شناخت دارو: عبارت است از منوتروپین (اچ ام جی) مخلوطی از هورمون محرک فولیکول (FSH) وهورمون جسم زرد (LH) می باشد. منوتروپین موجب تحریک رشد فولیکول تولید شده بوسیله تخمدان ها در زنان و بلوغ آن می شود. منوتروپین (HMG) به بدن در تولید چندین تخمک در حین تخمک گذاری در آماده سازی باروری خارج از بدن کمک می کند.

دسته دارویی:

• گونادوتروپین ها

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• منوتروپین ها ترکیبی خالص از هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین ساز (LH) است که از ادرار زنان یائسه استخراج می شود. درمان، رشد و بلوغ فولیکولار تخمدان را در زنانی که نارسایی اولیه تخمدان ندارند فراهم می کند. همچنین اسپرماتوژنز را در مردان تحریک می کند (Off-labeled indication).
• منوتروپین دردرمان ناباروری زنان استفاده می شود. منوتروپین سبب تحریک بلوغ فولیکولی به تأخیر افتاده و از سرگیری میوز تخمک و آغاز پارگی فولیکول تخمدان قبل از تخمک گذاری می شود.

اشکال دارو:

• آمپول

مقدار مصرف صحیح:

• بزرگسالان: کاربردهای اصلی (Labeled indications): القای تخمک گذاری: مقدار اولیه:
• 150 واحد زیرجلدی یا عضلانی ، روزانه، برای 5 روز اول درمان، حداکثر مقدار مجاز: 450 واحد روزانه، مدت درمان: 7 تا 12 روز.
• کاربردهای دیگر (Off-labeled indications): اسپرماتوژنز (مردان): عضلانی: به دنبال پیش درمانی با اچ سی جی: 75 واحد 3 بار در هفته با hCG دو بار در هفته تا زمانی که اسپرم در انزال تشخیص داده شود (4 تا 6 ماه). اگر پاسخ پس از 6 ماه ناکافی باشد، ممکن است دوز منوتروپین به مقدار 150 واحد 3 بار در هفته به مدت 6 ماه دیگر افزایش یابد.

عوارض جانبی دارو:

• عوارض جانبی شایع (بالای 10%): دستگاه ادراری تناسلی: چندقلوزایی (35%).
• عوارض جانبی با شیوع کمتر (1% تا 10%): سیستم عصبی مرکزی: سردرد (5 تا 6%).
• غدد درون ریز و متابولیک: بیماری تخمدان (3 تا 8%)، سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (2 تا 7%).
• دستگاه گوارش: درد شکم (5 تا 7%)، حالت تهوع (4 تا 7%)، گرفتگی شکم (3 تا 7%)، بزرگ شدن شکم (2 تا 6 %)، استفراغ (3%)، اسهال (2%).
• دستگاه ادراری تناسلی: خونریزی واژن (3 تا 8%)، درد لگن (1 تا 3%)، حساسیت به سینه (2%)، حاملگی خارج رحمی (1%).
• موضعی: واکنش محل تزریق (2 تا 8%)، تورم در محل تزریق (1 تا 8 %)، درد در محل تزریق (≤ 4%)، التهاب در محل تزریق (2%).
• تنفسی: تنگی نفس (1 تا 2%).

تداخلات دارویی:

• گانیرلیکس

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، نارسایی اولیه تخمدان که توسط سطح بالای هورمون تحریک کننده فولیکول نشان داده می شود. فعالیت غیر قابل کنترل غدد درون ریز (مانند تیروئید، آدرنال، هیپوفیز)؛ تومورهای هیپوفیز یا هیپوتالاموس؛ تومورهای وابسته به هورمون جنسی دستگاه تناسلی و اندام های دیگر؛ خونریزی غیر طبیعی رحم با منشاء نامشخص؛ کیست تخمدان یا بزرگ شدن ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک؛ بارداری.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• قبل از شروع درمان ارزیابی از لحاظ ویژگی های زنانگی و غدد باید انجام شود. کنترل رشد و بلوغ فولیکول ها، زمان تجویز hCG، کاهش احتمال وقوع سندروم تحریک بیش از حد تخمدان و چند قلوزایی بوسیله اندازه گیری سطوح استرادیول و اولتراسونوگرافی امکان پذیر می باشد.
• بیماران را جهت بروز علائم تحریک بیش از حد تخمدان شامل درد شکمی، نفخ، اسهال، تنگی نفس، تکررادرار، تهوع، افزایش وزن سریع، درد لگنی شدید، استفراغ تحت نظارت قرار دهید.
• بیماران را جهت بروز علائم وقایع ترومبوامبولیک (گرفتگی رگ در اثر لخته شدن خون) شامل انسداد سرخرگی، آمبولی ریوی، انفارکتوس ریوی، سکته، ترومبوفلبیت وریدی تحت نظارت قرار دهید.
• استفاده از منوتروپین برای القای تخمک گذاری در زنان نابارور، با شیوع چند قلوزایی همراه است.
• جهت به حداقل رساندن خونریزی محل تزریق منوتروپین (اچ ام جی) را مالش ندهید.
• سندروم تحریک بیش از حد تخمدان ممکن است رخ دهد. علائم هشدار دهنده شامل نفخ شکمی، تهوع، تکرر ادرار، درد لگنی، استفراغ، افزایش وزن می باشد.
• درصورت روند نامناسب بلوغ فولیکول و تخمک گذاری که به بارداری منجر نشده است، درمان با منوتروپین (هاش ام جی) می تواند تکرار شود. در صورتی که پس از 2 دوره درمان با منوتروپین باز هم نتیجه مطلوب حاصل نشود، حتی المقدور از روش های دیگر درمانی استفاده شود.