانس در غلظت های بالا توانسته از فعالیت ماکروفاژها در ایجاد تورم و التهاب جلوگیری کند. مطالعات دیگر نشان داده است اسانس میخک مانند استامینوفن در حیوانات خاصیت ضد تب دارد. عصاره ی آبی (عصاره استخراج شده با آب) ميخك، فعالیت آنزیم تریپسین را افزایش می دهد. اوژنول آن نیز از بیوسنتز پروستاگلاندین جلوگیری میکند اسانس میخک مانند سایر اسانس های حاوی اوژنول مثل جوز هندی دارای خاصیت ضد اسهال است. از دیگر خواص میخک جلوگیری از چسبندگی پلاکت ها و غلیظ شدن خون و نیز جلوگیری از انعقاد آن می باشد.

مضرات:

1. کلیه
2. روده
3. زنان حامله
4. سقط جنین
5. گرم مزاجان
6. ورم غده پروستات
7. سمی است و مصرف زیاد آن ضرر دارد.
8. از میخک و اسانس آن با اطمینان خاطر در مواد غذایی و خمیر دندانها استفاده می شود. استفاده ی مجاز از میخک در فرآورده ها تا 0.236 درصد و اسانس آن تا 0.06 درصد می باشد. مسمومیت با آن که به ندرت اتفاق می افتد پس از جذب اسانس مربوطه و به خصوص در افرادی که از سیگار میخک استفاده می کنند. ایجاد می شود. سیگار میخک که به نام کرتکس مشهور است حاوی ۶۰ درصد تنباکو و ۴۰ در صد گل میخک خرد شده است. بیش از دوازده نوع تجارتی سیگار میخک در کشورهای آسیایی وجود دارد که افراد زیادی از آن استفاده می کنند. این تمایل در آمریکا و اروپا نیز به وجود آمده است. بیش از دوازده مورد مسمومیت های ششی در افراد مصرف کننده ی این سیگارها گزارش شده است. سیگار میخک بنا به دلایلی ممکن است گلو را بی حس کند، به همین دلیل افرادی که آن را مصرف می کنند عمیق تر و طولانی تر سیگار می کشند. جامعه ی آمریکایی ریه مصرف این نوع سیگار را اکیداً منع کرده است. ماده ی اصلی اسانس (اوژنول) سمی نیست ولی متابولیت ها و محصولات پیرولیز شده ی آن به صورت (دود) سرطان زا هستند. اسانس میخک می تواند پوست و همچنین مخاط را ملتهب و تحريك كند. از غنچه، برگ و یا ساقه ی این گیاه سمیتی گزارش نشده است. مصرف سیگارهای گل میخک ممکن است موجب سرفه همراه با خارج شدن خلط از ریه ها شود.